نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه مازندران

چکیده

چکیده
پژوهش حاضر در بستر نوظهور جامعه‌شناسی احساسات، با بررسی رهبری امام خمینی (ره) در طول جنگ تحمیلی، برای پاسخ‌گویی به این پرسش نگاشته شده است که امام (ره) چگونه در خلال این جنگ به مدیریت و راهبری احساسات توده‌های مردم و نیروهای مسلح جهت بسیج تدافعی مبادرت ‌ورزید. نوشتۀ حاضر با کاربست روش تحلیل محتوای کیفی نوشته‌ها و سخنان امام، این فرض را مبنای پاسخ‌گویی به پرسش قرار می‌دهد که امام بر اساس رویکردهایی چون الهی دانستن جامعه نوبنیاد، امید به بهره‌مندی از امداد غیبی، خوف انگیزی مثبت، نعمت پنداری جنگ، محتوم انگاری پیروزی، شباهت نمایی با عاشورای حسینی و صدر اسلام به آزادسازی احساسی/ شناختی و متراکمسازی انرژی‌های شورانگیز احساسی چون حس مسئولیت، مهم و شهره‌شدن، قدرتمندی، توانایی و غرور، امید و اطمینان خاطر، هویت، تعهد و همبستگی جمعی، انتقام‌گیری، خشم و نفرت‌انگیزی مضاعف دامن ‌زد و بدین‌سان آنان را به کنش جمعی تدافعی در مقابل رژیم بعثی و درنهایت کسب پیروزی غیورانه رهنمون شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of the leadership of Imam Khomaini during imposed war from the perspective of sociology of emotions

چکیده [English]

Reviewing Imam Khomeini’s leadership during the imposed war, this article in the incipient context of emotions sociology aimed to respond the question that how Imam orchestrated the feelings of the masses and the armed forces to strengthen their defensive spirit during the war. Applying a content qualitative analysis methodology on Imam’s writings and words, the paper argues that the based on elements such as divine-based fledgling society, God’s invisible hand, positive fear-provoking, considering war as blessing, promise of a victory, seeking similarity with Ashura and early Islam period to release and consolidate the emotional energies into a sense of responsibility, obtaining fame and honor, obtaining spiritual strength, self-sacrifice, commitment and collective solidarity, taking revenge, and showing anger to the enemy, Imam led the masses toward resistance against the Baathist regime and eventually brought them victory.

کلیدواژه‌ها [English]

  • imposed war
  • Sociology of Emotions
  • ideal divine society
  • positive fear
  • Imam Khomaini
منابع
الف) فارسی
- بنفورد، اسنو و دیگران، (1387)، میدان‌های هویت: فرایندهای طراحی و ساخت اجتماعی هویت جنبش‌ها، در جنبش‌های نوین اجتماعی، ویراستۀ لارنا، انریک و دیگران، ترجمۀ سید محمد کمال سروریان و علی صبحدل، چاپ دوم، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی.
- ربانی، خوراسگانی و مسعود کیانپور، (1388)، «جامعه‌شناسی احساسات»، جامعه‌شناسی کاربردی، دورۀ 20، شماره 2.
- فیروزآبادی، سیدحسن، (1390)، نقش حضرت امام و مراجع و روحانیت در پایداری و پیروزی دفاع مقدس، چاپ سوم، تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
- کریمی، علی، (1390)، درآمدی بر جامعه‌شناسی سیاسی تنوع قومی، مسائل و نظریه‌ها، تهران: سمت.
- کریمی، علی، (1392)، «هستیشناسی دفاع مقدس از دیدگاه امام خمینی(ره)»، پژوهشنامۀ دفاع مقدس، سال دوم، شماره 7.
- کریمی، علی، (1394)، «تحلیل رهبری امام خمینی (ره) در جریان انقلاب اسلامی از منظر جامعه‌شناسی احساسات»،  فصلنامۀپژوهش‌های انقلاب اسلامی، سال 4، شماره 16.
- مؤسسۀتنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، (1378)، صحیفۀ امام؛ مجموعه آثار امام خمینی (ره)، جلد 13، 14، 15، 16، 17، 18، 19، 20، 21، تهران، مؤسسۀتنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
- مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، (1392)، «ماجرای تأکید امام بر حفظ جزایر مجنون»، خاطرات محسن رضایی، قابل دسترس در سایت: www.Imam-Khomeini.ir/fa/c13-21887.
- نراقی، حسن، (1380)، جامعه‌شناسی خودمانی، تهران: اختران.
 
ب) انگلیسی
- Berezin, Mabel, )2001), Emotions  Political Identity: Mobilizing Affection for the Polity, in Passionate Politics: Emotions and Social Movements, edited by J. Goodwin, J. M. Jasper, and F. Polletta. Chicago: University of Chicago Press.
 
-Britt, L. and Heise, D, (2000), From Shame to Pride in Identity Politics, in S. Stryker, T.J. Owens and R. White (eds) Self, Identity, and Social Movements, Minneapolis, University of Minnesota Press.
- Flam, Helena & King, Debra, (2005), Emotions and Social Movements, London: Routledge.
- Gamson, William A, (1992), Talking Politics, Cambridge: Cambridge University Press.
- Goodwin, Jeff & Jasper, James M, (2006), Emotions and Social Movements in Stets, Jan E and Turner, Jonathan(Ed), Handbook of Sociology of Emotions, U.S.A: Springer.
- Goodwin, Jeff, Jasper, James M, and Polletta, Francesca, (2001), Passionate Politics: Emotions and Social Movements, USA: University of Chicago Press.
- Hercus, C, (1999), “Identity, Emotion, and Feminist Collective Action”, Gender & Society, Vol, 13, No 1.
- Hochschild, A, (1983), The Managed Heart: the Commercialization of Human Feeling, Berkeley, University of California Press.
- Snow, David & Benford, Robert D, (1992), Master Frames and Cycles of Protest.Pp. 133-155 in Frontiers in Social Movement Theory, edited by A. D. Morris and C. M. Mueller. New Haven, CT: Yale University Press.