هادی آجیلی
چکیده
یکی از مناظره‌های اصلی در حوزه معرفت‌شناسی علوم انسانی، مناظره ساختار – کارگزاراست که طبعا در حوزه تئوریک رشته روابط بین‌الملل نیز همین‌گونه میباشد. در این حوزه مطالعاتی، اساسا نظریات را می‌توان بر مبنای نوع نگاه و ابتناء آنها بر ساختار یا کارگزار، به سه دسته تئوری‌های ساختارگرا، کارگزارمحور و تلفیقی تقسیم‌بندی کرد. حال ...
بیشتر
یکی از مناظره‌های اصلی در حوزه معرفت‌شناسی علوم انسانی، مناظره ساختار – کارگزاراست که طبعا در حوزه تئوریک رشته روابط بین‌الملل نیز همین‌گونه میباشد. در این حوزه مطالعاتی، اساسا نظریات را می‌توان بر مبنای نوع نگاه و ابتناء آنها بر ساختار یا کارگزار، به سه دسته تئوری‌های ساختارگرا، کارگزارمحور و تلفیقی تقسیم‌بندی کرد. حال اگر بنا باشد بر مبنای گفتمان انقلاب اسلامی، نظریهپردازی بومی صورت گیرد؛ طبعا میبایست رویکرد و مبنای نظری این گفتمان نسبت به مناظره مذکور، تبیین و مشخص گردد. هدف نگارنده از این نوشتار، نگاه سازندگان گفتمان انقلاب اسلامی بویژه امام خمینی در این موضوع و ثانیا تبیین مابه ازای این نوع نگاه در حوزه تئوریپردازی روابط بین‌الملل است. در این زمینه، آثار و دیدگاه محققین اصلی این حوزه بررسی و مورد نقد قرار گرفته و تبیین می‌شود که علیرغم نگاه عمده این آثار که دیدگاه اسلامی را تلفیقی دیدهاند، به نظر میرسد در نگاه امام خمینی و گفتمان انقلاب اسلامی، ضمن ملاحظه و پذیرش وجود محدودیتهای ساختاری، محوریت کارگزار و اراده انسانی در اولویت است.
مهسا ادیبی؛ مجید توسلی رکن آبادی؛ سید محمد علی تقوی
چکیده
از زمان پیروزی انقلاب، گفتمان مسلط غربی تلاش خود در ارائه تصویری دشمنانه از اسلام و در رأس آن جمهوری اسلامی را آغاز کرد. امام خمینی که زعامت فکری و عملی انقلاب را در دست داشت برای خنثی کردن این اقدام، عکس‌العمل متقابل و بی‌اعتبار کردن سیاست هراس‌افکنی غرب علیه اسلام شیعی و ایران را در دستورکار قرار داد و با استفاده از شیوه تصویرسازی ...
بیشتر
از زمان پیروزی انقلاب، گفتمان مسلط غربی تلاش خود در ارائه تصویری دشمنانه از اسلام و در رأس آن جمهوری اسلامی را آغاز کرد. امام خمینی که زعامت فکری و عملی انقلاب را در دست داشت برای خنثی کردن این اقدام، عکس‌العمل متقابل و بی‌اعتبار کردن سیاست هراس‌افکنی غرب علیه اسلام شیعی و ایران را در دستورکار قرار داد و با استفاده از شیوه تصویرسازی یا بازتولید و بازنمایی غرب در قالب دیگری به مثابه دشمن و بیگانه، سیاست خارجی ایران را شکل داد. این نوشتار با کاربست رویکرد مطالعات پسااستعماری به عنوان چارچوب نظری و شیوه تحلیل گفتمان لاکلا و موفه، سعی در شناسایی ابعاد گوناگون این بازنمایی دارد و به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که غرب در گفتمان سیاسی امام خمینی چگونه بازنمایی شده؟ و چه تاثیری بر شکل گیری سیاست خارجی ایران داشته است؟ امام خمینی به ترسیم یک مرز هویتی میان «ما»ی ایرانی و «دیگری» غربی پرداخت و به ترسیم تصویری از غرب اقدام کرد که واجد دالهایی چون امپریالیست، استثمارگر، شیطان، ظالم، مستکبر و طاغوت بود. تصویری که تاکنون تبدیل به نگرش غالب در سیاست خارجی ما شده و نحوه برخورد کنشگران سیاسی را با جهان بیرون شکل داده است.
محمد مهدی اسماعیلی
چکیده
حرکت‌های اسلامی در دو سده اخیر در جهان اسلام، بویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، پرسش‌های متعددی را در ماهیت و عملکرد آنها ایجاد کرده است. پس از انقلاب‌های جدید عربی در منطقه و قدرت‌یابی گروه‌های خشونت‌طلب با هویت دینی، به دغدغه‌ای فراگیر و عمومی در حوزه نظام بین‌الملل و تحلیلگران جهانی تبدیل شده است. در این میان، یکی از پرسش‌های ...
