روابط بین الملل
امنیتی‌کردن هویت در سیاست خارجی و تضاد میان منافع ذهنی و عینی: مطالعه موردی آلمان نازی، شوروی و چین

محمد علی بصیری؛ میلاد میری نام نیها

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 مهر 1402

https://doi.org/10.22054/qpss.2023.73588.3249

چکیده
  هویت از منظر مفهومی دلالت بر مجموعه‌ای از خصوصیات ادراکی افراد و جوامع بشری در جهت تمایز از یکدیگر دارد. این مفهوم همواره به‌مثابه مستمسکی برای حکومت‌ها در جهت ارضا منافع ذهنی‌شان در سطوح فراملی مطرح بوده است. امنیتی‌کردن هویت در سیاست خارجی یکی از راهبردهای مهم به‌منظور پیشبرد این روند می‌باشد، ولی تجارب ناشی از کاربست آن در ...  بیشتر

روابط بین الملل
تحلیلی برساخت‌گرایانه از مبانی دشمنی میان جمهوری اسلامی ایران و آمریکا؛ فرایند دگرسازی، دگرهای سه‌گانه و هویت‌یابی فرافکنانه

غلامرضا حداد

دوره 13، شماره 48 ، فروردین 1403، ، صفحه 143-184

https://doi.org/10.22054/qpss.2023.75223.3291

چکیده
  در بیش از چهار دهه که از حیات سیاسی جمهوری اسلامی ایران می‌گذرد، تقابل با ایالات متحده به‌عنوان محوری اساسی و  هدفی غائی در سیاست خارجی ایران، همچنان پُردوام مانده­ و محدوده آزادی عمل آن را در سایر موضوعات تعیین کرده است. اما چرا این سیاست خارجی علی‌رغم چرخش­ های نسبی در نقاط عطف کابینه­ ها و با وجود هزینه‌های قابل توجه در ...  بیشتر

نقش موعودگرایی یهود در سیاست خارجی خصمانه اسرائیل در قبال جمهوری اسلامی ایران

مصطفی گودرزی؛ علی منوری؛ غلامرضا کریمی

دوره 11، شماره 42 ، آذر 1401، ، صفحه 111-145

https://doi.org/10.22054/qpss.2022.64759.2954

چکیده
  موعودگرایی یکی از مهم‌ترین مفاهیم موجود در یهودیت است و جنبش صهیونیسم بر اساس تغییراتی که در معنای سنتی این مفهوم ایجاد کرد، موفق به تأسیس حکومت یهودی در سرزمین فلسطین شد. از طرف دیگر، موعودگرایی تنها مفهوم مشترکی است که تمام فرقه‌های مختلف یهود بر روی آن اتفاق‌نظر دارند. بنابراین بعد از تأسیس حکومت یهودی در سال 1948، موعودگرایی به‌ ...  بیشتر

تاثیر نظام ادراکی نخبگان سیاسی بر سیاست خارجی اسرائیل؛ مطالعه موردی: بنیامین نتانیاهو

جواد عرب عامری؛ محسن اسلامی؛ سید مسعود موسوی شفایی؛ محمد حسین جمشیدی

دوره 11، شماره 42 ، آذر 1401، ، صفحه 147-180

https://doi.org/10.22054/qpss.2021.61786.2871

چکیده
  بنیامین نتانیاهو اصلی‌ترین چهره صحنه سیاسی اسرائیل طی یک دهه گذشته به شمار می‌رود. از آنجایی که وی سهم مهمی در شکل دادن به رفتار و تصمیمات سیاست خارجی این رژیم در صحنه بین‌المللی داشته است، این پژوهش می‌کوشد سبک رهبری و خصایص شخصیتی وی را بعنوان یکی از عوامل تاثیرگذار و در عین حال مغفول مانده در تحلیل رفتار سیاست خارجی اسرائیل مورد ...  بیشتر

سیاست خارجی لیبی در دوران قذافی: از مقابله ‎ جویی تا مشارکت جویی داوطلبانه با غرب

مجید عباسی

دوره 10، شماره 37 ، شهریور 1400، ، صفحه 235-266

https://doi.org/10.22054/qpss.2020.52744.2567

چکیده
  تحولات سیاسی موسوم به بیداری اسلامی که از سال 2011 خاورمیانه عربی را فراگرفت، در یک مورد با دخالت نظامی غرب به سرنگونی رژیم حاکم در لیبی منجر شد. این دخالت نظامی در حالی بود که رژیم قذافی در سیاست ‎خارجی خود از جهت‎گیری ضدغربی به سمت مشارکت داوطلبانه با غرب متمایل شده و روابط علی الظاهر عادی گردیده بود. اما علی‌رغم این تغییرات، آغاز ...  بیشتر

