برآیند جایگزینی مبانی اسلامی در نظریه ی نظام جهانی "والرشاین"

محمد هادی حمیدیان؛ عبدالحسین خسروپناه

دوره 1، شماره 3 ، دی 1391، ، صفحه 133-156

چکیده
  هدف این نوشتار نقد یک نظریه یا نظریه پرداز نیست همچنین اندیشه والرشتاین یامبانی اسلام را به صورت تخصصی واکاوی نمی کند بلکه می کوشد تا امکان شیوه علم دینی  را در قالب یک مثال نشان دهد نظریه های علوم انسانی با روش شناسی های یکسان تولید نمی گردند همچنین مبتنی بر مقدمات باور ها و پیش فرض های مصرح و غیر مصرحی هستند که سرنوشت نهایی نظریه ...  بیشتر

امکان کاربرد الگوی تنش زدایی آمریکا - کوبا در روابط ایران و آمریکا

جلیل بیات؛ محسن اسلامی

دوره 6، شماره 23 ، اسفند 1396، ، صفحه 133-160

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.13811.1399

چکیده
  در هفدهم دسامبر ۲۰۱۴ خبر از سرگیری روابط امریکا و کوبا به مهمترین خبر سیاسی جهان در طول چند دهه اخیر تبدیل شد. در این میان برخی پژوهشگران از امکان تکرار این تجربه برای روابط ایران - امریکا سخن گفتند. وجود برخی شباهت‌ها میان ایران و کوبا همچون حکومت‌های انقلابی، امریکاستیزی، تحت تحریم قرار گرفتن از سوی امریکا این گزاره را تقویت می‌کند. ...  بیشتر

جایگاه فلسطین در سیاست خارجی مصر ؛ از مبارک تا سیسی

حشمت الله فلاحت پیشه؛ فاطمه سوری

دوره 6، شماره 20 ، خرداد 1396، ، صفحه 137-162

https://doi.org/10.22054/qpss.2017.7442

چکیده
  مسئلۀ فلسطین یکی از موضوعات چالش برانگیز در سیاست خارجی مصر است که اهمیت آن بسته به عوامل داخلی و خارجی در سیاست خارجی این کشور متغیر بوده است. به طور کلی، رفتار سیاست خارجی مصر در حوزۀ مسئلۀ فلسطین و اسرائیل، از یک سو ناشی از تحولات محیط خارجی به ویژه نقش‌آفرینی ایالات متحده و اسرائیل و از سویی دیگر تحت تأثیر عوامل داخلی از جمله نقش ...  بیشتر

واکاوی زمینه های ناسازواری در روابط ایران و عربستان بر پایه نظریه سازه انگاری

افشین متقی

دوره 4، شماره 12 ، خرداد 1394، ، صفحه 141-161

چکیده
  ایران و عربستان سعودی با توجه به مختصات ژئوپلیتیکو ویژگی های جغرافیایی خود، دو کشور مهم و تعیینکننده در منطقه بهشمار میآیند. این دو کشور، تقریباً از دهه 1950 به این سو، یکدیگر را به عنوان یک رقیب در نظر گرفتهاند. تنش و ناسازواری میان این دو کشور، پس از پهلوی دوم شکل جدیتری گرفت و به دلیل متقارن بودن حوزه های نفوذ این دو کشور در منطقه، ایران ...  بیشتر

تحلیل هزینه – فایده ی راهبرد حمایت همهجانبه از رژیم صهیونیستی در سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا

محمدحسن خانی؛ محمدمسعود صادقی

دوره 2، شماره 6 ، مهر 1392، ، صفحه 141-132

چکیده
  سیاست خارجی ایالات متحدهی آمریکا در دهههای گذشته بر حمایت همهجانبه و همسویی مطلق بـا منافع اسرائیل در منطقهی خاورمیانه و در سطح نظام بینالملل استوار بوده است. این حمایت همه- جانبه علاوه بر منافعی که برای ایالات متحده داشته هزینههایی را نیز برای این کشور در پی داشته است. از آنجا که بر مبنای نظریهی تصمیمگیری عقلایی ) (Rational Decision Theoryافراد ...  بیشتر

