علیرضا کلانترمهرجردی؛ محمد باقر خرمشاد
چکیده
مساله هویت، عمری به درازای حیات و خلقت آدمی دارد. در واقع انسان تنها موجودی است که بدون درک از چیستی و کیستی خود نمیتواند حیات و تداوم داشته باشد. با این حال همواره در سایه روشهای مختلف تبیین این مفهوم است که میتوان سخنی از هویت ملی به میان آورد. هویتها، به مثابه شالودهها و سازههای اجتماعی در فرایند شالودهریزی یا سازهگرایی ...
بیشتر
مساله هویت، عمری به درازای حیات و خلقت آدمی دارد. در واقع انسان تنها موجودی است که بدون درک از چیستی و کیستی خود نمیتواند حیات و تداوم داشته باشد. با این حال همواره در سایه روشهای مختلف تبیین این مفهوم است که میتوان سخنی از هویت ملی به میان آورد. هویتها، به مثابه شالودهها و سازههای اجتماعی در فرایند شالودهریزی یا سازهگرایی اجتماعی باز تفسیر و همواره در سایه بازتفسیرها از روشهای مختلف برای تبیین این مفهوم استفاده میشود؛ نویسندگان با انتخاب روش تحلیل گفتمان برای خوانش هویت ملی، در پی ارائه یک مدل و الگو از گفتمان هویت ملی یکی از جریانهای عمده فکری میباشند؛ ارائه الگو و مدل به تحلیل، درک و چیستی مسأله کمک بیشتری میکند. جریان چپ یا آنچه پژوهشگر آن را سوسیالیسم مارکسیسم مینامد به عنوان یکی از جریانهای موثر در تاریخ معاصر ایران است. این مقاله، ضمن درک تطور کلیت گفتمان هویت ملی در سیر تاریخی، به یک الگویِ گفتمانِ هویت ملی در جریان پیش گفته دست یافته است.
علی اصغر پورعزت؛ سمیه لبافی؛ احمد سیاح؛ الهام حسینی
چکیده
سیمای جمهوری اسلامی ایران، به منزله یک رسانه دولتی، بزرگترین مرجع اطلاع رسانی کشور محسوب میشود که در رخدادهای سیاسی، همچون انتخابات، نقشی اساسی دارد. این پژوهش، در پی تحلیل زمینههای فراگرد خط مشیگذاریِ خبری صدا و سیما در زمان انتخابات مجلس شورای اسلامی ایران ، ازطریق مصاحبه با خبرگان، درصدد جمعآوری دادههایی برآمده از مصاحبه ...
بیشتر
سیمای جمهوری اسلامی ایران، به منزله یک رسانه دولتی، بزرگترین مرجع اطلاع رسانی کشور محسوب میشود که در رخدادهای سیاسی، همچون انتخابات، نقشی اساسی دارد. این پژوهش، در پی تحلیل زمینههای فراگرد خط مشیگذاریِ خبری صدا و سیما در زمان انتخابات مجلس شورای اسلامی ایران ، ازطریق مصاحبه با خبرگان، درصدد جمعآوری دادههایی برآمده از مصاحبه و تحلیل تم برای تجزیه و تحلیل داده است. حاصل تحلیل متن مصاحبه با خبرگان رسانه و کارشناسان و مدیران خبر سیمای جمهوری اسلامی و افراد آشنا با مجلس، به منزله نتایج پژوهش، در قالب سامانهای از تمها ارائه شد؛ تمهایی که برای اولویتبندی ورودی خط مشیهای خبری در این رسانه، دستهبندی خطمشیگذاران خبری، اولویتبندی خطمشیهای خبری بلند مدت، میان مدت وکوتاه مدت قابل استفاده بوده، به بهبود سطح رفتار عادلانه در زمان انتخابات دراین رسانه، کمک میکنند. کاربرد مناسب این تمها، به ویژه هنگام بازنگری خطمشی خبری سیما، برای مواجهه با انتخابات آینده، قابل تأمل است.
حسن خدادی
چکیده
عدهای بر این باورند که در سالهای پس از انقلاب اسلامی، حفظ شأن و عزت طلبی در سیاست خارجی بر منافع ملی رجحان داشته است و از این رهگذر منافع ملی بعضا مغفول واقع شدهاند. اما باید بیان کرد این میزان از توجه به شأن و عزتجویی میتواند بر گرفته از « فرهنگ استراتژیک منزلت طلب» ایرانیان باشد. این امر نه الزاما بعد از انقلاب اسلامی ...
بیشتر
عدهای بر این باورند که در سالهای پس از انقلاب اسلامی، حفظ شأن و عزت طلبی در سیاست خارجی بر منافع ملی رجحان داشته است و از این رهگذر منافع ملی بعضا مغفول واقع شدهاند. اما باید بیان کرد این میزان از توجه به شأن و عزتجویی میتواند بر گرفته از « فرهنگ استراتژیک منزلت طلب» ایرانیان باشد. این امر نه الزاما بعد از انقلاب اسلامی بلکه، قرنهاست در تعامل ایران با جهان خارج اعمال شده که میتوان دوران صفویه را به عنوان یکی از نخستین تجلیات تجربة فرهنگ استراتژیک منزلت طلبی در سیاست خارجی معاصر ایران نام برد.
این مقاله با کاربست مفهوم تحلیلی «عزتجویی» و با رویکردی تاریخی و روشی توصیفی ـ تحلیلی، در پی اثبات این فرضیه است که مفاهیم دیگری به جز کسب قدرت و امنیّت همچون « عزتجویی» قابلیّت تبیین سیاست خارجی ایران را در دوران صفویه دارد و بالتبع آن، پرسش اصلی مقاله پیش رو این گونه است که آیا مفاهیم دیگری به جز کسب «قدرت» و «امنیّت» همچون«عزتجویی» با سه مؤلّفۀ «محدودیّت خودخواسته در منازعات»، «اولویّتهویّت» و «منزلتجویی» قابلیّت تبیین سیاست خارجی ایران را در دوران صفویه دارد؟
محمد ابوالفتحی؛ لقمان قنبری
چکیده
در دو دهه اخیر مفهوم سرمایه اجتماعی و حکمرانی خوب به یکی از محورهای اصلی تحقیق در علوم سیاسی تبدیل شده است. دغدغه این مقاله تبیین حکمرانی خوب و موانع پیشروی آن در ایران از منظر سرمایه اجتماعی است. پرسش مقاله را به این صورت میتوان بیان کرد: چه رابطه متقابلی بین سرمایه اجتماعی و حکمرانی خوب در ایران وجود دارد؟ فرضیه این است که تحقق ...
