روابط بین الملل
چشم انداز حضور راهبردی چین در جنوب غرب آسیا و تاثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

سید حمزه صفوی؛ امیرحسین الهامی؛ احمد رمضانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 دی 1402

https://doi.org/10.22054/qpss.2024.76352.3325

چکیده
  در پژوهش حاضر روش تحقیق آمیخته (کمی - کیفی)، راهبرد تحقیق اکتشافی، افق زمانی آن میان مدت (10 ساله) و جمع آوری داده ها نیز آمیخته (اسنادی - میدانی) است. ابتدا با مطالعه اسنادی و همچنین مصاحبه، 67 پیشران حضور راهبردی چین در 8 مولفه PESTEL+DS (سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فناورانه، زیست محیطی، حقوقی، دفاعی و امنیتی) به علاوه 7 روند جهانی – منطقه ای ...  بیشتر

روابط بین الملل
جایگاه باخترگرایی در رفتار راهبردی چین (بررسی موردی عربستان سعودی)

عبدالمجید سیفی؛ حسین دلاور

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 دی 1402

https://doi.org/10.22054/qpss.2024.72498.3191

چکیده
  با گسترش توجه ایالات متحده به سمت شرق در تلاش برای مهار چین، پکن عمق بیشتری به سیاست متنوع‌سازی روابط خود داده تا بتواند آثار منفی تمرکز ایالات متحده بر شرق آسیا را تقلیل دهد. بخشی از این متنوع‌سازی معطوف به استراتژی باخترگرایی یا تمرکز بر غرب آسیا بوده است. در میان کشورهای غرب آسیا، گسترش روابط چین با عربستان سعودی به دلیل نقش مهم ...  بیشتر

روابط بین الملل
آسیایی‌شدن خلیج ‌فارس؛ تبیین مؤلفه‌های سیاسی- اقتصادی مؤثر بر جهت‌گیری آسیایی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس

فریبرز ارغوانی پیرسلامی؛ علی دهقان

دوره 13، شماره 48 ، فروردین 1403، ، صفحه 223-266

https://doi.org/10.22054/qpss.2023.73250.3216

چکیده
  فرایند آسیایی‌شدن منطقه خلیج ‌فارس تحت تأثیر الزام‌های گوناگون سیاسی- اقتصادی، بی‌شک مهم‌ترین چرخش سیاسی- دیپلماتیک کشورهای عربی این منطقه از زمان تأسیس تا به امروز بوده است. رابطه میان آسیا و خلیج فارس که از دهه‌ها قبل آغاز شد، امروزه تحت تأثیر عواملی چندگانه به مرحله‌ای نوین از تکامل خود رسیده است. این نوشتار با اتکا بر روش توصیفی- ...  بیشتر

روابط بین الملل
تبیین میزان تأثیرپذیری ج.ا.ایران از نقش نوین چین در منطقه خلیج فارس

مهین نظری؛ نوذر شفیعی؛ نفیسه واعظ

دوره 12، شماره 47 ، دی 1402، ، صفحه 73-105

https://doi.org/10.22054/qpss.2023.70362.3116

چکیده
  این پژوهش با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی درصدد پاسخ به چرایی این پرسش است که چین چه نقش و جایگاهی در آینده اقتصادی و سیاسی منطقه خلیج‌ فارس دارد؟ و این نوع از رقابت چه تأثیری بر منافع ملی ج.ا.ایران خواهد داشت؟ فرضیه‌ این است که به ‌موازات ارتقای جایگاه تجاری چین در زنجیره اقتصاد جهانی و افزایش نیاز این کشور به انرژی‌های فسیلی، پکن حضور ...  بیشتر

روابط بین الملل
سنتز نظری سیاست خارجی ایران در پرتو مشارکت جامع راهبردی با چین

ارسلان قربانی؛ هادی ترکی؛ سعید میرترابی؛ غلامرضا کریمی

دوره 12، شماره 47 ، دی 1402، ، صفحه 107-144

https://doi.org/10.22054/qpss.2023.71861.3170

چکیده
  روابط ایران و چین دارای فراز و فرودهایی بوده که حدود یک دهه اخیر در قالب مشارکت جامع راهبردی بیشترین مراودات سیاسی و اقتصادی را با هم تجربه کرده‌اند. حاکمیت ج.ا. ایران با یاس از غرب، رویکرد «نگاه به شرق» را در پیش گرفته که این مشارکت منجر به توافق‌نامه 25 ساله بین تهران و پکن شد. عوامل، متغیرها و مولفه‌های داخلی و خارجی برای بررسی ...  بیشتر

