نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم سیاسی ، واحد تهران مرکزی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران

2 دانشگاه ازاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

آشنایی با عصرناصری به دلیل همزمانی باظهورتمدن جدید غرب وهمچنین دوره انتقال ایران به عصرمدرن دارای اهمیت به سزایی است. این مقاله به دنبال ریشه‌یابی علل شکل نگرفتن ساختارهای لازم برای نوسازی ودرپی آن توسعه انسانی در جامعه ایران عصر ناصری بوده است. شناخت ویژگی‌های شخصیتی ناصرالدین شاه به دلیل شخصی شدن سیاست درآن دوره کمک شایانی به ریشه‌یابی عوامل موثر بر موضوع مورد مطالعه داشته است. محقق با روش پدیدار شناسی و با الگو قرار دادن نظریه آبراهام مازلو، شخصیت ناصرالدین شاه را تحلیل و تأثیر آن بر رفتارهای سیاسی‌اش را بررسی می‌کند و انعکاس تصمیمات شاه بر جامعه ایران را براساس نظریه پسانوسازی اینگلهارت شناسایی و عوامل موثر برعدم توسعه انسانی در ایران را تحلیل کرده است. فرضیه این پژوهش آن است که محیط زندگی دربار قاجار و عوامل اجتماعی آن دوره، سدی برای رفع نیازهای اساسی ناصرالدین شاه بوده و موجب شکل‌گیری شخصیت بیمار و مستبد در او شده است. طولانی بودن دوره حکمرانی ناصرالدین شاه موجب تأثیرگذاری شخص او بر تمام ارکان جامعه گشته که  سیاست و حکومت درآن دوره را کاملا تحت تأثیر ویژگی‌های شخصیتی پادشاه قرار داده بود. شخصیتی که به دلیل کمبودهای فراوان و با تصمیمات اشتباه مانعی برای نوسازی و توسعه اقتصادی و اجتماعی در کشور شد و به تبع آن توسعه انسانی را در فرهنگ ایران عصر ناصری مکتوم گذاشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Impact of Nasser al-din shah's Personality Characteristics on Iran's Underdevelopment

نویسندگان [English]

  • rahele rohani 1
  • ali akbar amini 1
  • Malek Taj Khosravi 2

1 political science,central Tehran branch, Islamic Azad university, Tehran, Iran

2 Assistant Professor, Political Sceince, Islamic Azad University Central Tehran Branch, Tehran

چکیده [English]