بیشتر
در دو دهه اخیر مفهوم سرمایه اجتماعی و حکمرانی خوب به یکی از محورهای اصلی تحقیق در علوم سیاسی تبدیل شده است. دغدغه این مقاله تبیین حکمرانی خوب و موانع پیشروی آن در ایران از منظر سرمایه اجتماعی است. پرسش مقاله را به این صورت میتوان بیان کرد: چه رابطه متقابلی بین سرمایه اجتماعی و حکمرانی خوب در ایران وجود دارد؟ فرضیه این است که تحقق حکمرانی خوب در ایران بستگی به ضعف یا قوت سرمایه اجتماعی دارد. این نوشتار به لحاظ هدف، بنیادی و روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. متغیر مستقل سرمایه اجتماعی و متغیر وابسته حکمرانی خوب در ایران است. یافتهها نشان میدهد که رابطه متقابلی بین عدم تحقق حکمرانی خوب و افول سرمایه اجتماعی در سطح کلان وجود دارد. به علاوه این نوشتار نشان میدهد که موانع حکمرانی خوب به شکل یک سیکل معیوب در طول سالهای متمادی، یکدیگر را بازتولید کردهاند و این سیکل معیوب خود بزرگترین مانع پیش روی حکمرانی خوب در ایران بوده است.
حجت کاظمی
چکیده
تکثریابی ساخت سیاسی و فعال شدن شکافهای اجتماعی باعث شده تا جمهوری اسلامی طی دو دهه گذشته شاهد فرایند تشدیدیابندهای از رقابتهای انتخاباتی باشد. در کنار تمام کارکردهای مثبت انتخابات در ایران، سویههای تاریک این فرایند کمتر شناخته شده است. انتخابات در ایران اغلب باعث افزایش تنازعات درونی ساخت سیاسی، ایجاد انقطاعهای بسیار شدید ...
بیشتر
تکثریابی ساخت سیاسی و فعال شدن شکافهای اجتماعی باعث شده تا جمهوری اسلامی طی دو دهه گذشته شاهد فرایند تشدیدیابندهای از رقابتهای انتخاباتی باشد. در کنار تمام کارکردهای مثبت انتخابات در ایران، سویههای تاریک این فرایند کمتر شناخته شده است. انتخابات در ایران اغلب باعث افزایش تنازعات درونی ساخت سیاسی، ایجاد انقطاعهای بسیار شدید در فرایند سیاستگذاری، زمینهسازی برای فعالسازی و تشدید شکافهای اجتماعی (خصوصا شکافهای قومی و مذهبی) و همچنین شکلگیری نوعی سیاستورزی مبتنی بر حامیپروری و تشدید فساد اقتصادی سیاستمداران شده است. اما یکی از اصلیترین پیامدهای منفی این فرایند، اثر مشروعیتزدای انتخابات است. این نقش مشروعیتزدا با نقش ضدتوسعهای انتخابات در ایران پیوند خورده است. درک چنین ابعادی از لحاظ آسیبشناسی فرایندهای دموکراتیک و تلاش برای ارتقای کیفیت سازوکارهای انتخاباتی از اهمیت بالایی برخوردار است. چارچوب پیشنهادی مقاله برای اصلاح مسیر، سیاستگذاری در راستای «تکمیل زنجیره نهادی سیاست انتخاباتی» میباشد.
جلال درخشه؛ اسحاق سلطانی
چکیده
در این نوشتار سعی شده با رویکردی تحلیلی و با اتخاذ تعریف تعدیلیافته مککالوم از آزادی بهعنوان چارچوب نظری به مقایسه تطبیقی آرای مرتضی مطهری و آیزایا برلین در باب آزادی پرداخته و مسیر متفاوت ساخته شدن این مفاهیم را نظاره کرد. بر این اساس در ذیل مؤلفه «کنشگر انسانی»، به مقایسه مباحث انسانشناسانه دو اندیشمند پرداخته، در ذیل ...
بیشتر
در این نوشتار سعی شده با رویکردی تحلیلی و با اتخاذ تعریف تعدیلیافته مککالوم از آزادی بهعنوان چارچوب نظری به مقایسه تطبیقی آرای مرتضی مطهری و آیزایا برلین در باب آزادی پرداخته و مسیر متفاوت ساخته شدن این مفاهیم را نظاره کرد. بر این اساس در ذیل مؤلفه «کنشگر انسانی»، به مقایسه مباحث انسانشناسانه دو اندیشمند پرداخته، در ذیل مؤلفه «مانع» به موانع ایجابی- سلبی آزادی که کنشگر از آنها آزاد است- نیست پرداخته و در پایان در ذیل مؤلفه «غایت»؛ به مقایسه اهداف و غایاتی که هر یک از این دو اندیشمند از آزادی دارند پرداخته شد. در نگاه برلین ازآنجاکه انسان موجودی نامتعین است و میبایست خود، به وجود خویش تعین بخشد؛ آزادی، ارزشی ابزاری به حساب نیامده و خود غایت است. آزادی اولویتدارترین ارزش محسوب میشود، زیرا قرار است فرد با استفاده از آن وجوه ناقص و ناکامل و نامتعین خویش را بنا به میل و اراده خود تحقق بخشد. اما در نگاه مرتضی مطهری ازآنجاکه انسان موجودی فطرتمند است که سرشتی بالقوه متعین داشته و لذا دارای غایاتی مشخص است، آزادی اعتبار میشود تا فرد بتواند در مسیر رشد و تکامل خود گام بردارد. یعنی آزادی ابزاری است که انسان صرفاً با استفاده از آن میتواند به غایات والای خود دست یابد.
محمد رادمرد؛ عادل فاریابی؛ علی آذری مقدم
چکیده
انقلاب اسلامی ایران به مثابه یک انقلاب اجتماعی، رویدادی منحصربهفرد بود. طی این رخداد سلسله پهلوی پس از 53 سال حکومت بر ایران فروپاشید. دغدغه این پژوهش بررسی زمینههای فروپاشی این سلسله است. امری که میتواند از زوایای مختلف مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به محدودیتهای پژوهش، مقاله پیشرو قصد دارد این مسئله را از منظر مفهوم «ویژهپروری» ...
بیشتر
انقلاب اسلامی ایران به مثابه یک انقلاب اجتماعی، رویدادی منحصربهفرد بود. طی این رخداد سلسله پهلوی پس از 53 سال حکومت بر ایران فروپاشید. دغدغه این پژوهش بررسی زمینههای فروپاشی این سلسله است. امری که میتواند از زوایای مختلف مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به محدودیتهای پژوهش، مقاله پیشرو قصد دارد این مسئله را از منظر مفهوم «ویژهپروری» مورد واکاوی قرار دهد. بدین ترتیب پرسش این است که ویژهپروری چه تاثیری در فروپاشی و زوال حکومت پهلوی داشت؟ از نظر نویسندگان این پژوهش، ویژهپروری از جمله مهمترین عواملی است که سبب اعتراضات مردمی علیه حکومت شد و نظام پهلوی را به سوی فروپاشی سوق داد. این مقاله از روش مکانیسم علی (ردیابی فرایند) بهره میبرد و جمعآوری دادهها به شکل کتابخانهای صورت میگیرد. از منظر محدویت زمانی و مکانی ایران دهههای 1340-1350 نقطه تمرکز این پژوهش است.
