نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

      با گذشت دو سال از ظهور گروه موسوم به داعش، این گروه به سمت آسیای مرکزی روی آورده است. با هدف قرار دادن آسیای مرکزی توسط این گروه، سوالاتی در نزد تحلیل گران به وجود آمده است. این نوشتار نیز در پی پاسخ به این سوال است که چه عواملی موجب ظهور و نفوذ داعش در آسیای مرکزی و جذب عده ای از این منطقه به این گروه شده است؟ به عبارت دیگر بستر ها، زمینه ها و علل نفوذ داعش در آسیای مرکزی چیست؟ فرضیه این نوشتار بر آن است که وجود عوامل و بستر هایی در آسیای مرکزی نظیر فقر، عدم توسعه یافتگی، بی ثباتی سیاسی و اقتصادی، وجود افراط گرایی اسلامی در میان برخی از مسلمانان این منطقه از یک سو، و وجود منابع معدنی غنی در این منطقه، وجود دو کشور مسلمان بنیادگرا(پاکستان و افغانستان) در همسایگی کشورهای این منطقه، نزدیکی کشور روسیه به این منطقه، حضور مسلمانان غرب چین (در استان سین کیانگ) در نزدیکی و همسایگی کشورهای منطقه آسیای مرکزی و از همه مهمتر استراتژی داعش در بین المللی کردن خود موجب شده است تا این منطقه مورد توجه این گروه تروریستی-تکفیری قرار گیرد و این گروه بتواند در این منطقه نفوذ کند و در این منطقه یارگیری کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigate the causes of Islamic influence in Central Asia and its possible consequences

چکیده [English]

Two years after the creation ISIS, the group moved towards Central Asia. This advancement raised many questions and worried analysts. This paper tries to answer the question that: What are the causes for the advancement of ISIS in Central Asia? The hypothesis of this paper is that some regional factors such as poverty, underdevelopment, political and economic instability, spread of extremism among some Muslims, rich mineral resources of this area, the two fundamentalist Muslim communities (Pakistan and Afghanistan) as the neighboring countries, Russian influence, the presence of Muslims in the West China (Xinjiang province) and most importantly ISIS strategy for Internationalization led to the advancement of this group in the region.

کلیدواژه‌ها [English]

  • ISIS
  • Central Asia
  • Extremism
  • Islamic fundamentalism
  • Islamic Republic of Iran
الف) فارسی
- ابراهیم نژاد، محمد، (1393)، دولت اسلامی عراق و شام: بررسی و تحلیل تاریخ و افکار، چاپ اول، قم: انتشارات دارالاعلام لمدرسه اهل البیت.
- بخشی شیخ احمد؛ بهاری، مهدی؛ وهاب‌پور، بهنام و پیمان، (1393)، «بررسی ایدئولوژی گروه تکفیری-وهابی دولت اسلامی عراق و شام (داعش)»، فصلنامه علوم سیاسی، سال شانزدهم، شماره 64.
- بهمن، شعیب، (1389)، «بررسی چالش ها و موانع منطقه گرایی در آسیای مرکزی»، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 69.
- حسنی سعدی، مطهره، (1389)، «شیوه‌های تبلیغی وهابیت»، نشریه پیام، شماره 104.
- خبرگزاری خاورمیانه، «بازداشت 7 عضو داعش در قرقیزستان»، 11 فروردین 1395، دسترس در سایت: //بازداشت-7-عضو-داعش-در-قرقیزستانhttp://middleeastpress.com/blog/.
- خبرگزاری مهر، دلیل گرایش به‌داعش در آسیای مرکزی، توسعه نیافتن اندیشه ‌اسلامی است، 12 فروردین 1394، دسترس در سایت : http://www.mehrnews.com/news/3038041/.
- زارع، محمد، (1394)، «پیامدهای استراتژیک پیوند داعش و اویغورهای سین کیانگ برای چین»، مرکز تحقیقات استراتژیک، گزارش شماره 122.
- شیعه نیوز. «داعش 70 کشور جهان را تهدید کرد»؛ 21 شهریور 1394، دستری در سایت: http://www.shia-news.com/fa/news/99180/.
- غلامی، رضا، (1394)، تاریخ خلافت مدرن: تب خلافت: داعش، دامس، القاعده، بوکوحرام و طالبان در سپیده دم سده 21، چاپ اول، تهران: نشر آوای مکتوب.
- فرجی، مجتبی، (1387)، «آسیای مرکزی به دنبال هویتی مستقل»، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 62.
- کبریایی‌زاده، علی، (1391)، روند اسلام‌گرایی در کشورهای آسیای مرکزی؛ پیامدها و چالش‌ها برای جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول، تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین‌المللی الهدی.
- کورانی، علی، (1393)، «وهابیت، عربستان و جریان داعش در مصاحبه با حضرت آیت الله کورانی»، پژوهش نامه نقد وهابیت؛ سراج منیر، سال چهارم، شماره 15.
- مصطفی، حسن، (1394)، داعش؛ زیرساخت‌های معرفتی و ساختاری، چاپ اول، تهران: موسسه فرهنگی و هنری آفتاب خرد.
- نظری، علی اشرف؛ السمیری، عبدالعظیم، (1394)، «بازخوانی هویت دولت اسلامی در عراق و شام (داعش): فهم زمینه‌های فکری و سیاسی- اجتماعی»، فصلنامه علوم سیاسی، سال هفدهم، شماره 68.
- هوشی سادات، سید محمد، (1393)، «داعش؛ میراث سیاست غربی-عربی، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی»، گزارش دفتر مطالعات سیاسی.
 
