نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه رازی

2 دانشجوی دکترا گروه علوم سیاسی دانشگاه رازی

چکیده

در دو دهه اخیر مفهوم سرمایه اجتماعی و حکمرانی خوب به یکی از محور‌های اصلی تحقیق در علوم سیاسی تبدیل شده است. دغدغه این مقاله تبیین حکمرانی خوب و موانع پیش‌روی آن در ایران از منظر سرمایه اجتماعی است. پرسش مقاله را به این صورت میتوان بیان کرد: چه رابطه‌ متقابلی بین سرمایه اجتماعی و حکمرانی خوب در ایران وجود دارد؟ فرضیه این است که تحقق حکمرانی خوب در ایران بستگی به ضعف یا قوت سرمایه اجتماعی دارد. این نوشتار به لحاظ هدف، بنیادی و روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. متغیر مستقل سرمایه اجتماعی و متغیر وابسته حکمرانی خوب در ایران است. یافته‌ها نشان میدهد که رابطه متقابلی بین عدم تحقق حکمرانی خوب و افول سرمایه اجتماعی در سطح کلان وجود دارد. به علاوه این نوشتار نشان میدهد که موانع حکمرانی خوب به شکل یک سیکل معیوب در طول سالهای متمادی، یکدیگر را بازتولید کرده‌اند و این سیکل معیوب خود بزرگترین مانع پیش روی حکمرانی خوب در ایران بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study of barriers and strategies to achieve good governance in Iran With an emphasis on social capital at the macro level

نویسنده [English]

  • mohammad ABOLFATHI 2

1

2 a

چکیده [English]

In the last two decades the concept of social capital and good governance has become one of the main topics of research in political science. The present study is concerned with explaining good governance and the obstacles facing it in terms of social capital. In line with this concern, and based on the claim of the study, the research question can be stated as follows: What is the relationship between social capital and good governance in Iran? Hypothesis with the question is consistent that the realization of good governance depends on the weakness or strength of social capital in Iran. This research, in terms of purpose, is foundational and of the methodology, is descriptive-analysis. Social capital is independent variable and the dependent variable is obstacles to good governance in Iran. The findings suggest the relationship between the failure to achieve good governance and the decline of social capital at the macro level and there are barriers to good governance in Iran. In addition, research shows that barriers in the form of a vicious cycle reproduces one another over the years, and this vicious cycle itself is the biggest obstacle to good governance in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • " Social capital"
  • "good governance"
  • "civil associations "
  • "political legitimacy"
  • "political participation
الف- فارسی
-    آقاحسینی، علیرضا و دیگران، (1392)، «بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و مشروعیت»، فصلنامه توسعه اجتماعی، دوره 7، شماره 3.
-   ابوالفتحی، محمد و نوری، مختار، (1391)، «تأثیر سرمایه اجتماعی بر افزایش قدرت نرم جمهوری  اسلامی ایران»، پژوهشنامه انقلاب اسلامی، سال دوم، شماره 6.
-    احمدی، حمید و دیگران، (1389)، «تاثیر انحصارات بر سرمایه اجتماعی»، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین­الملل، شماره 5.
-   افضلی، عبد الرحمان، (1391)، «فساد اداری و تاثیرآن بر توسعه: علل، پیامدها و راهکارهای برون رفت»، مجله حقوقی بین­المللی، سال 28، شماره 45.
-    بابایی فرد، اسداله، (1389)، «توسعه فرهنگی و توسعه اجتماعی در ایران»، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال 10، شماره 37.
-    بشیریه، حسین، (1384)، آموزشدانشسیاسی، تهران: نگاه معاصر.
-    بهبودی، داود و دیگران، (1392)، «تاثیر درآمدهای نفتی بر سرمایه اجتماعی در ایران»، فصلنامه پژوهش­های اقتصادی، سال 13، شماره 3.
-    پاک‌سرشت، سلیمان، (1393)، «ملاحظات و راهبردهای سرمایه اجتماعی»، فصلنامه راهبرد، شماره 25.
-   جمعه زاده، سید جواد و دیگران، (1395)، «الگوی حکرانی خوب؛ جامعه همکاری و دولت کارامد در مدیریت توسعه»، فصلنامه علوم سیاسی، سال 12، شماره 36.
-   جواد رزمی، محمد؛ صدیقی، سمیه، (1391)، «الزامات تحقق حکمرانی خوب برای دستیابی به توسعه انسانی»، چهارمین همایش ملی اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی شهر.
-   حسین پناهی، محمد؛ امینی، اشرف، (1390)، «دولت رانتی، اقتصاد دولتی، فرهنگ سیاسی و سرمایه اجتماعی در ایران (1368-1384)»، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین­المللی، شماره 7.
-    حشمت زاده، محمد باقر و دیگران، (1396)، «بررسی موانع تحقق حکرانی خوب در فرهنگ سیاسی ایران»، جستارهای معاصر، سال 8، شماره 1.
-   خرم، جلال؛ مسیبی، علیرضا، (1392)، «توسعه سیاسی و سرمایه اجتماعی با رویکردی بر الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت»، دومین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت: مفاهیم، مبانی و ارکان پیشرفت.
-    دباغ، سروش؛ نفری، ندا، (1388)، «تبیین مفهوم خوبی در حکمرانی خوب»، نشریه مدیریت دولتی، دوره 1، شماره3.
-    دینی ترکمانی، علی، (1385)، «تبیین افول سرمایه اجتماعی»، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال 6، شماره 2.
-    سردارنیا، خلیل الله، (1390)، «اثر سرمایه اجتماعی بر حکمرانی خوب»، مجله سیاسی- اقتصادی، شماره‌های  260- 259.
-    سعادت، رحمان، (1387)، «برآورد روند سرمایه اجتماعی در ایران (با استفاده از روش فازی)»، تحقیقات اقتصادی، شماره 43.
-    صالح امیری، سید رضا، (1387)، «بررسی وضعیت اعتماد در جامعه ایران و راه­های بازسازی آن»، پژوهشنامه اعتماد سیاسی، شماره 16.
-    صیادزاده، علی، علمی، زهرا، (1392)، «رابطه فساد و سرمایه اجتماعی در الگوی رشد»، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال  13، شماره 50.
-    طبرسا، غلامعلی و دیگران، (1394)، «بررسی تأثیر حکمرانی خوب بر سرمایۀ اجتماعی»، مجله مدیریت سرمایه اجتماعی، دوره2، شماره3.
-    عباس سرمدی، مهدی و دیگران، (1394)، «بررسی تأثیر سرمایة اجتماعی بر مشارکت در انتخابات»، فصلنامه مسائل اجتماعی ایران، سال 5، شماره 2.
-   غفوری، محمد؛ جعفری، روح الله، (1388)، «سرمایه اجتماعی، جامعه مدنی و دموکراسی؛ رابطه متقابل یا  یک سویه»، پژوهش نامه علوم سیاسی، سال 3، شماره 2.
-    فراست خواه، مقصود، (1394)، ما ایرانیان، چاپ اول، تهران: نشرنی.
-   فرکوش، بهلول دیندار، (1390)، «بررسی تاثیر نشانگرهای اخلاق رسانه­ای برحکمرانی خوب از  دیدگاه اساتید دانشگاه آزاد اسلامی منطقه تبریز»، فصلنامه مطالعات رسانه­ای، سال 6، شماره 15.
-   فیروز جائیان، علی اصغر؛ علی بابائی، یحیی، (1392)، «فرسایش سرمایه اجتماعی و قانون­گریزی در شهرهای تهران»، مجله جامعهشناسی ایران، دوره 14، شماره1.
-   مقیمی، محمد و دیگران، (1395)، «طراحی و تبیین مدل بودجه­بندی بر اساس شاخص­های حکمرانی خوب در ایران»، فصلنامه مدیریت دولتی، دوره 8، شماره 4.
-    موسوی، میر طیب، (1389)، «اندیشه سرمایه اجتماعی: وفاق اجتماعی، توسعه سیاسی و امنیت ملی»، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، شماره 13.
-    الوانی، مهدی، علیزاره ثانی، محسن، (1386)، «تحلیلی بر کیفیت حکمرانی خوب در ایران»، فصلنامه مطالعات مدیریت، دوره 14، شماره 53.
 
