نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

هدف اصلی از این نوشتار، مطالعه و بررسی موج سوم النهضه از منظر بیداری اسلامی و احیای امر دینی درکشورهای عربی منطقه است. جنبش‏ های انقلابی در کشورهای عربی به عنوان حرکتی جامع بر مبنای تحکیم امر دینی و گفتمان دینی تحلیل می‏شود. این حرکت اجتماعی دارای شاخص ‏های برجسته‏ ای در قالب بیداری اسلامی است که بررسی آن منتج به ارائه ادبیات جدیدی در این­ باره می ‏شود. در واقع، موج اول النهضه در قالب اصلاحات سیاسی و دینی در جوامع مسلمانان به رهبری فکری جمال‌الدین اسدآبادی شروع شد. موج دوم؛ در قالب انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) نضج گرفت و موج سوم که ادامه موج دوم این رویداد مهم محسوب می ‏شود، بدون رهبران کاریزما و به صورتی اجتماعی با نمادها و مطالبی مشخص به منصه ظهور رسید. بدین ترتیب فرضیه اصلی این مقاله این­گونه است که بیداری اسلامی به‌ویژه در تونس توانسته الگویی مناسب برای سایر جنبش ‏های میانه ­رو در جهان عرب تبدیل شود. مشارکت فعال در عرصه سیاسی و حتی پذیرش شکست در رقابت ‏های انتخاباتی رویه‏ ای جدید برای نیروهای اسلامی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Third Wave of the Alnehza, Islamic Awakening and Revival of Religious Identity

نویسنده [English]

  • Hamid Salehi

چکیده [English]

The main purpose of this Article is examining the third wave of Alnehza  from the perspective of the Islamic awakening  and the religious revival in the countries of Arab region. The revolutionary movement in the Arab world as a comprehensive movement based on religious and theological discourse has been analyzed in this regard. This social movement has waged prominent Islamic awakening indicators that will provide a new literature review in this matter. In fact, the first wave of Alnehza has risen form of political and religious reforms in Muslim communities headed by Jamaledin Asad Abadi. The second wave of the Islamic revolution led by Imam Khomeini and the third wave, without any charismatic or social leaders, formed in shape of certain social symbols and stories. Thus, the main hypothesis of this Article regarding the third wave argues that Islamic awaking turns to be a model and manifestation for the new movements in the Arab world.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Awakening
  • Alnehza
  • Identity
  • Tunisia
  • Religious Identity
 
