روابط بین الملل
سجاد صادقی
چکیده
علی‌رغم اینکه جامعه دانشگاهی روابط بین‌الملل در دهه‌های اخیر تلاش کرده تا بدون حذف، تغییر بنیادی و با تکیه بر رویکرد «روابط بین‌الملل جهانی» بر وسعت دید نظریه‌پردازی جریان اصلی بیفزاید، به موازات شاهد تلاش نظریه‌پردازان ملی‌گرا برای ایجاد نظریات بومی هستیم که با قدرت گرفتن جریان فکری- حاکمیتی «خودیاری‌گرا» ...
بیشتر
علی‌رغم اینکه جامعه دانشگاهی روابط بین‌الملل در دهه‌های اخیر تلاش کرده تا بدون حذف، تغییر بنیادی و با تکیه بر رویکرد «روابط بین‌الملل جهانی» بر وسعت دید نظریه‌پردازی جریان اصلی بیفزاید، به موازات شاهد تلاش نظریه‌پردازان ملی‌گرا برای ایجاد نظریات بومی هستیم که با قدرت گرفتن جریان فکری- حاکمیتی «خودیاری‌گرا» این روند تشدید شده است؛ اما نظریه‌پردازی بومی تا امروز موفق به کسب جایگاه و هویت دانشگاهی مستقل نشده و مورد استقبال پژوهشگران قرار نگرفته است که این عدم شکل‌گیری را برخی به عملکرد جریان اصلی روابط بین‌الملل نسبت می‌دهند. در جریان اصلی نیز برخی نقش روابط بین‌الملل امریکایی را پررنگ‌تر دیده و بر تاثیرگذاری عمیق امریکا در فرآیند نظریه‌پردازی تاکید دارند. مبنای این استدلال، پذیرش نقش «چیره‌طلبانه بین‌المللی» امریکا می‌باشد که موجب تولید و مدیریت وقایع بین‌المللی متعدد دانسته شده که در نهایت برای پژوهشگران بومی‌گرا نیز چاره‌ای جز انتخاب مسائل و تحلیل از منظر تاثیرگذاری عمیق سیاست خارجی امریکا باقی نگذاشته است. در اینجا بحث روند مشروعیت‌یابی از طریق امکان اجرایی شدن نظریات، موضوع مهمی است که «سندروم کیسینجر» را در اندیشمندان غیرامریکایی تشدید می‌نماید. در این پژوهش 500 مقاله علمی- پژوهشی از میان مقاله‌های منتشر شده در سال‌های 1398، 1399 و 1400 مجلات علمی- پژوهشی روابط بین‌الملل ایران مورد بررسی و تاثیرگذاری امریکا بر ادبیات روابط بین‌الملل ایرانی مورد واکاوی قرار گرفته است.
