نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 دانشیار، گروه علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

3 دانشحوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران، تهران، ایران

چکیده

در نظام­های ناهمگون فرهنگی ـ مذهبی، شناخت متغیرهای مؤثر در رفتار رأی‌دهی و  مشارکت سیاسی شهروندان، برای سیاست‌گذاری و مدیریت مطلوب امری حیاتی است. مسئله پژوهش، تجزیه ‌و تحلیل عوامل مؤثر در رأی‌دهی قوم ترکمن به گفتمان اعتدال در انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری است. این پژوهش از نظر جهت‌گیری، کاربردی و نوع پژوهش توصیفی و از روش پیمایش استفاده ‌شد. جامعۀ آماری، شهروندان قوم ترکمن در گلستان می‌باشند که به‌صورت تصادفی ساده 344 نفر به‌عنوان نمونه آماری انتخـاب شـدند. پایایی و روایی ابزار پژوهش با استفاده از آزمون‌های ضریب بارهای عاملی، پایایی ترکیبی، آلفای کرونباخ، روایی همگرا و روایی واگرا اندازه‌گیری شدند. داده‌های حاصل با استفاده از نرم‌افزار Smart- PLS وSPSS تجزیه ‌و تحلیل شدند. از آزمون ‌t تک نمونه و فریدمن برای سنجش فرضیه‌های پژوهش استفاده ‌شد. یافته‌ها نشان می­دهد ویژگی‌های شخصیتی نامزد، انتظارات انتخاباتی، اثرپذیری از معتمدان سیاسی ـ دینی، قرابت با ایدئولوژی‌های مذهبی ـ قومی، روند تحولات جهانی منطقه و شبکه‌های مجازی، بیشترین تأثیر را در رأی‌دهی قوم ترکمن به گفتمان اعتدال در انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری داشت. همچنین یافته‌های حاصل از رتبه‌بندی نشان می­دهد به ترتیب، انتظارات انتخاباتی، قرابت با ایدئولوژی‌های مذهبی، عوامل تاریخی، روند تحولات جهانی ـ منطقه، اثرپذیری از معتمدان سیاسی ـ دینی، ویژگی‌های شخصیتی نامزد و شبکه‌های مجازی بیشترین نقش را در تمایل قوم ترکمن به گفتمان اعتدال داشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study and Analysis of Factors Affecting Citizens 'Political Participation; Case Study: Turkmen Election Participation in Twelfth Presidential Election

نویسندگان [English]

  • Gholamreza khajehsarvy 1
  • Mohammadbager khorramshad 1
  • abbas rahbar 2
  • Seyed Zakaria Mahmoodi Raja 3

1 Professor, Political Science Department , Allameh Tabatabae'i University, Tehran, Iran

2 Associate Professor, Political Sciences, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

3 Ph.D Student, Political Science, Allameh Tabataba'i University, Tehran, IRan

چکیده [English]