Being Familiar with Naseri era, due to it’s concurrency with the emerge of new civilization in west also the transition period of Iran moving to modern era is of a great importance.
This article has been seeking the roots in the lack of forming the neccessary struchures for modernization and subsequent human developments in Iranian society of the Haseriera.Recogniting the personality traits of NaserAl-Dinshah, due toth. Personalization of politics during that period it has helped to find the roots of the factors influencing the subject matter. Researcher whitphenomemology method has analyzed Naser AlDinshah’s character and it’s influence on his political behavior based on Abraham Maslow’s theory;and aswell analyzed the reflection ofking’s decisions on Iranian society based on Inglehart’s post-modernization theory,andthefactors influencinghuman underdevelopment in IranThe hypothesis of this research is that life environment of Qajar court were a barrier to NaserAl-Dinshah’s basic needsand coused his tyrant character to be shaped.The longterm reign of NaserAl-Dinshah led to his influence on all aspects of socity, so politics and government were fully influenced by the king’s personality traits in that period.The person who,due to various short comings and mistalcen decision, was an obstacle to modernization in the country,and as a result, he mode human development in Iranian culture in Naseri era concealed.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Naser Al-Din shah’s character
  • Naser Al-Din shah’s decisions
  • Naseri era
  • Modernization
  • Human development in Iran
الف- فارسی
- افشار، ایرج، (1374)، چهل سال تاریخ ایران، جلد دوم، تهران: اساطیر.
- اعتماد السلطنه، محمد حسن خان، (1356-2536)، روزنامه خاطرات اعتماد السلطنه، به کوشش ایرج افشار، تهران: امیرکبیر.
- ال پتری، هربرت، (1382)، «آبراهام مازلو و خود شکوفائی»، ترجمه جمشید مطهری طشی، معرفت، شهریور، شماره 2.
- امانت، عباس، (1391)، قبله عالم، ترجمه حسن کامشاد، تهران: کارنامه.
 - اوکازاکی، شوکو، (1365)،«قحطی بزرگ سال 1288 در ایران»، ترجمه هاشم رجب زاده، آینده، دوره12، شماره1و2و3.
-  اینگلهارت، رونالد، (1389)، نوسازی-تغییر فرهنگی و دموکراسی، ترجمه یعقوب احمدی، تهران: کویر.
- برزگر، ابراهیم، (1395)، روانشناسی سیاسی، تهران: سمت.
- برزگر، ابراهیم، (1389)، «نظریه‌های هورنای و روانشناسی سیاسی ناصرالدین شاه»، پژوهشنامه علوم سیاسی، شماره 21.
- پولاک، ادوارد، (1361)، سفرنامه پولاک؛ ایران و ایرانیان، ترجمه کیکاوس جهانداری، تهران: خوارزمی.
- تاج السلطنه، (1361)، مجموعه متون واسناد تاریخی، خاطرات تاج السلطنه، کتاب هفتم (قاجاریه)، به کوشش منصوره اتحادیه (نظام مافی)، تهران: تاریخ ایران.
- تیموری، ابراهیم، (1363)، عصر بی‌خبری، تهران: اقبال.
- دلفی موسوی، مهدی، (1380)، «بررسی تاثیر آموزش ابراز وجود بر متغیرهای عزت نفس، اضطراب اجتماعی بر دانشجویان پسر مقطع اول دبیرستان‌های نظام جدید شهرستان اهواز»، دانشگاه شهید چمران اهواز: طرح پژوهشی.
-  دوگوبینو، (1367)، سه سال در آسیا، سفرنامه کنت دوگوبینو، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی، تهران: کتاب سرا.
-  رایکمن، ریچارد، (1387)، نظریه‌های شخصیت، ترجمه مهرداد فیروز بخت، تهران: ارسباران.
- زرین کوب، عبدالحسین، (1383)، روزگاران، تهران: سخن.
- شمیم، علی اصغر، (1375)، ایران در دوره سلطنت قاجار، تهران: مدبر.
- طباطبائی، سید جواد، (1386)، تاملی درباره ایران، جلد دوم: نظریه حکومت قانون در ایران، تبریز: ستوده.
- کرمانی، میرزا آقا خان، (1368)، نامه‌های تبعید، به کوشش هما ناطق، کلن: افق.
- کرمانی، ناظم الاسلام، (1363)، تاریخ بیداری ایرانیان، تهران: امیرکبیر.
-کلانتری، صمد، (1386)، نگاهی نوبرمسائل اقتصادی،سیاسی وجامعه شناختی جهان سوم، تهران پژوهشکده امور اقتصادی.
-کلمز، هریس، وامینه کلارک، (1384)، رو‌ش‌های تقویت عزت نفسدرنوجوانان، ترجمه پروین علی پور،تهران: به نشر.
- مازلو، آبراهام اچ، (1372)،  انگیزش و شخصیت، ترجمه احمد رضوانی، مشهد:آستان قدس رضوی.
- معیر الممالک، دوستعلی خان، (1361)، یادداشتهایی از زندگانی خصوصی ناصرالدین شاه، تهران: تاریخ ایران.
- ممتحن الدوله شقاقی، مهدی، (1365)، رجال وزارت خارجه در عصر ناصری و مظفری، تهران: اساطیر.
 
ب- انگلیسی
- Huntington, Samuel. P, (1965), “Political Development and Political Decay”, World Politics, XVII, No. 3.
 - Idem, (1969), Political Order in Changing Societies, New Haven.
 - Maslow, A . H, (1943), “Atheory of Human Motivation”, Psychological Review, No. 50.
 - Idem, (1962), Toward a Psychology of being, New York.
 - Idem, (1969), “The Fartherreaches of Human Nature”, Journal of Transpersonal Psychology, No.1.
 - Idem, (1970), Motivation and Personality, New York.