روابط بین الملل
علیرضا سمیعی اصفهانی؛ احسان جعفری فر
چکیده
بسیاری از تحلیلگران، قدرتگیری جریانات پوپولیســـتی در اروپا را نماد و مُسَـــبِب ناپایداری و «گسست سیاست» اروپایی خوانده اند. ظهور سریع رهبران و احزاب پوپولیست در قدرت از میانه دهه 2000 تا سالهای پایانی دهه 2010 نشان داد که شیوع و مقبولیت پوپولیسم به بالاترین حد خود در 30 سال گذشته رسیده است. به ویژه از سال 2016، به قدرت رسیدن ...
بیشتر
بسیاری از تحلیلگران، قدرتگیری جریانات پوپولیســـتی در اروپا را نماد و مُسَـــبِب ناپایداری و «گسست سیاست» اروپایی خوانده اند. ظهور سریع رهبران و احزاب پوپولیست در قدرت از میانه دهه 2000 تا سالهای پایانی دهه 2010 نشان داد که شیوع و مقبولیت پوپولیسم به بالاترین حد خود در 30 سال گذشته رسیده است. به ویژه از سال 2016، به قدرت رسیدن احزاب و جنبش های پوپولیستی مخالف آموزههای لیبرالیســـتی در اروپا و ایالات متحده به نگرانی ها در خصوص گسترش شیوه های اقتدارگرایی سیاست در این کشورها دامن زده است. پرسش اصلی پژوهش این است که علل و زمینه های قدرتیابی جریانات پوپولیستی و بهویژه احزاب راست رادیکال در طی دو دهه گذشته در اروپا چه بوده است؟ یافتههای پژوهش با بهرهگیری از رویکردی بدیع در قالب نظریه «عرضه و تقاضا» پوپولیستی نشان می دهد که مطالبات و نارضایتی های 1- اقتصادی و 2- اجتماعی- فرهنگی در سَمت تقاضا (رویکرد پایین به بالا) و در مقابل، استراتژی ها و سازوکارهای سیاسی- نهادی بکار گرفته از سوی دولتمردان و احزاب پوپولیستی در سَمت عرضهِ سیاست های پوپولیستی (رویکرد بالا به پایین)، موجب رویآوری رأیدهندگان اروپایی به رهبران و احزاب راست افراطی و فراهم شدن شرایط بسیج سیاسی شهروندان از سوی این احزاب شده است. روش پژوهش، کیفی از نوع تبیین علی و روش گردآوری داده ها کتابخانه ای است.
سیاستگذاری عمومی
سحر علیزاده نیری؛ علیرضا صادقی؛ یوسف ادیب؛ مصطفی قادری
چکیده
دیگری مهاجر در دهههای اخیر چنان در گفتمانهای سیاسی رایج بوده که در جامعه و فرهنگ عامه نیز تأثیر گذاشته است. لذا هدف از این پژوهش، کشف و یافتن سازوکارهای ساخت «دیگری» مهاجر در ایران میباشد. دانستن این سازوکارها نه تنها روند ادغام مهاجران بلکه حفظ نظم و امنیت اجتماعی و موفقیتهای سیاست مهاجرتی آینده ایران را نیز تعیین میکند. ...
بیشتر
دیگری مهاجر در دهههای اخیر چنان در گفتمانهای سیاسی رایج بوده که در جامعه و فرهنگ عامه نیز تأثیر گذاشته است. لذا هدف از این پژوهش، کشف و یافتن سازوکارهای ساخت «دیگری» مهاجر در ایران میباشد. دانستن این سازوکارها نه تنها روند ادغام مهاجران بلکه حفظ نظم و امنیت اجتماعی و موفقیتهای سیاست مهاجرتی آینده ایران را نیز تعیین میکند. رویکرد این پژوهش، کیفی و از نوع روش تحلیل مضمون میباشد. میدان پژوهش، اساتید جامعهشناسی و علوم سیاسی دانشگاههای شهر تهران هستند که با استفاده از نمونهگیری هدفمند و رسیدن به اشباع دادهها، تعداد 10 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها مصاحبه نیمهساختاریافته بود. برای تعیین قابلیت اعتماد مصاحبهها از راهبردهایی چون بازبینی توسط شرکت کنندگان و یک داور ناظر استفاده شد. تحلیل دادهها نیز بر اساس تحلیل مضمون براون و کلارک صورت گرفت. نتایج در سه مضمون اصلی شامل سازوکار اقتصادی، فرهنگی، قانونی و چندین مضمون فرعی استخراج گردید. بطور کلی نتایج نشان داد که مهاجران در نظام سیاستگذاری عمومی کمتر لحاظ شدهاند و مسائل آنها به خوبی شناسایی نشده است. لذا نظام تصمیمگیری جامعه نیازمند نظارت بهتر بر فرآیندهای مهاجرت، ادغام و اثربخشی بیشتر سیاستها برای مشارکت مهاجران میباشد. ادغام موفق مهاجران نه تنها به نشاط اقتصادی، سلامت مدنی و سیاسی کشور کمک میکند بلکه مهاجران تنوع جدیدی به موزاییک فرهنگی کشور اضافه میکنند.
روابط بین الملل
مختار قاسمی؛ سید سعید میرترابی حسینی؛ محمدولی مدرس؛ فریده محمدعلیپور
چکیده
روابط عربستان و چین طی سال های 2011 تا 2022 رشد و توسعه چشمگیری داشته است. این روابط از نفت شروع و به تجارت، سرمایهگذاری، فناوری و همکاری های نظامی گسترده شده است. توسعه روابط عربستان و چین در نیازمندی های طرفین در بخش انرژی و برنامه های راهبردی توسعه ای مشترک ریشه دارد اما این پژوهش قصد دارد گسترش روابط ریاض- پکن را از منظر ...
بیشتر
روابط عربستان و چین طی سال های 2011 تا 2022 رشد و توسعه چشمگیری داشته است. این روابط از نفت شروع و به تجارت، سرمایهگذاری، فناوری و همکاری های نظامی گسترده شده است. توسعه روابط عربستان و چین در نیازمندی های طرفین در بخش انرژی و برنامه های راهبردی توسعه ای مشترک ریشه دارد اما این پژوهش قصد دارد گسترش روابط ریاض- پکن را از منظر یک عامل قدرتمند بیرونی یعنی تحول در سیاست انرژی ایالات متحده بررسی نماید. پرسش اصلی مقاله این است که سیاست انرژی امریکا در سالهای 2011 تا 2022، چگونه بر روابط عربستان و چین تاثیر گذاشته است؟ فرضیه ای که در پاسخ به این پرسش و با روش تجربی و تبینی مورد آزمون قرار گرفته این است که سیاست انرژی امریکا در سالهای 2011 تا 2022، از طریق افزایش تولید نفت و گاز شیل و تقویت رویکرد نئومرکانتیلیستی در حوزه انرژی این کشور، روند نزدیک شدن دو کشور چین و عربستان به یکدیگر با محوریت بخش نفت و تلاش پکن – ریاض برای گسترش همکاری ها به سایر حوزه ها را تقویت کرده است. یافته مقاله حاکی از آن است که همکاری های چین و عربستان با ملاحظه حساسیت های ایالات متحده به این روابط، در آینده نیز گسترش بیشتری پیدا خواهد کرد.
