نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری علوم سیاسی گرایش اندیشه سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
2 استاد علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
چکیده
موضوع فلسطین به‌عنوان یکی از محوری‌ترین مسائل در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بوده است. تبیین چشم‌انداز سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در موضوع فلسطین هدف اصلی نوشتار است و به دنبال تدوین سناریوهای ممکن، محتمل و مطلوب در آینده سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در مورد موضوع فلسطین است.
پژوهش به لحاظ ماهیت موضوع، با استفاده از نوعی روش تحقیق کیفی در دو مرحله مطالعه اکتشافی (خواندن) و مصاحبه، در پرتو سؤالات اکتشافی دنبال شده است. پژوهش جامعه آماری نداشته ولی جامعه خبرگان شامل 21 نفر است که از نمونه‌گیری با روش گلوله برفی انتخاب شدند، مصاحبه‌ها تا مرحله اشباع استمرار یافت و پس از مصاحبه، برای اخذ گزاره‌های اصلی ناظر بر موضوع از متن مصاحبه‌ها، از روش تجزیه‌وتحلیل تم، 10 تم استخراج شد از جمله:
الف- حمایت از جبهه مقاومت، متحدسازی و همسویی اهداف گروه‌های مقاومت در مقابل سلطه‌گری اسرائیل و ایجاد روابط عمیق با کشورهایی با سیاست‌های ضد‌اسرائیلی؛
ب- بی‌انگیزگی افکار عمومی در حمایت از فلسطین به دلیل عدم اعتماد به سیاستگذاران داخلی، اختلاف و تفرقه‌افکنی میان مسلمانان و نبود همگرایی در ظرفیت قدرت‌های بزرگ در موضوع فلسطین.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
A Future Study of Foreign Policy of the Islamic Republic of Iran: The Case of Palestine
نویسندگان [English]
- Abdollah Sohrabi 1
- Mohammad Bagher Khoramshad 2
1 Ph.D Student, Political Sciences, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran
2 Professor, Political Sciences, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran
چکیده [English]
Introduction
The Palestine issue has held a central position in the foreign policy of the Islamic Republic of Iran. Since its inception, the Islamic Republic of Iran has pursued a policy of non-alignment and protection of Muslims, marked by the non-recognition of the Israeli regime and the protection of Palestinian rights. This article aimed to elucidate the foreign policy perspective of the Islamic Republic of Iran regarding the Palestine issue, with a primary focus on formulating possible, likely, and desirable scenarios for Iran’s future foreign policy on this matter.
Materials and Methods
As an exploratory endeavor, the present research employed a qualitative research method, which consisted of two stages: an initial exploratory study involving extensive reading and subsequent interviews. The research did not involve a statistical population; instead, a community of experts comprising 21 individuals was selected through the snowball sampling method.
Results and Discussion
The interviews were conducted until reaching the saturation stage. Then, nine themes were identified through thematic analysis. The identified themes encompassed the main statements derived from the interviews. They are as follows:
Prioritizing the Palestine issue and emphasizing its significance in Iran’s constitution, as well as the necessity of supporting anti-Israeli resistance according to Imam Khomeini’s perspective, as national religious duties and fundamental pillars of the foreign policy of the Islamic Republic of Iran;
Supporting the resistance front, fostering unity, aligning goals among resistance groups against Israeli dominance, and establishing strong ties with countries that maintain anti-Israel policies;
The lack of public incentive to support Palestine attributed to distrust in domestic policymakers, divisions among Muslims, and lack of consensus and a single voice on the part of the regional superpower concerning the Palestinian cause;
Potential compromises involving recognition of the Palestinian government, alongside the importance of Islamic unity and awakening;
Supporting Palestine as a national project, requiring a unified stance and support from all branches of government, including political, economic, social, military, and cultural sectors, as well as academic and research institutions;
Supporting the resistance front and pursuing common goals against Israeli monopolization, while fostering strong relationships with the countries opposing Israel;
Advocating for international laws pertaining to Palestine, planning and overseeing referendums, and championing the right to self-determination;
Highlighting Israeli vulnerabilities, dismantling the perception of Israeli invincibility, exposing the true nature of Israel, and refusing to recognize it;
Restoring the lost rights of Palestinians and reclaiming control over their territories;
Achieving absolute dominance in the Middle East and gaining control over its financial and economic resources as Israel’s main objective, in addition to its strategic positioning.