In heterogeneous cultural-religious systems, recognizing the variables affecting citizens' voting behavior and political participation is vital for good policy-making and management. The issue of research is the analysis of the factors influencing the Turkmen people to vote for the discourse of moderation in the twelfth presidential election. This research was descriptive in terms of orientation, application and type of research and the survey method was used. The statistical population is the citizens of Turkmen ethnic group in Golestan and 344 people were randomly selected as the statistical sample. Reliability and validity of the research instrument were measured using factor load coefficient, combined reliability, Cronbach's alpha, convergent validity and divergent validity. The data were analyzed using Smart-PLS and SPSS software. One-sample t-test and Friedman test were used to test the research hypotheses. Findings show that candidate personality traits, electoral expectations, influence of political-religious trustees, closeness to religious-ethnic ideologies, regional developments in the region and virtual networks had the greatest impact on the Turkmen people's vote for moderation in the twelfth presidential election. The findings of the ranking also show, respectively, election expectations, closeness to religious ideologies, historical factors, global-regional developments, the influence of political-religious trustees, candidate personality traits and virtual networks play the most important role in the tendency of the Turkmen people to the discourse of moderate.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Turkmen People
  • Political Participation
  • Elections
  • Moderation Discourse
  • Twelfth Presidency
  • اصول و برنامه کلی دولت یازدهم، (١٣٩٢)، خبرگزاری خانه ملت، ١٣٩٢/٥/١٤، قابل ‌دسترسی در: icana.ir‌، تاریخ‌ مشاهده : ١٣٩٤/١٠/١٨‌.
  • اکبری، حسین، فخاری، روح‌الله، (1396)، «نقش قومیت در رفتار انتخاباتی اجتماعات چند قومیتی (مورد مطالعه: شهرستان بجنورد)»، جامعه‌شناسی کاربردی، شماره 2.
  • اکبری، حسین، فخاری، روح‌الله، (1396)، «نقش قومیت در رفتار انتخاباتی اجتماعات چند قومیتی (مورد مطالعه: شهرستان بجنورد)»، جامعه‌شناسی کاربردی، شماره 2.
  • اوزکریملی، اموت، (1383)، نظریه­های ناسیونالیسم، ترجمۀ محمدعلی قاسمی، تهران: موسسه مطالعات ملی.
  • اوزکریملی، اموت، (1383)، نظریه­های ناسیونالیسم، ترجمۀ محمدعلی قاسمی، تهران: موسسه مطالعات ملی.
  • اینگلهارت، رونالد، (1373)،تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی، ترجمۀ مریم وتر، تهران: انتشارات کویر.
  • ایوبی، حجت‌الله، (1377)، «سیر تحول نظریه‌ها در مـطالعات احـزاب سیاسی: چهار دیدگاه در جامعه‌شناسی احزاب»، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره‌های 128-127.
  • ایوبی، حجت­الله، (1377)، «مشارکت انتخاباتی»، مشارکت سیاسی (مجموعه مقالات)، تهران: سفیر.
  • برتون، رولان، (1380)، قوم‌شناسی سیاسی، ترجمۀ ناصر فکوهی، تهران: نشر نی.
  • بنی‌هاشمی، میرقاسم، (1396)، انتخابات ثبات سیاسی و امنیت ملی، چاپ دوم، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  • پرچمی، داوود، (1386)، «بررسی مشارکت مردم در نهمین انتخابات ریاست جمهوری»، فصلنامه پژوهشنامه علوم انسانی، شماره 35.
  • جعفر زاده پور، فروزنده، حیدری، حسین، (1393)، «فرا تحلیل رابطه هویت قومی و هویت ملی در ایران»، فصلنامه راهبرد فرهنگی اجتماعی، سال سوم، شماره 15.
  • جنکینز، ریچارد، (1381)، هویت اجتماعی، ترجمۀ تورج یاراحمدی، تهران: انتشارات شیرازه.
  • حاجیانی، ابراهیم، (1388)، جامعه­شناسی هویت ایرانی، تهران: پژوهشکده تحقیقات استراتژیک.
  • دارابی، علی، (1388)، رفتارانتخاباتی در ایران: الگوها و نظریه‌ها، چاپ اول، تهران: انتشارات سروش.
  • داوری، علی و آرش رضازاده، آرش، (1392)، مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار،PLS تهران: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی.
  • دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال، (1393)، «گفتمان اعتدال در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه سیاست خارجی، شماره: 1.
  • راش، مایکل، (1391)، جامعه و سیاست: مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی سیاسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: انتشارات سمت.
  • رضایی، علیرضا، قاسم ترابی، قاسم، (1392)، «سیاست خارجی دولت روحانی، تعامل سازنده در چارچوب دولت توسعه‌گرا»، فصلنامه تحقیقات بین‌الملل دانشگاه آزاد شهرضا، شماره 15.
  • رضوانی، محسن، (1386)، «تحلیل رفتار انتخاباتی؛ موردشناسی انتخابات نهم ریاست»، مجله معرفت، شماره 133.
  • ریتزرز، جرج، (1374)، نظریه­های جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
