نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه علوم سیاسی گرایش جامعه‌شناسی سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا، شهرضا، ایران

2 استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

مطالعات تاریخی نشان دهنده نقش کلیدی نخبگان در تحولات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی است. توجه بسیاری از کشورهای پیشرفته و توسعه‌یافته حاکی از آن است که نخبگان کشور بویژه نخبگان سیاسی حاکم با ایفای نقش اساسی خود در فرایند تصمیم‌گیری امور و اداره کشور تاثیر مهمی در فرآیند توسعه ایفا می‌کنند. هدف این پژوهش، تبیین نقش و جایگاه نخبگان غیررسمی و تعامل آنها با نخبگان رسمی دولتی در توسعه سیاسی و اقتصادی کشور بعد از جنگ تحمیلی تاکنون می­ باشد. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی شامل 30 تن از خبرگان، اساتید و نخبگان محلی هستند. روش نمونه‌گیری برای بخش کیفی تحقیق از نوع غیرتصادفی و گلوله برفی می‌باشد و حجم نمونه تا زمان اشباع نظری ادامه پیدا می‌کند. همچنین در قسمت کمی، 384 نفر از نخبگان محلی استان ایلام می ­باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ­ها از نرم ­افزارهای SPSS و آموس با روش تحلیل عاملی و معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته­ های پژوهش نشان می ­دهد که احساس امنیت سیاسی، انگیزش، شایسته‌سالاری در جامعه، توسعه‌گرایی، بافت جامعه اسلامی، فرهنگ‌سازی، فضای رقابت علمی، جهت‌گیری استراتژیک و نهادمندی سیاسی از عوامل موثر بر توسعه سیاسی اقتصادی استان ایلام با توجه به نقش نخبگان رسمی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Model of Factors Influencing Political–Economic Development of Ilam Province in Iran: With Emphasis on the Role of the Official Elite

نویسندگان [English]

  • Jafar Narimani 1
  • Abbas Sohrab Zadeh 2
  • Alireza Sheikh Mohammadi 2

1 Ph.D Student, Political Sciences, Political Sociology, Shahreza Islamic Azad University, Shahreza, Iran

2 Assistant Professor, Political Sciences, Payam e Noor University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Introduction
Since World War II, the concept of development has entered the realm of political literature, encompassing various political, economic, cultural, and other dimensions. Rooted in the scientific and modern thinking of the Age of Enlightenment, development aims to improve the human life. At its core, development entails using societal production resources to enhance the living conditions of the poor. It signifies evolution, change, growth, progress, and modernization. Without a clear understanding of these concepts, it will be difficult to define development accurately. An overview of theoretical perspectives on development reveals that global political changes have consistently influenced the way scholars and thinkers consider different elements in their approach towards the concept of development.
Various approaches to development include development as the historical progress, natural resource extraction, preplanned sociopolitical progress, economic growth, structural transformation, modernization, leaps in productive forces (Marxist interpretation), freedom of choice, sustainable development, and antiindustrialism. There have also been some reflections on development as a discourse of dominance, the idea of postdevelopment, and development as a state versus development as a process. These approaches illustrate the conceptual evolution of development in relation with politics. In addition to the diversity of approaches, development encompasses multiple interrelated dimensions: economic, social, political, cultural, human, industrial, as well as sustainable development.
The current study aimed to explain the political–economic dimensions of development and the obstacles and issues faced in Ilam Province in Iran. Historically, these two dimensions are prerequisites for others, so it is reasonably justified to analyze them simultaneously. While a onedimensional approach to development may suffice in some cases, comprehensive development necessitates the coordination and simultaneity of multiple dimensions. The explanations based on


