تحولات جهان اسلام
زاهد غفاری هشجین؛ محسن کریمی شیرودی
چکیده
افغانستان از حمله آمریکا در سال 2001 و سقوط طالبان تا تسلط دوباره طالبان در سال 2021، تحولات جدیدی را تجربه است. نتیجه این تحولات و بحران ها نه تنها موجب تغییر مناسبات و روندهای گذشته در ابعاد مختلف نشده بلکه در نهایت تسلط دوباره طالبان بر افغانستان را در پی داشته است. نظرات زیادی با هدف تبیین این تحولات بیان شده که بخش عمدهای از آن خلاء ...
بیشتر
افغانستان از حمله آمریکا در سال 2001 و سقوط طالبان تا تسلط دوباره طالبان در سال 2021، تحولات جدیدی را تجربه است. نتیجه این تحولات و بحران ها نه تنها موجب تغییر مناسبات و روندهای گذشته در ابعاد مختلف نشده بلکه در نهایت تسلط دوباره طالبان بر افغانستان را در پی داشته است. نظرات زیادی با هدف تبیین این تحولات بیان شده که بخش عمدهای از آن خلاء قدرت ناشی از خروج شتابزده آمریکا را دلیل اصلی سقوط دولت ملی و قدرتیابی دوباره طالبان میداند. اما به نظر میرسد این امر فقط شتابدهنده به این تحولات بوده است. بر این اساس مقاله حاضر با هدف تبیین دلایل تسلط دوباره طالبان بر افغانستان از نظریه ادواری دکمجیان بهره گرفته است. سوال پژوهش آن است که دلایل تسلط مجدد طالبان بر افغانستان بر اساس نظریه ادواری دکمجیان چیست؟ روش پژوهش کیفی و از نوع تحلیل اسنادی و ابزار گردآوری داده ها، فیش برداری است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که بحرانهای اجتماعی ناشی از محیط بحران شامل بحران هویت، بحران مشروعیت، سوءمدیریت حاکمان و فشار و سرکوب، تضاد طبقاتی، ضعف نظامی و بحران فرهنگ در افغانستان موجب ظهور و تسلط دوباره طالبان بر افغانستان به مثابه پاسخی بنیادگرایانه شده است.
تحولات جهان اسلام
سعید سرخی خوزانی؛ علی عابدی رنانی؛ علی کربلایی پازوکی
چکیده
از عوامل شایسته تحقیق درباره یک مذهب اسلامی، روابط آن مذهب و پیروان آن با پیروان سایر مذاهب اسلامی است. این روابط در مبانی اعتقادی آنها ریشه دارد. بر این اساس، سیاست خارجی راهبردی دولتهای اسلامی نیز در کنار سایر عوامل از آموزههای دینی آنها اثر میگیرد. یکی از این مذاهب اسلامی عمده در جنوب شرق آسیا، مذهب ماتریدیه است که تأثیر بهسزایی ...
بیشتر
از عوامل شایسته تحقیق درباره یک مذهب اسلامی، روابط آن مذهب و پیروان آن با پیروان سایر مذاهب اسلامی است. این روابط در مبانی اعتقادی آنها ریشه دارد. بر این اساس، سیاست خارجی راهبردی دولتهای اسلامی نیز در کنار سایر عوامل از آموزههای دینی آنها اثر میگیرد. یکی از این مذاهب اسلامی عمده در جنوب شرق آسیا، مذهب ماتریدیه است که تأثیر بهسزایی در عملکرد سیاسی و اعتقادی طالبان در افغانستان داشته است. این مذهب در قرن نوزدهم با الهام از اندیشههای کلامی علمای ماتریدی از جمله شاه ولی الله دهلوی با اهداف ضد استعماری و با تکیه بر جهاد در مقابل کفار در هندوستان شکل گرفت. در این پژوهش با استفاده از روش کتابخانهای به تحلیل و مقایسه مبانی اعتقادی گروه طالبان و وهابیت پرداخته میشود و این نتیجه حاصل شد که این دو گروه در برخی موضوعات کلامی مهم مثل توحید، زیارت، توسل، شفاعت و تفکیر شیعیان با یکدیگر اختلاف دارند. طالبان بر اساس این مبانی کلامی خود، پذیرش بیشتری نسبت به شیعیان دارند. در نتیجه، ارتباط ج.ا. ایران با طالبان و گروههای وهابیت بر اساس مبانی اعتقادی آنها باید متفاوت باشد.