محمد تقی پوریان
چکیده
تصمیمگیری یکی از مهمترین مباحث در عرصههای مختلف سیاستگذاری است. اگرچه ریشههای اصلی تئوریهای مربوطه در علم مدیریت بسط و گسترش یافتهاند اما دامنه این تئوریها به مهمترین عرصه تصمیمگیری یعنی حوزه امنیت هم کشیده شده است. از این منظر در این پژوهش قصد بر این است با بررسی الگوی عقلایی تصمیمگیری، به نقد این نظریه و نارساییهای ...
بیشتر
تصمیمگیری یکی از مهمترین مباحث در عرصههای مختلف سیاستگذاری است. اگرچه ریشههای اصلی تئوریهای مربوطه در علم مدیریت بسط و گسترش یافتهاند اما دامنه این تئوریها به مهمترین عرصه تصمیمگیری یعنی حوزه امنیت هم کشیده شده است. از این منظر در این پژوهش قصد بر این است با بررسی الگوی عقلایی تصمیمگیری، به نقد این نظریه و نارساییهای آن در تصمیمگیری امنیتی پرداخته شود. نتایج این پژوهش نشان میدهد که نظریه انتخاب عقلایی در تصمیمگیری امنیتی با مشکلات و نارساییهایی روبروست. چراکه به پشتوانه مباحث نظری، داعیه بر آن است که مؤلفههای تشکیلدهنده نظریه انتخاب عقلایی، برخورداری «اطلاعات جامع و کامل»، «اطمینان کامل از شرایط و اهداف»، «محاسبه سود و ارزشمندی اقتصادی» است؛ حالآنکه نظر به ماهیت پیچیده مقوله امنیت و شرایط پراهمیت تصمیمگیری امنیتی در شرایط مختلف عادی و بحرانی همیشه این مؤلفهها مقدور و میسور نبوده و توجه به سودمحوری در این نظریه؛ «نارساییهای تصمیمگیرندگان» شامل بیتوجهی به ارزشها و احساسات، «اشکالات در فرآیند تصمیمگیری» شامل ناتوانی در تعیین شرایط واقعی اهداف، «پایین بودن کیفیت اطلاعات» شامل ضعف در بررسی اطلاعات را به دنبال داشته است. اطلاعات موردنظر برای انجام این پژوهش به شیوه اسنادی- کتابخانهای گردآوری شده است. با توجه به ماهیت موضوع و مؤلفههای مورد بررسی، رویکرد حاکم بر این پژوهش «توصیفی- تحلیلی» است.
علیرضا محمدی؛ محمد حسین خوانین زاده
چکیده
کارآمدی از مسائل حیاتی نظام جمهوری اسلامی است. نظریهپردازیهای این حوزه در ابتدای راه بوده و این واقعیت، مشکلات مهمی را در سطوح مختلف تئوریک و فرایندهای تصمیمگیری، اجرایی، گزینشگری و ارزیابی به وجود آورده است. این پژوهش با طراحی رهیافت سیستمی جامعنگر، چگونگی کاربرد، اهمیت و امتیازات این رهیافت را در ارتباط با کارآمدی این نظام ...
بیشتر
کارآمدی از مسائل حیاتی نظام جمهوری اسلامی است. نظریهپردازیهای این حوزه در ابتدای راه بوده و این واقعیت، مشکلات مهمی را در سطوح مختلف تئوریک و فرایندهای تصمیمگیری، اجرایی، گزینشگری و ارزیابی به وجود آورده است. این پژوهش با طراحی رهیافت سیستمی جامعنگر، چگونگی کاربرد، اهمیت و امتیازات این رهیافت را در ارتباط با کارآمدی این نظام مورد تحلیل قرار میدهد. بهگمان نگارندگان، کارآمدی جمهوری اسلامی، نیازمند مدلی علمی مبتنی بر شاخصهای بومی است تا با رویکردی واقعگرایانه و جامع به همه عناصر ایدهای، ساختاری، کارگزاری، رفتاری و فرایندهای داخلی و نظام های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و بینالمللی پیرامون نظام سیاسی، پاسخگوی همه ابعاد کارآمدی باشد. کاربست رهیافت سیستمی جامعنگر، با توجه به همه این متغیرها، نقشی ممتاز در مفهومشناسی، فرایندها و ارزیابی کارآمدی این نظام و تحقق «حیات طیبه» به عنوان مقصد اصلی انقلاب اسلامی، ایفا میکند.
کیومرث یزدان پناه درو؛ مهتاب جعفری
چکیده
گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات، از جمله اینترنت و مشتقات وابسته به این نرم افزار پرقدرت که در درون مفهومی به نام فضای مجازی تعریف میشود، عرصه شکلگیری مجموعهای از ارتباطات میان گروههای اجتماعی متفاوت از فاصلههای بسیار دور در دنیای واقعی است که فرصتها و تهدیدات نوینی را فراروی دولتها قرار داده است. به طور مثال ...
بیشتر
گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات، از جمله اینترنت و مشتقات وابسته به این نرم افزار پرقدرت که در درون مفهومی به نام فضای مجازی تعریف میشود، عرصه شکلگیری مجموعهای از ارتباطات میان گروههای اجتماعی متفاوت از فاصلههای بسیار دور در دنیای واقعی است که فرصتها و تهدیدات نوینی را فراروی دولتها قرار داده است. به طور مثال فعالیتهای تروریستی از جمله تهدیدات نوینی است که فضای مجازی موجبات آن را فراهم ساخته است. مقاله حاضر با ارائه تحلیلی ژئوپلیتیک، سعی در پاسخ به این پرسش دارد که چگونه فضای مجازی در گسترش دامنه جغرافیایی فعالیتهای تروریستی از مقیاسهای محلی تا جهانی با تأکید بر داعش نقشآفرینی میکند؟ برای پاسخگویی به این پرسش، این مقاله با هدف کاربردی و با شیوه انجام توصیفی- تحلیلی انجام شد و برای جمعآوری اطلاعات از روش کتابخانهای بهره گرفته شد. یافته این نوشتار آنست که داعش با به کارگیری فضای که گستردهترین و سریعترین کاربردهای تأثیرگذار ازاین فناوری را طی سالهای 2011 تا 2016 داشته عرصه ژئوپلیتیک از سطح بازیگر محلی به سطح بازیگر فراملی تغییر وضعیت یافته است و مقیاس اثرگذاری این بازیگر غیرمتعارف عرصه ژئوپلیتیک از مقیاس محلی تا فروملی، فراملی و جهانی گسترش یافته است.
