نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار روابط بین‌الملل دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2 دانشیار روابط بین‌الملل دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
از مهمترین تحولات سیاست خارجی ج.ا.ایران در دهه گذشته بر خلاف دهه‌های قبل، توجه به مناطق پیرامونی از جمله خلیج فارس و نگاه به شرق و توجه به کشورهای اسیایی مانند هند و پاکستان در قالب کاهش اختلافات با همسایگان و همکاری گسترده با شرق است. پرسش اصلی این است که چگونه صادرات گاز ج.ا.ایران به عمان می‌تواند عاملی در گسترش همگرایی در روابط دو کشور باشد؟ فرضیه پژوهش این است که گسترش ارتباطات مختلف از جمله کالایی استراتژیک مانند صادرات گاز ایران به عمان می‌تواند بسترساز ارتقای همگرایی دو کشور در حوزه‌های دیگر روابط دو کشور گردد. این پژوهش از روش تحقیق بررسی دلایل کارکردی از پیتر مک لافلین و چارچوب مفهومی همگرایی و نظریه ارتباطات کارل دویچ بهره می‌برد. یافته‌ها نشان می‌دهد که افزایش ارتباطات از جمله در کالاهای استراتژیک مانند صادرات گاز بین دو کشور می‌تواند بسترساز افزایش مبادلات کالا و خدمات گردد. صادرات گاز به عمان سبب تامین نیازهای انرژی این کشور، امنیت انرژی و حتی زمینه‌ساز گسترش خط لوله گاز از عمان به هند و چین، مهمترین عامل موثر در بکارگیری سیاست خارجی همگرا و فعال ج.ا.ایران در کشورهای حوزه خلیج فارس می‌باشد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
An Analysis of Iran’s Gas Export to Oman from the Perspective of Convergence Theory
نویسندگان [English]
- Fatemeh Shayan 1
- Mohammad Ali Basiri 2
1 Assistant Professor, International Relations, University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 Associate Professor, International Relations, University of Isfahan, Isfahan, Iran
چکیده [English]
In the years after the relative domestic stability following the Islamic Revolution of Iran, regional and international issues became the most important concerns of the Iranian politicians. The Iran hostage crisis and the ensuing break in Iran–US relations as well as the Iraqi-imposed war on Iran during the early years of the formation of the Islamic Revolution practically led to a crisis in Iran’s relations with the Western, Eastern, and Arab countries in the Persian Gulf.
Later on, some analysts of Iran’s foreign policy pointed to the ideological nature of Iran’s foreign policy, the idealist viewpoint of Iran’s revolutionary leaders, and the attempt to export the Revolution to other countries. The foreign policy of Iran was based on the preference for nations over states in international relations, the emphasis on the political independence in planning and policymaking, on the preference for beliefs over economic and commercial interests in bilateral and multilateral relations, and the importance attached to political justice in the relations between states in international relations.
Highlighting the convergence in intra- and extraregional cooperation, recent changes in Iran’s foreign policy have led to the current emphasis on convergence of issues such as expansion of bilateral and multilateral relations, cooperation and good-neighborliness with neighbors (esp. in the Persian Gulf region), and reduction of disputes. This new approach to foreign policy subscribes to the view that Iran has strategic depth due to its geographical and historical location, hence capable of attaining strategic-cum-global significance. For this purpose, it is necessary for Iran to resolve its problems and differences with its neighbors, establish friendly relationships based on good-neighborliness, and prepare the grounds for the convergence of countries by exporting strategic goods, for example, gas export to Oman. Iran–Oman relations in the field of energy can move to a transregional level, leading to the greater convergence and cooperation in the Persian Gulf region and even in the countries such as India and China.
This article aims to evaluate one of the most important developments in Iran’s foreign policy in the last decade, that is, the focus on the surrounding regions, including the Persian Gulf, and the look to the East and Asian countries (e.g., India and China) for the purpose of reducing the disputes with neighbors and seeking extensive cooperation with the East concerning the export of natural gas. The main question is, how can Iran’s export of gas to Oman contribute to the expansion of convergence in Iran–Oman relations? The research hypothesis predicts that the expansion of communications (e.g., the export of strategic goods, such as gas, to Oman) will prepare the ground for enhancing the convergence between the two countries in other fields. The research used Peter McLaughlin’s functional explanation as the method and convergence theory as well as Karl Deutsch’s communications theory as the conceptual frameworks.
