نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار

2 دانشجو

چکیده

مسئلۀ فلسطین یکی از موضوعات چالش برانگیز در سیاست خارجی مصر است که اهمیت آن بسته به عوامل داخلی و خارجی در سیاست خارجی این کشور متغیر بوده است. به طور کلی، رفتار سیاست خارجی مصر در حوزۀ مسئلۀ فلسطین و اسرائیل، از یک سو ناشی از تحولات محیط خارجی به ویژه نقش‌آفرینی ایالات متحده و اسرائیل و از سویی دیگر تحت تأثیر عوامل داخلی از جمله نقش رهبران و نحوۀ تلقی آن­ها از نقش ملی خود و نقش­آفرینی گروههای داخلی از جمله اسلام گرایان بوده است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به دنبال پاسخگویی به این سئوال است که پس از پیمان کمپ دیوید و به طور مشخص روی کار آمدن حسنی مبارک، مهم­ترین عامل شکل‌دهی به سیاست خارجی مصر در قبال فلسطین چه بوده است. استدلال مقاله این است که وابستگی اقتصادی و نظامی مصر به ایالات متحده از یک سو و موقعیت استراتژیک مصر در تأمین امنیت اسرائیل از سویی دیگر موجب شد تا پس از پیمان کمپ دیوید و شناسایی اسرائیل، نقش‌آفرینی عوامل خارجی در شکل‌دهی به سیاست خارجی مصر در قبال مسئلۀ فلسطین پررنگ‌تر شود. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Palestine issue in Foreign Policy of Egypt; from Mubarak to Sisi

چکیده [English]

The Palestinian issue is a controversial issue in Egyptian foreign policy and its significance depends on the different internal and external factors. The importance of this issue, on one hand stems from the dynamics of the international system, especially the role of the United States and Israel, and on the other hand from internal factors such as leadership and their conception of national role and active domestic groups such as Islamists. This article applying descriptive - analytical method seeks to answer this question that what is the most important factor for shaping Egypt's foreign policy toward the Palestinians after the Camp David Treaty? This article argues that after the Camp David Treaty, systematic factors such as United States and Israel, have been the most important factors that shapes Egypt’s foreign policy toward the Palestine. The role of systematic factors can be analyzed Egypt's strategic importance and its role in securing Israel and economic - military dependence on the United States.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • foreign policy
  • Palestine issue
  • Environmental Factors
  • continuity model of foreign policy
  • International System
الف) فارسی
-   احمدی، حمید و بیدالله‌خانی، آرش، (1391)، «روابط مصر- اسرائیل؛ پیشینه، چال‌‌ها و چشم‌انداز آینده»، فصلنامۀ روابط خارجی، دوره 4، شماره 14.
-   الحافظ، زیاد، (1389)، پیامدهای جنگ اسرائیل علیه لبنان، (داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی)،ترجمه محمدرضا بلوردی، تهران: مؤسسه مطالعات انـدیشه‌سازان‌ نور.
-   اون دیل، ریچی، (1376)، ریشه‌های جنگ اعراب و اسرائیل، ترجمۀ ارسطو آذری، تهران: انتشارات امیرکبیر.
-   تقوی، محمدمهدی، (1390)، «کالبدشکافی انقلاب 22 بهمن مصر»، روزنامۀ وطن امروز، 6/2/1390.
-   حسینی، مختار، (1381)، «استراتژی دفاعی - نظامی مصر»، فصلنامۀ مطالعات دفاعی و امنیتی، دوره نهم، شماره 32.
-   زاکری، قاسم، (1390)، «بررسی آخرین وضعیت اقتصادی- انرژیک مصرو اسرائیل»، مجلۀ مطالعات منطقه‌ای، دوره نهم، شماره 41.
-   سخنرانی محمد مرسی در  نشست وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه عرب، 15 شهریور 1392، قابل دسترسی در سایت: http://www.yjc.ir/fa/news/4080601/.
-   سخنرانی محمد مرسی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، 26 سپتامبر 2012، قابل دسترسی در سایت:  http://www.asriran.com/fa/news/233768
-   سیف‌زاده، حسین،  (1369)، «پژوهشی در نظریه­پردازی سیاست خارجی»، فصلنامه حقوق و علوم سیاسی، دوره سی و هشتم، شماره 25.
-   فرجی، محمدرضا، (1391)، «پارامترهای تعیین‌کننده سیاست خارجی مصر از انقلاب ناصر تا کودتای ارتش(2013-1952)»، فصلنامۀ مطالعات سیاسی جهان اسلام، دوره 1، شماره4.
-   فرجی نصیری، شهریار، مسعودنیا، حسین و هرسیچ، حسین، (1394)، «نقش طبقه متوسط جدید در انقلاب 2011 مصر»، فصلنامهسیاستجهانی، دوره چهارم، شماره  2.
-   مشیرزاده، حمیرا و صلواتی طرقی، فاطمه، (1394)، «برداشت از نقش ملی و سیاست خارجی مصر در دوره انور سادات و حسنی مبارک»، فصلنامۀپژوهش‌هایراهبردیسیاست، سال سوم، شماره 1.    
-   خبرگزاری العالم، «ارتباط حماس و اخوان در جریان انقلاب فاش شد»، 8 اردیبهشت 1392، قابل دسترسی در :  http://fa.alalam.ir/news/1469128.
-   خبرگزاری خاورمیانه، «السیسی ؛ قهرمان جدید در مصر ؟»، 26 مرداد 1392، قابل دسترسی در: http://middleeastpress.com/blog .  
 