تحولات اقتصاد سیاسی چین و افزایش سریع کمک‌های خارجی آن به افریقا

سعید میرترابی؛ مهتاب ساری اصلانی

دوره 9، شماره 35 ، دی 1399، ، صفحه 251-281

https://doi.org/10.22054/qpss.2019.41942.2310

چکیده
  همراستا با تحولات ساختاری عمیق در عرصه اقتصاد سیاسی چین، کمک‌های خارجی این کشور در سال‌های نخست قرن جدید به طیف گسترده‌ای از کشورها بویژه جوامع افریقایی به سرعت افزایش یافته است. این پدیده همانند بسیاری دیگر از پدیده‌های مرتبط با "ظهور چین"، مجادلات فکری فراوانی درباره انگیزه‌ها وپیامدهای این تحول برانگیخته است که البته در کشور ...  بیشتر

نسبت عمل‌گرایی و ایدئولوژی در سیاست خارجی ایران؛ رویکردی راهبردی یا تاکتیکی؟

محمد محمودی کیا؛ محمدرضا دهشیری

دوره 9، شماره 32 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 9-34

https://doi.org/10.22054/qpss.2019.31483.1957

چکیده
  این پژوهش درصدد پاسخ به این سؤال است که سهم ایدئولوژی و عمل‌گرایی در کنش سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تا چه میزان است و کدام یک از این دو، اصالت بیشتری در عمل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دارند؟ نتیجه این تحقیق حاکی از آن است که هر چند در اکثر کشورها، هنجارها و ارزش‌های ایدئولوژیک به درجاتی در عمل سیاست خارجی تأثیرگذار هستند، ...  بیشتر

رویکرد چین در بحران سوریه و جایگاه احتمالی آن در سوریه پسابحران

احسان فلاحی؛ نوذز شفیعی

دوره 8، شماره 31 ، اسفند 1398، ، صفحه 167-200

https://doi.org/10.22054/qpss.2019.34909.2091

چکیده
  چین از اوایل دهه 1980 برای مصون ماندن از پیامد‌‌‌‌‌‌‌‌ بحران‌‌‌‌های بین‌‌‌‌‌‌‌‌المللی به سیاست خارجی کم‌‌‌‌‌‌‌‌هیاهو روی آورده است. بر این مبنا بیجینگ در عین هم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سویی با روسیه و ایران در بحران سوریه، مایل به پرهیز از تنش با طرف‌‌‌‌‌‌‌‌های مقابل نیز بوده است. لذا رفتار چین در سوریه به نوعی در مقابل ...  بیشتر

تحلیل سازه‌انگارانه ایران‌هراسی در سیاست خارجی امریکا در دوران پسابرجام

سعید سلیمان زاده؛ علی امیدی؛ عنایت الله یزدانی

دوره 7، شماره 24 ، خرداد 1397، ، صفحه 95-124

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.19033.1540

چکیده
  مجموعه حوادثی چون انقلاب اسلامی، تسخیر سفارت امریکا، بحران گروگان‌گیری و تز ضدامریکایی ایران بعد از 1979، منجر به پدیده‌ای به نام ایران‌هراسی در جهان غرب بویژه امریکا شده است. اگرچه گمان می‌رفت رویکرد تعامل با غرب و توافق هسته‌ای در دولت یازدهم مؤلفه ایران‌هراسی را تضعیف نماید، ولی در عمل تغییر محسوسی در این زمینه صورت نگرفت و رویکرد ...  بیشتر

پیوند کد و ژنگان ژئوپلیتیک در سیاست خارجی: مطالعه موردی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی

محمدجواد فتحی؛ مجتبی عبدخدایی؛ صارم شیراوند

دوره 7، شماره 24 ، خرداد 1397، ، صفحه 125-156

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.21444.1609

چکیده
      بهره‌گیری از مفاهیم سایر علوم، گاه می‌تواند در فهم بهتر مناسبات سیاسی و بین‌المللی راه‌گشای پژوهشگران باشد. یکی از بهره‌های مفهومی که در منظومه ژئوپلیتیک کاربرد یافته است، مفهوم «کد» و «ژنوم» ژئوپلیتیک است. ژنوم ژئوپلیتیک، نقشه ژنتیک سیاست هر کشور است که رفتار کشورها را در عرصه داخلی و بویژه خارجی تحت تأثیر ...  بیشتر