محسن اسلامی؛ بهروز ایاز
چکیده
با گذشت دو سال از ظهور گروه موسوم به داعش، این گروه به سمت آسیای مرکزی روی آورده است. با هدف قرار دادن آسیای مرکزی توسط این گروه، سوالاتی در نزد تحلیل گران به وجود آمده است. این نوشتار نیز در پی پاسخ به این سوال است که چه عواملی موجب ظهور و نفوذ داعش در آسیای مرکزی و جذب عده ای از این منطقه به این گروه شده است؟ به عبارت دیگر ...
بیشتر
با گذشت دو سال از ظهور گروه موسوم به داعش، این گروه به سمت آسیای مرکزی روی آورده است. با هدف قرار دادن آسیای مرکزی توسط این گروه، سوالاتی در نزد تحلیل گران به وجود آمده است. این نوشتار نیز در پی پاسخ به این سوال است که چه عواملی موجب ظهور و نفوذ داعش در آسیای مرکزی و جذب عده ای از این منطقه به این گروه شده است؟ به عبارت دیگر بستر ها، زمینه ها و علل نفوذ داعش در آسیای مرکزی چیست؟ فرضیه این نوشتار بر آن است که وجود عوامل و بستر هایی در آسیای مرکزی نظیر فقر، عدم توسعه یافتگی، بی ثباتی سیاسی و اقتصادی، وجود افراط گرایی اسلامی در میان برخی از مسلمانان این منطقه از یک سو، و وجود منابع معدنی غنی در این منطقه، وجود دو کشور مسلمان بنیادگرا(پاکستان و افغانستان) در همسایگی کشورهای این منطقه، نزدیکی کشور روسیه به این منطقه، حضور مسلمانان غرب چین (در استان سین کیانگ) در نزدیکی و همسایگی کشورهای منطقه آسیای مرکزی و از همه مهمتر استراتژی داعش در بین المللی کردن خود موجب شده است تا این منطقه مورد توجه این گروه تروریستی-تکفیری قرار گیرد و این گروه بتواند در این منطقه نفوذ کند و در این منطقه یارگیری کند.
جلیل دارا؛ سید مهدی حسینی فائق
چکیده
بنیادگرایی یهودی به عنوان گونهای از انواع بنیادگرایی دینی در عین داشتن مشابهت با دیگر انواعِ بنیادگرایی، مقومات خاص خود را دارد. تفاسیر متفاوت از منابع دینی و تاریخی موجب شکلگیری نحلههای مختلفی از بنیادگرایی یهودی شده که اگر بخواهیم شاخصی برای دستهبندی این گونهها ارائه دهیم بهترین شاخص توجه به اصل "تبعید" یا "بازگشت" است. ...
بیشتر
بنیادگرایی یهودی به عنوان گونهای از انواع بنیادگرایی دینی در عین داشتن مشابهت با دیگر انواعِ بنیادگرایی، مقومات خاص خود را دارد. تفاسیر متفاوت از منابع دینی و تاریخی موجب شکلگیری نحلههای مختلفی از بنیادگرایی یهودی شده که اگر بخواهیم شاخصی برای دستهبندی این گونهها ارائه دهیم بهترین شاخص توجه به اصل "تبعید" یا "بازگشت" است. از منظر بنیادگرایان این که در دوران تبعید به سر میبریم یا دوران بازگشت، احکام و مقتضیات خاص خود را دارد و برهمین اساس سه گونهی اصلی بنیادگرایی قابل ذکر است: بنیادگرایی منفعل، بنیادگرایی عملگرا و بنیادگرایان موعودباور. بنیادگرایان یهودی در عین تقسیم به نحلهها و گروههای مختلف، اهداف غایی یکسانی دارند و تفاوت گونههای یادشده، از حیث ابزار، روش و تشخیص ظرف زمانی و مکانی است. البته علاوه بر مولفههای درون دینی، همسویی یا مخالفت با جریانات سیاسی، نقشآفرینی سیاستهای رژیم صهیونیستی و نیز توجه به اتخاذ مواضع عملگرایانه برخی از این گروهها به خوبی میتواندستهبندیها و چرایی برخی مواضع را در انواعِ مختلف بنیادگرایی تبیین کند.
فرزاد رستمی؛ قدرت احمدیان؛ حمیدرضا کریمی
چکیده
ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا دو کنشگر مهم در عرصه جهانیاند که از نقشی تأثیرگذار در معادلات بینالمللی برخوردارند و برخورد منافع آنها با یکدیگر طبیعی به نظر میرسد. اما به قدرت رسیدن دونالد ترامپ در آمریکا اختلافنظرهای بین بروکسل و واشنگتن را تشدید کرده است. در این میان توافق هستهای ایران و 1+5 که از یک سو مورد حمایت اروپا ...
بیشتر
ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا دو کنشگر مهم در عرصه جهانیاند که از نقشی تأثیرگذار در معادلات بینالمللی برخوردارند و برخورد منافع آنها با یکدیگر طبیعی به نظر میرسد. اما به قدرت رسیدن دونالد ترامپ در آمریکا اختلافنظرهای بین بروکسل و واشنگتن را تشدید کرده است. در این میان توافق هستهای ایران و 1+5 که از یک سو مورد حمایت اروپا و از سوی دیگر مورد خشم ترامپ قرار دارد. آینده مبهمی را پیش روی خود میبیند. سعی این مقاله، پاسخگویی به این سوال است که چه سناریویی در مواجهه با این موضوع میتواند در دستور کار اتحادیه اروپا قرار گیرد؟ در پاسخ به این سوال، ضمن بررسی دیدگاه اروپایی و دیدگاه آمریکاییِ مقابل آن، چهار سناریو بررسی شد که عبارت اند از: سناریوی اول؛ دور شدن اتحادیه اروپا و ایالات متحده و واگرایی در روابط فراآتلانتیک، سناریوی دوم؛ همنوایی و همسویی با ایالات متحده، سناریوی سوم؛ متقاعد کردن ترامپ به حفظ برجام ضمن تعهد به همگرایی در روابط فراآتلانتیک و سناریوی چهارم؛ سیاست کجدار و مریز اروپا و آمریکا در دوره ترامپ. روش تحقیق در این مقاله سناریونویسی در چارچوب نظریه بازیها است.
حدیث اقبال
چکیده
سؤال اصلی این پژوهش آن است که ریشههای شکلگیری شناخت و رفتار تروریستها و بالاخص مهمترین گروه تروریستی موجود یعنی داعش چیست و چه مدلی در این راستا می توان ارائه داد؟ چارچوب شناخت اجتماعی، بر مبنای تعامل فرد با محیط به طرح موضوعاتی چون «خاستگاه شناختی»، «سبکهای شناختی»، «الگوهای شناختی» و «ظرفیت شناختی» ...