قاسم میسایی؛ خشمت اله فلاحت پیشه؛ فائز دین پرست
دوره 4، شماره 15 ، اسفند 1394، ، صفحه 37-68
چکیده
در جمهوری اسلامی ایران مسئله توسعه بهصورت برنامههای پنجساله برنامهریزی و دنبال میشود و به این لحاظ برنامههای توسعه تصویبشده مهمترین سند توسعه در ج.ا.ا تلقی میشوند که قبل از هر چیز دیگر باید موضوع تحقیق دربارهی توسعه باشند. پژوهش حاضر به بررسی نحوه نگرش به جهانیشدن در برنامههای توسعه سوم، چهارم و پنجم توسعه پرداخته ...
بیشتر
در جمهوری اسلامی ایران مسئله توسعه بهصورت برنامههای پنجساله برنامهریزی و دنبال میشود و به این لحاظ برنامههای توسعه تصویبشده مهمترین سند توسعه در ج.ا.ا تلقی میشوند که قبل از هر چیز دیگر باید موضوع تحقیق دربارهی توسعه باشند. پژوهش حاضر به بررسی نحوه نگرش به جهانیشدن در برنامههای توسعه سوم، چهارم و پنجم توسعه پرداخته است. سؤال اصلی تحقیق اینگونه مطرحشده است: چه نسبتی بین جهانیشدن و توسعه در برنامههای توسعه جمهوری اسلامی ایران وجود دارد؟ این سؤال در قالب چهار سؤال فرعی زیر دنبال شده است: الف) هر یک از برنامههای توسعه چه دیدگاهی نسبت به جهانیشدن دارند؟ ب) ابعاد مختلف جهانیشدن، در هر یک از برنامههای توسعه چگونه مطرحشده است؟؛ ج) در مقام مقایسه چه تفاوتها و شباهتهایی بین برنامههای توسعه، ازنظر نگاه به جهانیشدن و توسعه، وجود دارد؟ د) مواد دارای دیدگاه منفی نسبت به جهانیشدن، در هر یک از برنامههای توسعه از لحاظ ابعاد جهانیشدن، در کدامیک از ابعاد موردنظر قرار میگیرند؟ روش تحقیق، تحلیل محتوا انتخابشده است و جامعهآماری تحقیق متن برنامههای سوم، چهارم و پنجم توسعه انتخابشده است و برای بررسی دقیقتر از نمونهگیری اجتناب شده است. برای تجزیهوتحلیل نیزاز آمار توصیفی استفاده شده است
حسین سلیمی؛ سید امین حجازی
چکیده
یکی از هنجارهای داخلی موثر بر سیاست خارجی کشورها، فرهنگ راهبردی است که به نقش هر بازیگر در عرصه روابط بینالملل شکل میدهد. لذا نخبگان سیاسی با فرهنگهای راهبردی متفاوت، در موقعیتهای مشابه در عرصه بینالمللی، رفتار سیاست خارجی متفاوتی را اجرا میکنند. در واقع، هنجارهای متفاوت در فرهنگ راهبردی دولتها موجب میشود تا ادراک متفاوتی ...
بیشتر
یکی از هنجارهای داخلی موثر بر سیاست خارجی کشورها، فرهنگ راهبردی است که به نقش هر بازیگر در عرصه روابط بینالملل شکل میدهد. لذا نخبگان سیاسی با فرهنگهای راهبردی متفاوت، در موقعیتهای مشابه در عرصه بینالمللی، رفتار سیاست خارجی متفاوتی را اجرا میکنند. در واقع، هنجارهای متفاوت در فرهنگ راهبردی دولتها موجب میشود تا ادراک متفاوتی از واقعیتهای مشابه داشته باشند. بر این اساس، هنجارهای شکلدهنده به فرهنگ راهبردی نخبگان سیاسی ج.ا.ایران بر رفتار سیاست خارجی آن موثرند. لکن مسئله این است که رفتار سیاست خارجی ج.ا.ا چگونه از فرهنگ راهبردی متاثر میشود. پرسش اصلی این است که فرهنگ راهبردی نخبگان سیاسی چگونه بر رفتار سیاست خارجی ج.ا.ایران اثرگذار بوده است؟ چارچوب نظری مقاله، تلفیقی از نظریه سازهانگاری و رویکرد فرهنگ راهبردی است و برای فهم فرهنگ راهبردی نخبگان سیاسی ج.ا.ا، از روش تحلیل محتوای کیفی قیاسی بهره گرفته شده است. فرضیه محققان که پس از بررسی مورد تائید قرار گرفت این است که هنجارهای فرهنگ راهبردی نخبگان سیاسی موجب تکوین نقش ملی دولت رسالتمحور برای ج.ا.ا گردیده و متناسب با آن، رویکردهای رفتاری استقلالطلبی، فراملیگرایی و تجدیدنظرطلبی را در سیاست خارجی ج.ا.ایران به دنبال داشته است.
غلامرضا خواجه سروی؛ حسن زارعی محمود آبادی
دوره 3، شماره 9 ، مرداد 1393، ، صفحه 27-63
چکیده
تصمیم گیری و اداره ی یک کشور بر پایه یمیدهد. زیرا سیاست در اصل عهده دار ساماندهی امور عمومی و همگانی است. مشاهده ی سیاست وحکومت در کشورهای اسلامی، انسان را به این نتیجه میرساند که یکی از مسائل و آسیب های جدیسیاست و حکومت در اغلب کشورهای مسلمان و از جمله کشور ما ایران؛ کمرنگ بودن و نقصانِآن هم در سطح فرمانروایان آن کشورها می باشد. « ...