Considering the economic power and energy in the Persian Gulf region, the analysis indicates that Iran is able to be one of the important sources of income and set gas transit in the region, hence the transit hub of the Persian Gulf. Iran’s gas export to Oman faces challenges and advantages. Regarding the challenges, the enormous investment is required for transporting gas through pipelines over a long distance, which stresses the need to guarantee the gas consumption market and access to a large volume of gas reserves. The dispute between Oman and the UAE over determining the route of the gas pipeline constitutes an important challenge for Iran’s export of gas to Oman. Another challenge is the sanctions through which the US and the Western countries, unable to dominate the energy and resources of Iran after the victory of the Islamic Revolution, tried to oppose Iran. The US has prevented Iran from reaching its desired goals. Despite the challenges, Iran’s gas export to Oman has advantages. For example, the construction of the gas pipeline is beneficial given the fact that Iran is supposed to export 30 million cubic meters gas to Oman and increase this figure to 70 million. This long-term contract enables Iran to achieve between 20 to 30 million dollars of gas revenue.
The findings show that the increase in communications (e.g., the export of strategic goods, such as gas) between the two countries can prepare the ground for increasing exchanges of other goods and services. Exporting gas to Oman is considered as the reason for meeting the country’s energy needs, energy security, and even as the basis for the expansion of the gas pipeline from Oman to India and China—which is the most effective factor for the implementation of Iran’s active foreign policy based on convergence between the countries of the Persian Gulf.
کلیدواژه‌ها [English]
- Convergence
- Communications Theory
- The Persian Gulf
- Iran
- Oman
- Natural Gas Export
- تکلیف، عاطفه، (۱۳۹۱)، «امکان‌پذیری همکاری یا رقابت بین اعضای مجمع کشورهای صادرکننده گاز در صادرات گاز طبیعی از طریق خط لوله»، اقتصاد انرژی ایران (اقتصاد محیط زیست و انرژی)، ۵(۲).
- جوان، افشین، رام، منصوره و رشیدی، ویدا، (۱۳۹۱)، «برآورد منافع حاصل از ترانزیت گاز طبیعی از طریق خط لوله در مقایسه با واردات - صادرات گاز کشور ایران»، مطالعات اقتصاد انرژی، ۹(۳).
- حاتمی، حمیدرضا و رضایی، علی محمد، (۱۳۸۹)، «روش‌شناسی تحقیقات علی- مقایسه‌ای»، دو فصلنامه توسعه انسانی پلیس، ۷(۳۱).
- حافظ نیا، محمدرضا، کمالی، محمدرضا و ربیعی، حسین، (۱۴۰۰)، «عوامل ژئوپلیتیک تاثیرگذار در همگرایی امنیت دسته جمعی منطقه خلیج فارس»، مطالعات دفاع استراتژیک، ۸۶.
- دهقانی فیروزآبادی، سید جلال، شکری، مرتضی و اسماعیلی اردکانی، علی، (۱۳۹۷)، «سیاست خارجی ترکیه در اوراسیای مرکزی رویکرد دیپلماسی انرژی در ابعاد منطقه ای»، مطالعات اوراسیای مرکزی، ۱(۱۱).
- رضایی، طاهره، تکلیف، عاطفه و قاسمی، عبدالرسول، (۱۳۹۷)، «امکان سنجی تشکیل هاب گازی در ایران با استفاده از رویکرد SWOT»، پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، ۸(۲۹).
- زنگنه، بیژن، (۱۳۹۹، ۲۵ آبان)، «عدم نفع ۶۰ میلیارد دلاری صادرات گاز»، خبرگزاری مهر، میلیارد-دلاری-صادرات-گاز۶٠- عد. قابل دسترسی در https://www.mehrnews.com/news/5071935/.
- سرمد، زهره، بازرگان، عباس و حجازی، الهه، (۱۳۸۴)، روش‌های تحقیق در علوم رفتاری، تهران: آگاه.