بیشتر
سؤال اصلی این پژوهش آن است که ریشههای شکلگیری شناخت و رفتار تروریستها و بالاخص مهمترین گروه تروریستی موجود یعنی داعش چیست و چه مدلی در این راستا می توان ارائه داد؟ چارچوب شناخت اجتماعی، بر مبنای تعامل فرد با محیط به طرح موضوعاتی چون «خاستگاه شناختی»، «سبکهای شناختی»، «الگوهای شناختی» و «ظرفیت شناختی» به بررسی «زبان»، «خاستگاه زیستی – روانی»، «سازههای ذهنی» و «فرهنگ اجتماعی» پرداخته و ریشههای شکلگیری شناخت تروریستهای داعش را توضیح میدهد. به منظور ترسیم مدل ذهنی تروریستهای داعش از روش تحلیل محتوای کیفی و نرم افزار Xmind استفاده شده است. مضامین استخراج شده و موجودبرای ترسیم مدل ذهنی شامل عقاید (ترجیح نقل بر عقل، فقه التکفیر، سلفیگری و حافظه گذشتهگرا، نصگرایی جمودی)، استعارهها (بدعت، شریعت، جهاد، خلافت و خلیفه)، فضای زندگی (نابنهجاری بازتولید شده در خانواده، احساس محرومیت نسبی)، خاستگاه زیستی- روانی (دونیمگی و تفکر سیاه – سفید و همه یا هیچ، مرگپرستی، خشونت بدخیم، سلطه غریزه، هذیان عظمت و خودستاییِ مرضی، شخصیت ضد اجتماعی)، گروه (حس تعلق و خویشاوندی ساختگی، خطر به مثابه ارزش، فشار اطاعت و موفقیت) و بحران هویت (مناقشه و تداخل فرهنگی، هژمونی غرب و حقارت عرب، احیای شکوه اسلامی) است. برمبنای تحلیل و تبیین این مضامین، مدلی نیز ترسیم شده است.
طه اکرمی؛ سید داود آقایی
چکیده
خروج نیروهای زمینی آمریکا از منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا و همزمانی آن با حضور پررنگتر متحدین غربی آمریکا و تجهیز بیشتر متحدین منطقهای آن، نشان از تغییر رویکرد غرب آسیا و شمال آفریقا آمریکا و بهتبع راهبرد چرخش به شرق این کشور داشت. بنا بر نظر نگارندگان، این راهبرد جدید، راهبرد آمریکا نسبت به بحرانها و تحولات غرب آسیا و شمال ...
بیشتر
خروج نیروهای زمینی آمریکا از منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا و همزمانی آن با حضور پررنگتر متحدین غربی آمریکا و تجهیز بیشتر متحدین منطقهای آن، نشان از تغییر رویکرد غرب آسیا و شمال آفریقا آمریکا و بهتبع راهبرد چرخش به شرق این کشور داشت. بنا بر نظر نگارندگان، این راهبرد جدید، راهبرد آمریکا نسبت به بحرانها و تحولات غرب آسیا و شمال آفریقا را تغییر داده است گروه تروریستی داعش، نمونه اخیر این بحرانها است. لذا سؤال اصلی مقاله این است که سیاست و راهبرد جدید آمریکا نسبت به غرب آسیا و شمال آفریقا چیست؟ و این راهبرد در مبارزه با گروههای تروریستی و به خصوص داعش، چگونه خواهد بود؟ این پژوهش با بهرهگیری از روش تحلیلی- توصیفی و با استفاده از نظریه توازن قوای فراساحل نتیجه میگیرد که مواردی از قبیل عدم حضور نیروهای زمینی، انتقال بار هزینهها بر دوش سایر متحدین و احاله مسئولیت، چندجانبهگرایی و ... از جمله عناصر اصلی راهبرد جدید آمریکا است که به تبع آن، استفاده از نیروهای محلی، متحدین منطقهای، راهبرد رد پای کمرنگ و ائتلافهایی چون ائتلاف هوایی علیه داعش، تجهیز و آموزش نیروها، استفاده از نیروی دریایی و نیروهای ویژه و استفاده از پهبادها و موشکها و... انتخابهای اول آمریکا خواهند بود.
علی آدمی؛ عبداله مرادی
چکیده
تشدید گرایشهای تکفیری در جهان اسلام، از جمله مسائل مهم مطالعات اسلامی و پربسامدترین تحولات صحنه بینالملل میباشد. در این میان به نظر میرسد مطالعهای نظاممند در حوزه روابط بینالملل مبتنی بر تعامل پویای ساختار و کارگزار، قدرت تبیینکنندگی بالایی در ارائه الگویی جامع از موضوع تحول به / در «اندیشه تکفیری» داشته و جنبه ...
بیشتر
تشدید گرایشهای تکفیری در جهان اسلام، از جمله مسائل مهم مطالعات اسلامی و پربسامدترین تحولات صحنه بینالملل میباشد. در این میان به نظر میرسد مطالعهای نظاممند در حوزه روابط بینالملل مبتنی بر تعامل پویای ساختار و کارگزار، قدرت تبیینکنندگی بالایی در ارائه الگویی جامع از موضوع تحول به / در «اندیشه تکفیری» داشته و جنبه نوآورانه به پژوهش بدهد. بر این اساس پرسش اصلی این پژوهش آن است که: «نظام بینالملل در مقطع تاریخی پسا جنگ سرد، چگونه بر جریان تکفیری تاثیر گذاشته است؟» با توجه به چارچوب نظری سازهانگاری تلاش میشود تا پاسخ به این پرسش از طریق مطالعه فرایند ادراک بینالاذهانی گروههای افراطی متاثر از ساختار نظام بینالملل صورت گیرد. در این راستا تلاش میشود با روش تحقیق تحلیل محتوای کیفی، نظرات چهرههای مشهور گروههای تکفیری (جامعۀ نمونه) مورد بررسی قرار گرفته تا قوامیافتن هویت تکفیری در تعامل با ساختارهای بینالمللی را در قالب یافتههای پژوهش: ادارک، نقش و هدف نشان داده و الگوی مفهومی این هویتیابی را ترسیم نماید.