انقلاب اطلاعات و تأثیر آن بر جنگ نرم

مهدی ناظمی اردکانی؛ مجید نجاتپور؛ مصطفی محمدی

دوره 5، شماره 16 ، خرداد 1395، ، صفحه 141-169

چکیده
  انقلاب در فناوری اطلاعات و ارتباطات نقش برجستهای را در سازماندهی عملیات نظامی در هزاره سوم ایفا میکند. پرسشهایی که در اینجا مطرح می شود این است که این انقلاب چه تأثیراتی بر جنگ نرم دارد؟ جنگهای متأثر از انقلاب اطلاعات و ارتباطات کدم اند؟ چگونه میتوان از فناوریهای نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی در جنگ نرم استفاده کرد؟ فرضیه پژوهش حاضر ...  بیشتر

واکاوی جایگاه زنان در گفتمان جنسیتی داعش

خلیل سردارنیا؛ رسول صفی زاده

دوره 7، شماره 26 ، مهر 1397، ، صفحه 141-162

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.21448.1610

چکیده
  ظهوروگسترشجنبش‌هایتکفیری- سلفیازمهم‌ترینموضوعاتیاستکهبهجد،توجهتحلیلگرانسیاسیواجتماعیرابهخودجلبکردهاست. دراینبینشایدبتوانگفتکهداعشمهم‌ترینوتندروترینگروهتکفیری‌ستکهجهانتاکنونبهخوددیدهاست. گروهداعشدارایترکیببسیارمتنوعیازتحصیل‌کردگان،بی‌سوادان،تبهکاران،متعصبانمذهبی،کودکان،زنانوخارجی‌هااست.بیشاز550زنمسلمانازکشورهایغربیبهداعشپیوستندوتاکنونهیچگروهافراطیتاایناندازهقادربهجذبوبه‌کارگیریاینتعداداززنانغربینشدهاست. ...  بیشتر

مؤلفه های اساسی محیط امنیتی ایران و سوریه

رضا سیمبر؛ روح اله قاسمیان

دوره 3، شماره 9 ، مرداد 1393، ، صفحه 143-178

چکیده
  آنچه که در نوشته ی حاضر به طور مفصل مورد بحث قرار گرفته، بررسی چرایی و دلایل تبدیلشدن سوریه به یک مسئله ی مهم امنیتی برای ایران است. با توجه به روابط تاریخی بین ایران وسوریه، ظهور بحران در این کشور، ایران را به تکاپویی سخت و سنگین برای مقابله با قدرت غربواداشته است چرا که کوتاهی در این امر بهایی گزاف را برای جمهوری اسلامی ایران به همراهخواهد ...  بیشتر

بازنمود ماهیت منطق‌ حاکم بر کنشگری ایران و عربستان در بحران یمن

پیمان زنگنه؛ سمیه حمیدی

دوره 5، شماره 18 ، آذر 1395، ، صفحه 143-169

https://doi.org/10.22054/qpss.2016.6801

چکیده
  بحران یمن از جمله مسائل چالش‌برانگیز منطقه خاورمیانه است که بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در جهت‌دهی به سمت‌وسوی تحولات آن مؤثرند. از جمله بازیگران منطقه‌ای در این بحران، ایران و عربستان هستند که کنش رفتاری متضادی را در یمن از خود به نمایش گذاشته‌اند. نوشتار حاضر بر آن است تا عوامل مؤثر بر تقابل این دو کشور را در بحران یمن مورد ...  بیشتر

روایتی کاریزماتیک از ظهور و افول داعش، احتمال یابی جنبشی بدیل و محظورات کاریزما در مقایسه با ولایت معنوی در نظام شیعی

حسین فرزانه پور؛ علی اکبر یاری القار؛ سکینه شبانی

دوره 7، شماره 27 ، اسفند 1397، ، صفحه 143-172

https://doi.org/10.22054/qpss.2019.28410.1847

چکیده
  بن‌مایه افکار عمومی این روزها ظهور و افول جنبش داعش است. در این مقاله ضمن خوانشی کاریزماتیک از ظهور و افول داعش، به کار ویژه‌ دو سویه کاریزما نظر به مقدورات و محظورات آن توجه شده است و ضمن تمایز آن از بدیل اسلامی‌اش "ولایت معنوی"، نیمه تاریک کاریزما نیز ملحوظ شده است. رویکرد غالب مقالات موجود جاذبه پیامبر و ولایت معنوی در نظام شیعی ...  بیشتر