Conclusion
In conclusion, the following strategies are recommended for Iran’s foreign policy on Palestine. First, the regional crisis indicates that the Middle East experiences the highest political and security unrest compared to other regions. This is primarily due to the conflicting security policies pursued by actors with different identities. The United States has focused its national security strategies on the Middle East. Iran should aim to create a regional and Islamic identity among the actors in order to foster constructive interaction. Each country in the Middle East has its own identity incentive to play its political role. Therefore, any regional innovations by Iran in addressing the Palestinian conflict and promoting Middle East peace should take into account making an identity model. The emergence of Islamic groups has transformed the nature of conflicts in the region, highlighting the influence of identity and ideological trends. These factors have also imposed limitations on the United States and Israel.
Second, the redress of Palestinian rights is the main issue in the Middle East. Iran should play a role in establishing a strong, integrated government in Palestine as a first step towards finding an Islamic identity and reducing ongoing bloodshed in the region. Other countries must recognize the Palestinian government. Third, the increasing conflicts in Palestine keep the peace proposal to come into effect and help stablish two governments in this region. Iran’s foreign policy goal on Palestine should be to support the idea of establishing a unified Palestinian government based on the majority demands. Organized support for Palestinian fighters is necessary under these circumstances. However, if Palestinian groups reject Iran’s policy, a new wave of anti-violence policies will emerge in the region. Therefore, revolutionary movements in Palestine should be recognized internationally, especially by the Islamic world. This recognition will help protect the revolutionary identity and resistance in Palestine by preventing Israel from repressing them.
Finally, Iran’s foreign policy towards Palestine relies on the support of its own people. It is crucial for Iran to maintain and protect this public support at any cost. While the current support is largely based on religious beliefs, the government should also clarify other aspects of its policy to the people. Addressing any questions or concerns that arise will help reinforce Iran’s policy on supporting the Palestinian cause. Therefore, Iran’s foreign policy on Palestine should be backed by comprehensive national support, and any compromise in this regard is tantamount to compromising Iran’s Islamic and revolutionary identity.
کلیدواژه‌ها [English]
- Future Studies
- Scenario Planning
- Foreign Policy of the Islamic Republic of Iran
- Palestine
- آقایی، داوود و رسولی، الهام، (1388)، «سازه‌انگاری و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال اسراییل»، فصلنامه سیاست، دوره 39، شماره
- آشوری، داریوش، (1387)، دانشنامه سیاسی، تهران: مروارید، ص ۴۸.
- آهویی، مهدی، (1390)، «نقش لابی اسراییل در سیاست خارجی ایالات متحده: از اسطوره تا واقعیت»، فصلنامه مطالعات جهان، دوره اول، شماره 1
- احمدیان، کامیار، (1393)، مطالعه تطبیقی رویکرد جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در خصوص موضوع فلسطین، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشکده علوم سیاسی.
- ازغندی، علیرضا، (1384)، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: قومس، ص 29.
- اسفندیاری مهنی، مریم و علیرضا سایبانی، (1399)، «سیاست کیفری بین‌الملل درخصوص کوچ اجباری»، پژوهش ملل، دوره پنجم، شماره 51 (26 صفحه - از 55 تا 80).
- اله دادی، مینا، (1395)، «گفتمان امام خمینی (ره) انقلاب اسلامی ایران و بیداری اسلامی»، کنفرانس جهانی روانشناسی و علوم تربیتی، حقوق و علوم اجتماعی در آغاز هزاره سوم.
