نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

تثبیت نظام جمهوری اسلامیایران و کاهش آشکار تهدید تروریسم در داخل کشور می‌تواند منجر به این باور ‌شود که رشد تروریسم و تعدد گروه‌های تروریستی در اطراف مرزهای ایران تا زمانی که گروه‌های مذکور وارد خاک ایران نشده‌اند، تهدیدی جدی علیه امنیت ملی کشور محسوب نمی‌شود و درگیری با گروه‌های موصوف در بیرون مرزها برخلاف منافع ملی است. این نوشتار با بهره‌گیری از آمار و داده‌های مستند، با روش توصیفی و تحلیلی و با روش‌شناسی «رئالیسم نئوکلاسیک» ضمن بهره‌گیری از آموزه‌های نظریات مختلف در حوزه روابط بین‌الملل افزون بر معرفی ایران به‌عنوان قدرت منطقه‌ای، می‌کوشد تا با ارزیابی مخاطرات تروریسم نوظهور خاورمیانه به این پرسش پاسخ دهد که وجود گروه‌های تروریستی در منطقه چه تأثیری بر هژمونی و قدرت منطقه‌ای ایران می‌گذارد؟ این پژوهش نشان می‌دهد که تروریسم نوظهور خاورمیانه، هژمونی و قدرت منطقه‌ای ایران، این کشور را به‌عنوان قدرتمند‌ترین دولت ضدتروریست منطقه غرب آسیا از درون و بیرون مورد چالش قرار داده است و تهدیدی جدی برای بسط همگرایی منطقه‌ای و دست‌یابی به اهداف اقتصادی و توسعه‌یافتگی ایران محسوب می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Terrorism & Regional Power of Iran

چکیده [English]

Recent developments in Arabic and Middle Eastern countries, particularly Iraq and Syria have caused a sensitive and critical status in this area. U.S global hegemony continued to provoke terrorism and other terrorist outfits. Meanwhile the rise of new emergency terrorist group such as ISIS have destabilized the Middle East and entrenched the region as the major source of global terror. Even the more stable states, such as Turkey and Saudi Arabia, display strong terrorist tendencies and support radical groups that engage in terrorism. Therefore, several major developments in the Middle East will keep the region a wellspring of terror and a source of inspiration for radicals for the foreseeable future. According this article terrorism tries to weak the regional power of Iran since our analysis has shown that Iran is the only country in the region that fights really against the terrorism. This article by using descriptive & analytical methods which based on theoretical teachings of international relations studies will show that terrorism and terrorist groups are the serious threats for national interesting of Islamic republic of Iran, by arguing that some of the stable countries in the region in all its manifestations breed terrorism.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Terrorism
  • Iran
  • Regional Power
  • hegemony
  • Middle East
الف) فارسی
 