تحولات جهان اسلام
عبدالله سهرابی؛ محمدباقر خرمشاد
چکیده
موضوع فلسطین بهعنوان یکی از محوریترین مسائل در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بوده است. تبیین چشمانداز سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در موضوع فلسطین هدف اصلی نوشتار است و به دنبال تدوین سناریوهای ممکن، محتمل و مطلوب در آینده سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در مورد موضوع فلسطین است.پژوهش به لحاظ ماهیت موضوع، با استفاده از ...
بیشتر
موضوع فلسطین بهعنوان یکی از محوریترین مسائل در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بوده است. تبیین چشمانداز سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در موضوع فلسطین هدف اصلی نوشتار است و به دنبال تدوین سناریوهای ممکن، محتمل و مطلوب در آینده سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در مورد موضوع فلسطین است.پژوهش به لحاظ ماهیت موضوع، با استفاده از نوعی روش تحقیق کیفی در دو مرحله مطالعه اکتشافی (خواندن) و مصاحبه، در پرتو سؤالات اکتشافی دنبال شده است. پژوهش جامعه آماری نداشته ولی جامعه خبرگان شامل 21 نفر است که از نمونهگیری با روش گلوله برفی انتخاب شدند، مصاحبهها تا مرحله اشباع استمرار یافت و پس از مصاحبه، برای اخذ گزارههای اصلی ناظر بر موضوع از متن مصاحبهها، از روش تجزیهوتحلیل تم، 10 تم استخراج شد از جمله:الف- حمایت از جبهه مقاومت، متحدسازی و همسویی اهداف گروههای مقاومت در مقابل سلطهگری اسرائیل و ایجاد روابط عمیق با کشورهایی با سیاستهای ضداسرائیلی؛ب- بیانگیزگی افکار عمومی در حمایت از فلسطین به دلیل عدم اعتماد به سیاستگذاران داخلی، اختلاف و تفرقهافکنی میان مسلمانان و نبود همگرایی در ظرفیت قدرتهای بزرگ در موضوع فلسطین.
تحولات جهان اسلام
محسن حبیبی؛ پروین سوادیان؛ منصور شریفی؛ عبدالله طاهرخانی
چکیده
به نظر میرسد، راهپیمائی اربعین، عواملی از بیداری اسلامی همچون وحدت، همبستگی و همدلی را در بین راهپیمایان شکل داده و استمرار این مراسم موجب تقویت بیداری اسلامی و همچنین مقابله با آسیبهای آن شده است. این پژوهش با استفاده از روش کمی و انجام پیمایش بوده و جمع آوری اطلاعات آن از طریق پرسشنامه است. جامعه آماری آن، شامل راهپیمایان اربعین ...
بیشتر
به نظر میرسد، راهپیمائی اربعین، عواملی از بیداری اسلامی همچون وحدت، همبستگی و همدلی را در بین راهپیمایان شکل داده و استمرار این مراسم موجب تقویت بیداری اسلامی و همچنین مقابله با آسیبهای آن شده است. این پژوهش با استفاده از روش کمی و انجام پیمایش بوده و جمع آوری اطلاعات آن از طریق پرسشنامه است. جامعه آماری آن، شامل راهپیمایان اربعین در سال 1398 است و حجم نمونه، 424 نفر از زائران ایرانی و سایر کشورهاست که به صورت اتفاقی انتخاب شدند. سعی شده تا بخش نظری این مقاله بر اساس دیدگاه رهبر انقلاب، درباره بیداری اسلامی و راهپیمائی اربعین آماده سازی شود. فرضیه اصلی پژوهش، وجود ارتباط بین ابعاد پیاده روی اربعین و شکلگیری عوامل بیداری اسلامی است.یافتههای تحقیق ضمن تایید این فرضیه، عواملی را برای تقویت بیداری اسلامی در این مراسم تبیین می کند که در مقابله با سیاست های تفرقه افکنی دشمن قرار گرفته اند؛ برخی از این عوامل عبارتند از: جهانی شدن اسلام، همگرایی و وحدت مسلمانان (شیعه و سنی)، حل اختلافات با شعار"حب الحسین یجمعنا"، نمایش قدرت بالای بسیج مسلمانان، ارجحیت مسلمان بودن بر ملیت، بصیرت و دشمن شناسی، وحشت دشمن از اتحاد شیعیان، عدم تفاوت ملیت ، زبان و نژاد.