- سریع القلم، محمود، (۱۳۸۸)، «سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران: قابلیت و امکان تغییر»، فصلنامه بین‌المللی روابط خارجی، ۱(۱).
- سیف زاده، سید حسین، (۱۳۸۹)، «همگرایی منطقه‌ای در سیاست خارجی ایران: با نگاهی به آسیای جنوب غربی»، روابط خارجی، ۲(۵).
- شیریجیان، محمد و میرهاشمی، سیدرضا، (۱۳۹۶)، «ارزیابی ریسک های اقتصادی- امنیتی صادرات گاز طبیعی از طریق خط لوله به کشورهای هند، پاکستان و ترکیه»، فصلنامه اقتصاد دفاع، ۲(۵).
- صالحی راد، مهرداد، آجیلی، هادی و امام جمعه زاده، سید جواد، (۱۳۹۸)، «ضرورت شکل‌گیری و تدوین دیپلماسی خط لوله انرژی ایران»، فصلنامه پژوهش‌های سیاسی و بین‌المللی، ۱۰(۳۹).
- صفوی، سید یحیی و مهدیان، حسین، (۱۳۸۹)، «ژئوپلیتیک انرژی ایران و امنیت انرژی شرق (چین و هند)»، فصلنامه جغرافیای انسانی، ۲(۲).
- طارمی، کامران، (۱۳۸۵)، «دیدگاه‌ها و سیاست‌های ایران در مورد امنیت در خلیج فارس: خاستگاه‌ها، تحولات و ناکامی‌ها»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۷۱ (۳).
- عجمین فهادان، حسین و حقیقی، محمد، (۱۳۹۱، تیر)، «ارزیابی منابع گاز طبیعی ایران و مقایسه روش‌های بهره‌برداری از آن در صنایع نفت»، اولین کنفرانس بین‌المللی نفت، گاز، پتروشیمی و نیروگاهی، تهران.
- قوام، سید عبدالعلی، (۱۳۸۴)، روابط بین‌الملل: تئوری‌ها و رویکردها، تهران: سمت.
- کرمی، امیرسعید و دوست محمدی، امیر، (۱۳۹۵)، «تحلیل ژئوپلیتیکی روابط ایران و عمان در قبل و بعد از انقلاب اسلامی ایران»، ژئوپلیتیک، ۱۲(۳).
- کریمی فرد، حسین، (۱۳۹۸)، «سیاست تنش‌زدایی روحانی در قبال آمریکا؛ اهداف و موانع»، فصلنامه سیاست، ۴۹(۱).
- کولایی، الهه و رمضانی، احمد، (۱۴۰۰)، «مقایسه منطقه‌گرایی در آسه آن واتحادیه عرب»، مطالعات بنیادین و کاربردی جهان اسلام، ۳(۱).
- مختاری، مجید و آدمی، علی، (۱۳۹۶)، «الزامات اقتصادی توسعه روابط ایران و عمان»، فصلنامه پژوهش‌های روابط بین‌الملل، ۲۳(۱).
- مدیرشانه چی، محسن، (۱۳۹۵)، «بازیابی جایگاه تاریخی ایران در خلیج فارس در تعامل با قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی»، فصلنامه مطالعات بین‌المللی، ۱۳(۱).
- مسعودی‌پور، حسین، کریمی، حسین، یوسفی، بهرام و اکبرزاده، فریدون، (۱۳۹۸)، ژئوپلیتیک انرژی و سیاست خارجی ایران، تهران: انتشارات قائم.
- واعظی، محمود، جنتی، علی و کرباسیان، مسعود، (۱۳۹۳)، راهبرد سیاست خارجی برای ارتقای جایگاه اقتصادی ج.ا.ا. در شرایط جدید بین‌المللی، تهران: واحد انتشارات اتاق بازرگانی.
- هاتفی، مریم، پیشگاهی فرد، زهرا و عزتی، عزت‌اله، (۱۳۹۵)، «قانونی‌سازی تحریم‌های جامع ایران با محوریت طرح داماتو، کینگ و ایپک»، جغرافیا، ۱۴(۴۸).
