نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبائی

2 استادیار روابط بین الملل دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

فناوریهای پیچیدة دوران مدرن که تمامی گسترههای حیات انسانی را درنوردیدهاند، به حوزه
روابط میان واحدهای نظام بینالمللی، بهویژه در بعد تهدیدها، جنگها و منازعات نیز رسوخ
کردهاند و بر پویشهای جاری در درون و میان جوامع تأثیر نهادهاند. در حال حاضر، فناوریهای
اطلاعات و ارتباطات نقش تعیینکنندهای در نظام بینالمللی ایفا میکنند. در همین چارچوب، سؤال
پژوهش حاضر این است که آیا و تا چه اندازهای سه رویکرد نظری کلانِ روابط بینالملل، شامل
واقعگرایی، لیبرالیسم و سازهانگاری، نقشآفرینی گسترش فناوریهای اطلاعات و ارتباطات در
عرصه بینالمللی را در مفهومپردازیهای خود مورد توجه قرار دادهاند؟ فرضیه مقاله این است که
با گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات، نظریهپردازی روابط بینالملل، تداوم روند تحول مفاهیم
و رواج مفاهیم جدید را تجربه خواهد کرد و رویکردهای نظری مسلط روابط بینالملل، بهویژه
واقعگرایی و تا حد کمتری لیبرالیسم، در برابر فشار گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات به جرح
و تعدیل و انطباق مباحث خود با تحولات فناورانۀ جاری در عرصه بینالمللی روی خواهند آورد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Expansion of Information and Communications Technologies: Theoretical Approaches and Security Considerations of Iran

نویسندگان [English]

  • Morteza Nourmohammadi 1
  • Roohollah Talebi Arani 2

چکیده [English]

Technology always has played an increasingly vital role in shaping human life.
In terms of International Relations, the existence of nuclear weapons technology
affected politics during Cold War era, but, nowadays, in the Age of Information,
Information and communications technology play an increasingly vital role in
international system, international security, war and conflicts. Thus, drawing a
content analysis on significant theoretical classic texts in international relations,
the article seeks to explain whether and to what extent three grand theoretical
approaches to international relations, realism, liberalism and constructivism,
have theoretically paid attention to a role played by the expansion of Information
and communications technology in international arena. The article concluded that
international relations theories would have experience a conceptual development.
The reflexivist criticism of the dominant theoretical approaches of international
relations grow more severe, and theories such as constructivism would be more
significant than ever.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Information and Communications Technology
  • International System. Realism
  • Liberalism and Constructivism
 
- روزنا، جیمز، ( 1384 )، آشوب در سیاست جهان؛ نظریهای درباره دگرگونی و پیوستگی،
ترجمه علیرضا طیب، تهران: انتشارات روزنه.
- شیهان، مایکل، ( 1388 )، امنیت بینالملل، ترجمه سید جلال دهقانی فیروزآبادی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
- فریدمن، لارنس، ( 1384 )، بازدارندگی، ترجمه روحالله طالبی آرانی و عسگر قهرمانپور، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
- لینکلیتر، اندرو، ( 1393 )، نظریه انتقادی، در لینکلیتر، اندرو و دیگران، نظریههای روابط
بینالملل، ترجمه حمیرا مشیرزاده و روحالله طالبی آرانی، تهران: نشر میزان.
- مانوئل کاستلز، ( 1385 )، عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ (ظهور جامعه شبکهای)، ترجمه احد علیقلیان و افشین خاکباز، تهران: انتشارات طرح نو، جلد اول، چاپ پنجم.
- مشیرزاده، حمیرا، ( 1388 )، تحول نظری در روابط بینالملل، تهران: انتشارات سمت.
- مرشایمر، جان، ( 1390 )، تراژدی سیاستقدرتهای بزرگ، ترجمه غلامعلی چگنی زاده،
تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.
- مورگنتا، هانس جی، ( 1384 )، سیاست میان ملتها: تلاش در راه قدرت و صلحترجمه حمیرا مشیرزاده، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
- ونت، الکساندر، ( 1384 )، نظریه اجتماعی سیاست بینالملل، ترجمه حمیرا مشیرزاده، انتشارات وزارت امور خارجه.
 
- Adler, E. (2002), “Constructivism and International Relations”, in: W. Carlsnæs, T. Risse & B. A. Simmons (eds) Handbook of International
Relations. London: Sage Publications.
- Ashley, R (1986), The Poverty of Neo-realism, in Robert Keohane, Neo-realism and Its Critics, New York: Columbia University Press.
- Buzan, B. (1987), An Introduction to Strategic Studies: Military
Technology and International Relations, New York: St. Martin Press.
- Buzan, B. & Little, R. (2000), International Systems in World
History: Remaking the Study of International Relations, London: Oxford
University Press.
- Cavelty, M. D, (2008), Cyber-Security and Threat Politics; US Efforts to secure the Information age, New York: Routledge.
- Fritsch, S. (2006), “Technology as a Source of Global Turbulence?”,
in: E. Halpin, & et.al (eds), Cyberwar, Netwar and the Revolution in
Military Affairs, New York: Palgrave Macmilan.
- Keck, M. & Sikkink, K. A. (1998), Activists beyond Borders:
Advocacy Networks in International Politics, New York: Cornell
University Press.
- Keohane, R. (1984), After Hegemony: Cooperation and Discord in
the World Political Economy, Princeton, New Jersey: Princeton University Press.
- Gilpin, R. (1972), “Has Modern Technology Changed International
Politics?”, In: I. N. Herrera, R. V. Davis, & M. A. East. (eds) The
Analysis of International Politics: Essays in Honour of Harold and Margaret Sprout, New York: The Free Press.
- Morgentau, H. J. (1961), “Western Values and Total War”,
Commentary, Vol. 32, No. 4.
- Nye, J. S. Jr, (2002), The Paradox of American Power: Why the
World Only Superpower Can not Go It Alone, New York: Oxford University.
- Nye, J. S. Jr, (2002), “The Information Revolution and American
Soft Power”, Asia-Pacific Review, Vol. 9, No.1.
- Nye, J. S. Jr, (2003), Understanding International Conflicts: An
Introduction to Theory and History, 4th ed. New York: Pearson and Addison Wesley.
- Nye, J. S. Jr, (2004a), Soft Power: The Means to Success in World
Politics, New York: Public Affairs.
- Nye, J. S. Jr, (2004b), Power in the Global Information Age: From Realism to Globalization, London: Routledge.
- Nye, J. S. Jr, & Owens, W. A. (1996), “America's Information Edge”, Foreign Affairs.
- President’s Critical Infrastructure Protection Board, (2002), The
National Strategy to Secure Cyberspace, Report of the President’s Critical
Infrastructure Protection Board, USA.
- Skolnikoff, E. B. (1993), The Elusive Transformation: Science,
( 190 فصلنامه پژوهشهای راهبردی سیاست، سال چهارم، شماره 16 ، بهار 95 (پیاپی 46
Technology and the Evolution of International Politics, Princeton:
Princeton University Press.
- Waltz, K. (1979), Theory of International Politics, New York: Random house.
- Waltz, K. (1986), Response to My Critcs, in: R. O.Keohane (ed)
Neorealism and Its Critics, New York: Columbia University Press.
- Wendt, A. (1992), “Anarchy Is What States Make of It: The Social Construction of Power Politics”, International Organization, Vol. 46, No. 2.
- Williams, M. C. (2003), “Words, Images, Enemies: Securitization and
International Politics”, International Studies Quarterly. Vol. 47, No. 4