جامعه شناسی سیاسی
روابط دولت-جامعه طی سال‌های 1342-1357 در ایران

پگاه خیرالهی؛ حمید دهقانی؛ حمید نساج

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 14 اسفند 1402

https://doi.org/10.22054/qpss.2024.76744.3338

چکیده
  انقلاب اسلامی ایران به عنوان یکی از مراحل فرآیند گذار به دموکراسی از جنبه-های مختلفی مورد بحث قرار گرفته است گرچه هیچگاه از منظر رابطه دولت-جامعه به آن پرداخته نشده است.مقاله حاضر با هدف بررسی رابطه دولت-جامعه طی سال‌های 1342-1357 با روش نهادگرایی تاریخی انجام گرفته است. ابتدا با بررسی منابع تاریخی عنوان منابع تحقیق، مهم‌ترین وقایع در ...  بیشتر

علوم سیاسی
بررسی انگاره‌های بینامتنی در گونه گفتاری پدیدارساز؛ با تمرکز بر وضعیت انقلابی 57-1356

فاطمه طاهرخانی

دوره 13، شماره 48 ، فروردین 1403، ، صفحه 1-32

https://doi.org/10.22054/qpss.2023.64537.2948

چکیده
  انقلاب اسلامی، محمل بروز و ظهور گونه‌های مختلفی از گفتارهای سیاسی با کارکردهای متفاوت بود. یکی از گونه‌های رایج که در وضعیت انقلابی و با هدف مشروعیت‌زدایی از رژیم حاکم شکل گرفت، «پدیدارسازی» بود که بر خیانت‌های صورت گرفته از سوی رژیم پهلوی در حق آرمان‌های اصیل و ملی نظیر عدالت، اسلام، آزادی و قانون تأکید می‌نمود. هدف این ...  بیشتر

جامعه شناسی سیاسی
تحلیل لایه‌های علی نارضایتی اجتماعی در جمهوری اسلامی ایران

محسن محمدی خانقاهی؛ عباس کشاورز شکری؛ زاهد غفاری هشجین

دوره 12، شماره 46 ، مهر 1402، ، صفحه 47-84

https://doi.org/10.22054/qpss.2023.70608.3126

چکیده
  آمارهای منتشر شده و نظرات کارشناسی حاکی از آن است که روند نارضایتی اجتماعی در جامعه ایرانی، فزاینده است و به تبع آن دوره­های شکل­گیری اعتراضات اجتماعی کوتاه­تر شده و این اعتراضات به سوی خشونت بیشتر و رادیکالیسم سوق یافته است که پیامدهای منفی موثری در ابعاد سیاسی، فرهنگی و اجتماعی در پی داشته است. از این جهت این پژوهش در پی شناخت ...  بیشتر

تحلیل نسبت هویت انقلاب اسلامی و جنبش‌های محیط زیستی در عرصه جهانی

حسن ناصرخاکی؛ علی مرشدی زاد

دوره 11، شماره 41 ، شهریور 1401، ، صفحه 175-212

https://doi.org/10.22054/qpss.2022.67824.3034

چکیده
  با توجه به اهمیت نقش‌آفرینی انقلاب اسلامی در عرصه جهانی و اهمیت روزافزون نقش جنبش‌های نوین اجتماعی در عرصه جهانی، این مقاله به دنبال بررسی این پرسش اساسی است که جنبش  محیط زیست بعنوان یک جنبش اجتماعی جهانی چه نسبتی با انقلاب اسلامی در عرصه جهانی دارد؟ در این راستا این مقاله بر اساس مبانی نظری «آلن تورن» پیرامون جنبش‌های ...  بیشتر

