جامعه شناسی سیاسی
محمدهادی غنی یگانه؛ نوراله نورانی؛ هادی قائمی
چکیده
«مشارکت سیاسی» از جمله انواع مشارکت است که همواره مورد توجه اندیشمندان و متفکران جامعه‌شناس و سیاست‌پژوه بوده است. آمارهای چند سال اخیر نشان از فرازونشیب میزان مشارکت سیاسی در ایران به ویژه در زمینه مشارکت در انتخابات دارد. به گونه‌ای که روند مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری از 85 درصد در سال 1388 به 49 درصد در سال 1400 نزول پیدا کرده و ...
بیشتر
«مشارکت سیاسی» از جمله انواع مشارکت است که همواره مورد توجه اندیشمندان و متفکران جامعه‌شناس و سیاست‌پژوه بوده است. آمارهای چند سال اخیر نشان از فرازونشیب میزان مشارکت سیاسی در ایران به ویژه در زمینه مشارکت در انتخابات دارد. به گونه‌ای که روند مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری از 85 درصد در سال 1388 به 49 درصد در سال 1400 نزول پیدا کرده و مشارکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی نیز از 64 درصد در سال 1390 به 41 درصد در سال 1402 کاهش یافته است. از این رو، مهم‌ترین پرسش آن است که چه عواملی بر مشارکت سیاسی شهروندان تهرانی تاثیر دارد تا از طریق شناخت این عوامل به علل کاهش این کنش سیاسی پی برد. در این مقاله تلاش شده از طریق روش فراتحلیل تمامی تحقیقات مطالعات علمی مرتبط با این حوزه که طی 10 سال اخیر انجام پذیرفتهاند، پرسش پژوهش پاسخ داده شود. در نتیجه تحلیل صورت گرفته مشخص شد به ترتیب عوامل فرهنگی با اندازه اثر 0.374، عوامل سیاسی با اندازه اثر 0.334، عوامل فناوری با اندازه اثر 0.318، عوامل اجتماعی با اندازه اثر 0.264 و عوامل اقتصادی با اندازه اثر 0.217 دارای بیشترین تاثیر بر مشارکت سیاسی شهروندان تهرانی هستند.
جامعه شناسی سیاسی
صادق پناهی نسب؛ منصور طبیعی
چکیده
هدف این پژوهش بررسی تفاوت پذیری میزان آرای کاندیداهای نهمین و یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران برمبنای موضع گیری های قومیتی آنها در استان‌های آذربایجان شرقی، کردستان و کهگیلویه و بویراحمد است. پژوهش به روش تحلیل محتوا از نوع کمی است، واحد تحلیل، بیانیه ها، موضع گیری ها، شعارها و سخنرانی های مرتبط با سه قوم ( ترک، کرد و لر) ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی تفاوت پذیری میزان آرای کاندیداهای نهمین و یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران برمبنای موضع گیری های قومیتی آنها در استان‌های آذربایجان شرقی، کردستان و کهگیلویه و بویراحمد است. پژوهش به روش تحلیل محتوا از نوع کمی است، واحد تحلیل، بیانیه ها، موضع گیری ها، شعارها و سخنرانی های مرتبط با سه قوم ( ترک، کرد و لر) از سوی کاندیدای دوره های دوره های نهم و یازدهم ریاست جمهوری در روزنامه های شرق، اطلاعات ، رسالت و وطن امروز است. یافته ها: یافته‌های تجربی نشان داد که بین میزان آرای کاندیداها و تعلق قومی آنها رابطه معناداری وجود دارد. اما در مورد رابطه بین بازنمایی شعارهای قومی توسط کاندیداها و میزان رأی آنها یافته‌ها بیانگر این واقعیت بود که صرف شعارهای قومی به‌تنهایی نمی‌توانند در میزان رأی کاندیداها مؤثر واقع شوند بلکه علاوه بر شعارهای قومی وابستگی کاندیدای مذکور به یک جناح یا تفکر خاص نیز مهم است. همچنین میزان بازنمایی شعارهای قومی در متن‌های تولیدشده توسط کاندیداهای دوره نهم 11/31 درصد و در متن‌های کاندیداهای دوره یازدهم 89/68 درصد می باشند. میزان بازنمایی تعلق قومی در متن‌های تولیدشده توسط کاندیداهای دوره نهم 93/26 درصد و در متن‌های کاندیداهای دوره یازدهم 07/73 درصد هست.