روابط بین الملل
سیاست انرژی ایالات متحده در سال های 2011 تا 2022 و تاثیر آن بر روابط عربستان و چین

مختار قاسمی؛ سید سعید میرترابی حسینی؛ محمدولی مدرس؛ فریده محمدعلیپور

دوره 12، شماره 46 ، مهر 1402، ، صفحه 281-325

https://doi.org/10.22054/qpss.2023.71541.3160

چکیده
  روابط عربستان و چین طی سال­ های 2011 تا 2022 رشد و توسعه چشمگیری داشته است. این روابط از نفت شروع و به تجارت، سرمایه­گذاری، فناوری و همکاری ­های نظامی گسترده شده است. توسعه روابط عربستان و چین در نیازمندی­ های طرفین در بخش انرژی و برنامه ­های راهبردی توسعه­ ای مشترک ریشه دارد اما این پژوهش قصد دارد گسترش روابط ریاض- پکن را از منظر ...  بیشتر

روابط بین الملل
تحلیل برداشت‌های چینی از نیات و سیاست‌های امریکا

غلامعلی چگنی زاده؛ سعید شکوهی

دوره 12، شماره 45 ، مرداد 1402، ، صفحه 241-284

https://doi.org/10.22054/qpss.2022.70144.3111

چکیده
  فهم و برداشت تصمیم‌گیران از رویدادها به ‌اندازه و چه‌بسا بیشتر از خود آن رویدادها اهمیت دارد. فارغ از واقعیت ماجرا نخبگان در نتیجه برداشت‌های خود رفتار می‌کنند. از همین‌رو نقش عوامل شناختی و ذهنی در رفتار بازیگران بسیار حائز اهمیت است. در این پژوهش به این مسأله پرداخته شده است که نخبگان چینی چه برداشت و فهمی از سیاست‌ها و نیات امریکا ...  بیشتر

روابط بین الملل
بررسی الگوی رفتاری چین برای آمریکا و نظم ساختاری؛ چالش‌ها و پیامدها

حسین دلاور؛ رشید رکابیان

دوره 12، شماره 45 ، مرداد 1402، ، صفحه 285-313

https://doi.org/10.22054/qpss.2023.69748.3102

چکیده
  درک مقامات چین از شرایط بین­ المللی پساجنگ سرد، به اتخاذ الگویی رفتاری جهت کاهش شکاف قدرت بدون برانگیختن حساسیت‌های بین‌المللی در مورد چین منجر شد. از این‌رو واکنش چین اتخاذ دو دستور کار در حوزه داخلی و جهانی جهت پاسخگویی به این الزامات بوده است. متأثر از این امر، یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که دانش‌پژوهان را به مباحثه واداشته، پیامد­های ...  بیشتر

روابط بین الملل
مطالعه مقایسه‌ای دیپلماسی عمومی هند و چین در کشورهای عرب حوزه خلیج ‎فارس (2021-2001)

مجید رضا مومنی؛ نرگس خانگل زاده سنگرودی

دوره 11، شماره 43 ، بهمن 1401، ، صفحه 107-135

https://doi.org/10.22054/qpss.2022.68394.3062

چکیده
  هند و چین بعنوان دو قدرت نوظهور اسیایی همواره کوشش نموده‎اند تا از رهگذر دیپلماسی عمومی، مراودات خود را با کشورهای عرب حوزه خلیج ‎فارس بسط دهند که این مهم می‎تواند بسترساز تحقق اهداف سیاست‏ خارجی این دوکشور ‎باشد. از این‌روی این پژوهش می‌کوشد به این پرسش اساسی بپردازد که وجوه افتراق و اشتراک دیپلماسی عمومی هند و چین در کشورهای ...  بیشتر

راهبرد اقتصادی چین در رقابت هژمونیک با آمریکا در خاورمیانه

مجید شرفخانی؛ رحمت حاجی مینه؛ محمدرضا دهشیری

دوره 11، شماره 40 ، اردیبهشت 1401، ، صفحه 67-106

https://doi.org/10.22054/qpss.2022.61462.2909

چکیده
  از دوران مرکانتالیسم به بعد تجارت بین‌المللی همواره عرصه رقابت ژئوپلیتیک بوده و نظم بین‌المللی تک‌قطبی ایالات ‌متحده که پس از پایان جنگ سرد ظهور یافت، اساساً معماری امنیتی ویژه‌ای در منطقه استراتژیک خاورمیانه ایجاد نمود تا این کشور بتواند وضعیت موجود را به نفع خود حفظ نموده و سایر قدرت‌ها ناگزیر بین دو گزینه فعالیت در چارچوب ...  بیشتر