سناریوهای آیندة نظام بین الملل و جایگاه جهان اسلام

فرزاد جهان بین؛ فتح اله پرتو

دوره 4، شماره 13 ، مهر 1394، ، صفحه 147-168

چکیده
  پس از جنگ سرد و فروپاشی نظام دوقطبی، نظام بینالملل جدید با نوعی ابهام در تبیین سامانِ نظم جدید روبرو شد. این ابهام موجد سناریوسازیهای متعددی در راه تبیین نظم آیند ة جهان و تشریح نظام بینالملل شد که نظریۀ نظامهای تکقطبی،چندقطبی، تک- چندقطبی و سلسله مراتبی ازجمله سناریوهایی هستندکه نظام ب ینالملل آینده را تفسیر کردند . طرح این پرسش ها ...  بیشتر

مجرای فهم تکفیریها: مشابهت های تکفیریها و خوارج

ابراهیم برزگر

دوره 2، شماره 7 ، دی 1392، ، صفحه 147-164

چکیده
  رفتارشناسی سیاسی تکفیریها، ذهن پژوهشگران را به سوی شباهت آنان با جریان خوارج در تاریخ صدراسلام در دورهی امام علی)ع( و ادامهی این جریان تا چند قرن بعد، سوق میدهد. موارد بسیار زیادی، شباهتموضعگیریها، رفتارها و استدلالهای اندیشهای را، در ذهن، مفهومسازی »نوخارجی« یا »خوارج زمان« تولید وتداعی میکند. در این نوشتار ضمن طرح دشواره ...  بیشتر

ژئوپلیتیک گاز و مداخله ی ترکیه در سوریه

سید مسعود موسوی شفائی؛ زهرا زمردی

دوره 6، شماره 22 ، آذر 1396، ، صفحه 147-175

https://doi.org/10.22054/qpss.2017.13196.1377

چکیده
  انقلاب تونس در ژانویه 2011 میلادی، موجبات سرایت ناآرامی­ها به دیگر کشورهای خاورمیانه و شمال افریقارا فراهم کرد. نارضایتی‌ها سرانجام در فوریه 2011 میلادی به سوریه رسید. و از ماه اوترقابت قدرت­های منطقه­ای و فرا‌منطقه­ای به­منظور کسب قدرت در سوریه آغاز شد. از جمله کشورهای تاثیرگذار در بحران سوریه، ترکیه می­باشد؛ حزب عدالت و ...  بیشتر

علل گسترش روابط استراتژیک ایران با سوریه از حمله آمریکا به عراق تا آغاز بحران در سوریه (2011-2003)

علی اسمعیلی؛ احمد جانسیز

دوره 6، شماره 21 ، مرداد 1396، ، صفحه 151-174

https://doi.org/10.22054/qpss.2017.11219.1314

چکیده
  اتحاد استراتژیک ایران و سوریه از جمله اتحادهای دیرپای منطقه‌‎ای در خاورمیانه محسوب می‎شود. اما فاصله زمانی 2003 تا2011 یعنی از حمله امریکا به عراق در مارس 2003 تا شروع نا آرامی‌‎ها در مارس 2011 در سوریه، روابط استراتژیک جمهوری اسلامی با سوریه گسترش بیشتری یافته است. در همین راستا هدف اصلی این پژوهش پاسخگویی به این سوال محوری است که چرا ...  بیشتر

تأثیر منازعات داخلی سوریه و عراق بر مجموعه امنیتی خاورمیانه (2011- 2015)

سیدامیر نیاکویی؛ علی اصغر ستوده

دوره 4، شماره 15 ، اسفند 1394، ، صفحه 153-177

چکیده
  خاورمیانه از آن دسته مناطقی است که بیشتر از آنکه دارای همگرایی منطقه‌ای باشد، مشخصه‌ دائمی آن منازعه و کشمکش است. ازجمله‌ بحران‌ها و منازعات در این مجموعه امنیتی، منازعات داخلی سوریه و عراق است که می‌تواند بر روند و تکامل مجموعه امنیتی خاورمیانه تأثیرگذار باشد. هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر منازعات داخلی سوریه و عراق بر تکامل ...  بیشتر

