مطالعه تطبیقی جنبش اخوان المسلمین مصر و جنبش فتح الله گولن

حسن مجیدی؛ مهدی پیروزفر

دوره 8، شماره 29 ، شهریور 1398، ، صفحه 179-206

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.23246.1670

چکیده
  شکل‌گیری جنبش‌های مختلف در منطقه باعث شده تا طیف وسیعی از مطالعات پیرامون جنبش‌ها شکل بگیرد و چرایی و چگونگی فعالیت این جنبش‌ها را مدنظر قرار دهد. بنابراین در این مقاله سعی شده تا با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و روش تطبیقی دو جنبش اخوان‌المسلمین و جنبش فتح‌الله گولن بررسی شود و به شباهت‌ها و تفاوت‌های آن‌ها اشاره شود. فرضیه ...  بیشتر

روابط بین الملل
تاثیرپذیری نظریه‌پردازی‌ روابط ‌بین‌الملل از سیاست ‌خارجی امریکا: مطالعه‌ ‌موردی مقالات ‌ایرانی 1398-1400

سجاد صادقی

دوره 12، شماره 47 ، دی 1402، ، صفحه 179-218

https://doi.org/10.22054/qpss.2023.71897.3172

چکیده
  علی‌رغم اینکه جامعه‌ دانشگاهی روابط ‌بین‌الملل در دهه‌های اخیر تلاش کرده تا بدون حذف، تغییر ‌بنیادی و با تکیه بر رویکرد «روابط‌ بین‌الملل ‌جهانی» بر وسعت دید نظریه‌پردازی جریان ‌‌اصلی‌ بیفزاید، به موازات شاهد تلاش نظریه‌پردازان ملی‌گرا برای ایجاد نظریات‌ بومی هستیم که با قدرت گرفتن جریان فکری- حاکمیتی «خودیاری‌گرا» ...  بیشتر

تحولات جهان اسلام
بررسی تطبیقی مبانی اعتقادی طالبان و وهابیت؛ راهکارهایی برای سیاست خارجی ایران

سعید سرخی خوزانی؛ علی عابدی رنانی؛ علی کربلایی پازوکی

دوره 13، شماره 48 ، فروردین 1403، ، صفحه 185-222

https://doi.org/10.22054/qpss.2023.73455.3232

چکیده
  از عوامل شایسته تحقیق درباره یک مذهب اسلامی، روابط آن مذهب و پیروان آن با پیروان سایر مذاهب اسلامی است. این روابط در مبانی اعتقادی آنها ریشه دارد. بر این اساس، سیاست خارجی راهبردی دولت‌های اسلامی نیز در کنار سایر عوامل از آموزه‌‌های دینی آنها اثر می‌گیرد. یکی از این مذاهب اسلامی عمده در جنوب شرق آسیا، مذهب ماتریدیه است که تأثیر به‌سزایی ...  بیشتر

روابط بین الملل
هوش مصنوعی و مسئله دار کردنِ درون مایه های امنیت ملی

سید جلال دهقانی فیروزآبادی؛ سعید چهرآزاد

دوره 12، شماره 46 ، مهر 1402، ، صفحه 207-242

https://doi.org/10.22054/qpss.2022.70690.3130

چکیده
  زمینه اصلی این پژوهش، ارائه چارچوبی گسترده است که از طریق آن نقش هوش مصنوعی در استفاده غیراخلاقی از کارکردهای آن در مسائل امنیتی بصورت نظری و عملی مورد ارزیابی جدی قرار گیرد. پرسش اصلی پژوهش این است که درون­مایه ­های امنیت ملی بر اساس آموزه­ های دوران استیلاء و هژمونی؛ هوش مصنوعی را چگونه می ­توان در قالب تروریسم، جنگ، تنازع ...  بیشتر

تحلیل روند منطقه‌گرایی در آمریکای لاتین بر اساس نظریه‏ های روابط بین‏ الملل

الهام رسولی ثانی آبادی

دوره 3، شماره 10 ، آبان 1393، ، صفحه 1-22

چکیده
  هدف اصلی این مقاله پرداختن به روند منطقه­ گرایی در آمریکای­لاتین به عنوان یکی از مناطق مهم و راهبردی جهان، از دیدگاه­ های مختلف نظری روابط بین‌الملل می­باشد. از همین رو این پژوهش از میان جریانات نظری روابط بین‌الملل دو دیدگاه نظری واقع­گرایی و لیبرالیزم را از جریان اصلی و دیدگاه سازه­انگاری را از جریان غیراصلی رشته به ...  بیشتر