References
- Acharya, A, & Johnston, A, (2007), Crafting Cooperation: Regional and International Institutions in Comparative Perspective, Cambridge: Cambridge University Press.
- Afrasiabi, K. L, (1994), After Khomeini: New Directions in Iran’s Foreign Policy, Boulder: Westview Press.
- Ahmad, B. M, (2014), “America and Iran-Pakistan-India (IPI), Gas Pipeline”, African Journal of Political Science and International Relations, 8, 260-265. org/10.5897/AJPSIR2014.0696.
- Ajamin Fahadan, H. & Haghighi, M, (2012, June), “Evaluation of Iran’s Natural Gas Resources and Comparison of its Exploitation Methods in Oil Industries”, The First International Oil, Gas, Petrochemical and Power Plant Conference, Tehran. [In Persian]
- Albasoos, H, Mohammad Ali, Z, Al Hasni, A. S, & Al Shizawi, S, (2019), “The Nature of Oman’s Relations with Iran”, Journal of Arts and Social Sciences, 10(1), 5-14. doi: 24200/jass.vol10iss1pp5-14.
- Alsalmi, H, & Rahman Khan, F, (2019), “A Comparative Case Study on Accountability of Corporate Social Pesponsibility Practices in Oman LNG”, Humanities and Social Sciences Review, 7(5), 490-502. doi:18510/hssr.2019.7556.
- Baker Institute Study, (1998), “Iran and Its Strategic Role in the Persian Gulf, Policy Options for the United States,” No. 7, Retrieved from: https:// scholarship. rice. edu/ bitstream/ handle/ 1911/91594/study_7.pdf?sequence=1&isAllowed=y.
- Binhuwaidin, M, (2019), “Oman’s Response to a Rising Iran: A Case of
Strategic Hedging”, Journal of Arabian Studies, 9(1), 1-12. org/ 10.1080/ 21534764. 2019.1625191. - Dehghani Firoozabadi, S. J, Shokri, M, & Esmaeeli Ardakani, A, (2017), “Turkey’s Foreign Policy Toward Central Eurasia; Energy Diplomacy Approach Regional Sphere (2002-2014)”, Central Eurasian Studies, 11(1), 81-100. doi:22059/JCEP.2018.210941.449656. [In Persian]
- Deutsch, K. W, Burrell, S. A, Kann, Robert A, Lee, M. J, Lichterman, M, Lindgren, R. E, Loewenheim, F. L, & Van Wagenen, R. W, (1957), Political Community and the North Atlantic Area: International Organization in the Lights of Historical Experience, Princeton, New Jersey: Princeton University Press.
- Ghavam, S. A, (2005),International Relations: Theories and Approaches, Tehran: Samt. [In Persian]
- Gilpin, R, (2016), The Political Economy of International Relations, Princeton: Princeton University Press.
- Guttieri, K, (2022), “Accelerate Change or Loss the Information War”, Journal of Strategic Airpower & Spacepower 1(1), 91-105. https:// www. airuniversity. af. edu/ Portals/ 10/ Aether Journal/ Journals/ Volume-1_Issue-1/12_Guttieri.pdf.
- Hafeznia, M. R, Kamali, M. R, Rabiee, H, & Fatemi Nasab, A, (2021), “Geopolitical Factors Affecting the Convergence of Collective Security in the Persian Gulf Region”, Strategic Defence Studies, 86, 5-26. doi.org/1001.1.20084897.1400.19.86.1.8. [In Persian]
- Hassan, G. S, Al Rabaani, A. H, & Nejjar, M, (2022), “The Tale of the Two Sultanates, Oman and Brunei: Foreign Policy and Bilateral Relations”, Asian Affairs: An American Review, 49(3), 116-139. org/10.1080/00927678.2022.2089523.