ب- انگلیسی
-  Abdellatif, Adel M, (2003), “Good Governance and Its Relationship to Democracy and Economic Development”,Global Forum III on Fighting Corruption and Safeguarding Integrity Seoul, 20-31 May 2003, available at: https://www.researchgate.
 -  Jankauskas, Vidmantas & Šeputienė, Janina,(2007), “The Relation Between Social Capital, Governance and Economie Performance in Europe”, Verslas: Teorija IR Praktika Bushness: Theory and Practice, 2007, Vol VIII, No 3, p.p 131–138.
 -  Mibagheri, Farid, (2003), Political Culture and Its Impact on Politics the Case of Iran, Political Culture Case Studies Conflict Studies Research Centre. Published By: Defence Academy of the United Kingdom, available at:  https://www.files.ethz.
 -  Mohammadi, Seyed Hamid&Norazizan, Sharifah&Shahvandi, Ali Reza,(2011), “Civic Engagement, Citizen Participation and Quality of Governance in Iran”, Journal of Human Ecology,Vol.36,No3: pp. 211-216.
 -  A Hall, Peter, (2002), Great Britain, The Role of Government and Distribution of Social Capital, New York, Publisher Oxford University, p. 516.
 -  Präsidenten, Beim& Projekte, Emeriti, (2004), “Defining Good Governance —the Conceptual Competition is on”, available at: https://bibliothek.wzb.eu/pdf/2004/p04-005. pdf .
 -  Putnam, R. (1995), Democracy in America at Century end ,Edited by Axel Hadenius, Publisher: Cambridge University Press,pp27-70.
 -  Shabafrouz, Miriam, (2016), Economic Diversification in Iran– Policies between Convictions and Interests – International Iranian Economic Association – IIEA Conference on Iran’s Economy in Marburg (June 2016), available at: https://www.uni-marburg.
 -  Sills, David, (1968), International Encyclopedia of Social Sciences Vole,Publisher: The Macmillan Company, New York: First published: October 1968, Vol.1, No. 68.p552.
 -  UNDP,(1997),“Governance for Sustainable Human Development. United Nations Development Programme”, available at: http://www.gdrc.org/u-gov/g-attributes.html.
 -  UNDP, (2010), “Characteristics of Good Governance”, available at: http:// www.imf. org/ euternalipubs/ FT/exvpgoven/govindex.htm.
 -   Waheduzzaman, (2010), “People’s Participation for Good Governance: A Study of Rural Development Programs in Bangladesh”, PhD thesis, Victoria University, Faculty of Business and Law, available at:   https://www.anzam.org/wp-content/uploads/pdf