غلامرضا خواجه سروی؛ محمد تنگستانی نژاد
چکیده
این پژوهش با روشی کیفی و انجام تحلیل تماتیک (مضمونی) به دنبال تحلیل رفتار سیاسی افراد یک واحد اجتماعی در واکنش به رفتار اقتصادی دولت است. دولت ها بعنوان نهادهایی تأثیرگذار با افراد، خانواده ها و جامعه ارتباط برقرار می کنند. هر راهبردی از سوی این واحدهای سیاسی، متضمن پاسخ از طرف دیگر حوزه های بیرونی است. افراد جامعه معمولاً ...
بیشتر
این پژوهش با روشی کیفی و انجام تحلیل تماتیک (مضمونی) به دنبال تحلیل رفتار سیاسی افراد یک واحد اجتماعی در واکنش به رفتار اقتصادی دولت است. دولت ها بعنوان نهادهایی تأثیرگذار با افراد، خانواده ها و جامعه ارتباط برقرار می کنند. هر راهبردی از سوی این واحدهای سیاسی، متضمن پاسخ از طرف دیگر حوزه های بیرونی است. افراد جامعه معمولاً به رفتار دولت ها بخصوص در حوزه اقتصادی واکنش نشان می دهند. بویژه اگر این دخالت دولت، واجد دلالت های هنجارین مانند عدالت باشد. اساساً فعالیت های اقتصادی دولت ها با هدف بسط عدالت است. دولت نهم فعالیت گسترش بنگاه های زودبازده را به منظور گسترش عدالت انجام داد. طبق یافته ها ضریب جینی در مناطقی که منابع مالی هدایت شده اند، کاهش پیدا می کند. دولت نهم در شروع کار خود سعی در توجه بیشتر به مناطق روستایی داشت. با توجه به کاهش ضریب جینی و افزایش احساس برابری در این مناطق، نوعی کنش سیاسی در قالب اجتماعسازی و بسیج سیاسی رخ داد که بعنوان سرمای های اجتماعی برای دولت نمایان شد. این بازنمایی بویژه در انتخابات ریاست جمهوری دولت دهم بعنوان ماحصل این اجتماعسازی و ارتقای سرمایه اجتماعی بعنوان پیامد سیاسی گسترش بنگاه های کوچک در مناطق روستایی شناسایی شده است.
غلامرضا خواجه سروی؛ محمدباقر خرمشاد؛ عباسعلی رهبر؛ سیدزکریا محمودی رجا
چکیده
در نظامهای ناهمگون فرهنگی ـ مذهبی، شناخت متغیرهای مؤثر در رفتار رأی‌دهی و مشارکت سیاسی شهروندان، برای سیاست‌گذاری و مدیریت مطلوب امری حیاتی است. مسئله پژوهش، تجزیه و تحلیل عوامل مؤثر در رأی‌دهی قوم ترکمن به گفتمان اعتدال در انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری است. این پژوهش از نظر جهت‌گیری، کاربردی و نوع پژوهش توصیفی و از روش ...