شایان جوزانی کهن؛ شاهین جوزانی کهن؛ محمدرضا دهشیری
چکیده
چینبادارابودنقدرتاقتصادیچشمگیر،زیرساختهاوتجهیزاتنظامی گسترده،قدرتسیاسیوتأثیرگذاریبرکشورهایمنطقهاسیایشرقی،بیشترینظرفیترا برایزیرسئوالبردنسیاستهایایالاتمتحده،درمنطقهاسیایشرقیدارد.درسالهایاخیرنوسازینظامی چیندرکناررشداقتصادیاینکشورتداومیافتهاست. کاهشتمرکزایالات متحدهبرمنطقهاسیایشرقیدردورانریاستجمهوری«جورجدبلیوبوش»،موجبگسترشنفوذچیندرمنطقهاسیایشرقیوافزایشمنافعوتعاملاتگستردهاقتصادیباکشورهایمنطقهشد. ...
بیشتر
چینبادارابودنقدرتاقتصادیچشمگیر،زیرساختهاوتجهیزاتنظامی گسترده،قدرتسیاسیوتأثیرگذاریبرکشورهایمنطقهاسیایشرقی،بیشترینظرفیترا برایزیرسئوالبردنسیاستهایایالاتمتحده،درمنطقهاسیایشرقیدارد.درسالهایاخیرنوسازینظامی چیندرکناررشداقتصادیاینکشورتداومیافتهاست. کاهشتمرکزایالات متحدهبرمنطقهاسیایشرقیدردورانریاستجمهوری«جورجدبلیوبوش»،موجبگسترشنفوذچیندرمنطقهاسیایشرقیوافزایشمنافعوتعاملاتگستردهاقتصادیباکشورهایمنطقهشد. بارویکارامدناوباماواتخاذسیاست "چرخشبهسویاسیا"اختلافاتواشنگتنوپکنافزایشیافت. درپاسخبهاینسئوالکه«اختلافاتموجودبینچینوایالات متحدهچهتأثیریبرروابطدوکشورگذاشتهاست؟»نگارندگانمعتقدندکهاختلافاتسیاسی،اقتصادیوامنیتی -نظامیبویژهدردورهریاستجمهوریاوباماموجب افزایشتنشدر منطقه و روابط بینالمللی دوکشوردرحوزههایاقتصادی،سیاسیوامنیتی- نظامیشد. دراینمقالهاختلافاتمیانچینوایالات متحدهدرسهزمینهسیاسی،اقتصادیوامنیتی،تبیین میشود که موجبافزایشتنشدرروابطدوکشورنیز شده است.
علی کریمی مله؛ میثم بلباسی؛ سیدمحمدجواد قربی
چکیده
این نوشتار به دنبال پاسخ به این سؤال است که هویت فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سند «مؤلفههای هویت ملی ایرانیان» دارای چه لایهها و عناصری است؟ دستاوردهای این تحقیق نشان از این دارد که هویت فرهنگی در سند مؤلفههای هویت ملی ایرانیان شامل دو لایه هویت فرهنگیِ اسلامی که دربرگیرنده عناصری چون معنویت و توحید، اسلام و مذهب تشیع ...
بیشتر
این نوشتار به دنبال پاسخ به این سؤال است که هویت فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سند «مؤلفههای هویت ملی ایرانیان» دارای چه لایهها و عناصری است؟ دستاوردهای این تحقیق نشان از این دارد که هویت فرهنگی در سند مؤلفههای هویت ملی ایرانیان شامل دو لایه هویت فرهنگیِ اسلامی که دربرگیرنده عناصری چون معنویت و توحید، اسلام و مذهب تشیع و معارف قرآنی، همگرایی فرهنگی، دفع ظلم و ظلمستیزی، ولایتمداری، اخلاق و آداب و سنتهای حسنه، عمل به سیره پیامبر (ص)، عدالتطلبی بیپایان، انتظار و رسالت تاریخی ایرانیان است و لایه هویت فرهنگیِ ایرانی که شامل عناصری چون میراث فرهنگی و آیینها، معماری ایرانی، عالمان و علمدوستی، تاریخ ایران، دفاع از سرزمین، حافظه و خاطره جمعی، تمدن ایرانی، زبان و خط پارسی، سرزمین ایران، اقوام و گروههای ایرانی با خردهفرهنگهای زیبا میشود که میتواند هویتبخشی و همبستگی فرهنگی، معنوی و ملی در میان ملت ایران را به دنبال داشته باشد. همچنین باید خاطرنشان کرد که در این سند، به هویت مدرن و متجدد ایرانیان هیچ اشارهای نشده است. برای پاسخ به سؤال از روش تحلیل محتوای کیفی و کمی بهره گرفته میشود.
محمود مقدس؛ امیر نورانی مکرم دوست
چکیده
تحولات چند سال اخیر شمال آفریقا که به برکناری دیکتاتوریهای قدیمی تونس و مصر منجر شد از جمله حوادث جالب و شگفت چند سال اخیر محسوب میشود که اذهان بسیاری از اندیشمندان را متوجه خود کرده است. این مقاله قصد دارد خوانشی تازه از علل وقوع تحولات مصر در سال 2011 که به برکناری حسنی مبارک منجر شد ارائه کند. لذا، در پاسخ به چرایی وقوع انقلاب مصر، ...
بیشتر
تحولات چند سال اخیر شمال آفریقا که به برکناری دیکتاتوریهای قدیمی تونس و مصر منجر شد از جمله حوادث جالب و شگفت چند سال اخیر محسوب میشود که اذهان بسیاری از اندیشمندان را متوجه خود کرده است. این مقاله قصد دارد خوانشی تازه از علل وقوع تحولات مصر در سال 2011 که به برکناری حسنی مبارک منجر شد ارائه کند. لذا، در پاسخ به چرایی وقوع انقلاب مصر، از رویکرد ساختاری نئوپاتریمونیالیسم در تبیین این پدیده استفاده میشود چراکه اعتقاد بر این است که بهتر میتواند خاستگاهها و ریشههای تحولات فوق را تبیین کند. در این راستا، این فرضیه به آزمون گذاشته میشود که ماهیت نئوپاتریمونیال حکومت مصر با ویژگیهای خاص خود همچون شخصی بودن قدرت، حامیپروری، فساد، وابستگی به قدرت خارجی با دستکاری در ماهیت ساز و کارهای جامعه مدنی همچون احزاب، سندیکاها، بخش خصوصی به تشدید ناکارآمدی رژیم و در نتیجه اعتراضات مردمی سال 2011 انجامیده است.
احمد رضا بردبار؛ پویش پراشی
چکیده
ساختار ایدئولوژی ناخودآگاه با بحران در نظام ارزشی خود مواجه میشود؛ بیارزش شدن نظام ارزشی و غیبت معنا از بارزترین این بحرانها است. نقطه آغاز بیارزش شدن نظام ارزشی و غیبت معنا، بروز دوباره نهیلیسم خفته در تاریخ حیات انسان است. برای غلبه بر نهیلیسم، هر ایدئولوژی با توجه به متن اندیشه خود درصدد پاسخگویی است؛ اندیشه اسلامی نیز ...