مطالعهی سیاست خارجی روسیه در بحران داخلی سوریه از منظر سازهانگاری (2011تاکنون)

علیرضا اقا حسینی؛ سید جواد امام جمعه زاده؛ عاطفه فروغی

دوره 2، شماره 7 ، دی 1392، ، صفحه 125-146

چکیده
  نویسندگان در این پژوهش تلاش دارند تا با کنکاش و واکاوی جعب هی سیاه دولت در ایران معاصر؛ به بررسی؛ مسائل داخلی، ماهیت دولت، هویت نوعی و هویت نقشی آ ن و در نهایت آثار این مسائل بر رویکردهای سیاست خارجی بپردازند. در این راستا ابتدا بستر نظری مناسب با استفاده از مبانی مکتب سازنده گرایی و با تاکید بر عوامل و منابع فرهنگی، ارزشی و هنجاری طرح ...  بیشتر

مبانی اندیشه فردریش نیچه و اقبال لاهوری با تاکیدی بر انسان شناسی و فلسفه سیاسی

شجاع احمدوند؛ محسن سلگی

دوره 3، شماره 8 ، فروردین 1393، ، صفحه 141-168

چکیده
  مبانی اندیشة فردریش نیچه و اقبال لاهوری با تأکید بر انسان‌شناسی و فلسفة سیاسی   شجاع احمدوند* - محسن سلگی**   (تاریخ دریافت:8/2/93 – تاریخ پذیرش: 5/8/93 )   چکیده در این نوشتار، مقایسة اندیشة نیچه و اقبال لاهوری در چهار بُعد معرفت‌شناسی، هستی‌شناسی‌، روش‌شناسی و انسان‌شناسی مقصود قرار گرفته است. درحالی‌که نیچه با هر سه مؤلفة نخست، ...  بیشتر

تحلیل رویکرد دولت نهم و دهم نسبت به جهانی شدن فرهنگ با استفاده از نظریه آشوب

سیدزکریا محمودی رجا؛ سیدجواد امام جمعه زاده؛ علی باقری دولت آبادی

دوره 5، شماره 17 ، شهریور 1395، ، صفحه 143-168

https://doi.org/10.22054/qpss.2016.4345

چکیده
  جهانی‌شدن فرهنگ که ازسوی اندیشمندان و تحلیل‌گران علوم اجتماعی به‌عنوان پارادایم اصلی انتهای قرن بیستم و ابتدای قرن بیست‌ویکم مطرح است، از جنبه های گوناگون موردبررسی قرارگرفته است. دریکسوعده‌ای با خوش‌بینی محض به آن نگاهی پروسه‌محورانه دارند که از ابتدای زندگی بشریت مطرح بوده و امروزه به‌واسطه‌ی مطرح‌شدن انقلاب انفورماتیک ...  بیشتر

تاثیر هیدروپلیتیک اروند رود بر مناسبات آینده ایران و عراق

بهرام محسنی؛ مهدی رحیمی پور

دوره 1، شماره 3 ، دی 1391، ، صفحه 157-180

چکیده
  رودخانه یکی از مهمترین عوارض طبیعی است که کشورها در تعیین  خطوط مرزی با یکدیگر مورد استفاده قرار می دهند با این حال شاید بتوان گفت که رودخانه های مرزی از سایر مرزهای طبیعی بحث انگیر تر و منشا اختلافاتن بسیاری در روابط بین دولت ها بوده است.مقاله حاضر به صورت اسنادی و با شیوه توصیفی  و تحلیلی به بررسی اثرات  هیدروپلیتیک اروند رود ...  بیشتر

چالش راهبردی چین و ایالات متحده بر سر هژمونی جهانی

الهه کولایی؛ رضا نیکنام

دوره 3، شماره 11 ، اسفند 1393، ، صفحه 161-182

چکیده
   رخدادهای تروریستی 11 سپتامبر 2001، امنیت ایالات ­متحده در نظام بین ­الملل را با چالش جدی رو­به ­­رو ساخت و آمریکا را وارد جنگ­های پرهزینه و طولانی­ در افغانستان و عراق کرد. سپس بحران­ های مالی جهانی 2008، به رکود بی­سابقه در آن کشور منجر شد. اقتصاد بحران­ زده­ آمریکا در وضعیت آسیب­ پذیرتری نسبت به گذشته قرار گرفت. ...  بیشتر

