نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

3 دانش‌آموخته کارشناس ارشد علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

در این پژوهش زمینه ‏های گرایش به گروه‏ های تکفیری در مناطق جنوبی استان کرمان مورد بررسی و آزمون تجربی قرار می‏ گیرد. روش پژوهش از نوع کمّی بوده و برای جمع‏ آوری داده‏ های مورد نیاز از پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل شهروندان جنوب استان کرمان است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر و شیوه نمونه ‏گیری، تصادفی متناسب با جمعیت می ‏باشد. داده‏ های پژوهش با کمک نرم ‏افزار آماری Spss و با استفاده از روش ‏های آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار می‏‏ گیرند. فرضیۀ پژوهش این است که همزمانی و هم ‏افزایی تأثیر عوامل و زمینه ‏‏های فردی، ملی و فراملی باعث افزایش گرایش به گروه ‏های تکفیری در جنوب استان کرمان شده است. یافته ‏های پژوهش حاکی از آن است که در عین تفاوت میان تأثیر عوامل سطح فردی، ملی و فراملی، بین همه آنها و گرایش به گروه‏های تکفیری در جنوب استان کرمان رابطۀ مثبت و معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیونی نشان می‏ دهد که عوامل سطح ملی بیشترین تأثیر معنادار بر گرایش به گروه ‏های تکفیری را دارند و عوامل و زمینه ‏های سطح فراملی و فردی در رده ‏‏های بعدی قرار می‏‏ گیرند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Factors and Bases of Tendency to “Takfiri Groups”; Case Study in Southern Regions of Kerman Province)

نویسندگان [English]

  • Reza Khalili 1
  • Ghadir Nasri 2
  • Salman Dastafshan 3

1 Faculty Member-Kharazmi University

2 Assiciate Professor, Political Sceinces, Kharazmi University, Tehran, Iran

3 LLM, Political Sceinces, Kharazmi University, Tehran, Iran

چکیده [English]

In this research, the factors and bases of tendency to Takfiri groups are examined and empirically tested in the southern regions of Kerman province. The research method for collecting data is quantitative in which questionnaire is used to collect the required data. The statistical population of the study consists the citizens of southern regions of Kerman province. The sample size is 384 people using the Cochran formula and the sampling method is randomized population size. The research data are analysed using descriptive and inferential statistics based on SPSS statistical software. The research hypothesis is that synchronization and synergy of the effects of individual, national and transnational factors and bases have increased the tendency to Takfiri groups in the south of Kerman. The findings of the research show that, while there is difference between the individual, national and transnational level factors and bases, there is a positive and significant relationship between those and tendency to Takfiri groups in south of Kerman. The results of regression analysis show that the national level factors have the most significant effect on the tendency to Takfiri groups, and the transnational and individual level factors and bases are in the next category.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Takfiri Groups
  • Terrorism
  • Extremism
  • South of Kerman
  • Iran
  • - اینیشتین، آلبرت و زیگموند فروید، (1392)، چرا جنگ؟ بررسی روانشناسانه پدیدۀ جنگ، ترجمه خسرو ناقد، تهران: انتشارات کتاب روشن.

    - آذین، احمد و علی سیف­زاده، (1394)، «بررسی زمینه­های اجتماعی و سیاسی ظهور داعش در خاورمیانه»، فصلنامه سیاست خارجی، سال بیست و نهم، شماره 4.

    - بشیریه، حسین، (1373)، بسیج و انقلاب سیاسی، تهران: دانشگاه تهران.

    - پارسانیا، حمید، (1393)، «زمینه­های معرفتی و اجتماعی شکل­گیری داعش»، در سایت رسمی حجت الاسلام پارسانیا، بازدید در تاریخ 5/تیر 1397. قابل دسترس در: www.parsania.ir.

    - پورسعید، فرزاد، (1393)، «علل گرایش به تروریسم انتحاری»، ماهنامه برآورد، شماره 17- 18.

    - تودنهوفر، یورگن، (1395)، ده روز با داعش، ترجمه علی عبداللهی و زهرا معین‏الدینی، تهران: کتاب کوله‌پشتی.

    - حیدری، ایوب، (1393)، «فرهنگ و گسترش تروریسم و افراط­گری در خاورمیانه و شمال آفریقا: با تاکید بر فعالیت­های داعش، فصلنامه سیاست، سال اول، شماره 4.

    - دلاور، علی، (1393)، روش تحقیق در روان­شناسی و علوم­تربیتی، چاپ چهل و هشتم، تهران: موسسه نشر ویرایش.

    - دمیرجان، کارون، (1394)، «علل گرایش جوانان تاجیک به داعش از نگاه روزنامه آمریکایی»، پایگاه خبری صدای ایران به نقل از واشنگتن پست، شناسه خبر 72437، بازدید در تاریخ 9/ تیر 1397. قابل دسترس در: www.sedayiran.com/fa/news/72437.