بیشتر
ساختار ایدئولوژی ناخودآگاه با بحران در نظام ارزشی خود مواجه میشود؛ بیارزش شدن نظام ارزشی و غیبت معنا از بارزترین این بحرانها است. نقطه آغاز بیارزش شدن نظام ارزشی و غیبت معنا، بروز دوباره نهیلیسم خفته در تاریخ حیات انسان است. برای غلبه بر نهیلیسم، هر ایدئولوژی با توجه به متن اندیشه خود درصدد پاسخگویی است؛ اندیشه اسلامی نیز از این قاعده مستثنی نیست. اندیشه اسلامی درگیر با سیطره نهیلیسمی است که نظام معنایی و ارزشی این اندیشه را مانند دیگر اندیشهها آماج حمله قرار داده است. تکنولوژی و گسترش بدون مرز آگاهی، راه را برای نفوذ نهیلیسم هموار کرده است و اندیشه اسلامی در این بین، مسیر معنابخشی و بازارزشسازی را پیگرفته است. یکی از نمودهای بازارزشسازی و معنادهی نو در اندیشه اسلامی، در جنبشها و اندیشههای افراطی آشکار شده است که عنوان کلی افراطگرایی اسلامی به آن اطلاق میشود و سازمانها و گروههایی چون القاعده، طالبان و داعش نیز نمونههایی از این افراطگرایی بهشمار میرود. وجه بارز این اندیشهها زبان خشونت است. در واقع با بیانی موجز میتوان بیان داشت که افراطگرایی اسلامی، نتیجه منطقی سیطره نهیلیسم نو است. هدف این پژوهش مقایسه افراطگرایی اسلامی و نهیلیسم است که با استفاده از روش مطالعه تطبیقی صورت پذیرفته است.
فرزاد رستمی؛ حمیدرضا کریمی
چکیده
طی سالهای اخیر تحولات عمدهای در منطقه خاورمیانه مشاهده شده است که علاوه بر ابعاد بینالمللی، اتحادهای منطقهای را نیز تحت تاثیر قرار داده است. اتحاد عربستان سعودی و ایالات متحده امریکا یکی از این اتحادها است که بر اثر تحولات جدید وجه اختلافی آن آشکار شده است. به علاوه اتهامات علیه عربستان سعودی در حوادث یازده سپتامبر 2001 متغیری ...
بیشتر
طی سالهای اخیر تحولات عمدهای در منطقه خاورمیانه مشاهده شده است که علاوه بر ابعاد بینالمللی، اتحادهای منطقهای را نیز تحت تاثیر قرار داده است. اتحاد عربستان سعودی و ایالات متحده امریکا یکی از این اتحادها است که بر اثر تحولات جدید وجه اختلافی آن آشکار شده است. به علاوه اتهامات علیه عربستان سعودی در حوادث یازده سپتامبر 2001 متغیری با ابعاد بینالمللی است که طی ماههای اخیر با بازگشایی پرونده و بررسی مجدد در کنگره امریکا بهعنوان متغیر تشدید کنندهِ تنش بین دو کشور عمل کرده است.در این پژوهش تلاش میشود این موضوع مورد بررسی قرار گیرد که سیاستهای ایالات متحده در قبال تحولات ذکر شده که منشا آنها در منطقه خاورمیانه است، چه تاثیری بر روابط این کشور و عربستان سعودی گذاشته است؟ فرضیهای این است که سیاستهای ایالات متحده امریکا در قبال تحولات و پویاییهای منطقهای و فرامنطقهای مرتبط با خاورمیانه منجر به واگرایی در روابط عربستان و امریکا بین سالهای 2016-2010 شده است و جنبههای اختلافآمیز و تنشزای آن را مشخص کرده است.
سجاد بهرامی مقدم
چکیده
این مقالهبه روش تبیینی و از چشمانداز نظریه موازنه منافع نشان میدهد که روابط امریکا و عربستان بر الگوی پیچیده همکاری در عین تعارض منافع در حوزههای ژئوپولیتیکی مبتنی است. تعارض منافع مانع از ارتقای همکاریهای دو دولت به اتحادی استراتژیک شده و همزمان منافع مشترک مانع از فروپاشی روابط دو دولت شده است، بنابراین موضوعاتی مانند ...
بیشتر
این مقالهبه روش تبیینی و از چشمانداز نظریه موازنه منافع نشان میدهد که روابط امریکا و عربستان بر الگوی پیچیده همکاری در عین تعارض منافع در حوزههای ژئوپولیتیکی مبتنی است. تعارض منافع مانع از ارتقای همکاریهای دو دولت به اتحادی استراتژیک شده و همزمان منافع مشترک مانع از فروپاشی روابط دو دولت شده است، بنابراین موضوعاتی مانند توافقهای تسلیحاتی و یا مواضع متفاوت دو دولت در بحرانهای خاورمیانه به تغیری اساسی در روابطشان منجر نمیشود. همچنین یافتهها نشان میدهد که شکلگیری و تداوم پیوندهای دو دولت دلایلی امنیتی دارد و پادشاهی سعودی در بطن این مشارکت، از قدرت امریکا برای مقابله با رقبای منطقهای خود بهره گرفته است و ترس از ایران بویژه در طول دهه گذشته محرکی نیرومند در سیاستهای خاورمیانهای عربستان بوده است، ترسی که شدت آن ریشه در سوء برداشتها و آسیب پذیریهای پادشاهی سعودی نسبت به ایران دارد، به گونهای که پادشاهی سعودی نفوذ تدافعی ایران را در خاورمیانه نفوذی تهاجمی همراه مقاصدی مخاطرهآمیز دریافته است. بر این اساس نگارنده در پایان ضرورت یک مجمع گفتگوی منطقهای در حوزه خلیج فارس را با هدف تخفیف سوء برداشتها از رفتار و نیات همسایگان خاطرنشان کردهاند.
امیر محمد حاجی یوسفی؛ مریم جنیدی
چکیده
باوجودِ سلطه گفتمان ضد تروریسم و توجیه حمله امریکا به افغانستان و عراق پس از 11سپتامبر2001، تروریسم تکفیری به یکی از بزرگترین معضلات خاورمیانه بدل گشت و دولتها و جوامع مختلف را درگیر خود ساخت. پرسش اصلی مقاله این است که چگونه گفتمان مبارزه با تروریسمِ برآمده از فاجعه یازده سپتامبر موجب ظهور و صعود گروههای تکفیری جدید همچون داعش ...