تاثیر ویژه‌پروری در فروپاشی و زوال سیاسی حکومت پهلوی

محمد رادمرد؛ عادل فاریابی؛ علی آذری مقدم

دوره 10، شماره 39 ، بهمن 1400، ، صفحه 9-37

https://doi.org/10.22054/qpss.2021.57181.2734

چکیده
  انقلاب اسلامی ایران به مثابه یک انقلاب اجتماعی، رویدادی منحصربه‌فرد بود. طی این رخداد سلسله پهلوی پس از 53 سال حکومت بر ایران فروپاشید. دغدغه این پژوهش بررسی زمینه‌های فروپاشی این سلسله است. امری که می‌تواند از زوایای مختلف مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به محدودیت‌های پژوهش، مقاله پیش‌رو قصد دارد این مسئله را از منظر مفهوم «ویژه‌پروری» ...  بیشتر

قدرت نرم، انقلاب اسلامی ایران و بیداری اسلامی

عباسعلی رهبر؛ مجید نجات پور؛ مجتبی موسوی نژاد

دوره 4، شماره 14 ، آذر 1394، ، صفحه 9-39

چکیده
  قدرت نرم یکی از مؤلف ههای مهم و تأثیرگذار در سیاست خارجی کشورها به شمارم یآید. انقلاب اسلامی ایران را م یتوان تجلی تحقق قدرت نرم به معنای توانایی نفوذ در میاندیگر مل تها، بدون تهدید و یا پرداخت هزینۀ محسوس به شمار آورد . جمهوری اسلامی ب هعنوان یک واحد سیاسی دارای هویتی خاص است. این هویت دارای چند بعد ایرانی، اسلامی،انقلابی و جهان سومی ...  بیشتر

تطورات فهم روشنفکران ایرانی از سنت بحران، سنت و خودآگاهی روشنفکری

سیدابراهیم َُسرپرست سادات

دوره 3، شماره 11 ، اسفند 1393، ، صفحه 31-56

چکیده
  سنت، حضور غیر قابل انکاری در اندیشة روشنفکری ایران داشته است. مرجعیت سنت و بحث‌انگیز بودن آن، ناشی از موقعیت برجسته و تأثیرگذار آن در جوامعی است که دارای تاریخ کهن، اندیشه‌های سرشار و تمدن‌آفرین بوده است. هر چند قاعده روشنفکری اقتضا می­ کرد که روشنفکر ایرانی با وجهة انتقادی‌اندیشی، سنت را به عنوان یکی از مؤلفه‌های تأثیرگذار در ...  بیشتر

آرمان جهانی اسلام در اندیشه ی فرهنگی انقلاب اسلامی

مهدی ناظمی اردکانی؛ مهدی داودی؛ احمدعلی امامی

دوره 3، شماره 9 ، مرداد 1393، ، صفحه 9-26

چکیده
  انقلاب اسلامی ایران یکی از متغیرهای مهمی است که در چند دهه ی اخیر منجر به ایجاد نگرشجدید نسبت به اسلام در جهان شده است. این انقلاب بر اساس رویکرد فرهنگی در صدد ایجادهمگرایی فرهنگی در میان جوامع اسلامی در جهان میباشد و معتقد است که؛ از مهمترین عواملیکه می تواند کشورهای مسلمان را به یک انسجام درونی و اجماع جهانی فرا خواند همانا تأکید ...  بیشتر

ارزیابی مقاله ی »ایران؛ استعمار سرخ و سیاه« به عنوان عامل شتاب زا در انقلاب اسلامی ایران (بر اساس تئوری تحول انقلابی چالمرز جانسون)

عباس نعیمی؛ شهناز کریمی؛ علی مرشدی زاده

دوره 2، شماره 6 ، مهر 1392، ، صفحه 39-60

چکیده
  هدف اصلی مقالهی حاضر عبارت است از ارزیابی مقالهی »ایران: استعمار سرخ و سیاه« به عنوانعامل شتابزا در روند انقلاب اسلامی ایران. درواقع پرسش عمدهی این مقاله بدین قرار است که مقالهیمذکور چگونه به عنوان عامل شتابزای انقلاب ایران عمل کرده است. بر این اساس نظریهی تحولانقلابی چالمرز جانسون چارچوب نظری مقاله را شکل داده است. یافته های ...  بیشتر