 
-          ______________، (1364)، «صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ‌ایران، جلد سوم، (جلسه پنجاه و پنجم، 7 آبان، 1358)»، تهران: اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی‌ مجلس شورای اسلامی.
-          ______________، (1391)، برنامه‌ هسته‌ای بهانه تحریم‌ «ایدئولوژی جمهوری ‌اسلامی» است، خبرگزاری فارس، (28/7/1391)، دسترسی به صورت برخط: http:// www. farsnews. com/ printable. php?nn=13910724001426 (زمان دسترسی به سایت 215/8/1395).
-          ______________، (1387)، «درخواست ایران برای عضویت در شورای امنیت»عصر ایران(14/4/1387)، دسترسی به صورت برخط:http://www.asriran.com/fa/news/46680.
-          ______________، (1394)، «تشکیل اداره‌ ویژه مبارزه با شیعیان در استخبارات عربستان سعودی»، خبرگزاری فارس (12/۰۸/94)، دسترسی به صورت برخط www. farsnews. com/ printable. php? nn=13940812001671 (زمان دسترسی به سایت 28/7/1395).
-          ______________، (1393)، «تهدید داعش: پس از تخریب نماد رافضی‌ها به ایران خواهیم آمد و مشهد را با خاک یکسان خواهیم کرد»، پایگاه خبری تحلیلی انتخاب، (20/3/1393)، دسترسی به صورت برخط:www.entekhab.ir/fa/news/167707 (زمان دسترسی به سایت 12/8/1395).
-          ______________، (1379)، «دیدار بشار اسد با مقام معظم رهبری»، پایگاه اطلاع‌رسانی مقام معظم رهبری (6/11/1379)، دسترسی به صورت برخط. دسترسی به برخط: http://www.leader.ir/fa/content (زمان دسترسی به سایت 23/8/1395).
-          ______________، (1388)، رمزگشایی از «کمیته خطر جاری»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی (25/7/1388)، دسترسی به صورت برخط: http://www.irdc.ir/fa/content/8130/default.aspx (زمان دسترسی به سایت 15/7/1395).
-          ______________، (1394)، «مکان استقرار داعش در شرق لبنان و ساختار سازمانی آن» خبرگزاری فارس (30/30/1394)، دسترسی به صورت بر‌خط:
 http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13940328000808 (زمان دسترسی به سایت 18/8/1395).
-          ______________، (1390)، «نفوذ ایران در منطقه بسیار بالا است»، دیپلماسی ایرانی (21/7/1390)، دسترسی به صورت برخط: irdiplomacy.ir/fa/page/17779 (زمان دسترسی به سایت 2/9/1395).
-          ارگانسکی، ای. اف، (1355)، سیاست جهان، ترجمه حسین فرهودی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب تهران.
-          بوزان، بری و الی ویور، (1388)، مناطق و قدرتها: ساختار امنیت بینالملل، ترجمه رحمن قهرمان‌پور، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
-          بیل، جیمز، (1381)، «سیاست استیلاجویی: ایالات متحده و ایران»، عباس ایمان‌پور، اطلاعات سیاسی اقتصادی، فروردین و اردیبهشت، شماره 176-175.
-          پاراما، ایندرجیت و مایکل، کاکس، (1390)، قدرت نرم و سیاست خارجی ایالات متحده، ترجمه علیرضا طیب، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
-          حاجی یوسفی، محمد و عارف نژاد، ابوالفاسم، (1393)، «نشانه‌شناسی عملیات انتحاری در منازعات گفتمان عراق و چالش‌های امنیتی آن»، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال نهم، تابستان، شماره 3.
-          داود اوغلو، احمد (1391)، عمق استراتژیک، ترجمه محمدحسین نوحی‌نژادممقانی، تهران: انتشارات امیرکبیر.
-          روآ، الیویه، (1378)، تجربه اسلام سیاسی، ترجمه محسن مدیر شانه‌چی و حسین مطیعی امین، تهران: انتشارات بین‌المللی الهدی.
-          سجادپور، محمدکاظم و نوریان، اردشیر، (1389)، «برنامه‌ریزی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران: بررسی رابطه قدرت منطقه‌ای، اقتصاد و سیاست خارجی بر اساس سند چشم‌انداز»، مجله راهبرد، پاییز 1389، شماره 56.
-          شیخ‌عطار، علیرضا، (1384)، دیپلماسی انرژی و امنیت ملی، تهران: انتشارات وزارت خارجه.
-          فولر، گراهام، (1387)، قبله عالم: ژئوپلیتیک ایران، ترجمه عباس مخبر، تهران: نشر مرکز.
-          لاریجانی، محمد جواد، (1364)، مبانی نظری سیاست ‌خارجی: مقولاتی در سیاست‌ خارجی، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
-          مجتهد‌زاده، پیروز، (1381)، جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی، تهران: انتشارات سمت.
-          محمدی، منوچهر، (1390)، بازتاب جهانی انقلاب اسلامی، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
-          میلسن، ژان و همکاران، (1388)، دیپلماسی عمومی نوین: قدرت نرم در روابط بینالملل، جلد 2، رضا کلهر، تهران: دانشگاه امام صادق.
-          نجات، سیدعلی، (1394)، کالبدشکافی داعش: ماهیت، ساختار تشکیلاتی، راهبردها و پیامدها، تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
-          نقیبی، محسن، (1394)، «داعش و ریزگردها»، پایگاه خبری عصر ایران (6/2/1394)، دسترسی به صورت برخط:
 www.asriran.com/fa/news/393242.
-           یزدان‌پناه، کیومرث و نامداری، محمد‌مهدی، (1392)، «بحران سوریه: با تاکید بر رویکرد غرب و راهبرد ترکیه در این کشور»، مطالعات بیداری اسلامی، سال دوم، بهار و تابستان، شماره 3.
 