بیشتر
باوجودِ سلطه گفتمان ضد تروریسم و توجیه حمله امریکا به افغانستان و عراق پس از 11سپتامبر2001، تروریسم تکفیری به یکی از بزرگترین معضلات خاورمیانه بدل گشت و دولتها و جوامع مختلف را درگیر خود ساخت. پرسش اصلی مقاله این است که چگونه گفتمان مبارزه با تروریسمِ برآمده از فاجعه یازده سپتامبر موجب ظهور و صعود گروههای تکفیری جدید همچون داعش شد. فرضیه ما این است که گفتمان مبارزه با تروریسم، تهدیدی از تروریستها و مسلمانان خلق کرد و تحت تأثیر فضای بینالاذهانیِ ایجاد شده از این گفتمان، بسیاری از مسلمانان مطرود، از این فضا به افراطگرایی جذب شدند و تعریفی که از خود و هویت خود ارائه کردند در واقع، بازتابی از تعریف «دیگری» از آنها بود. برای پاسخ به سؤال مقاله با بهرهگیری از رابطه تحلیل انتقادی گفتمان با تئوری هژمونی، گفتمان رسانهای مکتوب ایالات متحده، با تمرکز بر مطالعه متون مجله سیاست خارجی در فاصله زمانی 2001 تا 2004، یعنی تأسیس اولیه داعش به عنوان شاخه القاعده در عراق را بررسی میکنیم. نوآوری مقاله بررسی عوامل هویتآفرین گفتمان مبارزه با تروریسم با هویتیابی داعش از منظر فضای بینالاذهانی و سوبژکتیویته و معنا است.
بهروز نامداری؛ کیهان برزگر
چکیده
این مقاله به بررسی نقش منابع غیرمتعارف نفت بر ساختار درونی و تصمیمگیریهای سازمان اوپک میپردازد. نحوه تعامل اعضا در سازمان اوپک نشان میدهد که منابع جدید نفت شیل نحوه رفتار متقابل و تصمیمگیری درون این سازمان را تحت تاثیر قرار میدهد. از آنجا که جایگاه و قدرت این سازمان بینالمللی، همواره تحت تأثیر اختلافات ساختاری درون این ...
بیشتر
این مقاله به بررسی نقش منابع غیرمتعارف نفت بر ساختار درونی و تصمیمگیریهای سازمان اوپک میپردازد. نحوه تعامل اعضا در سازمان اوپک نشان میدهد که منابع جدید نفت شیل نحوه رفتار متقابل و تصمیمگیری درون این سازمان را تحت تاثیر قرار میدهد. از آنجا که جایگاه و قدرت این سازمان بینالمللی، همواره تحت تأثیر اختلافات ساختاری درون این سازمان بوده است و تولید از منابع نامتعارف نفت که قسمت عمده آن در خارج از حوزه سرزمینی اعضای اوپک است، میتواند به تعمیق اختلافات در درون این سازمان و یا ترمیم آنها بینجامد، هرگونه تغییر اساسی در میزان تأثیرگذاری اوپک در اقتصاد جهانی میتواند کلیت وجودی آن را تحت تأثیر قرار دهد. این نوشتار با استفاده از متغیر تاریخی اختلافات درون سازمان اوپک و انطباق آن با سناریوهای کمی آتی تولید نفت از منابع متعارف و غیرمتعارف به این نتیجه میرسد که ورود و تداوم متغیر نفت شیل به بازار بینالمللی انرژی، همزمان میتواند عامل تداوم و استحکام سازمان اوپک و یا از همگسیختگی این سازمان بینالمللی بعد از چندین دهه فعالیت در بازار انرژی جهانی شود.
محمد ابوالفتحی؛ بنفشه رستمی؛ مسعود نادری
چکیده
قیامهای مردمی سال 2011 موسوم به بهار عربی ، تغییرات سیاسی برخی از کشورهای خاورمیانه را در پی داشت که تأثیرات وسیعی بر تعاملات سیاسی و امنیتی منطقه گذاشته به نحوی که منجر به تغییر نظم منطقهای و تحول نقشها و بازیگران منطقهای شده است. عربستان سعودی به عنوان یک کشور محافظهکار که همواره به دنبال سیاست حفظ وضع موجود در منطقه ...
بیشتر
قیامهای مردمی سال 2011 موسوم به بهار عربی ، تغییرات سیاسی برخی از کشورهای خاورمیانه را در پی داشت که تأثیرات وسیعی بر تعاملات سیاسی و امنیتی منطقه گذاشته به نحوی که منجر به تغییر نظم منطقهای و تحول نقشها و بازیگران منطقهای شده است. عربستان سعودی به عنوان یک کشور محافظهکار که همواره به دنبال سیاست حفظ وضع موجود در منطقه بوده با شروع تحولات در منطقه به منظور حفظ موازنه قوا به سیاست تهاجمی در منطقه روی آورده است. قطر نیز به عنوان یکی از اعضای GCC که به عنوان دولتی میانجیگر در منطقه شناخته میشود، تحولات منطقه را فرصتی مناسب برای افزایش نقش و جایگاه خود ارزیابی کرد. حال این پژوهش با نگاهی تطبیقی به بررسی سیاست خارجی عربستان و قطر در قبال بحران سوریه میپردازد. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که این دو کشور با وجود اختلافات ایدئولوژیکی با هدف ارتقای جایگاه منطقهای خود و حذف رقبا وارد بحرانهای منطقهای شده و با اتخاذ رویکردی که منجر به تشدید درگیریها در منطقه شده است، منافع آنها را مورد مخاطره قرار داده و آنها را رودر روی یکدیگر قرار خواهد داد.
اصغر کیوان حسینی؛ هوشنگ ایمانپور سعید
چکیده
روند همگرایی اروپا همواره با چالشهایی همراه بوده و به همین دلیل نیز بخش مهمی از معیارهای ارزیابی قابلیتهای اتحادیه اروپایی برمبنای چگونگی مواجهه با بحرانهای مزبور از جمله «کسری دموکراتیک» ترسیم و تعیین شده است. در این نوشتار ضمن اشاره به ابعاد مفهومی چالش یاد شده، به مهمترین تحلیلهای معطوف به ریشهها و پیآمدهای آن ...
بیشتر
روند همگرایی اروپا همواره با چالشهایی همراه بوده و به همین دلیل نیز بخش مهمی از معیارهای ارزیابی قابلیتهای اتحادیه اروپایی برمبنای چگونگی مواجهه با بحرانهای مزبور از جمله «کسری دموکراتیک» ترسیم و تعیین شده است. در این نوشتار ضمن اشاره به ابعاد مفهومی چالش یاد شده، به مهمترین تحلیلهای معطوف به ریشهها و پیآمدهای آن برای روندهای پیشروی اتحادیه اروپا پرداخته میشود که در این میان، واقعه خروج بریتانیا از اتحادیه یا برگزیت بهعنوان یکی از دامنهدارترین نتایج احتمالی کسری دموکراتیک مورد تأکید است. پرسش اصلی عبارتست از: دامنه آرای موافق و مخالف وجود کسری دموکراتیک، چه مفاهیم و مضامینی را در برابر روند همگرایی اروپا مطرح مینماید؟ فرضیه این است که بر مبنای آرای موافق و مخالف در خصوص «کسری دموکراتیک»، مهمترین چالش واگرا در برابر اتحادیه اروپا در ابعاد «مشروعیت نهادهای اتحادیه»، «ضریب دموکراتیک یا مردمسالاری در رابطه ملی – فراملی» و «نخبهگرایی – توده محوری» قابل شناسایی است.