نقش دیپلماسی انرژی در سیاست خارجی؛ مطالعه تطبیقی روسیه و قطر

داود کریمی پور؛ سید امیر نیاکوئی

دوره 6، شماره 22 ، آذر 1396، ، صفحه 177-205

https://doi.org/10.22054/qpss.2017.13477.1389

چکیده
  بررسی تطبیقی جایگاه و سیاست‌های انرژی کشورهای روسیه و قطر به‌عنوان مهمترین عرضه‌کنندگان نفت و گاز بسیار حائز اهمیت است. این پرسش که دو کشور چگونه با سیاست‌های انرژی سعی در ارتقای منافع ملی داشته و با چه راهبردهایی از دیپلماسی انرژی در عرصه سیاست خارجی خود استفاده می‌کنند، محور اصلی پژوهش حاضر را شکل می‌دهد. یافته‌های پژوهش این ...  بیشتر

جایگاه فلسطین در سیاست خارجی مصر ؛ از مبارک تا سیسی

حشمت الله فلاحت پیشه؛ فاطمه سوری

دوره 6، شماره 20 ، خرداد 1396، ، صفحه 137-162

https://doi.org/10.22054/qpss.2017.7442

چکیده
  مسئلۀ فلسطین یکی از موضوعات چالش برانگیز در سیاست خارجی مصر است که اهمیت آن بسته به عوامل داخلی و خارجی در سیاست خارجی این کشور متغیر بوده است. به طور کلی، رفتار سیاست خارجی مصر در حوزۀ مسئلۀ فلسطین و اسرائیل، از یک سو ناشی از تحولات محیط خارجی به ویژه نقش‌آفرینی ایالات متحده و اسرائیل و از سویی دیگر تحت تأثیر عوامل داخلی از جمله نقش ...  بیشتر

تنوع گفتمانی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و وجوه دیپلماسی نوین هستهای

علی اکبر جعفری؛ دیان جانباز

دوره 5، شماره 16 ، خرداد 1395، ، صفحه 93-121

چکیده
  سیاست خارجی در مقام مهمترین نمود رفتار بینالمللی دولتها همواره عرصه تعامل میان نظریه و عمل بوده است. در این میان، تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از سوی منابع خارجی و داخلی تاکنون در چارچوب الگوهای سنتی تحلیل سیاست خارجی و یا بر مبنای مفروضههایی اثباتگرایانه و سودمندگرایانه حاکم بر عرصه مطالعات بینالمللی قرار داشته است؛ اما ...  بیشتر

سیاست خارجی ترکیه در قفقاز جنوبی و منافع ایران و روسیه

حشمت اله فلاحت پیشه؛ وحید شربتی؛ محمدمهدی مظفری

دوره 4، شماره 12 ، خرداد 1394، ، صفحه 37-60

چکیده
  به قدرت رسیدن حزب" عدالت و توسعه" در ترکیه در سال 2002 میلادی، سیاست خارجی این کشور در روابط منطقه ای و فرامنطقه ای دستخوش تغییرات جدی شد . سیاست خارجی ترکیه قبل از 2002 یک سیاست خارجی به مراتب غربگرا و تکبعدی بود و این کشور بخش عمده سیاست های خود را در جهت رابطه با غرب به ویژه ایالات متحده آمریکا و عضویت در اتحادیه اروپا شکل داده بود . اما ...  بیشتر

سیاست خارجی مصر در دوره انور سادات و « برداشت از نقش ملی » حسنی مبارک

حمیرا مشیرزاده؛ فاطمه صلواتی طرقی

دوره 4، شماره 12 ، خرداد 1394، ، صفحه 163-191

چکیده
  بررسی سیاست خارجی مصر به عنوان کشوری عربی، اسلامی و آفریقایی و کشوری تأثیرگذار در خاورمیانه اهمیتی خاص دارد. عوامل سازنده، تغییر دهنده، استمرار و تغییر سیاست خارجی مصر، شباهتها و تفاوتهای آن با دیگر کشورهای منطقه همواره مورد توجه صاحب نظران بوده است . برداشت » پرسش اصلی مقاله حاضر این است که چگونه سیاست خارجی سادات و مبارک بر مبنای ...  بیشتر