بررسی جایگاه توسعه سیاسی در برنامه های توسعه جمهوری اسلامی ایران

قاسم میسایی؛ فائز دین پرست؛ عباس تقی پور

دوره 8، شماره 28 ، اردیبهشت 1398، ، صفحه 155-184

https://doi.org/10.22054/qpss.2019.29919.1898

چکیده
  موضوع این نوشتار بررسی جایگاه توسعه سیاسی در برنامه‌های توسعه ج.ا.ا است. ضمن این که توسعه؛ یک مفهوم کلی و تقسیم ناپذیر است. در این جا صرفاً در مقام تحقیق به بررسی جداگانه بعد سیاسی آن پرداخته می‌شود. بدین منظور با توجه به نظریات موجود، مفهوم توسعه سیاسی شاخص‌سازی می‌شود و به سوال ذیل پرداخته می‌شود: توسعه سیاسی چه جایگاهی در برنامه‌های ...  بیشتر

شیوه های نفوذ نظامی- امنیتی آمریکا در عراق

جلال درخشه؛ امیررضا جعفری هرندی

دوره 5، شماره 19 ، اسفند 1395، ، صفحه 157-186

https://doi.org/10.22054/qpss.2017.7188

چکیده
  ایالات‌متحده آمریکا با حمله نظامی به عراق در سال 2003 میلادی تلاش داشت تا با مدیریت هوشمند منابع مختلف قدرت به اهداف و منافع از پیش تعیین شده خود دست یابد؛ از این‌رو نفوذ در ساختارهای عراق از جمله برنامه‌های اصلی آمریکا برای تأمین اهدافش در این کشور عربی است. در این مقاله تلاش می‌شود تا چگونگی مدیریت آمریکا بر منابع قدرت سخت در صحنه ...  بیشتر

گذار در سیستم‌های بین المللی پیچیده – آشوبی: ایران

فرهاد قاسمی

دوره 7، شماره 24 ، خرداد 1397، ، صفحه 157-190

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.18582.1524

چکیده
  تکامل سیستم­های بین­الملل  خطی- سنتی  و شکل­گیری سیستم‌های پیچیده و آشوبی، الگوی گذار قدرت سنتی را تغییر داده است و این تغییر در گذار سیستمی  نیاز به دستگاه تحلیلی نوینی در قالب نظریه پیچیدگی و آشوب دارد که ادبیات موجود در روابط بین­الملل به آن نپرداخته­اند. از سوی دیگر ایران نیز از جمله کشورهای است که به دلیل کانونیت ...  بیشتر

سامان‌دهی فضا بر اساس تحلیل گفتمان مناطق ناهمگن ایران

سهیلا عباس پور گماری؛ افشین متقی

دوره 7، شماره 25 ، شهریور 1397، ، صفحه 157-178

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.15494.1446

چکیده
  تحلیل گفتمان علاوه بر متن، فضا را نیز در بر می­گیرد. فضا در روایت هانری لوفور با سه مفهوم تسلط و خلق و تعدیل همراه می­شود. در مناطق ناهمگن کشور با هویت­های متنوع، بنا بر ویژگی­های موقعیت جغرافیایی، کالبدی و معنایی فضا، گفتمانی شکل می­گیرد که نوعی الگوی اقتدار را در آن مناطق برحسب نظام معنایی به وجود می­آورد؛ این خرده‌گفتمان‌های ...  بیشتر

واکاوی نقش رسانه های اسراییل در بازتولید ایدئولوژی نژادپرستی صهیونیسم

امیر رضایی پناه؛ محمدحسین حاجیلو

دوره 2، شماره 5 ، تیر 1392، ، صفحه 163-196

چکیده
  اسراییل، برپایهی مبانی مذهبی- قومی بنیاد نهاده شده اسـت. اندیشـه و کـنش سیاسـی در ایـن رژیـم بـر برتریجویی نژادی استوار است. این موضوع در چارچوب گفتمان آشـکار و گفتمـان پنهـان آن هویـدا است. از دیگر سو؛ رسانهها، ابزارهای نیرومند انتقال دادهها و معانی هستند. آنها توان بالایی در صورت- دهی به ذهنیت و اندیشهی مخاطبان خود دارند. اسراییل ...  بیشتر