 
 
ب) انگلیسی
 

- Abu hanieh, Hassan& Abu rumman, Mohammad, (2015), The Islamic State Organization: The Sunni Crisis and the Struggle of Global Jihadism, Friedrich-Ebert-Stiftung Jordan & Iraq.

- Afrasiabi, Kaveh L, (2014), “The New Iraq Crisis: Iran’s Options”, Iran Review, June 20.
- Afzal, Amina, (2003), “India’s Growing Influence in Central Asia: Implication’s for Pakistan”, Journal of Strategic Studies
-         Ali, Mah- Rukh, (2015), “ISIS and Propaganda: How ISIS Exploits Women”,  Reuters Institute Fellowship Paper University of Oxford.
- Allison, Simon, (2014), “The Islamic State: Why Africa Should be Worried”, Institute for Security Studies (ISS), Policy Brief 68.
- Babu, Suresh and Reidhead, William, (2000), “Poverty, Food Security, and Nutrition in Central Asia: a Case Study of The Kyrgyz Republic”, International Food Policy Research Institute (IFPRI), 2033 K Street, N.W., Washington, DC, 20006-1002, USA
- Chapman, Gregory, (2011), “Poverty in Central Asia: Kazakhstan versus Tajikistan”, Global Majority E-Journal, Vol. 2, No. 1.
-         Cilluffo, Frank J, (2015), “Wanted: Foreign Fighters – The Escalating Threat of  ISIL in Central Asia”, Commission on Security & Cooperation in Europe (the Helsinki Commission), Center for Cyber and Homeland Security (The George Washington University).
-         Dyner, Anna, Legiec, Arkadiusz and Kacper Rekawek, (2015), “Ready to Go? ISIS and Its Presumed Expansion into Central Asia”, Policy Paper, No. 19 (121), June 2015 © PISM. 
-Eucam Watch, (2012), “NATO and Central Asia: The two Elephants that Never Meet”, EU-Central Asia Monitoring, No 11.
-Engel, Andrew, (2015), “The Islamic State's Expansion in Libya”, The Washington Institute for Near East Policy.

-Esfandiary, Dina and Tabatabai, Ariane, (2015), “Iran’s ISIS Policy”, International Affairs © 2015 The Royal Institute of International Affairs.