  • زائرکعبه، رحیم، قریشی، فردین و محمدباقر علیزاده اقدم، (1396)، «زمینه‌‌های جامعه‌شناختی تکوین گفتمان‌‌های عدالت اجتماعی در ایران: مطالعه موردی دولت‌‌های پس از انقلاب»، پژوهش‌های جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام، دوره 5، شماره 11.
  • سارلی، اراز محمد، (1377)، ظهور و سقوط حکومت‌های ترکمن؛ استقلال ترکستان، چاپ اول، گنبد: انتشارات مختوم قلی.
  • سارلی، اراز محمد، (1379)، ایرانیان مختوم قلی را چگونه می‌شناسد: یادگاری میراث ادبی ـ فرهنگی استان گلستان، گرگان: انتشارات مختوم قلی.
  • شورای نمایندگان مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری، (1395)، سالنمای امنیت ملی جمهوری اسلامی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  • صادقی جقه، سعید، (1394)، «بررسی عوامل مؤثر در رفتارانتخاباتی ایرانیان»، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال هیجدهم، شماره سوم 3.
  • صفر شالی، رضا، (1394)، «بررسی رفتار رأی‌دهی ایرانیان در انتخابات مجلس شورای اسلامی»، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال هیجدهم، شماره 3.
  • ضرغامی، برزین، انصاری زاده، سلمان، (1391)، «تحلیل فرصت‎ها و تهدید‎های ژئوپولیتیکی قوم بلوچ از دیدگاه نظریه‎ شکاف‎های سیاسی ـ اجتماعی»، فصلنامه پژوهش­های جغرافیای انسانی، شماره 3.
  • عباس صالحی نجف‌آبادی، (1394)، «تجزیه‌ و تحلیل انتخابات ریاست جمهوری در ایران: علل ناکارآمدی روش‌های اثبات­گرایانه»، مجله علوم سیاسی دانشگاه آزاد کرج، شماره 32.
  • عبدالملکی، سعید، (1394)، روان‌شناسی سیاسی، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
  • عموزادخلیلی، سجاد، رسیدی، احمد، (1396)، «سیاست قومی و امنیت‌سازی سیاسی جمهوری اسلامی ایران در منطقه ترکمن‌صحرا با تأکید بر دوره اصلاحات»، فصلنامه علوم و فنون مرزی، دوره 6، شماره 3.
  • عیوضی، محمدرحیم، (1382)، «تبیین مشارکت سیاسی و رفتار انتخاباتی»، مجله اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی، شماره‌های 195 و 196.
  • فریدون، حسن، سیدعبدالعلی قوام، (1397)، «عوامل مؤثر بر گفتمان اعتدال در سیاست‌گذاری عمومی؛ مطالعه موردی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر پیش نظریه جیمز روزنا»، فصلنامه سیاست‌گذاری عمومی، دوره 4، شماره 1.
  • فلاحی، کیومرث، (1394)، رفتارشناسی ایرانیان، چاپ پنجم، تهران: انتشارات مهکام.
  • قجری، علی‌اکبر، (1390)، چگونگی پاسخگویی به مطالبات قومی ترکمن (به‌مثابه یک هویت فرهنگی) در چارچوب وحدت ملی، پایان­نامه­ مقطع کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه تربیت مدرس.
  • قهرمانپور، رحمان، (1394)، بازی انتخابات ریاست جمهوری در ایران، تهران: انتشارات تیسا.
  • قوام، سیدعبدالعلی، (1390)، سیاست‌‌شناسی، تهران: انتشارات سمت.
  • قیصری، نورالله، جهانگیری، کیومرث و فاطمه قنائی، (1396)، «انتخابات ریاست جمهوری؛ مدلی نظری برای تبیین پیروزی یک کاندیدا بر سایر رقبا»، پژوهش‌های راهبردی سیاست، شماره 21.
  • کاظمی، رضا، (1395)، «بررسی تأثیر مدیریت اقوام بر امنیت مرزهای کشور؛ مطالعه موردی اقوام ترکمن شهرستان‌های گنبد و بندر ترکمن»، فصلنامه علوم و فنون مرزی، دوره 5، شماره
  • کریمی مله، علی، (1390)، درآمدی بر جامعه‌شناسی سیاسی تنوع قومی، تهران: سمت.
  • کلانتری، صمد، (1380)، «تحلیل رفتار انتخاباتی مردم ایران در هفتمین و هشتمین انتخابات ریاست جمهوری»، اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شماره‌های 167 و 168.
  • گیدنز، آنتونی، (1373)، جامعه‌شناسی، ترجمۀ منوچهر صبوری، تهران: انتشارات نی.
  • لازارسفیلد، پل فیلیکس، برنارد برلسون و هاتسل گودت، (1382)،انتخاب مردم: چگونه مردم در انتخابات ریاست جمهوری تصمیم می‌گیرند، ترجمۀ محمدرضا رستمی، تهران: تبلور.
  • لیپست، سیمورمارتین، (1383)، دائره‌المعارف دموکراسی (ج 1)، جمعی از مترجمین، تهران: دفتر مطالعات سیاسی بین­المللی.
  • مارش، دیوید، استوکر، جری، (1390)، روش و نظریه در علوم سیاسی، ترجمه امیرمحمد حاج یوسفی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  • مجیدی، حسن، مهدی رحیمی نیا، (1397)، «تحلیل گفتمان اعتدال در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم»، فصلنامه پژوهش‌های راهبردی سیاست، دوره 7، شماره 25.
  • محمدی اصل، عباس، (1393)، جامعه‌شناسی انتخابات، رشت: انتشارات حق‌شناس.
  • محمودی­رجا، سیدزکریا، (1400)، مطالعه رفتار سیاسی گروه­های قومی ـ مذهبی در انتخابات ریاست جمهوری ایران: مطالعه­ مورد اقوام بلوچ و ترکمن، رساله دکتری علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی.
  • مصطفوی، سیدهادی، پوریانی، محمدحسین، محسنی تبریزی، علیرضا، اژدری زاده، حسین، (1398)، «تحلیل سیاست‌های قومی، مذهبی و تأثیر آن بر مشارکت سیاسی و راه‌های ارتقای آن (مورد مطالعه: قوم ترکمن استان گلستان)»، فصلنامه جغرافیا و برنامه‌ریزی منطقه‌ای، دوره 9، شماره 34.
  • مقصودی، مجتبی، (1380)، تحولات قومی در ایران؛ علل و زمینه­ها، تهران: مؤسسه مطالعات ملی.
  • مومنی، منصور و علی فعال قیومی، (1391)، تحلیل‏های آماری با استفاده ازSPSS، چاپ هفتم، ویرایش چهارم، تهران: مولف.
  • نائیجی، مختار، الهویردی زاده، رضا، عنایتی شبکلائی، علی، (1393)، «بررسی نقش سرمایه اجتماعی بر رفتارانتخاباتی (مطالعه مورد بلوچ و ترکمن)»، فصلنامه مطالعات انتخابات، شماره‌های 7 و 8.