بیشتر
تصمیم گیری و اداره ی یک کشور بر پایه یمیدهد. زیرا سیاست در اصل عهده دار ساماندهی امور عمومی و همگانی است. مشاهده ی سیاست وحکومت در کشورهای اسلامی، انسان را به این نتیجه میرساند که یکی از مسائل و آسیب های جدیسیاست و حکومت در اغلب کشورهای مسلمان و از جمله کشور ما ایران؛ کمرنگ بودن و نقصانِآن هم در سطح فرمانروایان آن کشورها می باشد. « فرهنگ سیاسیِ معطوف به مصلحت عمومی »ی این پژوهش را تشکیل می دهد. همچنین سیاست و حکومت و « مسأله » یا « پروبلم » همین موضوعبنابراین نوع ساماندهی اجتماع، تحت تأثیر فرهنگ سیاسیِ مردم و به ویژه فرمانروایان است. بنابراینهر نوع ساماندهی مطلوبِ اجتماع برای رسیدن به اهداف الهی و انسانی، مستلزم شناخت فرهنگسیاسی متناسب و متناظر با نظم سیاسی مطلوب و مورد نظر از طریق دسترسی به آبشخورهای اصلی؛آن است. تا آن جا که به کشور ما مربوط می شود یکی از این آبشخورهای اصلی منشور شیعیحکومت یا فرمان امام علی (ع) به مالک اشتر در مورد آداب ملک و تدبیر حکومت است. از اینقرار سؤال اصلی این پژوهش عبارت است از: مهمترین مؤلفه های فرهنگ سیاسیِ مطلوب در فرمانامام علی(ع) به مالک اشتر کدام است؟ فرضیه ی اصلی این پژوهش نیز از این قرار است: مهمتریناست. « مصلحت عمومی » مؤلفه ی فرهنگ سیاسیِ مطلوب در فرمان امام علی (ع) به مالک اشتر هماناروش تحقیق این پژوهش نیز توصیفی- تحلیلی میباشد
علی باقری دولت ابادی؛ جمشید خلقی؛ عبدالرضا فتحی مظفری
دوره 2، شماره 4 ، فروردین 1392، ، صفحه 27-55
چکیده
از زمان شروع بهار عربی در منطقه و همزمان با تحولات سیاسی مصر لیبی یمن بحرین عربستان و اردن کشور سوریه نیز دستخوش نا ارامی های داخلی شد بر خلاف مصر لیبی و یمن که خیلی سریع این تحولات با جانشینی قدرت و تغییراتی در ساختار حکومت توام گشت در سوریه جنگ بین معارضین سوری و ارتش این کشور تداوم یافته است. به نحوی که منجر به اواره شدن هزاران ...
بیشتر
از زمان شروع بهار عربی در منطقه و همزمان با تحولات سیاسی مصر لیبی یمن بحرین عربستان و اردن کشور سوریه نیز دستخوش نا ارامی های داخلی شد بر خلاف مصر لیبی و یمن که خیلی سریع این تحولات با جانشینی قدرت و تغییراتی در ساختار حکومت توام گشت در سوریه جنگ بین معارضین سوری و ارتش این کشور تداوم یافته است. به نحوی که منجر به اواره شدن هزاران نفر کشته شدن شهروندان غیر نظامی و تخریب زیر ساخت ها و شهر های سوریه شده است پرسش اصلی این نوشتار این است که ریشه ها و بسترهای شکل گیری اعتراضات و تحولات در کشور سوریه چیست؟ چه اینده ای برای سوریه پس از بشار اسد می توان پیش بینی کرد فرضیه پژوهش این است که فرقه گرایی و ساختار تک حزبی در کنار بحران هایی چون بیکااری شکاف طبقاتی و فساد گسترده نارضایتی عمیق و گسترده ای را در جامعه سوریه ایجاد کرده و باعث پدید امدن بحران مشارکت و بحران مشروعیت شده شده است علی رغم اینکه امید چندانی به ماندن بشار اسد در قدرت وجود ندارد چشم انداز برقراری دموکراسی در این کشور تیره و تار است پژوهش بارویکرد ی جامعه شناسی تاریخی انجام گرفته و از روش کیفی به شیوه کتابخانه ای بهره برده است بدین صورت که با بهره گیری از منابع خبری و تکیه بر داده های عینی – تاریخی به شکل استدلالی به تبیین موضوع پرداخته شده است .
ابراهیم برزگز
دوره 1، شماره 3 ، دی 1391، ، صفحه 29-44
چکیده
ابن تیمه از متفکران تاثیرگذار اندیشه سیاسی اهل سنت و دارای اثار فکری فراوان است پژواک اندیشه وی حتی در دوره معاصر و متخر هم محسوس است.این نوشتار می کوشد با محوریت استعاره صراط مستقیم به شرح آراء و عقاید دینی و آراء سیاسی ایشان بپردازد نویسنده به انتخاب جملات محوری از کتاب به مثابه سازی نظری می پردازد آن سازه ...
بیشتر
ابن تیمه از متفکران تاثیرگذار اندیشه سیاسی اهل سنت و دارای اثار فکری فراوان است پژواک اندیشه وی حتی در دوره معاصر و متخر هم محسوس است.این نوشتار می کوشد با محوریت استعاره صراط مستقیم به شرح آراء و عقاید دینی و آراء سیاسی ایشان بپردازد نویسنده به انتخاب جملات محوری از کتاب به مثابه سازی نظری می پردازد آن سازه نظری صراط مستقیم را بر دو قسمت هدایت ظاهری و هدایت باطنی تقسیم می کند و سپس بر هدایت ظاهری متمرکز می شود و با ان به ردیه نویسی علیه اندیشه های رقیب خود می پردازد
فهیمه عشرتی خلیل آباد؛ سید اصغر کیوان حسینی
دوره 3، شماره 8 ، فروردین 1393، ، صفحه 31-59
چکیده
چکیده در چارچوب روابط پرتنش و فراز و نشیب میان آمریکا و ایران، رویکرد تحریمی ایالات متحده از اهمیت خاصی برخوردار است. عملکرد مزبور که حدود سه دهه یعنی از زمان کارتر سابقه دارد، در مقاطع مختلف با نوساناتی همراه بوده است. به عبارت دیگر، الگوی برخورد آمریکا با تهدید ایران، بر محور سیاست تحریم، در دوره های جنگ سرد، دهه پایانی قرن بیستم ...
بیشتر
چکیده در چارچوب روابط پرتنش و فراز و نشیب میان آمریکا و ایران، رویکرد تحریمی ایالات متحده از اهمیت خاصی برخوردار است. عملکرد مزبور که حدود سه دهه یعنی از زمان کارتر سابقه دارد، در مقاطع مختلف با نوساناتی همراه بوده است. به عبارت دیگر، الگوی برخورد آمریکا با تهدید ایران، بر محور سیاست تحریم، در دوره های جنگ سرد، دهه پایانی قرن بیستم و شرایط بعد از یازدهم سپتامبر، مسیری تکاملی و رو به گسترش را طی کرده که در کنار تأثیرپذیری دائمی از انگیزه ها و ملاحظات واقعگرایانه، بهتدریج به دستمایه های سازهانگارانه آن نیز افزوده شده است. نوشتار حاضر میکوشد که بر اساس منطق ناظر بر مکتب یادشده (سازهانگاری)، تصویر جدیدی از رفتار تحریمی علیه ایران را در طول دهههای گذشته ارائه نماید. بر این پایه فرضیه محوری این نوشتار عبارت است از اینکه: سیاست تحریمی آمریکا علیه ایران در طول سه دهه گذشته از روندی تکاملی برخوردار بوده، به گونه ای که در کنار تداوم پایبندی به ملاحظات واقعگرا، به وجه سازه انگارانه اش افزوده شده است.