    - دیوسالار، عبدالرسول و همکاران، (1396)، سند توسعه اجتماعی و فرهنگی استان کرمان، جلد دوم، طرح‏ریزی راهبردی توسعه اجتماعی استان کرمان، کرمان: جهاد دانشگاهی استان کرمان.

    - ژیژک، اسلاوی، (1397)، خشونت؛ پنج نگاه زیرچشمی، ترجمه علی­رضا پاک­نهاد، چاپ هشتم، تهران: نشر نی.

    - شیخی، احمد، (1396)، «دلیل گرایش به داعش اعتقادی نیست، محرومیت و فقر است»، شناسه خبر: 274070. قابل دسترس در: www.rajanews.com/news/274070.

    - صادقی­زاده، سلمان، (1395)، «مبانی فقهی خشونت داعش»، داعش حقیقی و حقیقت داعش، به اهتمام محمد حسن حبیبیان، تهران: پژوهشکده مطالعات کاربردی قلم.

    - عطوان، عبدالباری، (1395)، تولد اهریمن عوامل پیدایش دولت اسلامی عراق و شام، ترجمه فاروق نجم‏الدین، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.

    - کریمی‏مله، علی و رضا گرشاسبی، (1394)، «بررسی چرایی پیوستن جنگجویان خارجی به داعش»، فصلنامه پژوهش­های سیاسی جهان اسلام، سال پنجم، شماره 1.

    - کلانتری، کیومرث و فاطمه نوری، (1393)، تروریسم مذهبی در فضای سایبر و راهکارهای مقابله با آن، اولین کنفرانس فضای سایبری و تحولات فرهنگی.

    - موسسه ابرار معاصر، (1396)، «تحلیل روانشناسی سیاسی پدیده داعش؛ رویکردی ایرانی»، پایگاه تحلیلی دفتر پژوهش موسسه فرهنگی هنری رصد، تاریخ انتشار 29 خرداد 1396، کد خبر 124910، بازدید در تاریخ 20 تیر 1397، http://rasad.org/fa/new.

    - نصری، قدیر، (1395)، «خشونت‌ورزی در دکترین داعش: نقد سه نظر و طرح یک نظر»، داعش حقیقی و حقیت داعش، به اهتمام محمد حسین حبیبیان، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات کاربردی قلم.

    - نوربخش، یونس، منصور مهدی­زاده، (1394)، «ایدئولوژی جریان داعش و دلایل تاریخی- اجتماعی گرایش به آن»، فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات جامعه‏شناختی، دوره 22، شماره 2.

    - هانتینگتون، ساموئل، (1378)، برخورد تمدن‌ها و بازسازی نظم جهانی، ترجمه محمدعلی حمید رفیعی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.

    - هوشنگی، حسین و احمد پاکتچی، (1390)، بنیاد گرایی و سلفیه؛ بازشناسی طیفی از جریان‏های دینی، تهران: دانشگاه امام صادق.

    References

    • Arce, D.G, Sandler, T, (2003), “An Evolutionary Game Approach to Fundamentalism and Conflict”, Journal of Institutional and Theoretical Economics, No. 159.
    • Bell, Abdulmajid Hassan, (2013), “Causes and Dynamic of Political Violence in Nigeria: Islamic Views on the Solutions”, International Journal of Humanities and Social Science Invention, Vol. 2, Issue 3.
    • Campos, Nauro F and Martin Gassebner, (2009), International Terrorism, Political Instability and the Escalation Effect, KOF Working Paper No. 220. KOF Swiss Economic Institute. Available at: http://dx.doi.og/10.2139/ssrn.1351984.
    • Çınar, Bekir, (2009), “The Root Causes of Terrorism”, ME TU Studies in Development, Vol. 36, PP 93- 119.
    • Corbin, Isaiah, )2010(, An Empirical Analysis of Terrorism in the Middle East and Africa, Available at: Yump.com.
    • Frings, Manfred, )2005(, Max Scheler and the Psychology of the Terrorist, Available at: Isistatic.org.journal-Archive.
    • Galtung, Johan, (1990), “Cultural Violence”, Journal of Peace Research, Vol. 27, No. 3.
    • Gurr, T, (1970), Why Men Rebel, Princeton: Princeton University Press.
    • Hegghammer, Thomas, (2010), Jihad in Saudi Arabia, New York: Cambridge University Press.
    • Kingsley, Okoro, (2010), “Religion and Terrorism: A Socio-Historical Reconsideration”, Journal of Alternative Perspectives in the Social Sciences, Vol. 2, No. 2.
    • Rotberg, R. I, (2002), “The New Nature of Nation-state Failure”, The Washington Quarterly, 25 (3).
    • Samaranayake, G, (1999), “Patterns of Political Violence and Response of the Government in Sri Lanka 1971- 1996”, Terrorism and Political Violence, 11 (1).
    • Sen, Amartya, (2007), Identity and Violence: The Illusion of Destiny, London: Pengun Books.
    • Taylore, Bruce.J, (2002), Opportunity and Discontent: An Analysis of Mass Political Violence throughout the World from 1975 to 1994, Chicago: Illinois.