- جزائی، محدثه، سارا اکبری و ابوالقاسم شهریاری، (1397)، «تاثیر هویت مکانی بر سکنه سرزمین‌های اشغالی فلسطین؛ عینیت تبلوریافته در تخریب عامدانه «خانه» توسط دیگری»، مطالعات منطقه‌ای، دوره هفتم، شماره 70 و 71 ، صص 59 تا 82.
- جودکی، حسین و علی فلاحی سیف الدین، (1397)، «تشریح محورهای منازعه بین فلسطین و اسرائیل»، پژوهش ملل، دوره چهارم، شماره 39، صفحه از 39 تا 54.
- حاتمی، محمد رضا و مصطفی اسماعیلی، (1390)، «تعالی گفتمان انقلاب اسلامی ایران در جنبش‌های بیداری اسلامی»، فصلنامه پژوهش‌های سیاسی، دوره اول، شماره 1.
- حاجی یوسفی، امیر محمد، (1387)، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در پرتو تحولات منطقه‌ای (2001-1991)، دفتر سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، تهران: وزارت امورخارجه، مرکز چاپ و انتشارات.
- خاکسار، زکیه، (1396)، «مساله فلسطین و همگرایی جهان اسلام»، پژوهش نامه علوم انسانی اسلامی، دوره چهارم، شماره 7، صص 63 تا 94.
- خمینی، سید روح الله، (1371)، صحیفه نور: مجموعه رهنمودهای امام خمینی، جلد 22، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار خمینی.
- خمینی، سید روح الله، (1378)، صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی (قدس ره)، جلد 15، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
- خمینی، سید روح الله، (1378)، صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی (قدس ره)، جلد 16، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
- خوشوقت، محمدحسین، (1375)، تجزیه و تحلیل تصمیم‌گیری در سیاست خارجی، چاپ اول، تهران: وزارت امور خارجه.
- جوادالحمد، ایاد برغوئی، (1987)، سیری در اندیشه سیاسی حرکت مقاومت فلسطین «حماس»، ترجمه سید حسین موسوی، تهران: مرکز پژوهش های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه، ص 83.
- درخشه، سید جلال و کوهکن، علیرضا، (1388)، «نگاهی نو به دلایل حمایت آمریکا از اسراییل»، خط اول: رهیافت انقلاب اسلامی، سال سوم، شماره 10.
- دهقانی فیروزآبادی، سید جلال و ذبیحی، رضا (1391)، «انقلاب اسلامی ایران و عدم مطلوبیت نظم بین اللملی موجود»، مطالعات انقلاب اسلامی ، سال نهم، شماره 31.
- سخاوتیان، سید امیر، (1397)، «معامله قرن و بازتاب آن در جهان اسلام»، تهران، اندیشه تقریب، دوره هفتم، شماره 36، صص 39 - 72.
- سریع القلم، محمود، (1385)، «سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران: قابلیت و امکان تغییر»، فصلنامه بین‌المللی روابط خارجی، دوره اول، شماره ۱، ص ۲۸.
- سلیمانی، رضا، (1391)، «رویکرد تئوریک به سیاست آمریکا در قبال انقلاب اسلامی ایران و بیداری اسلامی در خاورمیانه»، پژوهشنامه انقلاب اسلامی، سال اول، شماره 2.
- صادقی زاده، کسری، (1387)، «نقش اسراییل در تثبیت منازغه میان ایران و آمریکا»، فصلنامه ره آورد سیاسی، دوره دوم، شماره 21، صص 34-38.
- ضابط پورکاری، غلامرضا و هادی رزاقی هریکنده ئی، (1394)، «بازتاب انقلاب اسلامی ایران بر بیداری اسلامی»، اولین کنفرانس بین‌المللی نقش مدیریت انقلاب اسلامی در هندسه قدرت نظام جهانی (مدیریت، سیاست، اقتصاد، فرهنگ، امنیت، حسابداری)، تهران.