حبیب اله فاضلی
دوره 3، شماره 10 ، آبان 1393، ، صفحه 31-52
چکیده
شکل گیری جنبش اسماعیلیه ریشه در تحولات سیاسی- مذهبی دو قرن اولیه تاریخ اسلام و اختلاف بر سر مسئله جانشینی یا رهبری سیاسی جامعه اسلامی دارد. از قرن دوم هجری و پیدایش فرق مختلف امامیه، این فرق منبع مهمی در تحولات سیاسی - فرهنگی جهان اسلام به شمار میرفتند. اسماعیلیان توانستند دولت بزرگ فاطمیان را به وجود آورند که در قالب امپراتوری ...
بیشتر
شکل گیری جنبش اسماعیلیه ریشه در تحولات سیاسی- مذهبی دو قرن اولیه تاریخ اسلام و اختلاف بر سر مسئله جانشینی یا رهبری سیاسی جامعه اسلامی دارد. از قرن دوم هجری و پیدایش فرق مختلف امامیه، این فرق منبع مهمی در تحولات سیاسی - فرهنگی جهان اسلام به شمار میرفتند. اسماعیلیان توانستند دولت بزرگ فاطمیان را به وجود آورند که در قالب امپراتوری شیعی و برای اولین بار مرکزیت بغداد را به چالش کشیدند. اسماعیلیان شرقی که مرکز عمده آنها ایران بود به تدریج با نام«نزاریه» اعلام استقلال کردند و دولت الموت را بنیان گذاردند. نزاریان ایران داعیه حکومتی شیعی و شکست خلافت سنی را داشتند و در این میان تحولات فرهنگی زیادی را رقم زدند که از جمله آن تلاش این فرقه برای تقویت "زبان فارسی" و "الگوهای ایرانی" در تقابل با "زبان عربی" و "الگوهای خلافت" است. در این مقاله در پی آن هستیم تا ارتباط جنبش نزاریان ایران را با هویت ایرانی مورد بررسی قرار دهیم و در این مسیر نیز به تلاش جنبشهای معاصر اسماعیلیان جهت بهرهگیری از محیط و ظرفیتهای سنت ایرانی خواهیم پرداخت و اینکه نزاریان نیز در تقابل با دشمنان خود چارهای جز بهره گیری از زبان فارسی و الگوهای ایرانی نداشته اند.آمیختگی با تصوف نیز راهبرد سیاسی دیگری است که نخبگان اسماعیلی بعد از سقوط الموت به کاربستند که به تحلیل آن نیز خواهیم پرداخت.
سیدابراهیم َُسرپرست سادات
دوره 3، شماره 11 ، اسفند 1393، ، صفحه 31-56
چکیده
سنت، حضور غیر قابل انکاری در اندیشة روشنفکری ایران داشته است. مرجعیت سنت و بحثانگیز بودن آن، ناشی از موقعیت برجسته و تأثیرگذار آن در جوامعی است که دارای تاریخ کهن، اندیشههای سرشار و تمدنآفرین بوده است. هر چند قاعده روشنفکری اقتضا می کرد که روشنفکر ایرانی با وجهة انتقادیاندیشی، سنت را به عنوان یکی از مؤلفههای تأثیرگذار در ...
بیشتر
سنت، حضور غیر قابل انکاری در اندیشة روشنفکری ایران داشته است. مرجعیت سنت و بحثانگیز بودن آن، ناشی از موقعیت برجسته و تأثیرگذار آن در جوامعی است که دارای تاریخ کهن، اندیشههای سرشار و تمدنآفرین بوده است. هر چند قاعده روشنفکری اقتضا می کرد که روشنفکر ایرانی با وجهة انتقادیاندیشی، سنت را به عنوان یکی از مؤلفههای تأثیرگذار در هویتبخشی ایرانی، سیاست و قدرت، مورد مداقه، نقد و بررسی قرار دهد و بستری تأسیسی را با عطف به آن تدارک ببیند؛ اما در عمل، چنین چیزی لزوماً اتفاق نیفتاده است. در عین حال بازشناسی تطورات نگاه ها به سنت که از خلال بررسی سیر نگاه روشنفکران ایرانی به سنت، به دست می آید این فرضیه را در این مقاله قوت بخشید که در نزاع سنت و مدرنیته در ایران، سنت، منشأ خودآگاهی روشنفکری ایرانی بوده است. تطورات و خودآگاهی های سنت در پیدایی انقلاب اسلامی ایران و در ادامه وامدار و متأثر از آن بوده است.
محمدباقر خرمشاد؛ اسحق صیاد رودکار
چکیده
نظامهای سیاسی جدید در پی بسیج و جلب مشارکت سیاسی حداکثری شهروندان خود هستند؛تحکیم رابطۀ نظام سیاسی و مردم تداوم نظام سیاسی را تسهیل نموده، موجد مشروعیت سیاسی حکومت شده و به توسعۀ سیاسی نهادینه منجر میشود. مفروض است که در نظام سیاسی اسلامی؛ آموزه مهم اجتماعی، فرهنگی و سیاسی «أمربه معروف و نهی از منکر» نقش عمدهای در توسعه ...
بیشتر
نظامهای سیاسی جدید در پی بسیج و جلب مشارکت سیاسی حداکثری شهروندان خود هستند؛تحکیم رابطۀ نظام سیاسی و مردم تداوم نظام سیاسی را تسهیل نموده، موجد مشروعیت سیاسی حکومت شده و به توسعۀ سیاسی نهادینه منجر میشود. مفروض است که در نظام سیاسی اسلامی؛ آموزه مهم اجتماعی، فرهنگی و سیاسی «أمربه معروف و نهی از منکر» نقش عمدهای در توسعه سیاسی ایفا مینماید و قرآن کریم، متون روایی و اصل هشتم قانون اساسی ج.ا.ا مستند این آموزهاند. سه ساحت؛ مردم- مردم (متوازی)، مردم- حاکمان (متخالف صعودی) و حاکمان - مردم (متخالف نزولی) در این آموزه وجه تمایز مردم سالاری دینی از لیبرال دموکراسیها است. فرضیه این نوشتار آن است که ساحت مردم – حاکمان در آموزه امر به معروف و نهی از منکر مغفول مانده است. این پژوهش با اتکا به روش تفسیری و بهرهمندی از نظریه مردمسالاری دینی نتیجه میگیرد که احیای ساحت سوم مستلزم ورود به فرهنگ سیاسی جامعه اسلامی در میان مردم (الناس) و نخبگان فکری (اولی الالباب) و نخبگان سیاسی (اولی الامر) است.
سیاست داخلی ایران
محمد نبی آقاتقی؛ احمد بخشایش اردستانی؛ سوسن صفا وردی
چکیده
عدالت سیاسی بهعنوان نمادی از عدالت اجتماعی است که با اجرای آن، حقوق شهروندی تحقق مییابد و زمینه انتخاب، مشارکت و نظارت شهروندان فراهم میآید. هدف از نگارش این پژوهش، بررسی شاخصهای عدالت سیاسی در ساختار جمهوری اسلامی ایران است. نتایج نشان داد که به منظور تحقق عدالت سیاسی و فراهم آوردن شرایطی برابر برای همه جهت مشارکت در امور ...
