TY - JOUR ID - 11036 TI - مطالعه تطبیقی آرای مرتضی مطهری و آیزایا برلین در باب آزادی؛ مبتنی بر مؤلفه‌های کنش‌گر، مانع و غایت JO - پژوهش های راهبردی سیاست JA - QPSS LA - fa SN - 2345-6140 AU - درخشه, جلال AU - سلطانی, اسحاق AD - استاد دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق علیه السلام AD - دانشجوی دکتری اندیشه‌های سیاسی ، دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 8 IS - 31 SP - 9 EP - 39 KW - آزادی KW - کنشگر KW - مانع KW - غایت KW - انسان‌شناسی DO - 10.22054/qpss.2019.38870.2208 N2 - در این نوشتار سعی شده با رویکردی تحلیلی و با اتخاذ تعریف تعدیل‌یافته مک‌کالوم از آزادی به‌عنوان چارچوب نظری به مقایسه تطبیقی آرای مرتضی مطهری و آیزایا برلین در باب آزادی پرداخته و مسیر متفاوت ساخته شدن این مفاهیم را نظاره کرد. بر این اساس در ذیل مؤلفه «کنشگر انسانی»، به مقایسه مباحث انسان‌شناسانه دو اندیشمند پرداخته، در ذیل مؤلفه «مانع» به موانع ایجابی- سلبی آزادی که کنشگر از آن‌ها آزاد است- نیست پرداخته و در پایان در ذیل مؤلفه «غایت»؛ به مقایسه اهداف و غایاتی که هر یک از این دو اندیشمند از آزادی دارند پرداخته شد. در نگاه برلین ازآنجاکه انسان موجودی نامتعین است و می‌بایست خود، به وجود خویش تعین بخشد؛ آزادی، ارزشی ابزاری به حساب نیامده و خود غایت است. آزادی اولویت‌دارترین ارزش محسوب می‌شود، زیرا قرار است فرد با استفاده از آن وجوه ناقص و ناکامل و نامتعین خویش را بنا به میل و اراده خود تحقق بخشد. اما در نگاه مرتضی مطهری ازآنجاکه انسان موجودی فطرت‌مند است که سرشتی بالقوه متعین داشته و لذا دارای غایاتی مشخص است، آزادی اعتبار می‌شود تا فرد بتواند در مسیر رشد و تکامل خود گام بردارد. یعنی آزادی ابزاری است که انسان صرفاً با استفاده از آن می‌تواند به غایات والای خود دست یابد. UR - https://qpss.atu.ac.ir/article_11036.html L1 - https://qpss.atu.ac.ir/article_11036_672660f37fc7dc3bc9d22471c31d5b02.pdf ER -