- عالمی، خلیل، (1397)، «انقلاب اسلامی و احیای مسئله فلسطین»، اندیشه تقریب، دوره هفتم، شماره 36 صص 127 - 160.
- عزیزی، مهدی، (1397)، «فلسطین، اشغالگری رژیم صهیونیستی و قطعنامه‌های سازمان ملل متحد»، اندیشه تقریب، بهار 1397 - شماره 36، صص 161 تا 178.
- فاست، لوئیس، (1386)، روابط بین‌الملل خاورمیانه، ترجمه احمد سلطانی، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
- قاسمیان، علی، (1398)، «ترامپ، طرح معامله قرن و چالش‌های فراروی جهان اسلام»، مطالعات سیاسی، پاییز 1398 - شماره 45، صص 1 - 26.
- قوام، عبدالعلی، (1372)، اصول سیاست خارجی و سیاست بین‌الملل، چاپ دوم، تهران: انتشارات سمت.
- مجیدی، حسن و جبار شجاعی، (1397)، «شناخت زمینه‌های ارائه طرح معامله قرن، امکان سنجی تحقق آن و رسالت شبکه های برون مرزی»، پژوهشنامه رسانه بین‌الملل، پاییز، شماره 3، صص 77 - 102.
- مرادی پور، حجت الله و مهدی نوروزیان، (1384)، «آینده‌پژوهی، مفاهیم و روش‌ها»، مجله علمی و پژوهشی رهیافت، شماره 11.
- مقتدر، هوشنگ، (1358)، مباحثی پیرامون سیاست بین‌الملل و سیاست خارجی، تهران: انتشارات دانشکده علوم سیاسی و اجتماعی.
- ملکی فر، عقیل و همکاران، (1385)، الفبای آینده‌پژوهی، تهران: کرانه علم، ص 244.
- منفرد، مهوش و سید احمد طباطبایی، (1399)، «رژیم حقوقی قابل اعمال بر سیاست کشتار هدفمند اسرائیل در سرزمین فلسطین»، مطالعات حقوق عمومی، تابستان، دوره 50 - شماره 2، صص 617 - 636.
- ولایتی، علی اکبر، (1387)، جمهوری اسلامی ایران و تحولات فلسطین (1385 - 1357 / 2006 - 1979)، تهران: اداره نشر وزارت امور خارجه.
- هالستی، کی جی، (1373)، مبانی تحلیل سیاست بین‌الملل، ترجمه بهرام مستقیمی و مسعود طارم سری، چاپ پنجم، تهران: وزارت امور خارجه، موسسه چاپ و انتشارات،.
- هراتی، محمد جواد، (1391)، «تحولات اخیر منطقه خاورمیانه و آینده گفتمان انقلاب اسلامی ایران»، فصلنامه سیاست جهانی، دوره نخست، شماره 2، زمستان، صص 233-269.
- هراتی، محمد جواد و مسعود معینی پور، (1391)، «سناریونویسی و آینده حیات سیاسی انقلاب اسلامی ایران»، فصلنامه سیاست، دوره 42، شماره 3، پاییز، صص 59-78.
- هراتی، محمدجواد، (1392)، «سناریوهای آینده تعامل دو سویه «بیداری اسلامی» و «گفتمان انقلاب اسلامی ایران»، مطالعات انقلاب اسلامی، تابستان، شماره 33.
- هزاوه‌ای، سید مرتضی، «انقلاب اسلامی، بیداری اسلامی و آینده اسلام سیاسی در منطقه»، فصلنامه علمی-پژوهشی پژوهشنامه انقلاب اسلامی، سال اول، شماره 4، پاییز، صص 113-143.
References
- Addis, Casey L. & et al., (2010), “Iran: Regional Perspectives and U.S. Policy”, CRS Report for Congress Prepared for Members and Committees of Congress, Available in crs.gov.
- Barbalat, A, )2008(, “A Friend Like This: Reevaluating Bush and Israel”, Middle East Policy, Vol. 25, No. pp. 434-42.
