نظام سلطه و تعارضات آن در روابط بین الملل در گفتمان مقام معظم رهبری

مجید عباسی

دوره 7، شماره 25 ، شهریور 1397، صفحه 9-39

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.21045.1597

چکیده
  نظم جهانی پس از جنگ جهانی دوم بر دوپایه فکرى و ارزشى از یک سود و پایه‌ عملى (نظامى و سیاسى) از سوی دیگر بنا شد. پایه‌ نخست، ادعاى برترىِ فکرى و ارزشى غرب و تثبیت آن بر سایر ملل بود. پایه‌ دوم، مسئله‌ توانایى‌هاى سیاسى و نظامى بود که اگر ملت‌ها یا دولت‌ها تحت تأثیر آن نظام ارزشى و فکری قرار نگیرند و تسلیم نشوند، با فشارهای سیاسى و نظامى ...  بیشتر

روندهای آینده دموکراسی در خاورمیانه تا 2025 و تاثیر آن بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران

مجتبی شریعتی؛ حسین سلیمی

دوره 7، شماره 25 ، شهریور 1397، صفحه 41-72

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.23995.1702

چکیده
  منطقه خاورمیانه در حال تحول است. عوامل و بازیگران بسیاری نیز بر تحولات آن اثرگذار است که بر پیچیدگی مسائل آن می‌افزاید. این وضعیت سیال و مبهم موجب مواجهه با سناریوهای مختلفی شده است که می‌تواند آینده کشورهای اسلامی و به‌طور کلی خاورمیانه را به اشکال مختلفی رقم زند. در این مقاله به این سؤال اصلی پاسخ داده می‌شود که: روندهای آینده دموکراسی ...  بیشتر

درآمدی بر رابطه سیاست و زندگی روزمره در ایران؛ بررسی موردی جنگ شهرها

عباسعلی رهبر؛ سجاد امیدپور؛ محمدوهاب نازاریان

دوره 7، شماره 25 ، شهریور 1397، صفحه 73-94

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.25846.1768

چکیده
    رابطه سیاست با زندگی روزمره از پیروزی انقلاب اسلامی غلظت و آمیختگی بیشتری یافت. با شروع جنگ تحمیلی، بویژه جنگ شهرها، زندگی روزمرۀ ایرانیان وارد حالت اضطراب آن دوره شد. از آنجا که نظام سیاسی به­طور مستقیم مسئول اداره و پیشبردِ جنگ بود وارد زندگی روزمره نیز می­شد. این ورود و چگونگی اثرگذاری و توصیف معنای آن برای تجربۀ زیستۀ اعضای ...  بیشتر

واکاوی عوامل اقتصادی- امنیتی واگرایی روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان 2000 تا 2016

میترا راه نجات؛ حسن کبیری

دوره 7، شماره 25 ، شهریور 1397، صفحه 95-123

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.28586.1853

چکیده
  آذربایجان از جمله کشورهای قفقاز جنوبی است که به دلیل ویژگی‌های خاص ژئوپلتیکی و ژئواکونومیکی برای ایران از اهمیت خاصی برخوردار است. علی‌رغم وجود زمینه‌های متعدد همگرایی میان ایران و آذربایجان، بیشتر شاهد واگرایی میان دو کشور بوده‌ایم. پرسش این است که در فاصله زمانی 2000 تا 2016 چه عواملی بر واگرایی روابط ایران و آذربایجان مؤثر بوده ...  بیشتر

تحلیل گفتمان اعتدال در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم

حسن مجیدی؛ محسن رحیمی نیا

دوره 7، شماره 25 ، شهریور 1397، صفحه 125-155

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.23133.1666

چکیده
  این می‌کوشد اشاره به زمینه‌های انتخابات ریاست ‌جمهوری دوره یازدهم، به بررسی گفتمان انتخاباتی حسن روحانی به منزله نامزد پیروز انتخابات بپردازد و به این سؤال پاسخ دهد که چگونه با روش تحلیل گفتمان، نحوه هژمونیک شدن گفتمان اعتدال در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم تبیین می‌شود؟ مدعای مقاله آن است که مؤلفه‌های گفتمانی نامزد پیروز در ...  بیشتر

سامان‌دهی فضا بر اساس تحلیل گفتمان مناطق ناهمگن ایران

سهیلا عباس پور گماری؛ افشین متقی

دوره 7، شماره 25 ، شهریور 1397، صفحه 157-178

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.15494.1446

چکیده
  تحلیل گفتمان علاوه بر متن، فضا را نیز در بر می­گیرد. فضا در روایت هانری لوفور با سه مفهوم تسلط و خلق و تعدیل همراه می­شود. در مناطق ناهمگن کشور با هویت­های متنوع، بنا بر ویژگی­های موقعیت جغرافیایی، کالبدی و معنایی فضا، گفتمانی شکل می­گیرد که نوعی الگوی اقتدار را در آن مناطق برحسب نظام معنایی به وجود می­آورد؛ این خرده‌گفتمان‌های ...  بیشتر