تبییه ژئوپولیتیکی مناقشه قومی در بلوچستان پاکستان

امیر هوشنگ میر کوشش؛ محمد مهدی مظاهری

دوره 2، شماره 4 ، فروردین 1392، ، صفحه 161-182

چکیده
  پاکستان یکی از کشور هایی است که دغدغه های  سیاسی – امنیتی بسیار زیاد در سطح داخل منطقه و حتی  در سطح بین الملل دارد این کشور ها  در داخل با افراط گرایی مذهبی  و قومی مواجه است در سطح منطقه ای  با دو بحران افغانستان  و کشمیر دست به گریبان است   و در سطح بین الملل با فشار های ناشی از بهره مندی  این کشور  از سلاح ...  بیشتر

تبارشناسی دگرستیزی گروه‌های افراطی-تکفیری : گذار از دیگر دگرسازی به خود دگرسازی

سمیه حمیدی؛ پیمان زنگنه

دوره 6، شماره 23 ، اسفند 1396، ، صفحه 161-184

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.8336

چکیده
  تمدن اسلامی در مراحل اولیه تکامل خود ضمن مرزبندی هویتی با کفار به‌عنوان دگر بیرونی، نگاهی توام با تساهل و مدارا نسبت به اهل کتاب، اقلیت­های دینی و قومی داشته است. اما به موازات زوال تمدن اسلامی و دورشدن از اسلام اصیل و مواجهه با غیریت­های بیرونی و مهاجمی مانند مغولان و صلیبیون و همچنین استیلای ترکان بر دستگاه خلافت و متعاقب آن، ...  بیشتر

سیاست خارجی مصر در دوره انور سادات و « برداشت از نقش ملی » حسنی مبارک

حمیرا مشیرزاده؛ فاطمه صلواتی طرقی

دوره 4، شماره 12 ، خرداد 1394، ، صفحه 163-191

چکیده
  بررسی سیاست خارجی مصر به عنوان کشوری عربی، اسلامی و آفریقایی و کشوری تأثیرگذار در خاورمیانه اهمیتی خاص دارد. عوامل سازنده، تغییر دهنده، استمرار و تغییر سیاست خارجی مصر، شباهتها و تفاوتهای آن با دیگر کشورهای منطقه همواره مورد توجه صاحب نظران بوده است . برداشت » پرسش اصلی مقاله حاضر این است که چگونه سیاست خارجی سادات و مبارک بر مبنای ...  بیشتر

فرهنگ استراتژیک و الگوی رفتاری چین در مدیریت بحرانهای بین المللی (مطالعه ی موردی بحران سوریه)

اصغر جعفری ولدانی؛ لیلا رحمتی پور

دوره 2، شماره 6 ، مهر 1392، ، صفحه 163-193

چکیده
  به دنبال شکلگیری مناظرهی چهارم در عرصهی نظریات روابط بینالملل؛ فرهنگ از اهمیتی برابر بامولفههای مادی در شکلدهی به رفتار کشورها برخوردار گردید. در بستر و چهارچوب این نظریات،فرهنگ به طور اعم و فرهنگ استراتژیک به طور اخص از جمله عوامل داخلی شکل دهنده به مبانیهویتی هر بازیگر در عرصهی روابط بینالملل مطرح میشود که با تأثیرگذاری بر نگرش ...  بیشتر

گسترش نوسلفی‌گری در اروپا؛ زمینه‌های هویتی و پیامدهای امنیتی

ناصر پورحسن؛ عبدالمجید سیفی

دوره 6، شماره 20 ، خرداد 1396، ، صفحه 163-188

https://doi.org/10.22054/qpss.2017.7443

چکیده
   قبل از پیدایش «داعش»، این باور وجود داشت که خطر «نوسلفی‌گری» به خاورمیانه محدود می­شود؛ اما با تصاعد بحران تکفیری­گری و سرایت آن به دیگر مناطق جهان، مشخص شدامنیت بین­المللی را نیز تهدید می­کند. پس از خاورمیانه، اروپا دومین منطقه­ای است که با خطر نوسلفی‌گری مواجه شده­ است. شکل­گیری و توسیع پدیدۀ تکفیری­گری ...  بیشتر