واکاوی استراتژی نفتی اقلیم کُردستان عراق، اهداف و رویکردها

جاسب نیک فر؛ مهدی ماهیدشتی

دوره 4، شماره 14 ، آذر 1394، ، صفحه 167-197

چکیده
  یکی از مسائل مابین اقلیم کُردستان و حکومت مرکزی، مسئلۀ نفت است. این موضوع طیچند سال اخیر، ابعاد و جوانب گسترد های یافته است که سبب عمی قتر شدن شکا فها میان اقلیمکُردستان و حکومت مرکزی شده و روزب هروز بر تن شهای موجود م ی افزاید. قسمت اعظمتن شها به ذهنیت و معانی بازم یگردد که طرفین برای هم قائ لاند و مطابق آن دست به کنشم یزنند. تحقیق پیشرو ...  بیشتر

رویکرد چین در بحران سوریه و جایگاه احتمالی آن در سوریه پسابحران

احسان فلاحی؛ نوذز شفیعی

دوره 8، شماره 31 ، اسفند 1398، ، صفحه 167-200

https://doi.org/10.22054/qpss.2019.34909.2091

چکیده
  چین از اوایل دهه 1980 برای مصون ماندن از پیامد‌‌‌‌‌‌‌‌ بحران‌‌‌‌های بین‌‌‌‌‌‌‌‌المللی به سیاست خارجی کم‌‌‌‌‌‌‌‌هیاهو روی آورده است. بر این مبنا بیجینگ در عین هم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سویی با روسیه و ایران در بحران سوریه، مایل به پرهیز از تنش با طرف‌‌‌‌‌‌‌‌های مقابل نیز بوده است. لذا رفتار چین در سوریه به نوعی در مقابل ...  بیشتر

علم سیاست در امریکا: بنیادها و نتایج

شجاع احمدوند

دوره 8، شماره 30 ، آذر 1398، ، صفحه 173-194

https://doi.org/10.22054/qpss.2019.30688.1933

چکیده
  علم سیاست دانشی انتزاعی- کاربردی است چرا که در بادی امر به دنبال مدیریت بهتر شهر و جامعه بود. البته این دانش، هم به دنبال شناخت غایات و اهداف حکومت بود و هم به دنبال به دست دادن ابزار مناسب تحقق آن اهداف؛ لذا هم وجه کاربردی داشت و هم وجه نظری. باوجود برجستگی وجه نظری، این دانش ماهیتاً کاربردی و مسئله محور است. این کاربردگرایی که مفهوم ...  بیشتر

مجلس نهم و دهم و دیپلماسی هسته‌ای ایران؛ با تأکید بر برجام

علیرضا سمیعی اصفهانی؛ هومان خدابخشی

دوره 9، شماره 34 ، مهر 1399، ، صفحه 175-207

https://doi.org/10.22054/qpss.2019.42022.2309

چکیده
  برجام نقطه عطفی در دیپلماسی هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌آید چراکه نهادها و سازمان‌های عمده سیاستگذاری و اجرایی در شکل­گیری آن نقش­آفرینی کردند. یکی از این نهادهای تصمیم­ساز و تاثیرگذار، مجلس شورای اسلامی بویژه مجالس دوره‌های نهم و دهم بود. بر این پایه، پژوهش پیش‌رو در پی پاسخ به این پرسش اصلی است که مجالس نهم و ...  بیشتر

آینده‌پژوهشی و سیاستگذاری عمومی: مفاهیم و روش‌ها

داود غرایاق زندی

دوره 10، شماره 39 ، بهمن 1400، ، صفحه 175-208

https://doi.org/10.22054/qpss.2021.60284.2826

چکیده
  مجموعه رشته علوم سیاسی عمدتاً مسائل گذشته و حال را مورد تحلیل قرار می‌دهد. از آنجا که علم سیاست یکی از رشته‌های مورد نیاز دستگاه سیاستگذاری است، با کاربردی‌تر شدن و ارتقای آن به منظور پیش‌بینی مسائل سیاسی قادر خواهد بود بیش از پیش در عرصه‏های متنوع حکمرانی مورد استفاده قرار بگیرد. آینده‌پژوهی یکی از عرصه‏هایی است که می‌تواند ...  بیشتر