References

  • Converse, Philip Converse, (1964), “The Nature of Bilife Systems in Mass Publics”, In David Apter (ed), Idology and Discontent, New York: Free Press.
  • David Butler and Donald Stokes, (1969), Political Change in Britain: Forces Shaping Electoral Choice, New York: St. Martin Press.
  • Downs, Anthony, (1957), An Economic Theory of Democracy, New York: Harper.
  • Evans, Jocelyn A. J, (2004), Voters Voting, Sage Publications.
  • Knight, k, and Marsh, m, (2002), “Varieties of Election Studies, In the Future Elections, Studies, Edited by: Mark. N. Franklin an Christopher Wlezien, Peragamon.
  • Oskamp, Stuart and Schultz, Wesley p, (2005), Attitude and Opinion, Third Addition, Lawrence Erlbaum Associates, Publishers Mahava, New Jersey.
  • Vinzi, V., Trinchera, L., & Amato, S, (2010), PLS Path Modeling: From Foundations to Recent Developments and open Issues for Model Assessment and Improvement. In V. Esposito Vinzi, W. W. Chin, J.
  • Henseler & H. Wang (Eds.), Handbook of Partial Least Squares, Springer Berlin Heidelberg.
  • Wen Wu, S, (2010), “Linking Bayesian Networks and PLS Path Modeling for Causal”, Analysis Expert Systems with Applications, No. 37.