پنداشت‌های فرهنگی- مذهبی و بازتولید کنش‌های خشونت‌بار‌: مطالعه موردی داعش

علی اشرف نظری؛ شهره پیرانی

دوره 7، شماره 26 ، مهر 1397، ، صفحه 163-193

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.23051.1663

چکیده
  متأثر از گسترش رخداد‏های خشونت‏بار، فرقه‌گرایانه و تروریستی در یک دهه‌ی اخیر، غالب تحلیل‏گران و پژوهشگران سیاسی در یک دهه اخیر کوشیده‌اند تا ضمن بحث پیرامون رفتار فردی و جمعی انسان‌ها، درباره زمینه‏ها و علل گسترش افراطی‌گرایی و خشونت سیاسی تأمل کنند. توجه به نقش مؤلفه‌های فرهنگی و مذهبی با هدف چرایی گرایش افراد به انجام ...  بیشتر

نقش آلمان در حفظ صلح و امنیت بین المللی: مطالعه موردی افغانستان

مجید عباسی؛ جبار خدادوست

دوره 4، شماره 13 ، مهر 1394، ، صفحه 169-196

چکیده
  در دورة پسا جنگ سردو فروپاشی نظام دوقطبی در حوزه سیاست خارجی و امنیتی آلمان تحولات مهمی به وجود آمد و این کشور خود را برای نقشآفرینی و حضوری مؤثر در راستای حفظ صلح و امنیت بینالمللی و همکاری با سازمانهای بینالمللی و بهویژه سازمان ملل متحد مهیا کرد که ازجمله مهمترین این موارد حضور نیروهای نظامی آلمان در افغانستان بعد از حوادث یازده ...  بیشتر

گسترش فناوریهای اطلاعات و ارتباطات؛ رویکردهای نظری و ملاحظات امنیتی جمهوری اسلامی ایران

مرتضی نورمحمدی؛ روحاله طالبی آرانی

دوره 5، شماره 16 ، خرداد 1395، ، صفحه 169-192

چکیده
  فناوریهای پیچیدة دوران مدرن که تمامی گسترههای حیات انسانی را درنوردیدهاند، به حوزه روابط میان واحدهای نظام بینالمللی، بهویژه در بعد تهدیدها، جنگها و منازعات نیز رسوخ کردهاند و بر پویشهای جاری در درون و میان جوامع تأثیر نهادهاند. در حال حاضر، فناوریهای اطلاعات و ارتباطات نقش تعیینکنندهای در نظام بینالمللی ایفا میکنند. در همین چارچوب، ...  بیشتر

بحران یمن: بررسی زمینه‌ها و اهداف مداخلات خارجی عربستان و امریکا

رضا التیامی نیا؛ علی باقری دولت آبادی؛ جاسب نیکفر

دوره 5، شماره 18 ، آذر 1395، ، صفحه 171-198

https://doi.org/10.22054/qpss.2016.6802

چکیده
  بحران یمن صرفاً ناشی از نقش‌آفرینی بازیگران داخلی نیست، بلکه ناشی از نقش‌آفرینی بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای همانند عربستان سعودی، شورای همکاری خلیج فارس، امریکا و رژیم صهیونیستی است که در روند شکل‌گیری بحران یمن و تشدید آن نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا کرده‌اند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد کارگزاران سیاست امریکا معتقدند که ...  بیشتر

همه‌پرسی 2017 ترکیه و آینده‌ی ثبات سیاسی و دموکراسی

نسا زاهدی؛ ابراهیم سرپرست سادات؛ سعید امینی

دوره 7، شماره 27 ، اسفند 1397، ، صفحه 173-197

https://doi.org/10.22054/qpss.2019.27661.1826

چکیده
  همه‌پرسی قانون اساسی ترکیه، دوران تازه‌ای در صحنه تحولات داخلی ترکیه به حساب می‌آید. با پیروزی شکننده حزب عدالت و توسعه در همه‌پرسی 16 آوریل 2017، می توان مطالعه پیرامون این همه‌پرسی و تحولات ناظر به آینده دموکراسی در این کشور را مسأله‌ای دانست که ارزش بررسی بیشتری دارد. در این مقاله تلاش شده تا با استفاده از نظریه گردش نخبگان به عنوان ...  بیشتر

