نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استاد، جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
2 دانشجویی دکتری جامعه شناسی سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی تهران.
چکیده
ساختارهای سیاسی اجتماعی روستاها در ایران دچار دگرگونی شده است. دامنه و عمق این تحولات به اندازه‌ای است که فضای سیاسی اجتماعی کنونی روستاها را متفاوت از گذشته کرده است. بنابراین انجام پژوهش‌های جدید درباره جامعه روستایی ایران ضروری به نظر میرسد. با توجه به اینکه عمده این تحولات بعد از انقلاب اسلامی رخ داده است، این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که روستا در ایران بعد از انقلاب چه تحولات و دگرگونیهای را از سر گذرانده است؟ این پژوهش با بهره‌مندی از رهیافت جامعهشناسی تاریخی و استفاده از دادههای کتابخانهای و مشاهده به چرایی و چگونگی این دگرگونی‌ها و پیامدهای آن‌ها میپردازد. نتیجه پژوهش نشان از تغییراتی مانند تحول در صورت‌بندی اجتماعی، تغییر قشربندی در روستاها، تغییر در سبک زندگی روستایی، افزایش سطح سواد و تبعات آن، تحول ارتباطی و رسانه‌ای شدن روستاها، تغییر در مالکیت زمین در روستا، حرکت به سمت اقتصاد نیمه‌تجاری، تغییر در سلسله‌مراتب اجتماعی، تغییر از مشارکت منفعل به مشارکت سیاسی مستقل و مطالبه‌گر، افزایش نقش وفاداری‌های خویشاوندی در مشارکت سیاسی محلی، غلبه تعلقات مذهبی و زبانی در رفتار رأی‌دهی روستاییان و اشاعه نظام شهروندی به روستاها دارد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
A Study of Socio-Political Transformation in Iranian Villages after the Islamic Revolution
نویسندگان [English]
- Mohammad Bagher Khoramshad 1
- amir moulodi 2
1 Professor, Sociology, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
2 student
چکیده [English]
The socio-political structures of villages in Iran have transformed. The scope and depth of these Transformations are such that the current socio-political environment of the villages is different from the past. This issue makes it necessary to conduct new research about the rural society of Iran. Considering that most of these transformations occurred after the Islamic revolution, we raise our question as follows: This research seeks to answer the question, what transformations did the village in Iran go through after the revolution? This study deals with the why and how of these transformations and their consequences by benefiting from the approach of historical sociology and the use of library data and observation. The result of the research shows changes such as transformation in social structure, transformation in stratification in villages, transformation in rural lifestyle, increase in the level of literacy and its consequences, transformation in communication and mediazation of villages, transformation in land ownership in villages, moving towards a semi-commercial economy, change in social hierarchies, change from passive participation to independent and demanding political participation, increasing role of kinship loyalties in local political participation, predominance of religious and linguistic affiliations in the voting behavior of villagers, spread of citizenship system to villages.
کلیدواژه‌ها [English]
- Transformation
- Village
- Master
- Vassal
- Citizen
- آبراهامیان، یرواند، (1390)، ایران بین دو انقلاب، ترجمه احمد گل محمدی و محمد ابراهیم فتاحی، چاپ هفدهم، تهران: نشر نی.
- آبراهامیان، یرواند (1395) مقالاتی در جامعهشناسی تاریخی ایران، ترجمه سهیلا ترابی، چاپ اول، تهران: انتشارات شیرازه.
- ازکیا، مصطفی، (1393)، جامعهشناسی توسعه و توسعه‌نیافتگی روستایی ایران، چاپ دهم، تهران: انتشارات اطلاعات.
- ازکیا مصطفی، حسینی رودبارکی، سکینه، (1388)، «تغییرات نسلی سبک زندگی در جامعه روستایی»، فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، تابستان، دوره 10، شماره 37.
- اشرف، احمد و بنوعزیزی، علی، (1340)، طبقات اجتماعی دولت و انقلاب در ایران، ترجمه سهیلا ترابی فارسانی، چاپ سوم، تهران: انتشارات نیلوفر.
- بشیریه، حسین، (1390)، جامعهشناسی سیاسی (نقش نیروهای اجتماعی در سیاست)، چاپ نوزدهم، تهران: نشر نی.
- بیگی نسوان، حسین، (1376)، «اصلاحات ارضی در جمهوری اسلامی»، فصلنامه ۱۵ خرداد، ش ۲۵.
- جعفری، روح‌الله، (1393)، نسبت روستا و سیاست، رساله دکتری، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی.