بیشتر
در نظامهای ناهمگون فرهنگی ـ مذهبی، شناخت متغیرهای مؤثر در رفتار رأی‌دهی و مشارکت سیاسی شهروندان، برای سیاست‌گذاری و مدیریت مطلوب امری حیاتی است. مسئله پژوهش، تجزیه و تحلیل عوامل مؤثر در رأی‌دهی قوم ترکمن به گفتمان اعتدال در انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری است. این پژوهش از نظر جهت‌گیری، کاربردی و نوع پژوهش توصیفی و از روش پیمایش استفاده شد. جامعۀ آماری، شهروندان قوم ترکمن در گلستان می‌باشند که به‌صورت تصادفی ساده 344 نفر به‌عنوان نمونه آماری انتخـاب شـدند. پایایی و روایی ابزار پژوهش با استفاده از آزمون‌های ضریب بارهای عاملی، پایایی ترکیبی، آلفای کرونباخ، روایی همگرا و روایی واگرا اندازه‌گیری شدند. داده‌های حاصل با استفاده از نرم‌افزار Smart- PLS وSPSS تجزیه و تحلیل شدند. از آزمون t تک نمونه و فریدمن برای سنجش فرضیه‌های پژوهش استفاده شد. یافته‌ها نشان میدهد ویژگی‌های شخصیتی نامزد، انتظارات انتخاباتی، اثرپذیری از معتمدان سیاسی ـ دینی، قرابت با ایدئولوژی‌های مذهبی ـ قومی، روند تحولات جهانی منطقه و شبکه‌های مجازی، بیشترین تأثیر را در رأی‌دهی قوم ترکمن به گفتمان اعتدال در انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری داشت. همچنین یافته‌های حاصل از رتبه‌بندی نشان میدهد به ترتیب، انتظارات انتخاباتی، قرابت با ایدئولوژی‌های مذهبی، عوامل تاریخی، روند تحولات جهانی ـ منطقه، اثرپذیری از معتمدان سیاسی ـ دینی، ویژگی‌های شخصیتی نامزد و شبکه‌های مجازی بیشترین نقش را در تمایل قوم ترکمن به گفتمان اعتدال داشت.
نوراله فیصری؛ دانیال طاهری فدافن؛ مهدی باقری فارسانی
دوره 4، شماره 13 ، مهر 1394، ، صفحه 9-34
چکیده
انتخابات ازجمله ضابطههای تمایز نظامهای مردمسالار از دیگر نظامها و از شاخصها ی مهم ارزیابی و کیفیت عملکرد اینگونه نظامها است. ازاینرو انتخابات از جهات مختلف و ازجمله از نظر کیفیت برگزاری، نهاد مجری، مجریان، نظارت و ناظران و چگونگی اجرا و نظارت ، همواره موردتوجه، سیاستگذاران، قانونگذاران، مجریان قانون و شهروندان بوده است . در برگزاری ...
بیشتر
انتخابات ازجمله ضابطههای تمایز نظامهای مردمسالار از دیگر نظامها و از شاخصها ی مهم ارزیابی و کیفیت عملکرد اینگونه نظامها است. ازاینرو انتخابات از جهات مختلف و ازجمله از نظر کیفیت برگزاری، نهاد مجری، مجریان، نظارت و ناظران و چگونگی اجرا و نظارت ، همواره موردتوجه، سیاستگذاران، قانونگذاران، مجریان قانون و شهروندان بوده است . در برگزاری انتخابات عناصر و عوامل متعددی نقشآفرینی میکنند که نقش و اهمیت هر عنصر و عامل تابع مقتضیات و ماهیت نظام انتخابات است. مدیریت انتخابات از متغیرهای مؤثر و مغفول در تحلیل و علتیابی چالشهای انتخابات و از جمله چالشهای انتخابات در ایران است. در این مقاله ضمن بررسی وضعیت مدیریت انتخابات در ایران و آسیبشناسی آن با رویکردی مقایسهای با تجربیات جهانی و داخلی اجرای انتخابات، الگوی بدیل وضعیت کنونی در مدیریت بررسی شود . تأس یس نهادی فراقوهای همانند کمیسیون ملی انتخابات که میتواند از بروز برخی از چالش ها ی کنونی انتخابات ایران در اجرا و عمل پیشگیری کند.
