نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه تهران

2 دانشگاه تهران

3 دبیر-آموزش وپرورش

چکیده

چکیده
 هدف پژوهش حاضر ارائه الگویی نظری برای شناسایی یکی از عوامل مؤثر بر سرنوشت رقابت انتخاباتی و پیروزی یک کاندیدا یا کاندیداهای یک حزب بر رقبای خود با استفاده از رهیافت بسیج منابع و تعیین نوع منابع در اختیارِ کاندیداها و نظریات آن، در انتخابات ریاست جمهوری به صورت خاص و دیگر انتخابات های به صورت عام است. فرضیه اصلی پژوهش «بسیج منابع در اختیارِ کاندیدا یا کاندیداهای یک حزب،در فرایند انتخابات، عامل پیروزی کاندیدا یا کاندیداها بر رقبای آن ها» است. الگوی نظری، برساخته‌ای از نظریات بسیج منابع در انطباق با الزامات و لوازم و فرآیند و شرایط انتخابات است. برای سنجش اعتبار الگو از روش مراجعه به نخبگان استفاده شده است. جامعه آماری شامل اساتید علوم سیاسی دانشگاه‌های شهر تهران، با جمعیتی حدود 140 می باشد که از بین این 140 نفر با روش فرمول کوکران  و با استفاده از جدول مورگان به 100 نفر از آن‌ها مراجعه شده  است.
برای تعین رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد  و نتایج نشان داد که تمام پنج فرضیه فرعی تعیین شده در پژوهش رابطه‌ی نسبتاً معناداری دارند. . میزان تأثیرگذاری متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته از طریق کاربست آزمون رگرسیون چند متغیره با بهره گیری از روش Enter ، تعیین شده است. مقدار ضریب همبستگی رگرسیون چند متغیره عدد (791/0 =R) است که  بیانگر همبستگی شدید و بالاتر از متوسطی از واریانس متغیر وابسته، توسط پنج متغیر مستقل تحقیق  می‌باشد. یعنی با ورود همة متغیرهای مستقل، حدود 63 درصد از تغییرپذیری  یا احتمال پیروزی یک کاندیدا بر رقبای خود توسط این عوامل تبیین می‌شود.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

presidential election: atheorical model for determining acandidate,s victory over his rivals

نویسندگان [English]

  • nour allah gheisari 1
  • Kyoumars Jahangir 2
  • fatemeh ghanaee 3

1 Assistant Professor / tehran university

2 University of Tehran

3 techear-educational system

چکیده [English]