تأثیر رقابت چین و اتحادیه اروپا در غرب آسیا بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

میترا راه نجات؛ تیرداد تقی پور جاوی

دوره 10، شماره 38 ، آبان 1400، ، صفحه 142-174

https://doi.org/10.22054/qpss.2021.53825.2598

چکیده
  نظم، نفت و اسلحه سه عامل اصلی در تعیین معادلات بوده است که سبب حضور پیوسته قدرت‌های بزرگ فرامنطقه‌ای در غرب اسیا شده است. علی‌رغم تفاوت‌های مهم میان چین و اتحادیه اروپا، هر دو شریک استراتژیک یکدیگر هستند. با توجه به حضور چین و اتحادیه اروپا در منطقه غرب اسیا، این پرسش مطرح می‌شود که منافع اقتصادی چین و اتحادیه اروپا در این منطقه ...  بیشتر

تبیین الگوی چینیِ بازتعریف نظم بین المللی: ترکیب توانمندی های داخلی و موازنه نرم خارجی

حسین دلاور؛ محسن اسلامی؛ سید مسعود موسوی شفائی؛ محمد حسین جمشیدی

دوره 10، شماره 38 ، آبان 1400، ، صفحه 250-290

https://doi.org/10.22054/qpss.2021.58440.2776

چکیده
  یکی از مشخصه‌های بارز شرایط کنونی بین‌المللی، رشد چین بعنوان یک قدرت بزرگ است. رشد قدرت چین برای حفاظت از منافع امنیتی به طور مستقیم با موقعیت بین‌المللی آمریکا گره خورده است؛ در نتیجه، تعامل راهبردی چین با آمریکا از مسائلی است که درک آن برای وضعیت آینده نظم بین‌الملل ضروری می‌‌نماید. این مقاله به بررسی الگوی رفتاری چین در قبال ...  بیشتر

تحولات اقتصاد سیاسی چین و افزایش سریع کمک‌های خارجی آن به افریقا

سعید میرترابی؛ مهتاب ساری اصلانی

دوره 9، شماره 35 ، دی 1399، ، صفحه 251-281

https://doi.org/10.22054/qpss.2019.41942.2310

چکیده
  همراستا با تحولات ساختاری عمیق در عرصه اقتصاد سیاسی چین، کمک‌های خارجی این کشور در سال‌های نخست قرن جدید به طیف گسترده‌ای از کشورها بویژه جوامع افریقایی به سرعت افزایش یافته است. این پدیده همانند بسیاری دیگر از پدیده‌های مرتبط با "ظهور چین"، مجادلات فکری فراوانی درباره انگیزه‌ها وپیامدهای این تحول برانگیخته است که البته در کشور ...  بیشتر

بحران کرونا و برنامه آلمان در ریاست دوره‌ای بر شورای اتحادیه اروپا

علیرضا کوهکن؛ مصطفی مالکی

دوره 9، شماره 33 ، شهریور 1399، ، صفحه 91-123

https://doi.org/10.22054/qpss.2020.52907.2565

چکیده
  جهان پساکرونا تحت ­تأثیر ملی­گرایی سیاسی و اقتصادی، رقابت در تولید و توزیع واکسن و تقویت گفتمان جدید نظم جهانی با تحولات جدیدی روبرو است. مطالعه تأثیر متقابل این تحولات بر برنامه آلمان در ریاست دوره‌ای بر شورای اتحادیه اروپا در نیمه دوم 2020، به عنوان نخستین سیاست برنامه­ریزی شده اروپایی پس از کرونا، در فهم اثرات این پدیده ضروری ...  بیشتر

رویکرد چین در بحران سوریه و جایگاه احتمالی آن در سوریه پسابحران

احسان فلاحی؛ نوذز شفیعی

دوره 8، شماره 31 ، اسفند 1398، ، صفحه 167-200

https://doi.org/10.22054/qpss.2019.34909.2091

چکیده
  چین از اوایل دهه 1980 برای مصون ماندن از پیامد‌‌‌‌‌‌‌‌ بحران‌‌‌‌های بین‌‌‌‌‌‌‌‌المللی به سیاست خارجی کم‌‌‌‌‌‌‌‌هیاهو روی آورده است. بر این مبنا بیجینگ در عین هم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سویی با روسیه و ایران در بحران سوریه، مایل به پرهیز از تنش با طرف‌‌‌‌‌‌‌‌های مقابل نیز بوده است. لذا رفتار چین در سوریه به نوعی در مقابل ...  بیشتر

