نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• رضا صحت منش

دانشگاه جیرفت، جیرفت، ایران

چکیده

در دوره صفوی دو عصر متفاوت را می‌توان باز شناخت. عصر اول از ابتدا تا عهدنامه صلح زهاب و عصر دوم از عهدنامه صلح زهاب تا سقوط اصفهان به دست افغانان را در بر دارد. در عصر اول، شاهان صفوی گرایش‌های جنگاوری بروز دادند. اما در عصر دوم، شاهان صفوی آشکارا گرایش‌های شرعی نشان دادند و مقامات روحانی در صدر ساختار مذهبی جای گرفتند. در پژوهش پیش رو به این سوال پاسخ داده شده است که: گرایش‌های شرعی و روابط نزدیک شاهان صفوی با مقامات روحانی چگونه سایر وظایف بخصوص وظایف نظامی آنان را تحت تأثیر قرار داد؟

نتایج پژوهش حاکی از آن است که شاهان صفوی در پی صلح زهاب با عثمانی (1049ق)، به دربارنشینی و مجالست با روحانیون و علما، آشکارا به شریعت روی آوردند. نتیجه رویکرد تازه مشروعیت شاهان و دربار نزد بخش مذهبی جامعه بود. اما این رویه شاه را از تعادل خارج کرد و عمل نظامی شاه را به شدت کاهش داد. در نتیجه شاهان از وظایف نظامی، سیاسی و کشورداری غفلت نمودند؛ ارتش رها شد، از شمار نفرات آن به شدت کاسته و مشق نظامی به فراموشی سپرده شد. این رویه به مدت چند دهه تداوم داشت و یکی از دلایل سقوط صفویه بود.

کلیدواژه‌ها

• جنگاوری
• مقامات روحانی
• مشروعیت
• صفوی
• شاهان

موضوعات

• جامعه شناسی سیاسی

عنوان مقاله [English]

Strategic relations of Safavid kings with of Safavid kings with clerical authorities and its reflection in military affairs

نویسنده [English]

• Reza Sehhat Manesh

University of Jiroft, Jiroft, Iran

چکیده [English]

Two different eras can be recognized in the Safavid period. First era included the beginning to the Zahab Peace Treaty and the second era from the Zahab Peace Treaty to the fall of Isfahan by the Afghan invaders. In the first era, Safavid kings showed warlike tendencies and religious authorities were not allowed to interfere in political affairs. But in the second era, the Safavid kings clearly showed Sharia tendencies and the clerics were placed at the apex of the religious structure. In the present research, the influence of Sharia trends on military morale and the Safavid army has been investigated and the question has been answered: How did the Sharia trends and the close relations of Safavid kings with clerical authorities affect other duties, especially military duties?

The results of the research indicate that the Safavid kings had a lot of leisure after the Zahab peace with the Ottomans (1049 AH), as well as the change of the confrontation with the Uzbeks from straight confrontation to vassalage, this separated them from the battlefield, and their fighting arena was limited. They openly turned to Sharia by courting and meeting with clerics and scholars.

کلیدواژه‌ها [English]

• warrior
• clerical authorities
• legitimacy
• Safavid
• kings