This study aims to investigate the relationship between resoruce mobilization and the wining of a candidate in presedetial election according to resource mobilization theories.  To do this, five hypotheses were formulated. The theoretical framework was based on different theories and models in election behaviors analysis.  Three viewpoints were more outstanding than others including sociological pattern, political-psychological pattern and rational selection pattern.
The main hypothesis was, “There is a significant relationship between mobilizing and allocating resources by candidates and their winnigs in  the  elections campaign”. Data were collected from library and other documents. Resources mobilization was the independent and campain wining was the dependent variables.
Pearson correlation was utilized to find the relationship between the two variables. All five variables were reported to be highly correlated. To investigate the degree of the relationship between variables, regression test was used utilizing ENTER.
Regression was indicative of the high correlation between variables (R=0.791). The regression index (R=0.625) showed a high variance of the dependent variable. Sixty three percent of election victory was predicted based on the regression line. 
In this study, the researchers attempted to present a model to explaion “how a candidate wins the election campaign?”with the aim to shed light on some aspects of explanation problems of Irans presidential and other elections. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • "mobilization"؛ " resources"؛ " mobilization"؛ " election"
  • "resources mobilitin"
الف) فارسی
-         آذر، ع و مومنی، م، (1381)، آمار و کاربرد آن در مدیریت، تهران، انتشارات سمت.
-         ارسطو، (1365)، اخلاق نیکو ماخوس، ترجمه سیدابوالقاسم پورحسینی، تهران: دانشگاه تهران.
-         ایوبی، حجت‌اله، (1377)، «تحلیل رفتار انتخاباتی»، اطّلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 138-137.
-           ــــــــــ ، (1382)، «مشارکت انتخاباتی؛ علل و انگیزها» روز، شماره 9.
-          امام جمعه زاده، سید جواد، رهبر قاضی، محمود رضا، عیسی نژاد، امید،مرندی، زهره، (1391)، «بررسی رابطه میان احساس محرومیت نسبی و مشارکت سیاسی در میان دانشجویان دانشگاه اصفهان»، دانش سیاسی، سال هشتم، بهار و تابستان، شماره اول.
-          مهرابی کوشکی، راضیه، رهبر قاضی، محمودرضا، (1393)، «بررسی نقش ابعاد ساختاری و ارتباطی سرمایه اجتماعی در تبیین مشارکت سیاسی (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه اصفهان)»، فصلنامه راهبرد، سال بیست وسوم، بهار، شماره 70.
-          بهنوئی گدنه، عباس، رحمتی، مجید، (1392)، «بررسی نقش استفاده از رسانه­های جمعی در میزان مشارکت سیاسی دانشجویان؛ با تأکید بر انتخابات ریاست جمهوری دوره یازدهم»، فصلنامه مطالعات انتخابات، سال دوم، بهار، شماره 3.
-          پناهی، محمد حسین، عالیزاده، اسماعیل، (1384)، «تاثیر وسایل ارتباط جمعی بر مشارکت سیاسی شهروندان تهرانی»، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 27 و 28.
-           جهانگیری، جهانگیر و ابوترابی زارچی، فاطمه، (1391)، «تحلیل عوامل مرتبط با اعتماد سیاسی دانشجویان»، دانش سیاسی، سال هشتم، شماره 2.
-          خاکی، شیلان، علی­محمدی، سودابه، علی­محمدی، مهدی، (1393)، «پدیدارشناسی مشارکت انتخاباتی مردم»، دوفصلنامه علمی- تخصصی مطالعات انتخابات، سال سوم، پاییز و زمستان، شماره 9.
-          دارابی، علی، (1388)، «بنیان­های نظری رفتار انتخاباتی شهروندان در جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه پژوهش­های ارتباطی، سال 16، بهار، شماره1 (پیاپی 57).
-          ــــــــــــــــــ ، (1388)، رفتار انتخاباتی در ایران : الگوها و نظریه­ها، تهران: سروش.
-          ذوالقدر، حسین، (1392)، «نقش رسانه مجازی در مشارکت سیاسی شهروندان تهرانی»، فصلنامه مطالعات انتخابات، سال دوم، بهار، شماره 3.
-          راش، مایکل، (1377)، جامعه و سیاست، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: سمت.
-          رضایی، حسین، خوشبخت، سعید، ابراهیمی، قربانعلی، (1392)، «بررسی رابطه بین استفاده از وسایل ارتباط جمعی و مشارکت سیاسی انتخاباتی؛ مطالعه موردی شهروندان همدان»، فصلنامه مطالعات انتخابات، سال دوم، تابستان، شماره 4.