بیشتر
عدالت سیاسی بهعنوان نمادی از عدالت اجتماعی است که با اجرای آن، حقوق شهروندی تحقق مییابد و زمینه انتخاب، مشارکت و نظارت شهروندان فراهم میآید. هدف از نگارش این پژوهش، بررسی شاخصهای عدالت سیاسی در ساختار جمهوری اسلامی ایران است. نتایج نشان داد که به منظور تحقق عدالت سیاسی و فراهم آوردن شرایطی برابر برای همه جهت مشارکت در امور اجتماعی و سیاسی، شاخص کلیدی مشارکت و گزینش سیاسی برابر ایفای نقش میکنند و توزیع برابر فرصتها در جامعه، اعتنا به مفهوم نظارت، جلوگیری از تمرکزگرایی سیاسی، تلاش برای جلوگیری از یکسویهنگری و آزادی احزاب و نهادهای مدنی در چهارچوب قانون در جامعه و... میتوانند به تحقق عدالت سیاسی کمک کنند. روش مورد استفاده در این مقاله، مصاحبه نیمهساختیافته است. جامعه آماری بخش کیفی پژوهش شامل خبرگان و افراد ذیصلاح در زمینه سیاسیاند که سوابق اجرایی در سطوح تصمیمگیری داشته و دارای کتب و مقالاتی در این حوزه بودهاند. روش تحقیق، توصیفی است وگردآوری اطلاعات به سه روش فیشبرداری، مصاحبه با نخبگان و تحلیل مضمون صورت گرفته است.
غزاله طاهری عطار
دوره 2، شماره 7 ، دی 1392، ، صفحه 34-67
چکیده
در طول تاریخ، ملتهای بسیاری شکل گرفتهاند؛ ملتهایی با مشخصههای گونـاگون کـه گـاه بـا تکیـه بـرویژگیهای مطلوب خویش رهنمای نسلهای آینده شده و جوامع پس از خود را شکل دادهاند وگاهی در قالـبمللی فاقد تشکل و کمبهره از خردجمعی، به دلیل ضعف مدیریت و سوء تدبیر منقرض شـده، از اذهـان و یادهـامحو شده و به تاریخ پیوستهاند. بنابراین سؤالی شکل میگیـرد ...
بیشتر
در طول تاریخ، ملتهای بسیاری شکل گرفتهاند؛ ملتهایی با مشخصههای گونـاگون کـه گـاه بـا تکیـه بـرویژگیهای مطلوب خویش رهنمای نسلهای آینده شده و جوامع پس از خود را شکل دادهاند وگاهی در قالـبمللی فاقد تشکل و کمبهره از خردجمعی، به دلیل ضعف مدیریت و سوء تدبیر منقرض شـده، از اذهـان و یادهـامحو شده و به تاریخ پیوستهاند. بنابراین سؤالی شکل میگیـرد مبنـی بـر اینکـه »چـه عوامـل و الزامـاتی موجـبمیگردد که ملتی واحد و خردمند شکل گیرد و تداوم یابد؟«.در مقالهی حاضر، با هدف پاسخ به پرسش فوق، تلاش شد با تحلیل نگاشتهشدهها در حوزهی ملتسـازی وحکمرانی خوب با استفاده از روش نظریهپردازی داده بنیاد و تحلیل محتـوا، عوامـل موجـد ملـت و راهبردهـایتداومبخش موجودیت آن بازشناسی شوند، و بدین ترتیب الگویی متشکل از سه جزء تدوین و طراحی گردید. بهمنظور ارزیابی، تعدیل و اصلاح الگوی طراحی شده، با استفاده از روش دلفی و ضمن مراجعه به خبرگـان آگـاهدر زمینهی پژوهش مدل، طی دو دور دلفی مدل در اختیار هفده خبره قرار گرفت. در دور دوم دلفی مدل مـوردتأیید خبرگان قرار گرفت و بدین تریتب الگوی ملتسازی پایدار به مثابه رهآورد ملتسازی در پرتوی حکمرانیخوب اصلاح و بازطراحی گردید؛ الگویی متشکل از سه جزء: الف( الزامات آغازگر ملتسازی )هویت ملی عامو خاص(، ب( راهبردهای تداومبخش فراگرد ملتسازی )عدالت اجتمـاعی، کارآمـدی حکومـت، شـهروندی،جامعـهپـذیری سیاسـی( و ج( پیامـدهای حاصـل از تـدوام موجودیـت ملـت و فراگـرد ملـتسـازی )انسـجام ویکپارچگی ملی، اعتماد عمومی، صلح پایدار، توسعهی متوازن و پایدار، مشروعیت ملی و فراملی.
حسن بشیر؛ سیدحمید طاهری
دوره 4، شماره 13 ، مهر 1394، ، صفحه 35-63
چکیده
در این تحقیق، متن فیلمهای تبلیغاتی نامزدهای دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران بررسی شد تا ضمن تعیین محورهای مهم گفتمانی هر یک از چهار نامزد حاضر در این انتخابات، دالهای مرکزی گفتمانی فیلمهای تبلیغاتی آنان مشخص شود. برای دستیابی ب ه این اهداف، از که پنج سطحی و صورت تکمیلی شیوة تحلیل گفتمانی (PDAM) الگوی عملیاتی تحلیل گفتمان نورمن ...
بیشتر
در این تحقیق، متن فیلمهای تبلیغاتی نامزدهای دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران بررسی شد تا ضمن تعیین محورهای مهم گفتمانی هر یک از چهار نامزد حاضر در این انتخابات، دالهای مرکزی گفتمانی فیلمهای تبلیغاتی آنان مشخص شود. برای دستیابی ب ه این اهداف، از که پنج سطحی و صورت تکمیلی شیوة تحلیل گفتمانی (PDAM) الگوی عملیاتی تحلیل گفتمان نورمن فرکلاف است، استفاده شد. جامعۀ آماری تحقیق، هشت فیلم تبلیغاتی پخش شده از شبکۀ اول سیما (هر نامزد دو فیلم) و واحد تحلیل نیز گزارههای اساسی مطرح شده توسط هر نامزد در آنها است. بخشی از نتایج حاصله از جمعبندی محورهای گفتمانی فیلم ها که هرکدام به طور جداگانه بررسی شدهاند حاکی از آن است که دالهای مرکزی گفتمان فیلم های احمدی نژاد و « بی کفایتی احمدی نژاد » فیلم های انتخاباتی موسوی ،« خدمت گزاری » و « عدالت محوری » و « نخبه گرایی » فیلم های انتخاباتی کروبی ،« کارآمدی و اعتدال سیاسی و فرهنگی موسوی » توانمندی و برنامه ریزی » و فیلم های انتخاباتی رضایی « ناکارآمدی سیستم مدیریتی موجود » است. « ناتوانی دولت احمدینژاد » و « رضایی
علی ایمانی؛ علی اصغر قاسمی
چکیده
مقاله حاضر به تبیین سیاستگذاری خدمت سربازی و فرایند ملتسازی در ایران بر اساس رهیافت دادهبنیاد میپردازد. محقق با بهرهگیری از فرایند چرخهای سیاستگذاری به تبیین چگونگی ورود مسئله ملتسازی و همچنین خدمت سربازی به تقویم سیاستگذاری در ایران معاصر میپردازد. بر اساس پژوهش حاضر «خدمت سربازی» و پدیده نوظهور «ملت» ...