تاثیر فدرالیسم بر منازعات قومی: مطالعۀ موردی عراق

مرتضی نورمحمدی

دوره 6، شماره 21 ، مرداد 1396، ، صفحه 175-196

https://doi.org/10.22054/qpss.2017.7691

چکیده
  به دلیل تنوع قومی، زبانی و فرهنگی، ظرفیت بالقوه وقوع اختلافات و تنش‌های قومی در عمدة جوامع وجود دارد، اما ظهور و بروز منازعات قومی به رویکرد دولت‌ها در مدیریت و یا سرکوب تنوعات قومی، زبانی، فرهنگی و عواملی همچون ماهیت دولت‌ها و تجارب تاریخی بستگی دارد. از مهمترین مکانیسم‌هایی که دولت‌ها برای مدیریت تنوع قومی، زبانی و فرهنگی استفاده ...  بیشتر

نقش دیپلماسی انرژی در سیاست خارجی؛ مطالعه تطبیقی روسیه و قطر

داود کریمی پور؛ سید امیر نیاکوئی

دوره 6، شماره 22 ، آذر 1396، ، صفحه 177-205

https://doi.org/10.22054/qpss.2017.13477.1389

چکیده
  بررسی تطبیقی جایگاه و سیاست‌های انرژی کشورهای روسیه و قطر به‌عنوان مهمترین عرضه‌کنندگان نفت و گاز بسیار حائز اهمیت است. این پرسش که دو کشور چگونه با سیاست‌های انرژی سعی در ارتقای منافع ملی داشته و با چه راهبردهایی از دیپلماسی انرژی در عرصه سیاست خارجی خود استفاده می‌کنند، محور اصلی پژوهش حاضر را شکل می‌دهد. یافته‌های پژوهش این ...  بیشتر

گسل های داخلی، تنیدگی های تاریخی، منطق ژئوپولیتیک قدرت و رویارویی برای شبه جزیره کریمه

حسین دهشیار

دوره 3، شماره 9 ، مرداد 1393، ، صفحه 179-201

چکیده
  رویارویی روسیه و اوکراین، دو غول جغرافیایی در قاره ی اروپا در فرایند الحاق شبه جزیره یکریمه به روسیه دور از انتظار نبود. ناتوانی اوکراین درحفظ تمامیت ارضی و توفیق روسیه د رالحاق بخشی از اوکراین به خاک خود در چارچوب یک قرائت متنی از شرایط، شکل گیریبحران را قابل فهم می سازد. مقاله بر اساس این ایده نگارش یافته که سه مولفه ی متمایز در شکلدادن ...  بیشتر

بررسی نقش آفرینی قطر در مسئله فلسطین بعد از تحولات منطقه 2011

مجتبی عبدخدایی؛ زینب تبریزی

دوره 4، شماره 15 ، اسفند 1394، ، صفحه 179-200

چکیده
  جنبش‌های اخیر خاورمیانه، علاوه بر تأثیرات متنوع خود، فرصتی مناسب برای سیاست خارجی برخی کشورهای عرب فراهم نموده است تا نقش فعال‌تری در منطقه ایفا نمایند. تحولات اخیر خاورمیانه و موضع‌گیری دولت‌ها در قبال جنبش‌های اسلامی – مردمی منطقه حاکی از آن است که دولت قطر نقشی خاص را دنبال می‌نماید. از سوی دیگر مواضع دوگانه این کشور در قبال ...  بیشتر

جمهوریت و تغلب در آرای امام خمینی و سید قطب و تاثیر آن بر حرکت های اسلامی معاصر

محمد مهدی اسماعیلی

دوره 7، شماره 25 ، شهریور 1397، ، صفحه 179-198

https://doi.org/10.22054/qpss.2018.17254.1483

چکیده
  حرکت‌های اسلامی در دو سده اخیر در جهان اسلام، بویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، پرسش‌های متعددی را در ماهیت و عملکرد آنها ایجاد کرده است. پس از انقلاب‌های جدید عربی در منطقه و قدرت‌یابی گروه‌های خشونت‌طلب با هویت دینی، به دغدغه‌ای فراگیر و عمومی در حوزه نظام بین‌الملل و تحلیلگران جهانی تبدیل شده است. در این میان، یکی از پرسش‌های ...  بیشتر