نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه خوارزمی

چکیده

بخش عمدهای از کنش انسان انسانی تابع ادراکی است که از محیط پیرامونی دارد؛ فهم این
برداشتها در شناخت رویکردها و فرآیندهای تصمیم گیری بسیار کارآمد نشان داده است. در این
میان،پدیدارشناسی از جمله روشهایی است که بر کیفیت و خاص بودن پدیده های سیاسی تأکید
دارد و به دنبال ادارک پدیده های جهان است.از این رو، ارتباط میان رویکرد ادراک محیطی و
پدیدارشناسی وجود دارد که پژوهشگر را در درک پدیده های انسانی و اجتماعی همراهی میکند.
بر اساس ادراک محیطی، زمانی که درک عینی مکان جایگزین درک ذهنی آن می شود،
الگوهای پدیدار مکان به این دلیل که در ایجاد حس تعلق مکانی موثر می شوند، اهمیت می یابند.
مقاله ی حاضر بر این فرض استوار است که اندیشه زمانمند و مکانمند بر اساس ادارک محیطی
متفاوت جنبش های اسلامی شیعی و سنی خاورمیانه اعم از رادیکال و میانه رو در راهبرد آنها
منشاء اثر شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effects of Time and Location in Formation of Environmental Understanding of the Current Shiite and Sunni Movements of the Middle East

نویسندگان [English]

  • morad Kaviani Rad
  • Soheila Abbas Poor Gomari

چکیده [English]

Various theories about political phenomena are discussed on the basis of the
subjective and objective characters. Phenomenology is one way to analyze the
mentality, quality and specificity of political phenomena. Shiite and Sunni
Islamic movements, according to their nature, have different understanding of
religion. This can be caused by the perception of the environment and the ratio
that defines in connection with the perception of spatial and temporal existence.
Based on environmental perception, when Objective understanding of place
replaced by its subjective perception, location emerging patterns are involved
because they are effective in creating the sense of place. The hypothesis of the
paper indicates that the time-place oriented idea of Shiite and Sunni Islamic
movements in the Middle East formed their strategies in practice.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Environmental perception
  • Movement
  • Nationalism
  • Shia and Sunni Islam
  • Middle East
 
- آقابخشی، علی، ( 1372 )، فرهنگ علوم سیاسی، چاپ اول، تهران، مرکز اطلاعات و مدارک علمی.
- اسماعیلی، علی و دیگران ( 1391 )، بیداری اسلامی مبانی، زمینه ها و پیامدهای ژئوپلیتیک ، چاپ اول، تهران، انتشارات سوره مهر.
- ایروانی، محمود و سایرین، ( 1391 )، روانشناسی ادراک و احساس ، چاپ شانزدهم، تهران، انتشارات سمت.
- باتامور، تام ، ( 1371 )، جامعه شناسی سیاسی ، ترجمه منوچهر صبوری، چاپ اول، تهران،انتشارات کیهان.
- بلک، آنتونی، ( 1386 )، تاریخ اندیشه سیاسی اسلام از عصر پیامبر تا امروز ، ترجمه محمد حسین وقار، چاپ سوم، تهران، انتشارات اطلاعات.
بررسیهای ادارک محیطی و رفتار در قلمرو مطالعات جغرافیای » ،( - بهفروز، فاطمه، ( 1370
. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 20 ،« رفتاری و جغرافیای انسانی معاصر  سیر تحول و ارتقای جنبشهای اسلامی معاصر در چهار نسل با » ،( - بذرافکن، مجید، ( 1391
. فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، سال نهم، تابستان، شماره 29 ،« تأکید بر مصر
- توال، فرانسوا، ( 1380 )، ژئوپلتیک تشیع، ترجمه حسن صدوق ونینی، چاپ اول، تهران، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
- تیلور، پیتر و جانستون، جان، ( 1388 )، مقدمهای بر جغرافیای سیاسی، ترجم ه زهرا پیشگاهی فر
و رسول اکبری، چاپ اول، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
- تیلیش، پل، ( 1376 )، الهیات فرهن ، گ ترجمه مراد فرهادپور و فضل الله پاکزاد، چاپ اول،
تهران، انتشارات طرح نو.
- حافظ نیا، محمدرضا ، ( 1390 )، اصول و مفاهیم ژئوپلتیک ، چاپ سوم، مشهد، انتشارات پاپلی.
- دکمجیان، هرایر ، ( 1377 )، اسلام در انقلاب : جنبش های اسلامی در جهان عرب ، ترجمه حمید احمدی، چاپ اول، تهران، انتشارات کیهان.
- شکوئی، حسن، ( 1391 )، اندیشههای نو در فلسفه جغرافیا، جلد اول، چاپ چهاردهم، تهران، موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی.
تأثیر مکان و زمان در شکلگیری ادارک محیطی جنبشهای شیعی و سنی معاصر در خاورمیانه 139
- شکوئی، حسن، ( 1391 )، فلسفههای محیطی و مکتبهای جغرافیایی ، جلد دوم، چاپ هشتم، تهران، موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی.
- شیرودی، مرتضی، ( 1390 )، جنبش ها و نهضت های اسلامی معاصر ، چاپ اول، قم، پژوهشکده تحقیقات اسلامی.
مجله ،« تحلیل ف ضا به مثابه گفتمان کاوی میدانی » ،( - غلامرضاکاشی، محمدجواد ، ( 1390
. مطالعات اجتماعی ایران، دوره پنجم، تابستان، شماره 2 فصلنامه ،« تحلیلی جغرافیایی از واژه قرآنی امت » ،( -کامران، حسن، واثق، محمود، ( 1389
. علمی - پژوهشی انجمن جغرافیای ایران، دوره جدید، پاییز، شماره 26
-کربن، هانری، ( 1389 )، تاریخ فلسفه اسلام ، ی ترجمه اسدالله مبشری، جلد اول، چاپ پنجم، تهران، انتشارات امیرکبیر.
- مجتهدزاده، پیروز، ( 1391 )، جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی، چاپ پنجم، تهران، انتشارات سمت.
- مطهری، مرتضی، ( 1371 )، حرکت و زمان در فلسفه اسلامی ، جلد دوم، چاپ اول، تهران ، انتشارت حکمت.
نشریه دانشکده ادبیات و ، « مفهوم زمان و نمادهای آن در جغرافیا » ،( - مقیمی، ابراهیم، ( 1380 ؟ ، علوم انسانی، ؟، شماره 157
- موثقی، سید احمد، ( 1386 )، جنبشهای اسلامی معاصر، چاپ اول، تهران، انتشارات سمت.
- منوچهری، عباس ، ( 1392 )، رهیافت و روش در عل وم سیاسی، چاپ اول، تهران، انتشارات . سمت، 1392
- نامدار، مظفر، ( 1376 )، رهیافتی بر مبانی مکتبها و جنبشهای سیاسی شیعه در صد سال اخیر ، چاپ اول، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و مطالعات فرهنگی.
- هایدگر، مارتین، ( 1387 )، مفهوم زمان، ترجمه نادر نقشبند و محمد رنجبر، چاپ دوم، تهران، انشارات پرسش.
- Campanini, Massimo, (2013),” Longing for Democracy: A New Way to
Political Transformation from an Islamic Perspective”, Department of
Philosophy and History, University of Trento, Italy; Philosophy and Social Criticism 39,?,?
- Scott, Gibbs, (2005), “Islam and Islamic Extremism: AnExistential
Analysis” , Journal of Humanistic Psychology, Vol. 45 No. 2, Spring 2005;