ب) انگلیسی
- Aran, Amnon & Rami Ginat, (2014),”Revisiting Egyptian Foreign Policy towards Israel under Mubarak: from Cold Peace to Strategic Peace”, Journal of Strategic Studies, Volume 37, Issue 4.
 
-     Atmaca, Nuray,(2013), ”The Suspected Role of the US in Toppling Egyptian President Morsi”,available at: http://www.turkishweekly.net/2013/07/11/news/the-suspected-role-of-the-us-in-toppling-egyptian-president-morsi/.
 
-     Benari, elad, (2012), ”Morsi Stands Up to (sic/for) 'Palestinians”, October 25, 2012 Available at: http://generalspeaking.blogspot.com/2012/10/morsi-stands-up-to-sicfor-palestinians.html.
 
-     “Egypt Increases Military Presence in the Sinai”, July 25, (2013), available at: https://www.thetrumpet.com/article/10821.19.0.0/world/military/egypt-increases-military-presence-in-the-sinai.
 
-     “Egyptian president condemns Israel's 'aggression' in Gaza”, available at: https://www.theguardian.com/world/2012/nov/15/egyptian-president-condemns-israel-gaza.
 
-     "Egyptians Embrace Revolt Leaders, Religious Parties and Military, As Well", 25 April 2011, available at: http://www.pewglobal.org/2011/04/25/ egyptians-embrace-revolt-leaders-religious-parties-and-military-as-well/.
 
-     Hammond, Jeremy R, (2015), Egypt: “Morsi’s Death Sentence. What was the Role of the US?”, available at: http://www.globalresearch.ca/egypt-morsis-death-sentence-what-was-the-role-of-the-us/5451437.
 
-     Laub, Zachary, (2013), “Egypt's Sinai Peninsula and Security”, December 12, 2013, available at: http://www.cfr.org/egypt/egyptssinai.
 
-     Louis, Maryse, Alia El Mahdy and Heba Handoussa, (2014),Foreign Direct Investment in Egypt, Investment Strategies in Emerging Markets.
 
-     Leahy, Patrick, “Resuming Military Aid to Egypt: A Strategic Imperative”, May 30, 2014. Available at: http://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/egypt-after-the-election-advancing-the-strategic-relationship.
 
-     “Morsi grants Sadat & El-Shazli highest medal for October War 'victory”, 4 Oct 2012,availableat:http://english.ahram.org.eg/NewsContent/ 1/64/54754/Egypt/ Politics-/Morsi-grants-Sadat--ElShazli-highest-medal-for-Oct.aspx.
 
-     M.sharp, Jeremy, (2015),Egypt: Background and U.S. Relations,Congressional Research Service.
 
-     Neak, M.Fatih Tayfor, (1994), “Main Approaches to the Study of Foreign Policy”, METU Studies in Development, 21(1).
 
-     Odonnel, Claramariana, (2008), “The EU, Israel and Hamas, Center for European Reform working paper”, available at: www.cer.org.uk/ pdf/wp_820.pdf, pp33-1.
 
-     Robert Satloff and Patrick Clawson, (1999), “U.S. Economic Aid to Egypt: Designing a New, Pro-Growth Package”, available at: http:// www.washingtoninstitute. org/ policy-analysis/view/u.s.-economic-aid-to-egypt-designing-a-new-pro-growth-package.
 
-     Rosenau, James, (1976), “Puzzlement in Foreign Policy”, Jerusalem Journal of International Relations, Vol. 1.
 
-     Quandt, William.b, (2003), Campdavid, Peace Making and Politics, the Brookings Institution Washington d.c.
 
-     Rosenau, James N, (1971), The Scientific Study of Foreign Policy, New York: The Free Press.
 
-     Rosenau, James N. United Davis and Maurice East (ed.), (1972), The Analysis ofInternational Politics, New York: The Free Press.
 
-     Satloff, Robert and Patrick Clawson, (1998), “US Military aid to Egypt: assessment and recommendation”, Washington Institute for Near East Policy, No 325, july 8 1998.
 
-     Shih, C, (1988), “Change and Continuity of National Self-Image: A Markov Model of Chines Diplomacy, 1950-1968”, Paper Presented at the Midwest Political ScienceAssociation Annual Meeting, Chicago.
 
-     Tayfur, M. faith, (1994), “Main Approaches to the Study of Foreign Policy: review”, METU Studies in Development, 21(1).
 
-     U.S. Relations With Egypt, May 20, 2014, available at: http:// www. state. gov/r/pa/ei/bgn/5309.htm.
 
-  http://generalspeaking.blogspot.co.uk/2012/10/morsi-stands-up-to-sicfor-palestinians.html.
-     http://www.dw.com/fa-ir a-16268082.
 
-   http://fa.alalam.ir/news/1728857.