نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه علامه طباطبایی

2 دانشگاه اصفهان

3 دانشگاه دولتی سن پترزبورگ

چکیده

اگر از گذشته تا به ‌حال، خاورمیانه را در یک کلمه بتوان خلاصه کرد، آن کلمه «بی‌ثباتی» است. در پی تحرکات و تحولات جاری در منطقه، علنی شدن روابط دو کشور در خاورمیانه بیش از سایر اتحادهای منطقه‌ای قابل‌توجه است: "رژیم اسرائیل و عربستان سعودی". سؤال اصلی آن است که چقدر رژیم اسرائیل و عربستان توانسته‌اند در موازنه‌سازی علیه ایران موفق عمل کنند؟ فرض بر این است؛ آنچه بیشتر از هر چیز دو دولت مذکور را در کنار هم نگاه داشته است، نگرانی از توافق هسته‌ای ایران و به دنبال آن، قدرت و نفوذ شیعه، کاهش حضور و نقش ایالات متحده در منطقه و بحران‌های ناشی از افراط‌گرایی و جنگ داخلی سوریه است؛ لیکن با توجه به چالش‌های موجود از جانب بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، به نظر نمی‌رسد نزدیک شدن این دو دولت گامی در جهت تحکیمِ اتحادی متوازن در جهت انزوا و مقابله با ایران باشد. برخلاف اشتراکات موجود و عواملِ سبب‌ساز در عادی‌سازی بیش‌ازپیش مناسبات مابین این دو، می‌توان بر اساس نظریه «موازنه ناقص» از رندال شوولر، بیان کرد که این دو کشور نتوانسته‌اند اتحادی قوی به‌ویژه علیه ایران، به‌عنوان دشمن مشترک خود تشکیل دهند. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Israel and Saudi Arabia: a new era of bilateral cooperation.

نویسندگان [English]

  • ali adami 1
  • nazanin nazifi 2
  • aref bijan 3

1 Allameh Tabatabai University

2 Isfahan University

3 Saint Petersburg State University

چکیده [English]

If the past to the present, the Middle East can be defined in one word, that word is "instability." Following the current challenges, the opening of relations between the two countries in the Middle East is more significant than other regional alliances: "Israel and Saudi Arabia". The main question is: to what extent Israel and Saudi Arabia have been able to succeed in balancing against Iran? it's assumed that; The factors that keep these two governments together are: concern over Iran's nuclear deal, It also reduced the presence and role of the United States in the region, Reduce the US presence and role in the region, And crises caused by extremism and the civil war in Syria. However, given the challenges of regional and trans-regional actors, the proximity of two governments is not a step towards consolidating a balanced alliance to isolate and confront Iran. Despite the commonalities and causative factors in the normalization of relations between the two countries more than before, According to Randall Schwedler's “Under balancing" theory can be said: The two countries have not been able to form a strong alliance especially against Iran as their common enemy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Israel
  • Saudi Arabia
  • bilateral cooperation
  • Normalization of relations
  • underbalancing
الف-  فارسی
- اخباری، محمد، عبدی، عطاا...، مختاری هشی، حسین، (1390)، «موقعیت ژئوپلیتیک ایران و تلاش‌های آمریکا برای تثبیت هژمونی خود در جهان (مطالعة موردی: طرح خاورمیانه بزرگ)»، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 75.
- دیپلماسی ایرانی، (1396)، «ورود عربستان به بحران همه پرسی اقلیم کردستان»، ۲۸ شهریور ۱۳۹۶، کد خبر ۱۹۷۱۸۷۲ .
- دویچه وله فارسی، (2017)، «اهرم ایران برای مقابله با استقلال کردستان عراق»، 2017/09/26.
- روشندل، جلیل، (1396)، «برجام؛ نگاهی به تحولات و بازتاب‌ها پس از اولتیماتوم ترامپ»، رادیو فردا، 24 دی 1396.
- سیمبر، رضا، صالحیان، تاج الدین، (1396)، «تحولات نظام بین‌الملل پس از جنگ سرد و تنوع جدید موازنه قوا»، دو فصلنامه سیاست و روابط بین‌الملل، سال اول، شماره اول.
- عالیشاهی، عبدالرضا؛ مسعودنیا، حسین؛ فروزان یونس، (1396)، «بررسی روابط سیاسی قطر و عربستان سعودی؛ از تبیین همگرایی تا گسست سیاسی (از بیداری اسلامی تا بحران قطع روابط سیاسی در ژوئن 2017)»، فصلنامۀ مطالعات راهبردی سیاست گذاری عمومی، دورۀ 7، پائیز 96، شمارۀ 24.
-عرب عامری، جواد، (1396)، «قطر، گذار از سیاست همراهی به سیاست موازنه»، اینترنشنال-سرویس آسیا، 22 خرداد 1396
- افضلی، توحید، (1396)، «تاثیر مولفه ساختار سیاسی در مواضع ترامپ نسبت به برجام»، روزنامه فرهیختگان، 28 دی ۱۳۹۶، شماره ۲، 26438
 