- سیف، احمد، (١٣٧٣)، اقتصاد ایران در قرن نوزدهم، تهران: نشر چشمه.
- حیدری ساربان، وکیل، (1397)، «عوامل مؤثر در بهبود مشارکت سیاسی از دیدگاه روستاییان موردشناسی: شهرستان اردبیل»، فصلنامه جغرافیا آمایش شهری- منطقه‌ای، دوره 8، شماره 26.
- سریع القلم، محمود، (1397)، فرهنگ سیاسی مردم ایران، چاپ ششم، تهران: انتشارات فرزان.
- راش، مایکل، (1388)، جامعه و سیاست، چاپ هشتم، تهران: انتشارات سمت.
- جمهوری اسلامی ایران “http://seda.ir/sh/?2185791” رؤیت شده به تاریخ 30/11/1400.
- دلاوری، ابوالفضل، (1394)، جامعهشناسی تحولات ایران از انقلاب مشروطه تا قیام خرداد 1342، چاپ دوم، تهران: انتشارات پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی.
- غیاثوند، احمد، (1394)، «گونه‌شناسی شهروندی در ایران؛ فرصت‌ها و تهدیدهای آن»، فصلنامه علوم اجتماعی، دوره 22، شماره 68.
- کدی، نیکی، (١٣٩٠)، ریشه‌های انقلاب ایران، ترجمه عبدالرحیم گواهی، چاپ دوم، تهران: نشر علم.
- فوران، جان، (1385)، مقاومت شکننده (تاریخ تحولات اجتماعی ایران)، ترجمه احمد تدین، چاپ پنجم، تهران: موسسه فرهنگی هنری رسا.
- خرمشاد، محمدباقر، موسی‌نژاد، محمدجواد، (1396)، «دولت پهلوی، اصلاحات ارضی و نظریه توسعه روستا»، فصلنامه علوم اجتماعی، دوره 24، شماره 76.
- خرمشاد، محمدباقر؛ موسی نژاد، محمدجواد، (1397)، «پیامدهای سیاسی تقسیم اراضی در جمهوری اسلامی ایران بر مبنای روش AHP»، فصلنامه جامعهشناسی سیاسی ایران، سال اول، دوره اول، شماره 4.
- غفاری هشجین، زاهد و دیگران، (1389)، «عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی دانشجویان علوم سیاسی و فنی دانشگاه تهران»، فصلنامه دانش سیاسی، سال ششم، دوره 6، شماره 2، شماره پیاپی 12.
- گی، روشه، (1366)، جامعهشناسی تغییرات اجتماعی، ترجمه منصور وثوقی، چاپ اول، تهران: نشر نی.
- مقیمی، شروین، (1397)، «زایش ایده شهروندی در ایران معاصر از منظر فلسفه سیاسی»، فصلنامه علوم سیاسی، دوره 21، شماره 82.
- وب‌سایت مرکز آمار ایران «org.ir» رؤیت شده به تاریخ 20/11/1400.
- هوگلاند، اریک، (1398)، انقلاب و زمین، ترجمه فیروزه مهاجر، چاپ اول، تهران: انتشارات شیرازه.
- خبرگزاری مگیتو “magito.ir/news/society/107944” رؤیت شده به تاریخ 28/11/1400.
- خبرگزاری عصر ایران “https://www.asriran.com” رؤیت شده به تاریخ 15/11/1400.
- همشهری آنلاین “https://www.hamshahrionline.ir” رویت شده به تاریخ 25/11/1400.
References
- Abrahamian, Ervand, (2011), Articles in the Historical Sociology of Iran, Translated by Soheila Torabi, Seventeenth Edition, Tehran: Shirazeh Publications. [In Persian]
Abrahamian, Ervand, (2011), Iran between Two Revolutions, Translated by Ahmad Golmohammadi and Mohammad Ebrahim Fattahi, Tehran: Ney Publishing. [In Persian]
- Akujobi, C.T & Jack, Jackson T.C.B, (2017), “Social Change and Social Problems. In Abasiekong”, E.M, Sibiri, E.A, Ekpenyong, N.S (eds.) Major Themes in Sociology: An Introductory Text. pp 491- 526. Benin City, Mase Perfect Prints.