بیشتر
حرکت‌های اسلامی در دو سده اخیر در جهان اسلام، بویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، پرسش‌های متعددی را در ماهیت و عملکرد آنها ایجاد کرده است. پس از انقلاب‌های جدید عربی در منطقه و قدرت‌یابی گروه‌های خشونت‌طلب با هویت دینی، به دغدغه‌ای فراگیر و عمومی در حوزه نظام بین‌الملل و تحلیلگران جهانی تبدیل شده است. در این میان، یکی از پرسش‌های اصلی، فهم نگاه آنها به رضایت عمومی یا استفاده از زور و غلبه در ایجاد حکومت دینی و حفظ و بقای آن است. در این مقاله با بررسی مقایسه‌ای آرای امام خمینی و سید قطب، دو اندیشمند انقلابی معاصر جهان اسلام، درخصوص جمهوریت و تغلب و توجه به مبانی و ریشه‌های نظری و آبشخورهای تاریخی، بازتاب آنها را در جنبش‌های متأثر از هر یک از این دو نگاه مطالعه و مشخص می‌شود که عنصر خشونت محصول نگاه معطوف به نفی جمهوریت و مشروع دانستن تغلب است. تلقی ایجابی امام خمینی در قبال جمهوریت و نفی خشونت باعث شده است که گروه‌های اسلامیِ متاثر از انقلاب اسلامی و امام راحل (ره) رویکردی دموکراتیک و عمدتاً مسالمت‌جویانه در مواجهات سیاسی خود داشته باشند؛ در مقابل؛ تلقی منفی از جمهوریت و پذیرش خشونت در راه ایجاد حکومت اسلامی توسط سید قطب، شکل‌گیری و گسترش روحیه نظامی‌گری و تغلب را در میان هوادارانش به دنبال داشته است.
مصطفی کواکبیان؛ مصطفی منتظری؛ غلامرضا منتظری
چکیده
فقه اسلامی و ابعاد متعدد آن، به دلیل جامعیت و خاستگاه الهی، نقش بی بدیلی را در حیات فردی و اجتماعی انسان ایفا می نماید. با این وجود، از مدلی کاربردی و جامع از فقه اسلامی برای کاربست در طراحی سیستم های سیاسی و اجتماعی سود نبرده ایم. اهمیت این امر، نگارنده را بر آن داشت، تا به ترسیم فرایند دستیابی به دکترین فقهی امام خمینی(ره) مبادرت نماید. ...
بیشتر
فقه اسلامی و ابعاد متعدد آن، به دلیل جامعیت و خاستگاه الهی، نقش بی بدیلی را در حیات فردی و اجتماعی انسان ایفا می نماید. با این وجود، از مدلی کاربردی و جامع از فقه اسلامی برای کاربست در طراحی سیستم های سیاسی و اجتماعی سود نبرده ایم. اهمیت این امر، نگارنده را بر آن داشت، تا به ترسیم فرایند دستیابی به دکترین فقهی امام خمینی(ره) مبادرت نماید. ابتدا به تبیین منظومه فقهی با عنایت به بازشناسی فقه با تاکید بر نگاه حضرت امام(ره) مبادرت می گردد و لایه های سه گانه فقه، یعنی فلسفه و عرفان، اخلاق و فقه متعارف، با عناوین، فقه اکبر، فقه اوسط و فقه اصغر، معرفی می شوند. سپس ترسیم سه نوع دامنه اثرگذاری آنها بر اندیشه و رهبری معظم له با نام های دامنه ساده، دامنه مشترک و مرکب صورت می گیرد. در حقیقت، منظومه فقهی، مشخِّص چارچوب نظری مناسب نیز می باشد. در بخش دوم، چارچوب تحلیلی دکترین، به عنوان مدلی مناسب جهت بیان نتایج بخش اول در قالب دستورالعمل های اداره جامعه، در سه لایه استراتژیکی، عملیاتی و تاکتیکی، تبیین می گردد. این تحقیق کیفی، با مطالعه اسنادی و استفاده از منابع کتابخانه ای انجام شده است.
مهدی ناظمی اردکانی؛ مهدی داودی؛ احمدعلی امامی
دوره 3، شماره 9 ، مرداد 1393، ، صفحه 9-26
چکیده
انقلاب اسلامی ایران یکی از متغیرهای مهمی است که در چند دهه ی اخیر منجر به ایجاد نگرشجدید نسبت به اسلام در جهان شده است. این انقلاب بر اساس رویکرد فرهنگی در صدد ایجادهمگرایی فرهنگی در میان جوامع اسلامی در جهان میباشد و معتقد است که؛ از مهمترین عواملیکه می تواند کشورهای مسلمان را به یک انسجام درونی و اجماع جهانی فرا خواند همانا تأکید ...
بیشتر
انقلاب اسلامی ایران یکی از متغیرهای مهمی است که در چند دهه ی اخیر منجر به ایجاد نگرشجدید نسبت به اسلام در جهان شده است. این انقلاب بر اساس رویکرد فرهنگی در صدد ایجادهمگرایی فرهنگی در میان جوامع اسلامی در جهان میباشد و معتقد است که؛ از مهمترین عواملیکه می تواند کشورهای مسلمان را به یک انسجام درونی و اجماع جهانی فرا خواند همانا تأکید برمشترکات دینی و تعامل حول آنها است. از اینرو دعوت به وحدت اسلامی بر اساس تعالیم الهیاسلام از طرف بنیانگذار انقلاب اسلامی مطرح می‌شود. این امر در اصول توحید، اسلامی بو دن،وحدت و انسجام، عدالت و مبارزه با ظلم و.. که برگرفته از اسلام و در بطن ایدئولوژی جمهوریاسلامی است نمود مییابد و آرمان هایی نظیر اندیشه ی امامت، بسط عدالت، نابودی ظلم و ستم،نیل به سعادت برای همه ی انسان ها و در نهایت، آرمان جهانی با کانون محوری اسلام ر ا در نظردارد.