 
agency tend to identify critical junctures in policymaking, describing the actors involved in vital decisionmaking processes and their rationale for implementing certain decisions. Another approach emphasizes the structure of political institutions.
Literature Review
Several studies have dealt with development and the elite. Nooryan (2013) investigated the role of the political elite in the development of contemporary Asian societies. He found that political elites have had both positive and, at times, negative impact on the process of growth and balanced development in these societies. Focusing on the case of Iran from 1953 to 1978, Zibakalam et al. (2012) argued that Iranian political elites had hindered political development through a hierarchical power structure, abuse of power and corruption, prohibition on free and fair elections, election fraud, press suppression, and the suppression of independent parties and groups. Parizad and Hatamifar (2019) examined the role of economic elites after the Islamic Revolution in Iran. They concluded that sustainable economic growth and development requires paving the way and preparing economic infrastructure in the country. Jalali and Gholami (2010) examined the intellectual cohesion of political elites within the government and the establishment of political stability. Their historical studies demonstrated the key role of elites in social, political, economic, and cultural transformations, influencing the development process as well. Relying on Adrian Leftwich’s theory, Eyni and Delavari (2018) compared the role of elites in the economic development of Iran and Malaysia during the presidency of


 
Mohammad Khatami and Mahathir Mohamad in the respective countries. According to them, they found that Iran’s economic development requires national consensus and support for the economic policies, as well as stability and a collective cultural effort.
Materials and Methods
The study aimed to explain a model of factors influencing the political–economic development of Ilam Province, focusing on the role of the official elite. As an applied inquiry, the study adopted a mixed method design combining qualitative and quantitative approaches for data collection. In the qualitative phase, the statistical population of the study consisted of 30 experts, professors, and local elites. The qualitative analysis relied on a nonrandom, snowball sampling method, and the sampling was continued until theoretical saturation. The Delphi technique was used to identify the factors influencing the political–economic development of Ilam Province. The quantitative phase helped determine the model fit.
Results and Discussion
After reviewing the theoretical foundations and background, the study extracted the components and identified the factors influencing the political–economic development of Ilam Province. The analysis focused on the role of the official elite. The identified factors were validated and finalized through the Delphi technique and expert panels. The factors were then incorporated into a model. The validity and reliability of the model, as well as the model fit, were determined. Moreover, the hypotheses were formulated accordingly. According to