،« گفتمان اسلام سیاسی و جهانی شدن امنیت خاورمیانه » ،( - ابراهیمی، نبی الله، ( 1389
تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، پایاننامه دکتری روابط بینالملل دانشگاه تهران.
روزنامه ملت ما، صفحه ،« پسا اسلامگرایی یا اسلام مدنی » ،( - ابراهیمی، نبیالله، ( 1390 بینالملل.
سایت خبر آنلاین ، رجوع شود ،« تونس، انتخابات تاریخی » ،( - ابراهیمنیا، حسین، ( 1393
http://www.khabaronline.ir/detail/382329/World/africa : به
الثورات العربیۀ و الإصلاح الدینی و صعود التیار » ،( - أجهر، عبدالحکیم، ( 2011 مرکز الجزیرة للدراسات. ،« الإسلامی
- امام خمینی و بیداری اسلامی، نگاه کنید به:
http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=165613
- باربیه، موریس، ( 1384 )، دین و سیاست در اندیشه مدرن ، ترجمه امیر رضائی، تهران، قصیده سرا.
- بهجت، جودت، ( 2011 )، یحکم مصر المجلس الأعلى للقوات المسلحۀ، مرکز الجزیرة للدراسات.
- تونس الدیمقراطیۀ الناشئۀ و عودة القدیم، ( 2014 )، الجزیره، رجوع شود به:
http://www.aljazeera.net/knowledgegate/opinions/2014/10/28/
- تاملی در مفهوم هویت، تهران: موسسه مطالعات ملی.
- صالحبن عبدالله السلیمان، اشکالیه الفکر العربی والتحرر:
http://salehalsulaiman.blogspot.com/،
،« نیاز جامعه مدرن به دین با تأکید بر حقوق و اخلاق » ،( - فصیحی، اماناله، ( 1387
فصلنامه علوم سیاسی، سال یازدهم، شماره 4، تابستان.
- ملکوتیان، مصطفی، ( 1389 )، سیری در نظریههای انقلاب، تهران، قومس.
رجوع شود به: ،« بهارعربی، بیداری عربی؛ بیداری اسلامی » ،( - ملکی، عباس، ( 1392
http://www.hamshahrionline.ir/news-152477.aspx،
زمینههای تاریخی و سیر اندیشه اصلاح گرایی دینی سید » ،( - منصور، نصیری، ( 1381
. فصلنامه معرفت، شماره 51 ،« جمال الدین اسدآبادی
( 100 فصلنامهی پژوهشهای راهبردی سیاست، سال سوم، شماره 11 ، زمستان 93 (پیاپی 41
تحولات » ،( - موسوی، سیدمحمد؛ توتی، حسین علی؛ موسوی، سید محمد رضا ، ( 1391
فصلنامه پژوهشهای سیاسی جهان اسلام، ، « انقلابی مصر و جایگاه رژیم صهیونیستی در منطقه
سال دوم، شماره سوم.
- میتزن، جنیفر، ( 1388 )، امنیت هستیشناختی در امنیت بینالملل، ترجمه: سیدجلال دهقانی
فیروزآبادی، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
خروج از بن بست: بنیاد نظری امنیت ملی اسرائیل در قرن بیست » ،( - میلر، بنجامین، ( 1382
اصغر افتخاری، فصلنامه مطالعات منطقهای: اسرائیل شناسی، سال چهارم، شماره دوم. ،« و یکم
- واعظی، طیبه، ( 1389 )، هویت در ر وابط بین الملل، در کتاب تحول مفاهیم در روابط
بینالملل، حمیرا مشیرزاده و نبیالله ابراهیمی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
- Frueh, James, (2002), Political Identity and Social Change: The Remaking of
South-African Sicial Order, New York: State University of SANY Press.
- Gills, Kepel, (1985), Muslim Extremism in Egypt the Prophet and Pharaoh,
University of California Press.
- Greetz, (1973), Religion as a Culture System' in the Inter National Culture, New
York, Book.
- Howard ,Peter, (2005), “Constructivism and Foreign Policy”, Presented at the
Annual Meeting of International Politics.
- Khatab, Seyed, Grayp, Bouma, (2007), Democracy and Islam, London, Routledge.
- Mitzen, Jennifer, (2006), “Ontological Security in World Politics: State Identity
and the Security Dilemma”, European Journal of International Relations, Vol. 12, No. 3.
- R.L Jepperson and A , Wendt, Norms, (1996), Identity and Culture in National
Security, in Peter Katzenstin, The Culture of National Security, New York: Columbia
University Press.
- Richard, Price, Christian, Reus-Smith, (1998), “Dangerous Liaisons? Critical
International Theory and constructivism”, European Journal of International Relations, Vol. 4, No. 3.
- V. Kubalkova, (2001), Foreign Policy in a Constructed World, Armonk and London: M.E. Sharpe.
- Nexon, Daniel, (2013), The Arab Spring and Securitization Theory, see to:
http://www.whiteoliphaunt.com/duckofminerva/2013/02/the-arab-spring-andsecuritization- theory.html.
- Spanos, William V, (2012), “Arab Spring, (2011): A Symptomatic Reading of the
Revolution (To the Memory of Edward W. Said)”, Volume 20, Numbers 1-2.
- Mitzen, Jennifer, (2006), “Anchoring Europe’s Civilizing Identity: Habits,
Capabilities and Ontological Security”, Journal of European Public Policy, Volume 13,Issue 2.
- Mitzen, Jennifer, (2004), “Ontological Security in World Politics and Implications
for the Study of European Security”, The CIDEL Workshop, Oslo, (October 22- 23