نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد راهنما

2 دانشجو

چکیده

با بررسی مکاتب مختلف توسعة سیاسی، می‌توان ‌گفت؛ نگرش تک ساحتی و کاملا ماتریالیستی به انسان بر اساس اصل اومانیسم، یکی از مهم ترین مبانی آنها می­باشد. در این تلقی از توسعه سیاسی، دین و گزاره های اخلاقی، به­عنوان مانعی در راه توسعه سیاسی حذف می­شود و این امر، معنایی کاملا مادی و این جهانی پیدا می­کند. اما در اندیشه اسلامی، هدف غایی پیشرفت سیاسی، دست‌یابی بشر به تعالی و تکامل همه جانبه و مقام خلیفه اللهی ذیل حکومت اسلامی است. در این میان، افزون بر این که حوزه­های دنیایی خویش را به بهترین شکل ممکن سامان می­بخشد، راه تعالی و رسیدن به قرب الهی را طی می­کنند. لازمه دست‌یابی به این مهم، ابتناء مبانی انسانی پیشرفت سیاسی بر آموزه­های اسلامی است. در این نوشتار چهار مورد از مبانی انسان­شناسی پیشرفت سیاسی در اسلام (دوساحتی بودن، اختیار، جاودانگی و کرامت انسان) و تاثیر آنها بر مناسبات سیاسی، بررسی و مورد تحلیل قرار می‌گیرند.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Human Principles of Political Progress from the Viewpoint of Islam

نویسنده [English]

  • mojtaba norouzi 2

چکیده [English]

By examining different schools of political development, we can say that one-dimensional and totally materialist attitude to man based on the principle of humanism is one of the most important ones.In this sense, political development, religion, and moral propositions are eliminated as a barrier to political development, and this become a very material and universal meaning. But in Islamic thought, the ultimate goal of political progress is the achievement of mankind for the ultimate perfection and perfection of the Islamic caliphate of Allah. Meanwhile, in addition to arranging the world of their worlds as best they can, they embark on the path to excellence and achieve divine glory. The achievement of this important goal is the foundation of the human basis of political progress on Islamic teachings. In this paper, four of the foundations of the anthropology of political progress in Islam (empathy, authority, immortality, and human dignity) and their impact on political relations are analyzed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political Progress
  • Discretion
  • Ambition
  • Immortality
  • dignity
-   قرآن
-   ابن ابی جمهور، محمد، (1403ق)، عوالی‏اللآلی، قم: سیدالشهداء.
-   آمدی، عبدالواحد بن محمد، (1366)، شرح غررالحکم و درر الکلم، شارح: آقاجمال خوانساری، تهران: نشر دانشگاه تهران.
-   بسیج، احمدرضا، (1394)، نسبیت فرهنگی در ترازوی اسلام، شهرکرد: سدره المنتهی.
-   پارسانیا، حمید، (1383)، علم و فلسفه، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه.
-   جمشیدی، محمد حسین، (1387)، «سیاست چیست»، تبیین دیدگاه امام خمینی، فصلنامه پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، شماره 14.
-   جوادی آملی، عبدالله، (1387)، تفسیر انسان به انسان، قم: اسراء.
-   خلیلیان، محمدجمال، (1393)، معیارها و شاخص‌های پیشرفت انسانی از دیدگاه اسلام، قم: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
-   خمینی، روح‌الله، (1378)، صحیفه امام، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
-   داد، سی ایچ، (1369)، رشد سیاسی، ترجمه عزت الله فولادوندی، چاپ دوم، تهران: نشر نو.
-   دیرکس، هانس، (1389)، انسان‌شناسی فلسفی، ترجمه محمدرضا بهشتی، تهران: هرمس.
-   دیلمى، حسن بن محمد، (1412ق)، إرشاد القلوب، قم: الشریف الرضی.
-   رجبی، محمود، (1382)، انسان‌شناسی، چاپ سوم، قم: انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى.
-   سعیدی، مهدی، (1392)، مردم‌سالاری دینی از منظر آیت الله خامنه‌ای، تهران: انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
-   صدر، محمد باقر، (1380)، الاسلام یقود الحیات، چاپ اول، قم: مرکز الابحاث و الدراسات التخصصیه للشهید الصدر.
-   صدر، محمدباقر، (1381)، سنت‌های تاریخ در قران، ترجمه و تحقیق: سیدجمال الدین موسوی، تهران: روزبه.
-   صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، (1390)، الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، ترجمه: بنیاد حکمت برتر، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
-   طباطبائی، سیدمحمدحسین، (1363)، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمد باقر موسوى، قم: بنیاد علمی و فکری علامه طباطبائی، تهران: مرکز نشر فرهنگی رجا.
-   فصیحی، امان الله، (1393)، مبانی انسان‌شناسی پیشرفت، قم: مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی (ص).
-   کلینی، محمد بن یعقوب، (1407ق)، کافی، تصحیح علی اکبرغفاری و محمدآخوندی، چ4، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
-   مجلسی، محمدباقر، (1362ق)، بحارالانوار، تحقیق و تعلیق: سید جواد علوی، تهران: دارالکتب اسلامیة.
-   مصباح یزدی، محمدتقی، (1385)، پیش‌نیازهای مدیریت اسلامی، چاپ اول، قم: انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى.
-   مصباح یزدی، محمدتقی، (1388)، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، چاپ چهارم، قم: موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی.
-   مصباح یزدی، محمدتقی، (1379)، جامعه و تاریخ از دیدگاه قران، چاپ سوم، قم: شرکت چاپ و نشر بین‌الملل سازمان تبلیغات اسلامی.
-   مطهری، مرتضی، (1372)، مجموعه آثار، جلد2، تهران: انتشارات صدرا.
-   مطهری، مرتض، (1380)، مجموعه آثار، جلد13، تهران: انتشارات صدرا.
-   مطهری، مرتضی، (1384)، مجموعه آثار، جلد15، تهران: انتشارات صدرا.
-   مطهری، مرتضی، (1386)، مجموعه آثار، جلد25، تهران: انتشارات صدرا.
-   مطهری، مرتضی، (1389)،  جامعه و تاریخ، چاپ 24، تهران: انتشارات صدرا.
-   مکارم شیرازی، ناصر، (1380)،  تفسیر نمونه، ج4، ج 17 و ج 19، تهران: انتشارات دارالکتب الاسلامیه
-   منصوری، جواد، (1381)، «گفتگو: انقلاب اسلامی و معنویت‌گرایی»، فصلنامه پژوهشی اندیشه انقلاب اسلامی، تابستان، شماره 2.