the results, some factors directly influence the political–economic development of Ilam Province. These factors that are closely related to the elite include: the sense of political security, motivations, meritocracy, developmentalism, culturebuilding, competitive scientific environment, strategic orientation, and political institutionality of the elite, as well as the context of the Islamic society. Therefore, the intermittent or continuous progress of Iran in the last three decades can be attributed to the elite’s will, responsibility, and feeling of attachment to their home country, namely Iran. Despite numerous challenges and a lack of technological infrastructure, hundreds of prominent figures are actively working in various fields, with significant results so far.
Conclusion
Based on the research findings and the model, two courses of action can be suggested for pursuing development in Ilam Province. Working within the framework of their proposed plans, the unofficial elite must gain a nuanced understanding of the obstacles facing the development of the province. They need to realize that development requires measures that sometimes go beyond the control of the government and the official elite. Second, the official elite must relinquish their governmental monopoly on decisionmaking and allow the unofficial elite to participate in structural and behavioral decisionmaking processes. The two courses of action can help reach a common understanding for decisionmaking characterized by realism, pragmatism, rationalism, compliance with the positive law, and consideration of national interests and the province’s development. Therefore, the development model of Ilam province is not legally different from the country’s development model. However, the cultural and social relations between official and unofficial elites may differ from those in other provinces. Recognizing these differences can help facilitate development in Ilam Province.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political Development
  • Economic Development
  • Elites
  • Ilam Province
  • آبراهامیان، یرواند، (1381)، ایران بین دو انقلاب، ترجمه احمد گل محمدی و محمدابراهیم فتاحی ولیلایی، تهران: نی.
  • انصاری، محمدمهدی، (1390)، «بررسی نقش نخبگان سیاسی در تدوین الگوی سیاست آرمانی؛ در جمهوری اسلامی ایران»، مجله انقلاب اسلامی، 2(5)، 151172.
  • ازغندی، علیرضا، (1370)، مسابقه تسلیحاتی و جهان سوم، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
  • ازغندی، علیرضا، (1377)، ناکارآمدی نخبگان سیاسی ایران در بین دو انقلاب، تهران: قم.
  • بشیریه، حسین، (1391)، جامعهشناسی سیاسی، تهران: نشر نی.
  • بروجردی، محمد، (1389)، انجمن کشورهای جنوب شرق آسیا، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.
  • تودارو، مایکل، (1364)، توسعه اقتصادی در جهان سوم، ترجمه غلامعلی فرجادی، شماره 1، تهران: وزارت برنامه و بودجه.
  • تمنده، سید اشکبوس و ملائکه، سید حسن و اقارب پرست، محمد رضا،1400،بررسی نقش نخبگان سیاسی در توسعه کشور با استفاده از اندیشه و مدیریت جهادی در دهه اول انقلاب اسلامی ایران،https://civilica.com/doc/1388371.
  • روشه.گ، (1366)، تغییرات اجتماعی، ترجمه م. وثوقی، تهران: نی.
  • دراکر، پیتر فردیناند، (1395)، گفتگوی متفکرانه، ترجمه فضل الله امینی، تهران: فرا.
  • دو ورج، موریس، (1359)، اصول علوم سیاسی، ترجمه ابوالفضل قاضی، تهران: شرکت کتاب‌های جیبی.
  • دوتوکیل، الکسی، (1369)، انقلاب فرانسه و رژیم قبل از آن، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: نقره.
  • زیباکلام، صادق و همکاران، (1390)، «نقش نخبگان سیاسی در توسعه سیاسی ایران»، فصلنامه تحقیقات حقوق جزا و خصوصی، دوره 2، شماره 7 ، (16 متوالی پاییز و زمستان 1398))، 43 56.
  • زونیس، ماروین، (1386)، روانشناسی نخبگان سیاسی ایران، ترجمه پرویز صالحی، سلیمان امین زاده و زهرا لبادی، تهران: چاپخش.
  • حافظیان، محمدحسین، (1392)، نقش ساختار دولت و ماهیت نخبگان در توسعه، پایان نامه دکتری، دانشگاه تهران.