بیشتر
مقاله حاضر به تبیین سیاستگذاری خدمت سربازی و فرایند ملتسازی در ایران بر اساس رهیافت دادهبنیاد میپردازد. محقق با بهرهگیری از فرایند چرخهای سیاستگذاری به تبیین چگونگی ورود مسئله ملتسازی و همچنین خدمت سربازی به تقویم سیاستگذاری در ایران معاصر میپردازد. بر اساس پژوهش حاضر «خدمت سربازی» و پدیده نوظهور «ملت» از آغاز قرن نوزدهم و تهاجم روسیه و انگلیس به ایران وارد تقویم سیاستی شد، یک اقدام سیاستی مهم در پاسخ به بحران تجاوز خارجی، صورتبندی سیاستهای خدمت سربازی بود. مطابق پژوهش حاضر ورود کلیدواژه ملت به ادبیات رسمی ایران تالی سیاستگذاری خدمت سربازی است، رابطهای تعاملی بین سیاستگذاری خدمت سربازی و فرایند ملتسازی در ایران معاصر وجود دارد؛ بنابراین محقق با بهرهگیری از روش نظریهپردازی دادهبنیاد به تبیین رابطه این دو مقوله میپردازد. بر اساس چرخه سیاستگذاری، طرح مسئله سیاستی خدمت سربازی و ورود به تقویم سیاستی در بخش بیان مسئله تبیین میشود. در نهایت، محقق پس از تبیین و واکاوی تعامل سیاستهای خدمت سربازی با فرایند ملتسازی در ایران، به ایضاح چگونگی تعامل و هماهنگی میان سیاستهای سربازی و فرایند ملتسازی در دو قرن اخیر ایران میپردازد.
محسن مدیر شانه چی
چکیده
چکیده
در این پژوهش جنبۀ کمتر شناخته شدۀ حیات ملکالشعرا محمد تقی بهار در قلمرو سیاست و تحزب، بررسی و صرفاً به زندگی سیاسی و حزبی او و آرا و اندیشههای وی در این زمینه پرداخته شده است. عضویت فعال و رهبری شاخص بهار در احزاب دموکرات عصر مشروطه، دموکرات ایران دهۀ بیست (به زعامت قوامالسلطنه)، دو حزب کوچکتر آزادی (مربوط به قوام و ارسنجانی)، ...
بیشتر
چکیده
در این پژوهش جنبۀ کمتر شناخته شدۀ حیات ملکالشعرا محمد تقی بهار در قلمرو سیاست و تحزب، بررسی و صرفاً به زندگی سیاسی و حزبی او و آرا و اندیشههای وی در این زمینه پرداخته شده است. عضویت فعال و رهبری شاخص بهار در احزاب دموکرات عصر مشروطه، دموکرات ایران دهۀ بیست (به زعامت قوامالسلطنه)، دو حزب کوچکتر آزادی (مربوط به قوام و ارسنجانی)، نمایندگی وی در ادوار سوم تا ششم و پانزدهم مجلس شورای ملی، وزارت فرهنگ او در کابینۀ ائتلافی احمد قوام و دیگر کنشهای سیاسی و حزبی بهار، بررسی و نظریه سیاسی وی از خلال آرا و مواضع او تبیین شده است. بر این اساس، نظریۀ سیاسی بهار که چارچوب تئوریک این مقاله کشف و استنتاج آن است، واقعگرایی سیاسی و تمرکز توجه بر مصالح و منافع ملی بود که در هر دو عرصۀ اندیشه و عمل سیاسی وی تبلور مییافت.
فایقه چلبی؛ رجب ایزدی؛ کمال الدین هریسی نژاد
چکیده
احزاب سیاسی در نظامهای مردمسالار با سازماندهی قدرت سیاسی، بسیج نیروهای مردمی و تنظیم روابط قوای حاکم از نهادهای میانی حکومتهای دموکراتیک محسوب میشوند. کارکرد احزاب به مرحله رقابتهای انتخاباتی منحصر نمیشود؛ بلکه در تنظیم روابط قوای حاکم، نقش مهمی را عهدهدار هستند؛ نفوذ احزاب در تعاملات قوه مقننه و مجریه در تفکیک قوای ...
بیشتر
احزاب سیاسی در نظامهای مردمسالار با سازماندهی قدرت سیاسی، بسیج نیروهای مردمی و تنظیم روابط قوای حاکم از نهادهای میانی حکومتهای دموکراتیک محسوب میشوند. کارکرد احزاب به مرحله رقابتهای انتخاباتی منحصر نمیشود؛ بلکه در تنظیم روابط قوای حاکم، نقش مهمی را عهدهدار هستند؛ نفوذ احزاب در تعاملات قوه مقننه و مجریه در تفکیک قوای کلاسیک دولتهای معاصر تغییرات محسوسی ایجاد کرده است. در محافل سیاسی، گاهی از تغییر نظام سیاسی ایران به نظام پارلمانی یا دو مجلسی شدن قوه مقننه صحبت به میان میآید و از دیگر سو روابط متقابل قوه مقننه و مجریه در ایران با بنبستهایی مواجه است که یکی از ملزومات حل چنین چالشهایی وجود احزاب نهادینه در نظام سیاسی ایران است؛ از اینرو این مقاله تحت چند عنوان با بررسی کارکرد منحصربهفرد احزاب سیاسی در تنظیم روابط قوای حاکم در کشورهای انگلستان، آمریکا و ایران بهعنوان نمایندگان نظامهای پارلمانی، ریاستی و مختلط در پی شناسایی معایب و مزایای نظامهای حزبی در کشورهای انگلستان و آمریکا بهعنوان الگوهای موفق حزبی و تبیین چالشهای نفوذ احزاب در تعاملات قوای کشور ایران است تا با رفع موانع موجود، شاهد نیل به کارکرد نوین و ایفای نقش مؤثر احزاب در تنظیم تعاملات قوا در ایران باشیم.