 
 
ب) انگلیسی
 
-          -----------, (2014),  “Iran not Threat to Sunni Arabs, Mideast: Obama”, Al-Alam, (09/09/2014), Available Online at: http://en.alalam.ir/news/1630373.
 
-          -----------, (2015), “Erdogan’s advisor blames Iran for destabilizing region”, Panorama, (25/05/2015) Available Online at http:// www. panorama. am/ en/ news/2015/05/25/iran-erdogan/45755.
 
 
-          -----------, (2012), “Iranian influence in the levante, Egypt, iraq, and Afghanistan”, American intreprise institute, (23/5/2012), Available Online at: https:// www.aei.org/publication/iranian-influence-in-the-levant-egypt-iraq-and-afghanistan.
 
-          ----------, (2014), “Straw Refers to Iran as a Key Regional Power”,Islamic Republic News Agency (IRNA), (16/10/2014), Available Online at: http:// www7.irna.ir/en/News/2771095.
 
 
-          ----------, (2002), ”From the Battle of al-Ahzab. 1436 Dhul-Qa’dah”, Dabiq, No 11, Available Online at: https://www.clarionproject.org/docs/Issue 11.
 
-          Baldwin, David, (2002), Power and International Relations: The Conceptual Approach, Princeton University Press.
 
-          Chase, Robert, Emily B. Hill, and Paul Kennedy (1996), “Pivotal States and U.S Strategy”, Foreign Affairs, No. 75
 
-          Destradi, Sandra, (2008), ”Empire, Hegemony and Leadership: Developing a Research Framework for the Study of Regional Power”, GIGA Research Programmes, No 79, Available Online at; www.giga-hamburg.de/workingpapers.
 
-          Efraim Benmelech and Esteban F. Klor, (2016), What Explains the Flow of Foreign Fighters to ISIS?, Northwestern University, Pdf.
 
-          Friedman, Thomas, (2015), “Obama Makes His Case Iran Nuclear Deal”, The New York Times, Available Online at:  www.nytimes.com/2015/07/15.
 
-          Giorgio Cafiero and Daniel Wanger, (2015), “A Saudi Arabia and Al-Qaeda United in Yeman”, Foreign Policy Journal, Available Online at: www. foreignpolicyjournal.com/2015/09/23.
 
-          Hersh, Seymour, (2004), “Plan B”,The New Yorker, Available Online at: http:// www. newyorker. com/ magazine/2004/06/28/plan-b-2.
 
-          Horowitz, Alana, (2014), “Henry Kissinger: Iran A Bigger Problem than ISIS”, The Huffington Post, Available Online at: http:// www. huffingtonpost. com/ 2014/09/06/henry-kissinger-iran-isis_n_5777706.html.
 
-          Huntington, Samuel, (1999), “The Lonely Superpower”, Foreign Affairs, No.78.
 
-          Johnstone, Diana, (2012), “the Road to Damascus And on to Armageddon?” Global Reaserch, Available Online at: http://www.globalresearch.ca/the-road-to-damascus-and-on-to-armageddon/29271.
 
-          Kamali Dehghan, Saeed, (2015), “Iran Advances Great Alarm in Saudi Arabia and Gulf”, The Guardian, Available Online at: https:// www. theguardian. com/ world/2015/mar/13.
 