  • حسین‌زاده، محمد صالح و همکاران، (1397)، «تحلیل جامعه‌شناختی نقش و کارکرد اجتماعی نخبگان سیاسی (قدرت) در ارتقای امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، مطالعات میان رشته‌ای دانش راهبردی، دوره 8، شماره 31.
  • جلالی، رضا و غلامی، مهدی، (1389)، «انسجام فکری نخبگان سیاسی در درون حکومت و شکل‌گیری ثبات در نظام سیاسی»، مطالعات روابط بین‌الملل، 3(12)، 199228.
  • جمال ای و بیل رابرت اسپرینگبورگ، (2000)، سیاست در خاورمیانه، لندن: لانگمن.
  • سریع‌القلم، محمود، (1387)، عقلانیت و آینده توسعه ایران، تهران: مرکز تحقیقات علمی و مطالعات راهبردی خاورمیانه.
  • سریع‌القلم، محمود، (1391)، جهانی شدن: تعامل یا تعارض حاکمیت ملی جمهوری اسلامی ایران، تهران: مرکز تحقیقات راهبردی.
  • عینی، رحیم و همکاران، (1396)، «مقایسه نقش نخبگان در فرآیند توسعه اقتصادی ایران و مالزی با تأکید بر نظریه آدریان لفتویچ (دوره ماهاتیر محمد و محمد خاتمی)»، https:// civilica.com. /doc/856282 .
  • عنایت، حمید، (1383)، بنیاد فلسفه سیاسی در غرب، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  • عینی، رحیم و دلاوری، رضا، (1397)، «مقایسه نقش نخبگان در فرآیند توسعه اقتصادی ایران و مالزی با تأکید بر نظریه آدریان لفتویچ (دوره ماهاتیر محمد و محمد خاتمی)»، سیاست‌پژوهی ایرانی، شماره 17، https:// civilica.com. /doc/856282.
  • عظیمی، فخرالدین، (1372)، بحران دموکراسی در ایران، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی و بیژن نوذری، تهران: البرز.
  • فوران، جان، (1394)، مقاومت شکننده، تاریخ تحولات اجتماعی ایران، ترجمه احمد تدین، تهران: بنیاد خدمات فرهنگی رسا.
  • کندی، پل، (1374)، آمادگی برای قرن بیست و یکم تا سال 2025، ترجمه عباس مخبر، تهران: طرح نو.
  • کریمی فرد، حسین، (1400)، «توسعه اقتصادی چین؛ نقش نخبگان توسعه‌گرا و چگونگی انطباق با اقتصاد جهانی»، بحران پژوهی جهان اسلام، 8(2021)، 7591. doi: 10.2783.4999/QJPR2103.1160.02
  • گان دیر، ایرنه، (1369)، هدایت تحول سیاسی در جهان سوم، ترجمه احمد تدین، تهران: سفیر.
  • لارسون، توماس و دیوید اسکیدمور (1379)، اقتصاد سیاسی بین‌الملل، ترجمه احمد سای و مهدی تقوی، تهران: قم.
  • مطیع، ناهید، (1382)، مقایسه نقش نخبگان در فرآیند نوسازی ایران و ژاپن (18401920)، تهران: شرکت انتشارات.
  • میلز، سی رایت، (1392)، نخبگان قدرت، ترجمه بنیاد فرهنگی غرب شناسی، تهران: فرهنگ مکتوب.
  • نوریان، عبدالحسن، (1392)، «نقش نخبگان سیاسی در رشد و توسعه متوازن جوامع معاصر آسیایی»، مقالات سیاسی معاصر، 5(12)، 133158.
  • نقیب‌زاده، احمد، و صادقی زاده، سلمان، (1390)، «علل توسعه اقتصادی در آسیای جنوب شرقی»، سیاست مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، 41(1)، 335347.
  • واردی، محمد، (1383)، کتاب سبز ژاپن، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.
  • هانتینگتون، ساموئل، (1383)، نظم سیاسی در جوامع در حال دگرگونی، ترجمه محسن طلاسی، تهران: علم.
  • همایون کاتوزیان و محمدعلی، (1373)، اقتصاد سیاسی ایران از مشروطیت تا پایان سلسله پهلوی، ترجمه محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی، تهران: مرکز.
  • هانت.د، (1376)، نظریه‌های اقتصاد توسعه، تحلیلی از الگوهای رقیب، ترجمه غ. آزاد ارمکی، تهران: نی.

References

  • Diamond, Larry & Rethin Cirilsoiety, (1994), “Toward Democratic Consolidatin”, Journal of Democracy, https:// www. google. com/ url? sa= t&source= web&rct= j&opi= 89978449&url= https://www.journalofdemocracy.org/articles/rethinkingcivilsocietytowarddemocraticconsolidation.
  • Evans, C. T, (1990), Debate in the Soviet Union? Evgenii Varga and His Analysis of Postwar Capitalism, 19461950, https:// www. ctevans. net/Nvcc/HIS242/Documents/Varga.pdf.
  • Jamal A. & Bill Robert Springborg, (2000), Politics in The Middle East, London: Langman.
  • Laswell, Harold, (1936), Polities: Who Gets WHAT, WHEN, How, New Yourk: Nopublisher.
  • Raquiza, A, (2012), State Structure and Economic Development in Southeast Asia Structuring Development: The Political Economy of Thailand and the Philippines, London and New York: Routledge.