حشمت اله فلاحت پیشه؛ وحید شربتی؛ محمدمهدی مظفری
دوره 4، شماره 12 ، خرداد 1394، ، صفحه 37-60
چکیده
به قدرت رسیدن حزب" عدالت و توسعه" در ترکیه در سال 2002 میلادی، سیاست خارجی این
کشور در روابط منطقه ای و فرامنطقه ای دستخوش تغییرات جدی شد . سیاست خارجی ترکیه قبل از
2002 یک سیاست خارجی به مراتب غربگرا و تکبعدی بود و این کشور بخش عمده سیاست های
خود را در جهت رابطه با غرب به ویژه ایالات متحده آمریکا و عضویت در اتحادیه اروپا شکل داده بود .
اما ...
بیشتر
به قدرت رسیدن حزب" عدالت و توسعه" در ترکیه در سال 2002 میلادی، سیاست خارجی این
کشور در روابط منطقه ای و فرامنطقه ای دستخوش تغییرات جدی شد . سیاست خارجی ترکیه قبل از
2002 یک سیاست خارجی به مراتب غربگرا و تکبعدی بود و این کشور بخش عمده سیاست های
خود را در جهت رابطه با غرب به ویژه ایالات متحده آمریکا و عضویت در اتحادیه اروپا شکل داده بود .
اما با رویکار آمدن دولت عدالت و توسعه، سیاست خارجی ترکیه از یک سیاست تک بعدی تبدیل به
یک سیاستخارجی چندبعدی، عملگرا و منافع محور در محیط پیرامو نی و جهانی شد . یکی از ابعاد
مهم این سیاست خارجیِ متحول شده، توجه به مناطق پیرامونی و کشورهای همسایه به منظور افزایش
نقش و جایگاه ترکیه در این مناطق از جمله قفقاز جنوبی میباشد . این مقاله در صدد است با روشی
توصیفی و تحلیلی به بررسی جنبه های سیاست خارجی ترک یه در قفقاز و تقابل منافع آن با دو کشور
قدرتمند ایران و روسیه در این منطقه از منظر جغرافیای سیاسی بپردازد. سیاستهای ترکیه در این منطقه
در تقابل با منافع ایران و روسیه می باشد و سبب تحدید منافع منطقه ای ایران و روسیه شده است . سئوال
اصلی مقاله این است که سیاستهای قفقازی ترکیه چه تأثیراتی بر منافع ایران و روسیه گذاشته است که
سبب به وجود آمدن تقابل منافع میان آنها در قفقاز شده است؟ فرضیه مقاله حاضر نیز این است که،
سیاستهای ترکیه در قفقاز، به دلیل تأثیرگذاری مستقیم بر منافع منطقه ای ایران و روسیه و تحدید منا فع
آنها، سبب به وجود آمدن تقابل منافع میان ترکیه با ایران و روسیه در قفقاز جنوبی شده است
راحله روحانی؛ علی اکبر امینی؛ ملک تاج خسروی
چکیده
آشنایی با عصرناصری به دلیل همزمانی باظهورتمدن جدید غرب وهمچنین دوره انتقال ایران به عصرمدرن دارای اهمیت به سزایی است. این مقاله به دنبال ریشهیابی علل شکل نگرفتن ساختارهای لازم برای نوسازی ودرپی آن توسعه انسانی در جامعه ایران عصر ناصری بوده است. شناخت ویژگیهای شخصیتی ناصرالدین شاه به دلیل شخصی شدن سیاست درآن دوره کمک شایانی به ...
بیشتر
آشنایی با عصرناصری به دلیل همزمانی باظهورتمدن جدید غرب وهمچنین دوره انتقال ایران به عصرمدرن دارای اهمیت به سزایی است. این مقاله به دنبال ریشهیابی علل شکل نگرفتن ساختارهای لازم برای نوسازی ودرپی آن توسعه انسانی در جامعه ایران عصر ناصری بوده است. شناخت ویژگیهای شخصیتی ناصرالدین شاه به دلیل شخصی شدن سیاست درآن دوره کمک شایانی به ریشهیابی عوامل موثر بر موضوع مورد مطالعه داشته است. محقق با روش پدیدار شناسی و با الگو قرار دادن نظریه آبراهام مازلو، شخصیت ناصرالدین شاه را تحلیل و تأثیر آن بر رفتارهای سیاسیاش را بررسی میکند و انعکاس تصمیمات شاه بر جامعه ایران را براساس نظریه پسانوسازی اینگلهارت شناسایی و عوامل موثر برعدم توسعه انسانی در ایران را تحلیل کرده است. فرضیه این پژوهش آن است که محیط زندگی دربار قاجار و عوامل اجتماعی آن دوره، سدی برای رفع نیازهای اساسی ناصرالدین شاه بوده و موجب شکلگیری شخصیت بیمار و مستبد در او شده است. طولانی بودن دوره حکمرانی ناصرالدین شاه موجب تأثیرگذاری شخص او بر تمام ارکان جامعه گشته که سیاست و حکومت درآن دوره را کاملا تحت تأثیر ویژگیهای شخصیتی پادشاه قرار داده بود. شخصیتی که به دلیل کمبودهای فراوان و با تصمیمات اشتباه مانعی برای نوسازی و توسعه اقتصادی و اجتماعی در کشور شد و به تبع آن توسعه انسانی را در فرهنگ ایران عصر ناصری مکتوم گذاشت.
عباس نعیمی؛ شهناز کریمی؛ علی مرشدی زاده
دوره 2، شماره 6 ، مهر 1392، ، صفحه 39-60
چکیده
هدف اصلی مقالهی حاضر عبارت است از ارزیابی مقالهی »ایران: استعمار سرخ و سیاه« به عنوانعامل شتابزا در روند انقلاب اسلامی ایران. درواقع پرسش عمدهی این مقاله بدین قرار است که مقالهیمذکور چگونه به عنوان عامل شتابزای انقلاب ایران عمل کرده است. بر این اساس نظریهی تحولانقلابی چالمرز جانسون چارچوب نظری مقاله را شکل داده است. یافته های ...
بیشتر
هدف اصلی مقالهی حاضر عبارت است از ارزیابی مقالهی »ایران: استعمار سرخ و سیاه« به عنوانعامل شتابزا در روند انقلاب اسلامی ایران. درواقع پرسش عمدهی این مقاله بدین قرار است که مقالهیمذکور چگونه به عنوان عامل شتابزای انقلاب ایران عمل کرده است. بر این اساس نظریهی تحولانقلابی چالمرز جانسون چارچوب نظری مقاله را شکل داده است. یافته های پژوهش نشان میدهد کهچاپ مقالهی »ایران: استعمار سرخ و سیاه« به نام مستعار احمد رشیدی مطلق در تاریخ 17دی 1356درروزنامهی اطلاعات به عنوان یکی از عوامل شتابزای انقلاب ایران بوده است که به دنبال آن زنجیرهیمکرر »تظاهرات - مراسم چهلم« شکل گرفت و به حرکت انقلاب ایران شتاب بخشید. روش تحقیقمقاله، تاریخی است و روش گردآوری دادهها نیز کتابخانهای است