-          Lemke, Douglas, (2004), Regions of War and Peace, Cambridge: Cambridge University Press.
 
-          Mershimer, john, (2001), The Tragedy of Great Power Politics, Chicago: University of Chicago.
 
-          Mudallali, Amal (2014), “The Iranian Sphere of Influence Expands in to Yeman”, Foreign Policy, Available Online at: foreignpolicy.com/2014/10/08.
 
-          Nabers, Dirk, (2007), “Crises, Hegemony Change in the International System: The Conceptual Farmework”, GIGA Working Paper, No 50, Available Online at: https://www.gigahamburg.de/en/system/files/publications/wp50.
 
-          Nasr, Vali, (2007), “Iran: The New Claimant to Regional Power”, The Fletcher of Word Affairs, No 31, Available Online at: https:// litigation-essentials. lexisnexis.com.
 
-          National Intelligence Council, (2008), “Global Trends 2025: a Transformed Word”, Available Online at: https://www.aicpa.org/research/cpahorizons2025/globalforces/downloadabledocuments/globaltrends.pdf.
 
-          Nolet, Detlef, (2010), “How to Compare Regional Powers: Analytical Concepts and Research Topics”, Review of International Studies,  No. 36.
 
-          Nuruzzaman, Mohammad, (2016), “Iran Unstoppable March toward Dominance”, The International Interest, Available Online at: http:// nationalinterest. org/ feature/irans-unstoppable-march-toward-dominance-16182.
 
-          Organski A. F. and Jack Kugler, (1980), The War Ledger, Chicago: The University of Chicago Press.
 
-          Osterud, Oyvind, (1992), “Regional Great Powers, in: Iver B. Neumann (ed.)”,Regional Great Powers in International Politics, Basingstoke: St. Martin’s Press.
 
-          Prys, Miriam, (2007), “What Makes a Regional Hegemon? A Comparison of Indian and South African Policy in the Post-Cold War Period”,Lecture Chicago, Available Online at: https:// ecpr. eu/ Filestore/ PaperProposal/c46390f8-2be2-410b-afd3-210df3b305b9.pdf.
-          Rubin, Barry, (2006), “Iran: The Rise of a Regional Power”, Middle East Review of International Affairs, No.10, available online at: http:// www. rubincenter. org/2006/09/rubin-2006-09-10.
 
-          Schirm A, Stephan, (2006), “Leadership in Regional and Global Politics: Why Do Emerging Powers Fails the Reach Their Goals?”: European Journal of International Relations, Volume 16. No 2.
 
-          Schoeman, Maxi, (2003), “South Africa as an Emerging Middle Power: 1994-2003”, in State of the Nation: South Africa 2003-2004, Edited by John Daniel, Adam Habib and Roger Southall, 349-67, Cape Town: HSRC Press.
 
-          Schoman, Maxi, (2003), “South Africa as an Emerging Middle Power: 1994-2003”, in: John Daniel, Adam Habib, Roger Southall (Eds),State of  Nation: South Africa 2003-2004, Cape Town: HSRC Press.
 
-          Semih, Idiz, (2014), “Erdogan Takes Swipe at Iran”, Al-Monitor, Available Online at: www.al-monitor.com/pulse/originals/2015/04.
-          Tammen, Ronald L. & Others, (2000), Power Transitions: Strategies for the 21st Century, Seven Bridges Press.
 
-          United Nations Information’s Center Tehran Report (2013), Available Online at: http://www.unic-ir.org/index.php?option=com_content&view=article&id=171:visit-of-united-nations-under-secretary-general-jeffrey-feltman-to-iran,-25-27-august-2013&catid=12:un-press-releases-english&lang=en.
 
-          Whitaker, Brian, (2006), “Saddam Final Message Urges Iraqis to Unite against Us”, The Guardian, Available Online at: https:// www. theguardian. com/ world/ 2006/dec/28.