سیاست خارجی دولت موقت: از عدم تعهد تا اصل نه شرقی نه غربی

سید حسن میر فخرایی

دوره 3، شماره 8 ، فروردین 1393، ، صفحه 61-81

چکیده
  سیاست خارجی دولت موقت: از عدم تعهد تا اصل نه شرقی، نه غربی   سیدحسن میرفخرائی*   ( تاریخ دریافت:23/1/93 – تاریخ پذیرش:  5/8/93 )   چکیده سیاست خارجی دولت بازرگان، یکی از بحث‌برانگیزترین دوره‌های تاریخ سیاست خارجی ایران است که بر مبنای سیاست عدم تعهد و اصل نه شرقی و نه غربی قرار داشت. عدم وجود تعریفی جامع و مانع از این اصل و فقدان ...  بیشتر

دولت، هویت و سیاست خارجی در ایران معاصر(1304 )

محمد مهدی مظاهری؛ اعظم ملایی

دوره 2، شماره 7 ، دی 1392، ، صفحه 125-146

چکیده
  نویسندگان در این پژوهش تلاش دارند تا با کنکاش و واکاوی جعب هی سیاه دولت در ایران معاصر؛ به بررسی؛ مسائل داخلی، ماهیت دولت، هویت نوعی و هویت نقشی آ ن و در نهایت آثار این مسائل بر رویکردهای سیاست خارجی بپردازند. در این راستا ابتدا بستر نظری مناسب با استفاده از مبانی مکتب سازنده گرایی و با تاکید بر عوامل و منابع فرهنگی، ارزشی و هنجاری طرح ...  بیشتر

مطالعهی سیاست خارجی روسیه در بحران داخلی سوریه از منظر سازهانگاری (2011تاکنون)

علیرضا اقا حسینی؛ سید جواد امام جمعه زاده؛ عاطفه فروغی

دوره 2، شماره 7 ، دی 1392، ، صفحه 125-146

چکیده
  نویسندگان در این پژوهش تلاش دارند تا با کنکاش و واکاوی جعب هی سیاه دولت در ایران معاصر؛ به بررسی؛ مسائل داخلی، ماهیت دولت، هویت نوعی و هویت نقشی آ ن و در نهایت آثار این مسائل بر رویکردهای سیاست خارجی بپردازند. در این راستا ابتدا بستر نظری مناسب با استفاده از مبانی مکتب سازنده گرایی و با تاکید بر عوامل و منابع فرهنگی، ارزشی و هنجاری طرح ...  بیشتر

الگوی رفتاری آمریکا در قبال بیداری اسلامی: عملگرایی محتاطانه

ابوذر گوهری مقدم

دوره 2، شماره 6 ، مهر 1392، ، صفحه 117-141

چکیده
  تحولات بیداری اسلامی در منطقهی خاورمیانه پس از سال 2011میلادی نظم منطقهای را در ابعادمختلف تغییر داده و سیاستهای بازیگران منطقهای و فرامنطقهای را متأثر ساخته است. در این میان ایالاتمتحده -که پس از جنگ جهانی دوم منافع گستردهای را در این منطقهی استراتژیک برای خود تعریف کردهاست- بیش از هر دولت دیگری دچار بحران منافع شده است. مقالهی حاضر ...  بیشتر

تحلیل هزینه – فایده ی راهبرد حمایت همهجانبه از رژیم صهیونیستی در سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا

محمدحسن خانی؛ محمدمسعود صادقی

دوره 2، شماره 6 ، مهر 1392، ، صفحه 141-132

چکیده
  سیاست خارجی ایالات متحدهی آمریکا در دهههای گذشته بر حمایت همهجانبه و همسویی مطلق بـا منافع اسرائیل در منطقهی خاورمیانه و در سطح نظام بینالملل استوار بوده است. این حمایت همه- جانبه علاوه بر منافعی که برای ایالات متحده داشته هزینههایی را نیز برای این کشور در پی داشته است. از آنجا که بر مبنای نظریهی تصمیمگیری عقلایی ) (Rational Decision Theoryافراد ...  بیشتر

نقش حقوق بشر در واگرایی سیاسی جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه ی اروپا

مجید عباسی

دوره 2، شماره 5 ، تیر 1392، ، صفحه 9-41

چکیده
  حقوق بشر از جمله موضوعاتی است که از نقش حائز اهمیتی در روابط میان جمهوری اسلامی ایران واتحادیهی اروپا برخوردار است. بر اساس منشور اتحادیهی اروپا، حقوق بشر سنگ بنای سیاست خارجیمشترک این اتحادیه محسوب میشود. در این راستا، اعضای اتحادیهی اروپا همواره در مذاکرات سیاسیبا مقامات ایرانی، از وضعیت حقوق بشر در ایران انتقاد کرده، خواستار ...  بیشتر