جمهوریت و تغلب در آرای امام خمینی و سید قطب و تاثیر آن بر حرکت های اسلامی معاصر

محمد مهدی اسماعیلی

دوره 7، شماره 25 ، شهریور 1397، صفحه 179-198

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.17254.1483

چکیده
  حرکت‌های اسلامی در دو سده اخیر در جهان اسلام، بویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، پرسش‌های متعددی را در ماهیت و عملکرد آنها ایجاد کرده است. پس از انقلاب‌های جدید عربی در منطقه و قدرت‌یابی گروه‌های خشونت‌طلب با هویت دینی، به دغدغه‌ای فراگیر و عمومی در حوزه نظام بین‌الملل و تحلیلگران جهانی تبدیل شده است. در این میان، یکی از پرسش‌های ...  بیشتر

انگاره همبستگی قومیت بلوچ پاکستان و تأثیرات آن بر قومیت بلوچ در شرق ایران

سید یوسف قرشی؛ هادی صادقی اول

دوره 7، شماره 25 ، شهریور 1397، صفحه 199-220

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.18258.1511

چکیده
  بررسی ابعاد مختلف ملی‌گراییِ بلوچ پاکستان و تأثیر آنان بر قومِ بلوچِ ساکن در استان سیستان و بلوچستان موضوع این نوشتار است. اهمیت این مسئله در آن است که از یک‌سو مناطق مرزی ایران هماره آبستن تحولات ژرف فکری، دینی، قومیتی و بعضاً امنیتی بوده و از دیگرسو، در مرزهای شرقی و جنوبشرقی ایران، کشور پاکستان قرار گرفته که در آن، جریانات عمیق ...  بیشتر

کاربست رهیافت سیستمی جامع نگر در کارآمدی نظام جمهوری اسلامی ایران

علیرضا محمدی؛ محمد حسین خوانین زاده

دوره 7، شماره 25 ، شهریور 1397، صفحه 221-249

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.19116.1542

چکیده
  کارآمدی از مسائل حیاتی نظام جمهوری اسلامی است. نظریه‌پردازی‌های این حوزه در ابتدای راه بوده و این واقعیت، مشکلات مهمی را در سطوح مختلف تئوریک و فرایندهای تصمیم‌گیری، اجرایی، گزینشگری و ارزیابی به وجود آورده است. این پژوهش با طراحی رهیافت سیستمی جامع‌نگر، چگونگی کاربرد، اهمیت و امتیازات این رهیافت را در ارتباط با کارآمدی این نظام ...  بیشتر

عناصر هویت فرهنگی جمهوری اسلامی ایران؛ موردکاوی سند «مؤلفه‌های هویت ملی ایرانیان»

علی کریمی مله؛ میثم بلباسی؛ سیدمحمدجواد قربی

دوره 7، شماره 25 ، شهریور 1397، صفحه 251-282

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.20974.1594

چکیده
  این نوشتار به دنبال پاسخ به این سؤال است که هویت فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سند «مؤلفه­های هویت ملی ایرانیان» دارای چه لایه­ها و عناصری است؟ دستاوردهای این تحقیق نشان از این دارد که هویت فرهنگی در سند مؤلفه­های هویت ملی ایرانیان شامل دو لایه هویت فرهنگیِ اسلامی که دربرگیرنده عناصری چون معنویت و توحید، اسلام و مذهب تشیع ...  بیشتر

گفتمان مبارزه با تروریسم و ظهور و قدرت یابی داعش

امیر محمد حاجی یوسفی؛ مریم جنیدی

دوره 7، شماره 25 ، شهریور 1397، صفحه 283-304

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.21354.1603

چکیده
  باوجودِ سلطه گفتمان ضد تروریسم و توجیه حمله امریکا به افغانستان و عراق پس از 11سپتامبر2001، تروریسم تکفیری به یکی از بزرگ‌ترین معضلات خاورمیانه بدل گشت و دولت‌ها و جوامع مختلف را درگیر خود ساخت. پرسش اصلی مقاله این است که چگونه گفتمان مبارزه با تروریسمِ برآمده از فاجعه یازده سپتامبر موجب ظهور و صعود گروه‌های تکفیری جدید همچون داعش ...  بیشتر

گزینه‌های سیاسی اهل سنت در عراق: از معارضه تا اقلیم سنی

محمدزمان راستگو؛ علی اکبر اسدی؛ سید مسعود موسوی شفائی

دوره 7، شماره 25 ، شهریور 1397، صفحه 305-332

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.21564.1618

چکیده
  اهل سنت عراق، با سقوط صدام و شکل‌گیری ساختار نوین فدرال دموکراتیک در کشور عراق، جایگاه برتر خود را از دست دادند و دچار نوعی سرگشتگی و آشفتگی سیاسی شدند؛ در نتیجه، رویکردهای سیاسی متفاوتی را در دوره‌های مختلف اتخاذ کردند. آن‌ها از سال2003 به‌بعد، هم از ذهنیت تاریخی سلطه­گرا، همچنین از فضای سیاسی امنیتی درون عراق و تاحدودی وضعیت منطقه ...  بیشتر