نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار روابط بینالملل دانشگاه علامه طباطبائی (نویسنده مسئول)

2 کارشناسی ارشد روابط بینالملل دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

سیاست‌خارجی کشورها اگرچه راهبرد یکسانی را در نظام بین‌الملل دنبال می‌کند اما رویکرد دولت‌های مختلف به‌لحاظ روشی، کارکردی و اولویت اجرا متفاوت‌اند. روی‌کارآمدن دولت‌یازدهم در ‌ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. رویکرد اعتدالی بیش از همه در شعار این دولت برجسته است. این گفتمان اگرچه بر مبنای سه اصل «عزت»، «حکمت» و «مصلحت» بنیان‌شده اما سعی در بازسازی چهره جدیدی از ایران در عرصه بین‌الملل از یک «تهدید بالقوه» به یک «مطلوب اثرگذار» دارد. تحقیق حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که «دال‌مرکزی در گفتمان‌اعتدالی سیاست‌خارجی دولت‌یازدهم ج.ا.ا. کدام است؟» و در آزمون پاسخ‌های مختلف، این فرضیه شکل می‌گیرد که «تعامل‌مؤثر و سازنده»، دال مرکزی این گفتمان می‌باشد.
ازآنجاکه رویه‌ها و رفتاراجتماعی در زندگی سیاسی در سنت انتقادی تحلیل‌گفتمان حائز اهمیت است و نظام‌های معنایی و ساختارهای هنجاری زمینه‌ساز کنش و برآیند ویژه‌ای در آن می‌شوند، سیاست‌خارجی‌اعتدالی در بحث‌حاضر نیز از این منظر واکاوی می‌شود. باتوجه به تغییر در نگاه دولت‌یازدهم به نقش بازیگران بین‌المللی به‌ویژه کشورهای غربی، بدیهی‌است که ادامه کنش‌گفتاری موصوف با رویکرد مثبت به تعامل‌سازنده، بازسازی چهره ایران و شکست اجماع ضدایرانی و ساختگی غرب علیه این کشور در عرصه‌جهانی را به‌دنبال دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

گفتمان‌اعتدال در سیاست‌خارجی جمهوری‌اسلامی‌ایران

نویسندگان [English]

  • Hadi Ajili 1
  • Rahim Afshariyan 2

چکیده [English]

سیاست‌خارجی کشورها اگرچه راهبرد یکسانی را در نظام بین‌الملل دنبال می‌کند اما رویکرد دولت‌های مختلف به‌لحاظ روشی، کارکردی و اولویت اجرا متفاوت‌اند. روی‌کارآمدن دولت‌یازدهم در ‌ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. رویکرد اعتدالی بیش از همه در شعار این دولت برجسته است. این گفتمان اگرچه بر مبنای سه اصل «عزت»، «حکمت» و «مصلحت» بنیان‌شده اما سعی در بازسازی چهره جدیدی از ایران در عرصه بین‌الملل از یک «تهدید بالقوه» به یک «مطلوب اثرگذار» دارد. تحقیق حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که «دال‌مرکزی در گفتمان‌اعتدالی سیاست‌خارجی دولت‌یازدهم ج.ا.ا. کدام است؟» و در آزمون پاسخ‌های مختلف، این فرضیه شکل می‌گیرد که «تعامل‌مؤثر و سازنده»، دال مرکزی این گفتمان می‌باشد.
ازآنجاکه رویه‌ها و رفتاراجتماعی در زندگی سیاسی در سنت انتقادی تحلیل‌گفتمان حائز اهمیت است و نظام‌های معنایی و ساختارهای هنجاری زمینه‌ساز کنش و برآیند ویژه‌ای در آن می‌شوند، سیاست‌خارجی‌اعتدالی در بحث‌حاضر نیز از این منظر واکاوی می‌شود. باتوجه به تغییر در نگاه دولت‌یازدهم به نقش بازیگران بین‌المللی به‌ویژه کشورهای غربی، بدیهی‌است که ادامه کنش‌گفتاری موصوف با رویکرد مثبت به تعامل‌سازنده، بازسازی چهره ایران و شکست اجماع ضدایرانی و ساختگی غرب علیه این کشور در عرصه‌جهانی را به‌دنبال دارد.

کلیدواژه‌ها [English]

  • سیاست‌خارجی
  • گفتمان‌اعتدال
  • نظام بین‌الملل
  • تعامل‌سازنده
  • دولت یازدهم