- Hatami, H. R, & Rezaee, A. M, (2010),“Causal-Comparative Research Methodology,” Bi-Quarterly Journals of Police Human Development, 7(31), 131-148. https:// www. sid. ir/ fa/ journal/ View Paper. aspx?id=12325. [In Persian]
- Hatefi, M, Pishgahifard, Z, & Ezati, E, (2014),“Legalization of Iran’s Comprehensive Sanctions Based on Damato, King and IPEC Plan”, Geography, 14, 129-141. https:// www. sid. ir/ fa/ journal/ ViewPaper.aspx?id=269358. [In Persian]
- Hinote, C. S, (2022), “After Defeat: A Time to Rebuild”, Journal of Strategic Airpower & Spacepower 1(1), 22-34. https:// balloonstodrones.com/tag/air-power-theory/.
- Jalilvand, D. R, (2013), “Iran’s Gas Exports: Can Past Failures Become Future Success?”, The Oxford Institute for Energy Studies, Retrieved from: https:// www. oxfordenergy. org/ wpcms/ wp-content/ uploads/ 2013/06/NG-78.pdf.
- Javan, A, Ram, M, & Rashidi, V, (2012), “Estimating the Benefits of Natural Gas Transit Through the Pipeline in Comparison with Iran’s Gas Import-Export”, Studies on Economics of Energy, 9(3), 75-99. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=185669. [In Persian]
- Karami, A. S, Doostmohammadi, A, (2015), “Geopolitical Analysis of Relations Between Iran and Oman Before and After the Iranian Islamic Revolution”, Geopolitics, 12(3), 151-122. doi: 20.1001.1.17354331.1395.12.43.5.5. [In Persian]
- Karimifard, H, (2018), “Rouhani’s De-Escalation Policy Towards America; Goals and Obstacles”, Politics Quarterly, 49(1), 205-224. doi: 122059/JPQ.2019.230796.1007038. [In Persian]
- Katzman, K, (2021), Iran’s Foreign and Defense Policies, Congressional Research Service, Retrieved from: https:// fas. org/ sgp/ crs/ mideast/ R44017.pdf.
- Koolaee E, & Ramezani, A, (2009), “Comparative Analyses of Regional Integration in ASEAN and Arab Unity”, Quarterly Journal of Fundamental and Applied Studies of the Islamic World, 3(1), 65-90. http://noo.rs/hflBx. [In Persian]
- Masudipoor, H, Karimi, H, & Akbarzadeh, F, (2018), Energy Geopolitics and Iran’s Foreign Policy, Tehran: Ghaem Press. [In Persian]
- McLaughlin, P, (2002), “Functional Explanation”, In Mayntz, R, (Ed.), Akteure –Mechanismen –Modelle Zur Theoriefähigkeit Makro-Sozialer Analysen, (pp. 196-212), Frankfurt and New York: Campus Verlag.
- Meyer-Reumann, R, (2019), “The Jebel Ali Free Zone in the Emirate of Dubai: A Commercial Alternative After the [Persian] Gulf Crisis”, Arab Law Quarterly, 6(1), 68-78. doi.org/10.2307/3381892.
- Miller, R, & Verhoeven, R, (2020), “Overcoming Smallness: Qatar, the United Arab Emirates and Strategic Realignment in the [Persian] Gulf”, International Politics, 57, 1-20. doi.org/10.1057/s41311-019-00180-0.
- Modirshanechi, M, (2015), “Restoring Iran’s Historical Position in the Persian Gulf in Interaction with Regional and Global Powers”, International Studies Quarterly, 13(1), 41-57. https:// www. isjq. ir/ &url=http://www.isjq.ir/article_91283.html?lang=fa. [In Persian]
- Mokhtari, M, & Adami, A, (2014), “Economic Requirements for the Development of Relations between Iran and Oman”, International Relations Research Quarterly, 23(1), 207-232. http://www.iisajournals.ir/article_53580.html. [In Persian]
- Rezaee, T, Taklif, A, & Ghasemi, A, (2018), “Feasibility of Forming a Gas Hub in Iran Using the Approach”, Iranian Energy Economy Research Journal, 8(29), 69-102. doi: 22054/jiee.2019.9917. [In Persian]
- Rogers, H, (2017), “Qatar LNG: New Trading Patterns But No Cause for Alarm,” The Oxford Institute for Energy Studies”, Retrieved from: https://www.oxfordenergy.org/wpcms/wp-content//2017/06/Qatar-LNG-New-trading-patterns-but-no-cause-for-alarm.pdf.