محمدزمان راستگو؛ علی اکبر اسدی؛ سید مسعود موسوی شفائی
چکیده
اهل سنت عراق، با سقوط صدام و شکلگیری ساختار نوین فدرال دموکراتیک در کشور عراق، جایگاه برتر خود را از دست دادند و دچار نوعی سرگشتگی و آشفتگی سیاسی شدند؛ در نتیجه، رویکردهای سیاسی متفاوتی را در دورههای مختلف اتخاذ کردند. آنها از سال2003 بهبعد، هم از ذهنیت تاریخی سلطهگرا، همچنین از فضای سیاسی امنیتی درون عراق و تاحدودی وضعیت منطقه ...
بیشتر
اهل سنت عراق، با سقوط صدام و شکلگیری ساختار نوین فدرال دموکراتیک در کشور عراق، جایگاه برتر خود را از دست دادند و دچار نوعی سرگشتگی و آشفتگی سیاسی شدند؛ در نتیجه، رویکردهای سیاسی متفاوتی را در دورههای مختلف اتخاذ کردند. آنها از سال2003 بهبعد، هم از ذهنیت تاریخی سلطهگرا، همچنین از فضای سیاسی امنیتی درون عراق و تاحدودی وضعیت منطقه متأثر بودهاند. پرسش اصلی نوشتار آن است که گزینههای اعراب اهل سنت عراق، تحت تأثیر فضای سیاسی حاکم بر عراق پس از سقوط صدام به چه سمتوسویی سوق یافتهاند؟فرضیه اصلی آن است که کنشهای سیاسی اهل سنت در ساختار قدرت، بهصورت سینوسی از معارضه و تحریم تا مشارکت در نوسان بوده است؛ اما آنها با توجه به نتایج نامحسوس و نامطمئن رویکرد معارضه و همچنین محقق نشدن مشارکت متوازن (به عنوان بدیل مشارکت تناسبی)، کمکم به سمت گزینه سوم، یعنی کسب حاکمیت یا خودگردانی محلی در مناطق خود، گرایش یافتهاند که این موضوع میتواند به صورت شکلگیری اقالیم سنی نمود یابد. در این مقاله، شیوه استدلال و فهم رابطه بین متغیرها، براساس روش توصیفیتحلیلی است.
مرتضی شیرودی
چکیده
جهان اسلام در دهههای اخیر، دستخوش حوادثی از درون (وقوع جنبشها و غیره) و از بیرون (یکجانبهگرایی امریکایی و غیره) بوده و نیز، جهانی شدن، متفاوت از گذشته و از غرب مسیحی به سوی اسلام سیاسی جریان یافته و تأثیراتی، بر جای نهاده! چنین تأثیراتی تاکنون و از دریچه روش تحلیل گفتمان، بررسی نشده است! پرسش این است که "گفتمان اسلام سیاسی ...
بیشتر
جهان اسلام در دهههای اخیر، دستخوش حوادثی از درون (وقوع جنبشها و غیره) و از بیرون (یکجانبهگرایی امریکایی و غیره) بوده و نیز، جهانی شدن، متفاوت از گذشته و از غرب مسیحی به سوی اسلام سیاسی جریان یافته و تأثیراتی، بر جای نهاده! چنین تأثیراتی تاکنون و از دریچه روش تحلیل گفتمان، بررسی نشده است! پرسش این است که "گفتمان اسلام سیاسی در مواجهه و مفاهمه با جهانی شدن در شمال افریقا به مثابه یکی از حوزههای معرفتی تأثیرگذار در جهان تسنن، چگونه صورتبندی شده است؟ گمانه آن است که صورتبندی جدیدی در گفتمان اسلام سیاسی این حوزه شکل گرفته به گونهای که در آن، نشانهها و دالهایی ظاهر شده که در ضدیت و غیریت با اسلام سیاسی، مفصل بندی میشود (پسااسلام سیاسی). غرض، دستیابی به علل اصلی این تغییر، در دو شخصیت قرضاوی و غنوشی و دو حزب اخوان المسلمین و النهضه است. دستیابی به این هدف که با مطالعه مجموعه وسیعی از دادههای زبانی و غیر زبانی از جمله گزارشها، حوادث تاریخی و مصاحبههای نمایندگان اسلام سیاسی دو کشور به روش تحلیل گفتمان دنبال شده،صورتبندی پسااسلام سیاسی در منازعه و مراوده جهانی شدن و اسلام سیاسی، در نظر و عمل را نشان میدهد.
علی اسمعیلی اردکانی؛ غلامعلی چگنی زاده
چکیده
بحرانهای اتحادیه اروپایی (بهخصوص بحران یونان، اکراین، مهاجرت و خروج بریتانیا) نگاهها را متوجه رفتار و جهتگیری سیاست خارجی آلمان کرده است. در این شرایط از سویی قدرتهای بزرگ قارهای و فراقارهای، آلمان را مهمترین گزینه برای رهبری اتحادیه اروپایی میدانند زیرا این کشور بزرگترین اقتصاد اتحادیه اروپایی را دارد و آنگلا مرکل ...
بیشتر
بحرانهای اتحادیه اروپایی (بهخصوص بحران یونان، اکراین، مهاجرت و خروج بریتانیا) نگاهها را متوجه رفتار و جهتگیری سیاست خارجی آلمان کرده است. در این شرایط از سویی قدرتهای بزرگ قارهای و فراقارهای، آلمان را مهمترین گزینه برای رهبری اتحادیه اروپایی میدانند زیرا این کشور بزرگترین اقتصاد اتحادیه اروپایی را دارد و آنگلا مرکل رهبری قابل احترام در این اتحادیه و جهان به شمار میرود. اما از سوی دیگر در این مسئولیتپذیری و پذیرفتن نقش رهبری از سوی آلمان تردیدهای اساسی وجود دارد. در همین رابطه مهمترین سوالی که در ذهن نخبگان و کارشناسان آلمانی، پژوهشگران بینالمللی و از همه مهمتر رهبران سایر کشورها در دو سال گذشته وجود دارد این است که ابهام موجود در جهتگیری سیاست خارجی آلمان در قبال اتحادیه اروپایی ناشی از چیست؟ این نوشتار از رهگذر توجه به دو مسئله مهم در اتحادیه اروپایی یعنی مهاجرت و خروج بریتانیا، ابهام در پذیرش نقش رهبری توسط آلمان را تبیین و دلایل آن را تشریح میکند.