نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی (ره)

2 عضو هیات علمی دانشگاه ایت الله العظمی بروجردی ( ره)

چکیده

 قبل از پیدایش «داعش»، این باور وجود داشت که خطر «نوسلفی‌گری» به خاورمیانه محدود می­شود؛ اما با تصاعد بحران تکفیری­گری و سرایت آن به دیگر مناطق جهان، مشخص شدامنیت بین­المللی را نیز تهدید می­کند. پس از خاورمیانه، اروپا دومین منطقه­ای است که با خطر نوسلفی‌گری مواجه شده­ است. شکل­گیری و توسیع پدیدۀ تکفیری­گری و پیوستن جوانان اروپایی به جریان­های نوسلفی در اروپا، مسئلۀ­ علمی این پژوهش است و از معبر این سؤال که چگونه طیف گسترده­ای از جوانان اروپایی جذب گروه‌های نوسلفی می­شوند و این پدیده چه پیامدهای امنیتی دارد، بررسی و براساس نظریۀ «مانوئل کاستلز» دربارۀ هویت پاسخ داده­شده­است. به نظر می­رسد روند «هویتسازی پروژه­ای» در اروپا، نتوانسته به هم­گرایی و جذب مسلمانان در این قاره منجر شود و با انزوا و بحران حاشیه­ای شدن، در آن­ها «هویت مقاومت» ایجادکرده است. دگردیسی در بنیان­های اندیشه­ای سلفی­گری سنتی به تبع آن تغییر در سازماندهی عملیاتی که با پیدایش امکانات نوین ارتباطی و شبکه‌ای شدن همراه شده، منجر به پیدایش جنبش­های جدید اجتماعی تکفیری شده که بدون مرکزیت عمل کرده و به اساسی‌ترین تهدید امنیتی اروپا تبدیل شده ­است. این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی بررسی شد­ه­ است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Expansion of Neosalafism in Europe: Ideational Backgrounds and Security Consequences

چکیده [English]

Before the emergence of ISIS, there was an idea that the danger of Neosalafism is limited in the Middle East but it is accepted that this kind of fundamentalism threatens international security. The growing number of European citizens joining Neosalafist groups such as ISIS shows that Europe is confronting one of the most important security dilemmas after World War II. What are the most important reasons of joining the European young people to Neosalafist groups? What are the main security consequences of this phenomenon in Europe? On the basis of Casstell's theory, the process of “identity making project" in Europe could not attract European Muslims and led to creation of “identity resistance" in European Muslims and expansion on Neosalafism. The aim of this article is to examine the reasons of the Neosalafism expansion in Europe and security consequences of this expansion in the European society.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Security
  • Resistance Identity
  • Neosalafism
  • Europe
  • Middle East
الف) فارسی
- آقایی­خواجه پاشا، داود، (1392)، «تحلیلی بر راهکارهای سیاسی- حقوقی مقابله با تروریسم بین‌الملل»، فصلنامۀ سیاست، دورۀ 43 ، شماره1.
- بوزان، باری، (1389)، ایالات متحده و قدرت­های بزرگ؛ سیاست­های جهانی در قرن بیست و یکم، ترجمۀ عبدالمجید حیدری، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی.
- پورحسن، ناصر، (1393)، «سیاست خارجی ایران و بحران بین­المللی سوریه؛ بایدها و نبایدها»، همایش بینالمللی نظام بینالملل، تحولات منطقه­ای و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: دانشگاه علامه طباطبائی.
- خراسانی، محمد، (1393)، روش و عمل نوسلفی‌گری، کنگرۀ بین‌المللی مخاطرات تکفیر، قم.
- رکن­آبادی، محمد، ( 1384)، «جنگ و هویت»، فصلنامۀ مطالعات ملی، دوره 7، شماره22.
-  سجادپور، سید محمدکاظم، (1389)، بنیاد استراتژیک اسلام­هراسی، همایش اسلام هراسی پس از 11 سپتامبر: علل روند­ها، و راه­حل­ها، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
- صفوی، سیدحمزه، (1392)، «مسلمانان و روند هم­گرایی سیاسی و فرهنگی در اروپا (مطالعۀ موردی: هویت جمعی مسلمانان مهاجر ساکن در شهرهای پاریس و بروکسل)»، فصلنامۀ مطالعات سیاسی، دوره 6، شماره 20.
- فی، برایان، (1381)، فلسفۀ امروزین علوم اجتماعی، ترجمۀ خشایار دیهیمی، تهران: طرح نو.
- کاستلز، مانوئل، (1380)، عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ، ظهور جامعه شبکه‌ای، قدرت هویت و پایان هزاره ، مجموعۀ مترجمان، تهران: طرح نو.
- کاستلز، مانوئل، (1393)، قدرت ارتباطات، ترجمۀ حسین بصیریان جهرمی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
- کیانی، داود، ( 1392)، اسلام گرایی در غرب پس از 11 سپتامبر2001 ، تهران: دانشگاه امام صادق و پژوهشگاه فرهنگ و ارتباطات.
- یزدان­پناه، مهدی و دیگران، (زمستان1391)، «هویت اسلامی مهاجرین و امنیت فرهنگی اروپاییان: پیامدها و چالش‌ها»، فصلنامۀ مطالعات سیاسی جهان اسلام، دورۀ 1، شمارۀ 4.
 
ب) انگلیسی
 
- Amghar, S, (2006), “The Role of Islam in Europe”, Islam and Tolerance in Wider Europe, open Society Institute, June, Vol2, No.2.
 
- Castells, Manuel, (2010), The Power of Identity, Blackwell: Blackwell Publishing Ltd.
 
- Dashefsky, (2015), American Jewish Year Book: The Annual Record of the North American Jewish Community, Arnold and IraSheskin (edited by), Switzerland:  Springer International Publishing.
 
- Esposito, John L. and et al, (2015), Democracy after the Arab Spring, Oxford: Oxford University Press.
 
- Gerges, Fawaz.A, (2014), ISIS and the Third Wave of Jihadism: Current History, Retrieved From: http://www.efi-eu.org/wfuk.
 
- Gray, J, (2003), Al-Qaeda and What it Means to be Modern, London: Faber and Faber.
 
- Sofos, Spyros A. and Roza Tsagarousianou, (2013), Islam in Europe, London: Palgrave Macmillan.
 
- Vidino, Lorenzo and James Brandon, (2012), Countering Radicalization in Europe, A policy report published by The International Centre For The Study of Radicalisation and Political Violence (ICSR).
 
-            http://www economist.com/blogs/graphicdetail/2016/04.
-            http://www.independent.co.uk/life-style/gadgets-and-tech/news/whatsapp-and-snapchat-could-be-banned-under-new-surveillance-plans-9973035.html.