- Safavi, S. Y, & Mahdiyan, H, (2010), “Iran’s Energy Geopolitics and Eastern Energy Security (China and India)”, Human Geography Quarterly, 2(2), 31-46. doi: 20.1001.1.17354331.1392.9.29.2.3. [in Persian]
- Salehirad, M, Ajili, H, & Emamjomehzadeh, S. J, (2018), “The Necessity of Forming and Developing Iran’s Energy Pipeline Diplomacy”, Political and International Research Quarterly, 10(39), 205-39. http://jpir.iaujournals.ir/article_666147.html. [in Persian]
- Sariolghalam, M, (2011), “The Foreign Policy of the Islamic Republic of Iran: Ability and Possibility of Change”, International Quarterly of Foreign Relations, 1(1), 21-40. http:// frqjournal. csr. ir/ article_123484.html. [In Persian]
- Sarmad, Z, Bazargan, A, & Hejazi, E, (1996), Research Methodology in Behavioral Sciences, Tehran: Agah.
- Seifzadeh, S. H, (2010), “Regional Integration in the Foreign Policy of Iran: An Overview to Southwest Asia”, Foreign Relations, 2(1), 11-39. doi: 0.1001.1.20085419.1389.2.1.2.4. [in Persian]
- Shayan, F, (2013a), “Geopolitical Subjectivity in Iran-GCC Relations: The Three Islands Issue Since 1979”, Geopolitics, 18(3), 633-661. doi.org/1080/14650045.2013.769961.
- Shayan, F, (2013b), “Interdisciplinarity and the Emerging Shift in the Study of International Relations,” Millennium: Journal of International Studies, 41(3), 669-678. org/ 10. 1177/ 0305829813484635.
- Shayan, F, (2017), Security in the Persian Gulf Region, London: Palgrave McMillan.
- Shayan, F, (2020), “A Critical Perspective on Terrorism: Case Study of Jundallah and Jeish ul-Adl in Iran”, Critical Studies on Terrorism, 13(3), 441-463. org/10.1080/17539153.2020.1759956.
- Shrijian, M. & Mirhashemi, S, R, (2017), “Evaluation of Economic-Security Risks of Natural Gas Export Through Pipeline to India, Pakistan and Turkey”, Defense Economy Quarterly, 2(5), 83-106. doi: 1001.1.25382454.1396.2.5.4.7. [In Persian]
- Soltani, F, & Amiri, R, (2010), “Foreign Policy of Iran After Islamic Revolution”, Journal of Politics and Law, 3(2), 198-206. org/10.5539/jpl.v3n2p199.
- Taklif, A, (2011), “The Possibility of Cooperation or Competition Between the Members of the Assembly of Gas Exporting Countries in the Export of Natural Gas Through the Pipeline, Iran’s Energy Economy”, Environmental and Energy Economy, 5(2), 49-79. https://jiee.atu.ac.ir/article_773.html. [In Persian]
- Taremi, K, (2005), “Iran’s Views and Policies on Security in the Persian Gulf: Origins, Developments and Failures”, Journal of the Faculty of Law and Political Sciences, 71, 91-111, https:// journals. ut. ac. ir/article_25140.html. [In Persian]
- The US Government, (1995), “Iran Oil Sanctions Act of 1995”, Retrieved from: https:// www. govinfo. gov/ content/ pkg/ CRPT-104srpt187/ html/CRPT-104srpt187.htm.
- United Nations Security Council, (2010), “Security Council Imposes Additional Sanctions on Iran”, Retrieved from: https:// www. un. org/ press/en/2010/sc9948.doc.htm.
- Vaezi, M, Janati, A, & Karbasiyan, M, (2013),Foreign Policy Strategy to Improve the Economic Status of Iran in New International Conditions, Tehran: Chamber of Commerce Publishing Unit. [In Persian]
- Zanganeh, B, (2020, 17 October), “Lack of Benefits of 60 Billion Dollar Gas Export,” Mehr News Agency, Retrieved from: https://www.mehrnews.com/news/5071935accessed 25.9.2022. [In Persian]
)