- Ashraf, Ahmad & Banuazizi, (2014), Social Classes, State and Revolution in Iran, Translated by Soheila Torabi, Third Edition, Tehran: Niloofar Publications. [In Persian]
- Azkia Mostafa, (2014), Sociology of Rural Development and Underdevelopment of Iran, 10th Edition, Tehran: Information Publications. [In Persian]
- Azkia Mostafa & Sakineh, Hoseini Roodbaraki, (2010),“The Survey of Generational of Changes of Lifestyle in Rural Society (Case Study: Ahangar Mahalleh Village, A Ville in Gorgan”, Social Welfare Quarterly University of Social Welfare & Rehabilitation Sciences, Refahj 2010, 10(37). [In Persian]
- Bashiriyeh, Hossein, (2011), Political Sociology: Role of Social Forces in Political Life, Tehran: Nay Press. [In Persian]
- Beigi Nesvan, Hossein, (1997), “Land Reform in the Islamic Republic”, Quarterly of 15 Khordad, Volume 6. [In Persian]
- Delavari, Abolfazl, (2015), Social History of Modern Iran, Second Edition, Tehran: The Research Institute of Imam Khomeini & Islamic Revolution Publications. [In Persian]
- Foran, Jhon, (2004), Fragile Resistance: Social Transformation in Iran from 1500 to the Revolution, Translated by Ahmad Tadayyon, Fifth Edition, Tehran: Rasa Cultural and Artistic Institute. [In Persian]
- Gafari Hashjin, Zahid & other, (2010), “The Effective Factors in Political Participation of Political and Engineering Students of Tehran University”, Bi-Quarterly Political Knowledge, Volume 6, Issue 2 - Serial Number 12, February 2011, Pages 207-240. [In Persian]
- Ghiaysvand, Ahmad, (2015), “Typology of Citizenships in Iran; Typology of Citizenships in Iran; Opportunities and Threats Opportunities and Threats”, Quarterly Journal of Social Sciences, Serial Number 68, Winter 2015. [In Persian]
- Heydari Sareban, Vakil, (2018), “Effective Factors in Improving Political Participation from the Viewpoint of Villagers (Case Study: Ardabil City)”, Journal of Geography and Territorial Spatial Arrangement, Volume 8, Issue 26, Winter. [In Persian]
- Hoogland, Eric J James, (2019), Land and Revolution in Iran, 1960-1980(1340-1360), translated by Firoozeh Mohajer, Tehran, Shirazeh Publications. [In Persian]
- Keddie, Nikki R, (2011), Roots of Iran: An Interpretive History of Modern Iran, Translated by Abdolrahim Gavahi, Tehran, Second Edition, Tehran: Alam Publishing. [In Persian]
- Jafari, Ruhollah (2013), A Study of the Relationship between Village and Politics, PhD Thesis, Faculty of Law and Political Science, Allameh Tabatabaei University. [In Persian]
- Khoramshad, Mohammad Bagher; Mohammad Javad Mosanejad, (2017), “Pahlavi Government, Land Reform and Development Theory of Rostow”, Quarterly Journal of Social Sciences, Volume & Issue, Volume 24, Issue 76, Summer 2017, Pages. [In Persian]
- Khorramshad Mohammad Bagher & Mohammad Javad Mousanezhad, (2018), “Political Consequences of Dividing Land in the Islamic Republic of Iran”, Iranian Political Sociology Journal, Volume & Issue, Volume 1, Issue 4, Number 4, February 2018. [In Persian]
- Moghimi Zanjani Shervin, (2019), “The Generation of Citizenship Idea in Contemporary Iran in View of Political Philosophy”, A- Seientific 0 Research Quarterly Political Science Bagir – Aloum University, Volume 21, Issue 82 - Serial Number 82. [In Persian]
- Roche, Gay, (1987), Sociology of Social Change, Translated by Mansour Vosoughi, First Edition, Tehran: Ney Publishing. [In Persian]
- Rush, Michael, (2009), Political and Society (A Introduction to Political Socioligy), Translated by Manouchehr Sabouri, Second Edition, Tehran: The Organization for Researching and Composing University Textbooks in the Islamic Sciences and the Humanities (SAMT). [In Persian]
- Sariolghalam, Mahmood, (2018), Political Culture of the Iranian People, Sixth Edition, Farzan Rooz Publishing. [In Persian]
- Sayf, Ahmad, (1994), Iran's Economy in the Nineteenth Century, Tehran: Cheshmeh Publishing. [In Persian]
- Turner, Bryan, (2017), “Contemporary Citizenship: Four Types”, Journal of Citizenship and Globalization Studies, 1(1).
- Veal, Anthony, (2006), The Concept of Lifestyle: A Review, A School of Leisure and Tourism Studies, University of Technology, Sydney, Lindfield, NSW, 7070, Australia-Version of Record First Published: 22 Aug 2006.
)