نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سروش شعبانی خطیبانی ¹
• علی علیزاده ²

¹ کارشناسی ارشد مطالعات منطقه ای گرایش آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی دانشگاه تهران، تهران، ایران

² استادیار علوم سیاسی دانشگاه دفاع ملی، تهران، ایران

چکیده

ترتیبات امنیتی قفقاز جنوبی همواره در ثبات‌آفرینی ناتوان بوده است. دلایل متنوعی برای این ناکامی بیان شده، اما هدف این پژوهش، پرداختن به مهمترین مولفه‌های درون‌منطقه‌ای موثر بر این ترتیبات امنیتی است. روش پژوهش این تحقیق استقرایی، روش توصیفی در کنار روش تحلیل اسنادی کیفی و همچنین براساس روش گردآوری کتابخانه‌ای و مبانی نظری واقع‌گرایی نوکلاسیک است. یاقته‌های پژوهش ماحصل سه مولفه اصلی و شش شاخص هستند. این یافته‌ها در مولفه «ساختار قدرت منطقه‌ای» (متشکل از دو شاخص «توزیع قدرت» و «قطب‌بندی») به توزیع نامتوازن قدرت و فقدان قدرت خوش‌خیم درونی یا برون‌منطقه‌ای در قطب‌بندی میان جمهوری‌های منطقه می پردازند. در مولفه «عامل اقتصادی» (متشکل از دو شاخص «وابستگی متقابل اقتصادی (تجارت)» و «مشارکت در مسیرهای انتقال انرژی») به وابستگی اقتصادی بسیار اندک و سیاست حذف رقیب از خطوط انتقال انرژی توجه شده است. در مولفه نهایی «عامل نظامی – امنیتی» (متشکل از «مناقشات سرزمینی» و «تنش‌های قومی») به مناقشات سرزمینی جانیافتاده و ویژگی خاص تنش‌های قومی که موجب بدبینی به محیط خارجی می شوند، اشاره دارند. تمرکز صرف بر مولفه‌های درون‌منطقه‌ای نوآوری این پژوهش بوده است. در نتیجه باید اشاره کرد که این مولفه‌ها خود فارغ از عوامل بیرونی، عاملی برای ناکارآمدی ترتیبات امنیتی منطقه از منظر ثبات‌آفرینی هستند.

کلیدواژه‌ها

• ترتیبات امنیتی
• قفقاز جنوبی
• ساختار قدرت منطقه ای
• عامل اقتصادی
• عامل نظامی - امنیتی

موضوعات

• روابط بین الملل

عنوان مقاله [English]

Intra-Regional Factors Affecting the Regional Security Arrangements of the South Caucasus

نویسندگان [English]

• Soroush Shabani Khatibani ¹
• Ali Alizadeh ²

¹ Master's Degree Graduate in Regional Studies of Central Asia and the South Caucasus of the University of Tehran, Tehran, Iran

² Political Science Assistant Professor at the Supreme National Defense University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The security arrangements in the South Caucasus have consistently failed to establish stability and resolve disputes. While various reasons are offered for this failure, this research focuses on the most significant intra-regional factors affecting these arrangements. A descriptive and qualitative document analysis method has been used in this inductive research. Furthermore, it is based on neoclassical realism theory and library data collection methods. The study identifies three main factors and six indicators. The findings reveal that within the "regional power structure factor" (comprising "power distribution" and "polarization" indicators), there's an uneven power distribution and a lack of benign internal or external power within the regional republics' polarization. In the "economic factor" (with "economic interdependence (trade)" and "participation in energy transit routes" indicators), there's minimal economic dependency and a policy of excluding rivals from energy transit lines. Finally, within the "military-security factor" (including "territorial disputes" and "ethnic tensions"), unresolved territorial disputes and unique characteristics of ethnic tensions, fostering external distrust, are highlighted. The research's novelty lies in its exclusive focus on intra-regional factors. Due to these factors, independent of external factors, the security arrangements in the region are not effective in establishing stability.

کلیدواژه‌ها [English]

• Security Arrangements
• South Caucasus
• Regional Power Structure
• Economic Factor
• Military-Security Factor