نهاد سازی منطقه ای چین در آسیای مرکزی و آینده نظم بین‌ المللی لیبرال

معصومه رادگودرزی؛ عسگر صفری

دوره 8، شماره 30 ، آذر 1398، ، صفحه 227-262

https://doi.org/10.22054/qpss.2019.27415.1815

چکیده
  از سال 1945 به بعد، غرب و ‌بویژه ایالات ‌متحده آمریکا منافع جهانی خود را از طریق ایجاد و حفظ نهادهای اقتصادی بین­المللی، سازمان‌های امنیتی منطقه­‌ای و ترویج هنجارهای سیاسی لیبرال که به‌عنوان نظم بین­‌المللی لیبرال شناخته می‌شود پیگیری کرده است. بااین­‌ همه، در سال‌­های اخیر قدرت­‌یابی کشورهایی مانند چین و ناتوانی ...  بیشتر

اختلافات میان چین و ایالات متحده در منطقه آسیای شرقی(2009-2017)

شایان جوزانی کهن؛ شاهین جوزانی کهن؛ محمدرضا دهشیری

دوره 7، شماره 26 ، مهر 1397، ، صفحه 245-273

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.22098.1636

چکیده
  چینبادارابودنقدرتاقتصادیچشمگیر،زیرساخت‌هاوتجهیزاتنظامی ‌گسترده،قدرتسیاسیوتأثیرگذاریبرکشورهایمنطقهاسیایشرقی،بیشترینظرفیترا برایزیرسئوالبردنسیاست‌هایایالاتمتحده،درمنطقهاسیایشرقیدارد.درسال‌هایاخیرنوسازینظامی ‌چیندرکناررشداقتصادیاینکشورتداومیافتهاست. کاهشتمرکزایالات متحدهبرمنطقهاسیایشرقیدردورانریاستجمهوری«جورجدبلیوبوش»،موجبگسترشنفوذچیندرمنطقهاسیایشرقیوافزایشمنافعوتعاملاتگستردهاقتصادیباکشورهایمنطقهشد. ...  بیشتر

امریکا و ‌چالش قدرت در امریکای لاتین: مقایسه رویکرد ایران و چین

فریبرز ارغوانی پیرسلامی؛ مرتضی اسماعیلی؛ ابوذر بهزادی آقایی

دوره 4، شماره 15 ، اسفند 1394، ، صفحه 95-124

چکیده
  تحولات عملی و نظری در عرصه سیاست بین‌المللی با ایجاد تغییر در دستورکار سیاست خارجی کشورها باعث شد تا مناطق با ویژگی‌های متنوع خود موردتوجه قدرت‌های فرامنطقه‌ای قرار گیرد. این مقاله با تمرکز موضوعی بر منطقه امریکای لاتین و طرح این سؤال که نوع رویکرد و اهداف چین و ایران در افزایش تعامل با این منطقه که حوزه نفوذ سنتی و ژئوپلیتیک امریکا ...  بیشتر

بررسی مقایسه ای استرتژی انرژی چین و ایالات متحده آمریکا و تأثیر آن بر جایگاه خلیج فارس

حسین سلیمی؛ لیلا رحمتی پور

دوره 3، شماره 11 ، اسفند 1393، ، صفحه 129-160

چکیده
  ایالات­ متحده آمریکا به عنوان تنها قدرت بزرگ برجای مانده از دوران پس از جنگ جهانی دوم و جنگ سرد؛ همواره تلاش داشته است هژمونی خود را در جهان تثبیت نموده و دیگران را وادار به تسلیم و پذیرش نظم موردنظر خود سازد. از این روی رشد و توسعه اقتصادی و کنترل منابع انرژی جهان به ­ویژه منابع موجود در منطقه خلیج فارس نیز از ملزومات تثبیت و ابقای ...  بیشتر

چالش راهبردی چین و ایالات متحده بر سر هژمونی جهانی

الهه کولایی؛ رضا نیکنام

دوره 3، شماره 11 ، اسفند 1393، ، صفحه 161-182

چکیده
   رخدادهای تروریستی 11 سپتامبر 2001، امنیت ایالات ­متحده در نظام بین ­الملل را با چالش جدی رو­به ­­رو ساخت و آمریکا را وارد جنگ­های پرهزینه و طولانی­ در افغانستان و عراق کرد. سپس بحران­ های مالی جهانی 2008، به رکود بی­سابقه در آن کشور منجر شد. اقتصاد بحران­ زده­ آمریکا در وضعیت آسیب­ پذیرتری نسبت به گذشته قرار گرفت. ...  بیشتر