ب- انگلیسی
- Shiitenews, (2015), “Alliance between Israel, Saudi Arabia”, 28 November 2015, http://www.shiitenews.org/index.php/saudi-arab/item/19806-alliance-between-israel-saudi-arabia
- Al-monitor, (2017), “Iran seizes high ground in Saudi-Qatar dispute”, 18 June 2017, at: https://www.al-monitor.com/pulse/originals/2017/06/iran-qatar-saudi-arabia-dispute-aleppo-narrative-syria.html.
 - Amidror, Yaakov, (2016), “A Covenant of Shadows”, BESA Center Perspectives Paper, No. 354, 7 August 2016, at: http://besacenter.org/perspectives-papers/a-covenant-of-shadows.
- Benjamin, Medea, (2016), “Israel and Saudi Arabia: Strange Bedfellows in the New Middle East”, Foreign Policy in Focus, 20 May 2016, at: https://fpif.org/israel-saudi-arabia-strange-bedfellows-new-middle-east/.
 - Bir, Banglar, (2017), “Multipolar World Order: The Big Picture in the Qatar-Saudi Fracture”, Discussion in 'Middle East & Africa', 13 Jun 2017, at: https://defence.pk/pdf/threads/multipolar-world-order-the-big-picture-in-the-qatar-saudi-fracture.501436/.
 - Fanack, (2016), “Rapprochement between Israel and Saudi”, 11 July 2016 (edit:  August 3rd, 2017), at: https://fanack.com/saudi-arabia/governance-and-politics-of-ksa/rapprochement-israel-saudi/.
 - Coates Ulrichsen, Kristian, (2016), “Israel and the Arab Gulf states: Drivers and Direction of Change”, Center for the Middle East, Baker Institute for Public Policy.
 - Dahri, Noor, (2016), “Saudi Arabia, Israel, Mutual Ties & Common Agenda”, Independent Resecher- Counter Terrorism - UK, University of Maryland, Counter Terrorism, Undergraduate.
 -Dekel, Udi & Guzansky, Yoel, (2013), “Israel and Saudi Arabia: Is the Enemy of My Enemy My Friend?” INSS Insight No. 500, December 22.
- Eadaily, (2017), “Saudi Arabia directs “Arab NATO” at Iran”, EADaily’s Middle East Bureau, Russian version, 6 April 2017, at: https://eadaily.com/en/news / 2017/04/06/saudi-arabia-directs-arab-nato-at-iran.
 - Gause, F. Gregory, (2015), “Why isn’t there an anti-Iran alliance?”, Monkey Cage Blog, Washington Post, 3 June 2015, at the Gulf’s Escalating Sectarianism, POMEPS BRIEFINGS 28.
- Gause, F. Gregory, (2017), “Ideologies, Alignments, and Underbalancing in the New Middle East Cold War”, American Political Science Association, PS: Political Science & Politics, Volume 50, Issue 3.
 - Herzogideas, Michael, (2015), “Contextualizing Israeli Concerns about the Iran Nuclear Deal”, The Washington Institute for Near East Policy, June, No. 26.
 - Köse, Talha & Ulutaş, Ufuk, (2017), “Regional Implications of the Qatar Crisis: Increasing Vulnerabilities”, PERSPECTIVE, No: 31.
 - Rabinovich, Itamar, (2015), “Israel and the Changing Middle East”, Middle East Memo, No. 34.
 - Soage, Ana Belén, (2017), “What is Really Behind the Saudi-Iranian Cold War?”, Instituto Español de Estudios Estratégicos, IEEE.ES.
- Rosenblum, Todd, (2016), “Improving Saudi-Israeli Relations offers an Opportunity for the US — and a Big Risk”, 5/18/16, at: http://www.politico.eu/article /middle-east-security-improving-saudi-israeli-relations-offers-an-opportunity-for-the-us-and-a-big-risk/.
 - Shay, Shaul, (2016), “Bridge over Troubled Water - Egypt and Saudi Arabia to build the Red Sea Bridge”, IPS publication.
 - Teitelbaum, Joshua, (2013), “Saudi-Israeli Relations: Balancing Legitimacy and Security”, BESA Center Perspectives Paper, December 17, No. 228.