-          رضایی، عبدالعلی، عبدی، عباس، (1387)، تحلیل­هایی جامعه­شناسانه از واقعه دوم خرداد، چاپ سوم، تهران: طرح نو.
-          رهبر قاضی، محمود رضا، مسعودنیا، حسین، نساج، حمید، (1396)، «پیش‌بینی نقش رسانه‌ها در میزان تمایل شهروندان اصفهان به مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری سال 1396»، دانش سیاسی، سال دوازدهم، بهار و تابستان، شماره اول.
-          سادات کشاورز، ربانی خوراسگانی، علی، یزدخواستی، بهجت، (1394)، «بررسی تأثیر دین داری بر گرایش به رفتار انتخاباتی شهروندان اصفهانی با تأکید بر نظام مردمسالاری دینی»، جامعه شناسی کاربردی، سال بیست و ششم، تابستان، شماره (پیاپی) 85 ، شماره دوم.
-          شهرام نیا، امیرمسعود، ابراهیمی­پور، حوا، محموداوغلی، رضا، ملکان، مجید، (1396)، «سنجش تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر مشارکت سیاسی: مطالعۀ موردی دانشجویان دانشگاه مازندران»، جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیست و هشتم، شماره پیاپی (65)، بهار، شماره اول.
-          شیخ­الاسلامی، محمدحسن، عسگریان، محسن، (1388)، «سازه­انگاری، رسانه­ و رفتار انتخاباتی در ایران»، فصلنامه پژوهش­های ارتباطی، سال شانزدهم، شماره 1، بهار، (پیاپی) 57.
-          علیخانی، علی‌اکبر، (1377)، مشارکت سیاسی، مجموعه مقالات، تهران: سفیر.
-          عنایتی شبکلایی، علی، (1392)، «معرفی کتاب؛ رفتار انتخاباتی در ایران: الگوها و نظریه­ها» چاپ پنجم، نوشته علی دارابی، فصلنامه مطالعات انتخابات، سال دوم، بهار، شماره 3.
-          فیروزجائیان، علی اصغر، جهانگیری، جهانگیر، (1378)، «تحلیل جامعه‌شناختی مشارکت سیاسی دانشجویان، نمونه مورد مطالعه : دانشجویان دانشگاه تهران»، مجله علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، بهار و تابستان، شماره اول.
-          قیصری، نوراله، (1377)، «گرایش‌های مختلف در فرهنگ سیاسی ایران عصر مشروطه (قاجار)»، سخن سمت، سال سوم، شماره اول (12-25).
-          قیصری، نوراله، (1381)، «فرهنگ سیاسی، پژوهشی در ساختار و تحولات نظری یک مفهوم»، نامه مفید، سال هشتم، شماره 32.
-           قیصری، نوراله و طاهری فدافن، دانیال و باقری فارسانی، مهدی، (1394)، «مدیریت انتخابات در ایران؛ کیفیت و ارزیابی اجرا»، فصلنامه پژوهش‌های راهبردی سیاست، سال چهارم، تابستان، شمارۀ 13.
-          کازینو، ژان، (1364)، قدرت تلویزیون، ترجمه علی اسدی، تهران: امیرکبیر.
-          کتابی، محمود، (1374)، مبانی سیاست و حکومت نوین، اصفهان: گلبهار.
-          کلانتری، خلیل، (1385)، پردازش و تحلیل داده­ها در تحقیقات اجتماعی ـ اقتصادی با استفاده از نرم افزار spss ، چاپ دوم، تهران: انتشارات شریف.
-          مارش، دیوید و جری استوکر، (1378)، روش و نظریّه در علوم سیاسی، ترجمه امیرمحمد حاجی یوسفی، تهران: مطالعات راهبردی.
-          هایس، دنی، (1392)، «برجسته‌سازی خصایص شخصی: قرارگرفتن در معرض رسانه، پختگی سیاسی و ارزیابی ویژگی­های نامزدهای ریاست جمهوری»، ترجمه­ احمدرضا چوپانیان، فصلنامه مطالعات انتخابات، سال دوم، پاییز و زمستان، شماره 5 و 6.
-          هرمز، مهرداد، (1378)، جامعه‌پذیری سیاسی، تهران: پاژنگ.
 
 
ب) انگلیسی[u1] 
-           Foa, Edna B. and Uriel G. Foa, (2012),  “Resource Theory of Social Exchange”, in K. Törnblom and A. Kazemi (eds.), Handbook of Social Resource Theory: Theoretical Extensions, Empirical Insights, and Social Applications,Springer Science+Business Media, New York.
 
-          Ivarsflaten, Elisabeth, (2008), “What Unites Right-Wing Populists in Western Europe? Re-Examining Grievance Mobilization Models in Seven Successful CasesWestern European Right-Wing Populists”, Comparative Political Studies, Vol. 41, No. 1.
 
-          Lazarsfeld, Paul, Bbernard Berelson, Hazel Gaudet(1968), The Peoples Choice: How the Voter Makes Up His Mind in Presidential C‌ampaign, Columbia University Press.
 
-          McCarthy, John D. and Mayer N. Zald, (2006), “Resource Mobilization Theory: Vigorous or Outmoded?”, in :Jonathan H.,Turner (ed), Handbook of Sociological Theory, Springer.
 
-          Pontusson, Jonas and David, Rueda, (2010), “The Politics of Inequality:Voter Mobilization and Left Parties in Advanced Industrial States”, Comparative Political Studies ,43 (6).