سید روح الله حاج زرگرباشی؛ مرتضی شکری
چکیده
چند دهه پس از فروپاشی شوروی، پویش‌های جدیدی در نظم منطقه‌ای آسیای مرکزی و قفقاز در حال شکل‌گیری است که می‌توان آن را در ذیل بازی قدرت جدید تحلیل کرد. در این بازی قدرت برخلاف بازی بزرگ سنتی، نه قدرت‌های جهانی بلکه ترکیبی از قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای حضور دارند. حضور فزاینده ترکیه و شکل‌گیری اتحادهای پنهان منطقه‌ای، سرمایه‌گذاری ...
بیشتر
چند دهه پس از فروپاشی شوروی، پویش‌های جدیدی در نظم منطقه‌ای آسیای مرکزی و قفقاز در حال شکل‌گیری است که می‌توان آن را در ذیل بازی قدرت جدید تحلیل کرد. در این بازی قدرت برخلاف بازی بزرگ سنتی، نه قدرت‌های جهانی بلکه ترکیبی از قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای حضور دارند. حضور فزاینده ترکیه و شکل‌گیری اتحادهای پنهان منطقه‌ای، سرمایه‌گذاری عظیم برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس و رژیم صهیونیستی در حوزه‌های مختلف سیاسی، امنیتی و فرهنگی و نیز ابهام در مورد آینده شکل‌گیری محور ایران-روسیه – چین پیکربندی جدیدی از بازی قدرت میان کشورهای منطقه و فرا منطقه‌ای بوجود آورده است. این مقاله که با روش تحلیل روند انجام شده است، تلاش دارد ضمن شناسایی کلان‌روندهای حاکم بر ژئوپلیتیک منطقه آسیای مرکزی و قفقاز، پیامدهای آن را برای جمهوری اسلامی تحلیل کند. از این‌رو پرسش پژوهش این است که با توجه به شکل‌گیری پویش‌های قدرت در سال‌های اخیر، جمهوری اسلامی ایران چه جایگاهی در آینده معادلات ژئوپلیتیک منطقه آسیای مرکزی و قفقاز خواهد داشت؟ فرضیه این است که چنانچه پویش‌های نظم امنیتی منطقه کنونی تداوم یابد، موقعیت منطقه‌ای ایران تنزل خواهد یافت. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد، مهمترین چالش جمهوری اسلامی ایران در آینده نظم منطقه‌ای آسیای مرکزی و قفقاز به احتمال زیاد نه حضور قدرت‌های غربی بلکه نفوذ گسترده ژئوپلیتیکی ترکیه، آذربایجان، عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی خواهد بود.
معصومه رادگودرزی؛ عسگر صفری
چکیده
از سال 1945 به بعد، غرب و بویژه ایالات متحده آمریکا منافع جهانی خود را از طریق ایجاد و حفظ نهادهای اقتصادی بینالمللی، سازمان‌های امنیتی منطقه‌ای و ترویج هنجارهای سیاسی لیبرال که به‌عنوان نظم بینالمللی لیبرال شناخته می‌شود پیگیری کرده است. بااین همه، در سال‌های اخیر قدرت‌یابی کشورهایی مانند چین و ناتوانی ...
بیشتر
از سال 1945 به بعد، غرب و بویژه ایالات متحده آمریکا منافع جهانی خود را از طریق ایجاد و حفظ نهادهای اقتصادی بینالمللی، سازمان‌های امنیتی منطقه‌ای و ترویج هنجارهای سیاسی لیبرال که به‌عنوان نظم بینالمللی لیبرال شناخته می‌شود پیگیری کرده است. بااین همه، در سال‌های اخیر قدرت‌یابی کشورهایی مانند چین و ناتوانی غرب و بویژه ایالات متحده آمریکادر مدیریت مسائل جهانی منجر به این مباحث شده است که چه آیندهای را می‌توان برای نظم بینالمللی لیبرال متصور بود و آیا باید منتظر جایگزینی نظم لیبرال بود؟ باهدف ارزیابی وضعیت فعلی نظم بینالمللی و نقشآفرینی بازیگرانی مانند چین این مقاله تلاش دارد به این پرسش پاسخ دهد که چین چه نگاهی به نظم بینالمللی لیبرال دارد و اقدامات این کشور در زمینه نهادسازیهای منطقه‌ای از جمله در آسیای مرکزی را چگونه باید تفسیر کرد؟ یافته‌های پژوهش نشان داد که علیرغم گسترش تنش میان چین و غرب، نگاه چین به نظم لیبرالی نگاه اصلاحگرا است و نهادسازی منطقه‌ای چین از جمله در آسیای مرکزی در قالب ابتکاراتی چون یک کمربند–یک راه نیز از این منظر قابل تفسیر است.
محسن اسلامی؛ بهروز ایاز
چکیده
با گذشت دو سال از ظهور گروه موسوم به داعش، این گروه به سمت آسیای مرکزی روی آورده است. با هدف قرار دادن آسیای مرکزی توسط این گروه، سوالاتی در نزد تحلیل گران به وجود آمده است. این نوشتار نیز در پی پاسخ به این سوال است که چه عواملی موجب ظهور و نفوذ داعش در آسیای مرکزی و جذب عده ای از این منطقه به این گروه شده است؟ به عبارت دیگر ...
بیشتر
با گذشت دو سال از ظهور گروه موسوم به داعش، این گروه به سمت آسیای مرکزی روی آورده است. با هدف قرار دادن آسیای مرکزی توسط این گروه، سوالاتی در نزد تحلیل گران به وجود آمده است. این نوشتار نیز در پی پاسخ به این سوال است که چه عواملی موجب ظهور و نفوذ داعش در آسیای مرکزی و جذب عده ای از این منطقه به این گروه شده است؟ به عبارت دیگر بستر ها، زمینه ها و علل نفوذ داعش در آسیای مرکزی چیست؟ فرضیه این نوشتار بر آن است که وجود عوامل و بستر هایی در آسیای مرکزی نظیر فقر، عدم توسعه یافتگی، بی ثباتی سیاسی و اقتصادی، وجود افراط گرایی اسلامی در میان برخی از مسلمانان این منطقه از یک سو، و وجود منابع معدنی غنی در این منطقه، وجود دو کشور مسلمان بنیادگرا(پاکستان و افغانستان) در همسایگی کشورهای این منطقه، نزدیکی کشور روسیه به این منطقه، حضور مسلمانان غرب چین (در استان سین کیانگ) در نزدیکی و همسایگی کشورهای منطقه آسیای مرکزی و از همه مهمتر استراتژی داعش در بین المللی کردن خود موجب شده است تا این منطقه مورد توجه این گروه تروریستی-تکفیری قرار گیرد و این گروه بتواند در این منطقه نفوذ کند و در این منطقه یارگیری کند.