- Freedman, Ilana, (2015), Jihad! Understanding the Threat of the Islamic State to America, Center for Security Policy Press.
-Gerges, Fawaz A, (2014),” ISIS and Third Wave of Jihadism”, Current History.
-Kirdar,M.J, (2011), “Al Qaeda in Iraq”, Center for Strategic International Studies (CSIS), AQAM Futures Project: Case Study Series. 
-International Crisis Group, (2015), “Syria Calling: Radicalisation in Central Asia”, Crisis Group Europe and Central Asia Briefing N°72, 20 January 2015.
-International Crisis Group, (2003), “Is Radical Islam Inevitable in Central Asia? Priorities for Engagement”, ICG Asia Report N°72, 22 December 2003.
-Salama, Basma, (2016), The Resilience of the Islamic State, Schriftenreihe der Landesverteidigungsakademie, Institut für Friedenssicherung und Konfliktmanagement.
-Schnitt, Jonathan, (2015),  “ISIS in Libya - Exploitation and Governance of Areas of Limited Statehood”,  International Institute for Counter-Terrorism (ICT), Working Paper 36.
-Schweitzer, Yoram and Einav, Omer, (2016), The Islamic State: How Viable Is It?, Institute for National Security Studies (INSS).
- Tu Dang, Raghbendra, (2009), “Vulnerability to Poverty in Select Central Asian Countries”, The European Journal of Comparative Economics, Vol. 6, n.1, pp. 17 -50.
- Tonnessen, Truls Hallberg, (2015), “Heirs of Zarqawi or Saddam? The Relationship between Al-Qaida in Iraq and The Islamic State”, Perspectives on Terrorism, Volume 9, Issue 4.
-         Zelin, Aaron, (2014),  “The War between ISIS and Al-Qaeda for Supremacy
of The Global Jihadist Movement”, The Washington Institute for Near East Policy, RESEARCH NOTE 20.
-______ , “Central Asia’s Growing Role in the War on Terror”, Eurasian Council on Foreign Affairs, 2015.
- Abna24, “Four ISIS Supporters Setained in Tajikistan for Plotting Terror Attacks on 'Victory Day”, May 10, 2016, Available in: http://en.abna24.com/service/centeral-asia subcontinent/ archive/ 2016/ 05/ 10/ 753392/ story. html.
-Liu, Jennine, “China’s ISIS Woes”, Diplomat, February 26, 2016, Available in: http://thediplomat.com/2016/02/chinas-isis-woes/.

-Tokyay, Menekse, “Military Moves: Turkey and Saudi Arabia Close Ranks on Syria”, English.alarabiya, February 17, 2016, Available in: http://english.alarabiya.net/en/perspective/analysis/2016/02/17/Military-moves-Turkey-and-Saudi-Arabia-close-ranks-on-Syria-html.

-Batchelor, Tom, “ISIS Army Set for New Wave of Recruits as ‘Thousands’ of Chinese Militants Flee to Syria”, Express, January 15, 2016, Available in: http://www.express.co.uk/news/world/635103/Islamic-State-Uighurs-China-fleeing-Syria-boost-jihadi-ranks.

-South Front, “Foreign policy Diary ‘Central Asia’ – Advance of ISIS”, June 16, 2015, Available in: https://southfront.org/foreign-policy-diary-central-asia-advance-of-isis/.-Guardian (A)(2015). “The men evading Tajikistan’s De-facto Beard Ban”, 7 September 2015, Available in: http:// www. theguardian.com/ world/ 2015/sep/07/tajikistans-beard-ban-facial-hair-emomali-rahmon.

-Trilling, David, “Tajikistan Debates Ban on Arabic Names as Part of Crackdown on Islam”, The Guardian, 8 May 2015, Available in: https://www.theguardian.com/world/2015/may/08/tajikistan-islam-arabic-names-crackdown.

-Guardian (B)(2015). “Tajikistan Police Chief Defects to Isis”, 28 May 2015, Available in: http://www.theguardian.com/world/2015/may/28/tajikistan-police-chief-defects-to-isis.

-Malik, Shiv, “Briton Claiming to Be Former Taliban Bomb Expert ‘Joins Isis’ ”, The Guardian, 20 November 2014, Available in: http:// www. theguardian.com/world/2014/nov/20/hamayun-tariq-briton-isis-explosives-expert-pakistan

-Guardian(C)(2015). “Isis Actively Recruiting in Afghanistan, Says US General”, 23 May 2015, Available in: http:// www.  theguardian. com/ world/2015/may/23/isis-actively-recruiting-afghanistan-us-general.
-Eleftheriou-Smith, Loulla-Mae, "Haji Bakr: Former Saddam Hussein spy is mastermind behind Isis takeover of northern Syria and push into Iraq, report claims", 20 April 2015. Avalible in: http:// www. independent. co.uk/ news/ world/ middle-east/haji-bakr-former-saddam-hussein-spy-is-mastermind-behind-isis-takeover-of-northern-syria-and-push-10189280.html

-Newtimes (2016), “Wave of Terrorist Attacks in Central Asia: Experts' Forecasts”, 15 January 2016, Available in: http://newtimes.az/en/views/4129/

- RT (A)(2016), “ISIS Would Be Easy to Defeat if Turkey and Saudi Arabia Did not Support it – Assad’s Adviser to RT”, Available in: https://www.rt.com/news/333537-isis-turkey-saudi-support/

- RT(B)(2016), “For ISIS to Survive, it Needs Support From Allies: Turkey, Qatar, Saudi Arabia and The US”, Available in: https://www.rt.com/op-edge/337351-isis-survive-us-terrorism/