- Berger, A. )2010), The Right Time, As Ever, Boston: Boston Study Group on Meddle East Peace.
- Besedes, T. & T. Prusa, (2017), “The Hazardous Effects of Antidumping”, Economic Inquiry, Vol. 55, Issue 1, 9-30.
- Blum, B., S. Claro & I. Horstmann, (2013), “Occasional and Perennial Exporters”, Journal of International Economics, Vol. 90, No. 4, 65–74.
- Bown, C. & M. Crowley, (2017), “Trade Deflection and Trade Depression”, Journal of International Economics, 7, No. 72, 176–201.
- Davis, L. & S. Engerman, (2013), “History Lessons: Sanctions - neither War nor Peace«, Journal of Economic Perspectives, Vol. 17, No. 2, 187–97.
- Doxey, M, (2018), Economic Sanctions and International Enforcement, Oxford: Oxford University Press.
- Drezner, D, (2019), “The Sanctions Paradox: Economic Statecraft and International Relations”, American Political Science Association, Vol. 45, No. 5, 34-45.
- Dueck, C, )2015(, The Obama Doctrine American Grand Strategy Today, New York: Oxford.
- Edwards, L. & R.Z. Lawrence, (2016), “AGOA Rules: The Intended and Unintended Consequences of Special Fabric Provisions”, National Bureau of Economic Research, Vol. 57, No. 5, 111-118.
- Frazer, G. & J.V. Biesebroeck, (2010), “Trade Growth under the African Growth and Opportunity Act”, The Review of Economics and Statistics, Vol. 92, No. 9, 128–44.
- Gries, P, )2015(, “How Ideology Divides American Liberals and Conservatives over Israel”, Political Science Quarterly, Vol. 13, No. 1, pp: 51-78.
- Hatami, Mohammadreza and Mostafa Esmaeili, (2011), “The Islamic Revolution of Iran’s Excellence in the Islamic Awakening Movements”, Political Researches Quarterly, Vol. 1, No. 1, Winter 2011. [In Persian]
- Hufbauer, G., K. Elliott, B. Oegg, & J. Schott, (2017), Economic Sanctions Reconsidered, Peterson Institute for International Economics, Washington DC.
- Jack C. Plano & Roy Olton, (2018), The International Relations Dictionary, Fourth Edition, New York: Longman.
- Joshi, S. & A. Mahmud, (2016), “Sanctions in Networks: The Most Unkindest Cut of All”, Games and Economic Behavior, Vol. 97, No. 7, 44–53.
- Liu, Y, (2012), Capital Adjustment Costs: Implications for Domestic and Export Sales Dynamics, Mimeo: Pennsylvania State University.
- Mearsheimer, J. & Walt, S. (2017), The Israel Lobby and US Foreign Policy, New York: Farrar, Straus and Giroux.
- Mearsheimer, J. & Walt, S, (2016), “The Israel Lobby and US Foreign Policy”, London Review of Books. Vol. 28, No. 6,66-73.
- Nerguizian, Aram, (2011), S. and Iranian Strategic Competition: The Proxy Cold War in the Levant, Egypt and Jorda, Center for Strategic & International Studies, Available in www.CSIS.org/burke/reports.
- Orbis, Haidar, J.I., (2015), Sanctions and Exports Deflection: Evidence from Iran, Pantheon Sorbonne, Mimeo: Paris School of Economics, University of Paris.
- Rababa, Ghazi Ismail, (2012), “Political Islam: Discussion of Civilizations”, British Journal of Humanities and Social Sciences, Vol. 7, No. 1, 73-82.
- Stocker, J, )2015(, “Fulbright's Middle East: A Senator's Influence on American Foreign Policy”, Digest of Middle East Studies, Vol. 24, No. 1, pp: 47-73.
- Sharp, Jeremy M, (2009), “U.S. Foreign Aid to Israel”, CRS Report for Congress Prepared for Members and Committees of Congress. Available in www.crs.gov.
)